Þjóðviljinn - 23.03.1954, Blaðsíða 1

1
Við síðari umferð í aukakosn-
ingum til franska þingsins fyrra
sunnudag í kjördæminu Seine
et Oise nærri París náði frú
Segir tillöguna um sameign handrifanna iráleifa og
hvefur til faess ao finna tafarlausf lausn sem
fryggi þféSarréft Islendinga
Germaine Peyrolles úr kaþólska
flokknum kosningu með 138.394
atkvæðum. André ' Stil, fram,-
bjóðandi kommúnista, fékk
125.927 atkvæði.
í fyrri umferðinni þegar hrein-
an meirihluta .atkvæða þurfti iil
að ná kosningu var Stil lang-
hæst.ur frambjóðenda. í seinni
umferðinni sameinuðust borg-
araflokkarnir um frú Peyrolles
en sóíaldemókratar neituðu að
styðja Stil og héldu vonlausum
frambjóðanda sínum til streitu.
Fékk hann 20.803 atkvæði. Stil
fékk nú 42.8% greiddra atkvæða
en í kosningun-um 1951 fengu
Eins cg kunnugí er lýsti Hans Hedtoft, forsætis-'
• ráðherra Dánmerkur, yfir því á fundi utanríkismalá-
neíndar clanska þingsins s.l. miðvikudag ao hand-
ritamálið væri ekki lengur á dagskrá. Kommunista-
flokkur Ðanmerkur á ekki fulltrúa í utanríkismála-
nefnd, en formaður flokksins Aksel Larsen, birti
grein í Land cg Folk s.l. föstudag og mótmælti mjög
eindregið þessari yíirlýsingu Hedtoíts. Segir hann
þar að tillaga dönsku stjórnarinnar um sameign ísr
lenzku hamdritanna hafi verið fráleit og þegar frá
upphafi hafi verið ljóst að Islendingar hlytu að
hafna henni. Skorar Aksel Larsen á Hedtoft að taka
nú þegar upp óformlegar viðræður við alla þing-
flokka til þess að finna lausn sem tryggi íslending-
um þjóðarrétt þeirra, að öðrum kosti verði að koma
til framtak án þátttöku dönsku ríkisstjómarinnar.
Þessi drengilega grein Aksel
Larsens er á þessa leið:
„Samkvæmt frétt frá utanrik-
isráðuneytinu lýsti Hans Hed-
toft forsætisráðherra yfir því á
fundi utanrikismálanefndar s.l.
miðvikudag, að sökum afstöðu
íslendinga sé ríkisstjórnin þeirr-
ar skoðunar, að afhending ís-
lenzku handritanna sé ekki íeng-
ur á dagskrá. í sömu frétt er
sagt að fulltrúar flokkanna á
fundi nefndarinnar lia.fi lýst yf-
ir því að þeir séu sammála for-
sætisráðherranum um þetta at-
riði.
Sú afstaða sem ríkisstjórnin
og sumir þingfl&íckanna hafa
tekið í þessu máli, samkvæmt
þessari frétt, verður að teljast
algerlega fráleit og óraunhæf. Um
það verður ckki deilt, að hvað
sem um formlega, Iögfræðilega
hllð málsins má segja eru ís-
lenzku handritin þjóðareign ís-
hr. Bomholts, og þvi hcfði hún
aldrei átt að fara lengra en frá
Bomholt tii Hedtofts.
Framhald á 11. síðu
Aksel I.arsen
Réttarhöldum ve%m áau$& Wilnm R!oatesi
fresiað að uRdislagi ríkisstjómariimar.
Piero Piccioni, sonur utanríkisráðherra ítalíu, hefur
verið' sakaður um aö vera valdur að dauða ungrar stúlku
1 svallveizlu í Rómaborg.
Frá því var skýrt í París í gær
að samningar stjórna Frakk-
lands og Vestur-Þýzkalands um
stjórn Saarhéraðs væru komnir
í ógöngur. Krefjast Þjóðverjar
Framhald á 5. síðu
Stúlkan, hin fagra Wilma
Montesi, fannst í fyrra látin í
fjörunni við Ostia, baðsta'ð
Rómar.
Risið hafa réttarhöld út af
b’aðaskrifum um dauða Wilmu.
Á laugardaginn var lesið i rétt-
arsalnum bréf frá aðal vitn-
inu í málinu, Önnu Maríu
Caglio, og lýsir hún þar sök á
dauða vinkonu simiar á hend-
ur syni utanríkisráðherrans.
Taldi að sér hefði vcrið
gefið eitur
Bréfið skrifaði ungfrú Caglio
nokkru eftir lát Wilmu er hún
kom frá því að matast með
elskhuga sínum, Montagua
markgreifa. Eftir máltíðima
fékk hún heiftarlegar innantök-
ur og hélt að sér myndi hafa
verið gefið eitur.
Montagna og Piero Piccioni
eru lagsbræður og taldi ungfrú
Caglio að þeir myndu ætla að
ryðja sér úr vegi vegna þess
að hún vissi um afdrif Wilmu.
Bréfið fékk hún konu sem
Framh. á 5. síðu
M&miltendr&isgurinn enn að verki:
ísiendingar sviffir koffifíma
Hamiltonfélagið, — sem œtti fyrir löngu að vera
brottrekið úr landinu, ef nokkru sinni vœri hœgt
að taka mark á orðum íslenzkra stjórnarvalda, —
er enn þess umkomið að fjandskapast við íslenzka
verkamenn.
Á laugardaginn var gaf McArdle, framkvæmda-
stjóri Hamiltonfélagsins út tilskipun nr. 220 um
„AFNÁM KAFFITÍMA HJÁ ÍSLENZKUM VERKA-
MÖNNUM í byggingadeild félagsins“, svohljóðandi:
„Frá og með kl. 24.00 21. marz 1954, verða
kaffitímar í byggingadeild (Construction Depart-
ment) félagsins lagðir niður. Þeim starfsmönnum
sem nú eru heimilaðar samtals 55 mínútur í
kaffihlé mun verða greidd ein (1) klst. á dag í
staðinn fyrir kaffitíma. Þeim starfsmönnum sem
lieimilaðar eru minna en samtals 55 mínútur á
dag í kaffitíma mun verða greitt fyrir pann tíma
sem kaffitímanum nemur“.
Tilkynning þessi hefur vakið almenna reiði
meðal íslendinga sem hjá Hamiltonfélaginu
vinna, — þeir sœtta sig ekki við að láta ákvarða
vinnukjör sín með tilskipunum bandarískra for-
stjóra.
Iendinga, og þau eiga réttilega
lieima á íslandi, en þar eru nú
tök á því að geyma þau á
tryggilegan hátt og að koma upp
nauðsynlcgri rannsóknarstofn-
un — ólíkt því sem var meðan
iandið laut einvaldsstjórn líana.
Sú, vægast sagt kynlega, hug-
mynd stjórnarinnar, að stofna
ætti einskonar blandað dansk-
íslenzkt „hlutafélag“, sem ætti
að fá handritin til eignar, en
síðan ætti að skipta þeim í tvo
hlaða, sem annar væri geymdur
í Kaupmannahöfn en hinn í
Reykjavík, er svo fráleit, að ó-
skiljanlegt er, hvernig ábyrg
stjórn getur látið í Ijós slíka
hugmynd við stjórn bræðra-
þjóðar. Það hefði átt að vera
ljóst þegar í upphafi að íslcnzka
þjóðin, alþingi hennar og rikis-
stjórn, hiytu að hafna hugmynd
Frumvarp Einars Olgeirssonar um breytingu á lögunum um
AburBarverksmiBju rœft á Alþingi i gær
Með fluíningi þessa frumvarps vakir það fyrir
mér að hindra eitt mesta fjármálahneyksli þessarar
aldar á íslandi, að hindra að Áburðarverksmiðj-
unni, stærsta fyrirtæki Iandsins, sé rænt úr ríkis-
eian og fengin einstaklingum í hendur.
Á þessa leið skýrði Einar Ol- og til 2. umræðu í gær án þess
geirsson frumvarp sitt um breyt- að iðnaðarnefnd hefði skilað um
ingu á Áburðarverksmiðjulögun-
um, er forseti neðri deildar, Sig-
urður Bjarnason, tók á dagskrá
það áliti, en nefndin hefur legið
á málinu á fjórða mánuð.
í frumvarpi sínu, sem birt
hefur verið ásamt greinargerð
hér í blaðinu, leggur Einar til,
að hin illræmda 13. grein falli
niður, og gerðar verði nauðsyn-
legar ráðstafanir til að verk-
smiðjan verði rekin sem hreint
ríkisfyrirtæki.
Einar rakti sögu Áburðar-
verksmiðjumálsins í aðaldráttum
og sýndi fram á, að unnið hefði
verið markvisst að því að ræna
þessari dýrmætu eign frá rík-
inu og fá hana í hendur gróða-
brallsmönnum.
Hófst það með því, er skotið
var inn í lögin hinni illræmdu
13. gr., við síðustu umræðu máis-
ins í síðari deildinni, þar sem
gefin er heimild til hlutafélags-
reksturs á verksmiðjunni, ef 4
Framhald á 11. siðu