Þjóðviljinn - 13.05.1964, Blaðsíða 12

RÝRNUN KAUPMÁTTARINS 4-5%
ÁRLEGA í TfÐ VIDREISNARINNAR
Miövlkudagur 13. maí 1964
29. árgangur
106. tölublað.
Geir Gunnarsson
Geir vék í upphafi ræðu sinn-
ar að þeirri óumdeilanlegu stað-
reynd, að núverandi stjórn hef-
ir á valdatímabilinu sínu notið
einstakra góðæra. Framleiðsla
þjóðarirmar hefur aukizt stór-
lega til sjávar og sveita, og
þjóðartekjurnar vaxið að sama
skapi. Viðreisnarstjórninni hefur
þvi gefizt betra tækifæri en
áður hefúr þekkzt til þess að
bæta lífskjör launastéttanna í
landinu. — þess fólks, sem
skapar verðmætin með störfum
sínum.
En eftir rúmlcga 4 ára valda-
timabil þessarar stjórnar blasir
við almenningi sú ömurlega
staðreynd, að kaupmáttur tíma-
kaupsins hefur ekki aukizt á
síðustu 4 árum. heldur rýrnað
um nálega 20%, eða 4—5%
árlega.
Þessi staðreynd staðfestir ó-
umdeilanlega, að núvcrandi rík-
isstjórn gætir hagsmuna ann-
arra en hins vinnandi fólks í
landínu.
Gróðasöfnunin aðal-
markmiðið
Jafnframt því, sem viðreisn-
in hefur stórrýrt þannig hlut
hinna mörgu. sem skapa grund-
vallarverðmæti við framleiðslu-
störfin hefur hún tryggt stór-
aukinn hlut þeirra fáu, sem ráð-
stafa verðmætum útflutnings-
framleiðslunnar. þ.e. innflytj-
enda Qg bankanna. Þessir aðil-
ar hafa ekki haft undan að
kom stórauknum gróða sínum
fyrir í bygginum verzlunar- og
skrifstofubákna í Reykjavík. Á
árunum 1960—1962 voru bygg-
ingar á þessum sviðum um 115%
meiri en á árunum 1957—1960.
íbúðabyggingar voru hins vega->-
33% minni árið 1961 og 25%
minni 1962 en árið 1959.
Þessi þróun á valdatíma við-
reisnarinnar: Rýrnandi kaup-
máttur launa, þrátt fyrir góð-
ærin og stórfelld gróðasöfnun
einkafyrirtækja, er afleiðing
stjórnarstefnunnar. Þetta er það,
sem henni var frá upphafi ætl-
að að tryggja.
Alþýðuflokkurinn og
skattamálin
Þá vék Geir að skattastefnu
ríkisstjórnarinnar þeim stór-
auknu álögum. sem lagðar eru
á almenning með neyzluskött-
unum. Minnti hann á, að Al-
þýðuflokkurinn teldi sig stund-
um eiga eitthvað skylt við þá
flokka, sem farið hafa með
stjórn annars staðar á Norður-
löndum, en Ijóst væri að þessi
breyting væri a.m.k. ekki sótt
þangað. Þannig væri áætlað,
að af hverjum 100 kr. sem Dan-
ir greiddu í samanlagða skatta
til ríkisins á þessu ári, næmu
tekju- og eignaskattar 41 kr
Á fslandi væri hlutfallið hins
vegar þannig, að tekju- o?
eignaskattar næmu aðeins kr
9.90 en rúmlega 90 krónur p
hverjum 100, sem greiddar er’
í samanlagða ríkisskatta væru
teknar með neyzlusköttum.
Þessa stefnu í skattamálum
hefði Alþýðuflokkurinn stund-
■ Eftir rúmlega fjögurra ára stjórn viðreisnarinnar
blasir sú staðreynd við, að kaupmátturinn hefur rýrnað
um 4—5% árlega. Á sama tíma hefur þjóðarframleiðslan
aukizt stórlega og allar ytri aðstæður verið hagstæðari
en nokkru sinni fyrr til þess að bæta kjör vinnustétt-
anna.
■ Verkafólk þarf því ekki að bíða eftir framleiðslu-
aukningu til þess að fá hlut sinn bættan. Það hefur þeg-
ar skapað þessa framleiðsluaukningu, og krefst síns hlut-
ar af henni. — Á þessa leið fórust Geir Gunnarssyni
m.a. orð í eldhúsumræðunum í fyrrakvöld, og hér á eftir
verða rakin nokkur atriði úr ræðu hans.
um afsakað með því að svo
mikið væri svikið undan skatti.
og því kæmi beinu skattamir
misjafnt niður á skattgreiðend-
um. Og síðasta flokksþing Al-
þýðuflokksins gerði ályktun um
aukið skattaeftirlit. En þegar
Alþýðubandalagsmenn báru
fram á Alþingi tillögu um það
efni. voru heilindi þingmanna
Alþýðuflokksins ekki meiri en
svo, að þeir snérust allir sem
einn gegn tillögu um aukið eft-
irlit með skattaframtölum.
Kannski er Alþýðuflokkurinn
með því að forða þeim sem
standa eiga skil á söluskattin-
um undan eftirliti, en 20% van-
skil á honum mun færa þeim
sem þar eiga hlut að máli um
160 milj kr. á ári.
Skilyrðin til kjarabóta
eru fyrir hendi
Stjómarblöðin hafa undanfar-
ið hamrað á því, að kjarabætur
geti ekki komið néma í kjölfar
farmleiðsluaukningar. Það er
út af fyrir sig rétt, að auk
þess, sem réttlátari skipting
þjóðarteknanna myndi færa
Framhald á 3. síðu.
Sjónvarpserindi Þórhalls
fékkst ekki flutt í útvarp
Bókaútgáfan Helgafell hefur
gefið út bækling sem nefnist
íslenzk menningarhelgi og er
eftir Þórhall Vilmundarson pró-
fessor. Er rit þetta að stofni
til ræða sem Þórhallur flutti á
almennum fundi á vegum Stúd-
entaráðs Háskóla íslands í
Sigtúni 20. apríl síðastliðinn.
Ræðu þessa umritaði Þórhall-
ur síðan til flutnings í útvarp,
en útvarpsráð vísaði henni frá
einróma, jafnframt því sem
gert var samkomulag um að
fella niður allar umræður um
sjónvarpsmálið í útvarpinu —
að sinni! Er þessi neitun út-
varpsráðs ástæðan til þess að
erindið kemur nú út prentað.
í erindi þessu ræðir Þórhall-
ur um sjónvarpsmálið í heild og
gerir grein fyrir þeim röksemd-
um sem leiddu til þess að 60
kunnir forustumenn íslendinga
á sviði menningarmála og fé-
lagsmála skoruðu á alþingi að
hlutast til um það að dáta-
sjónvarpið á Keflavíkurflug-
velli yrði takmarkað við her-
stöðina eina.
Bæklingurinn er 16 síður,
prentaður í Víkingsprenti h.f.
RÁNARMEGIN /
LÍFINU
Á dögunum var dregið i
Happdrætti Þjóðviljans og
reyndist vinningshafi að
Volkswagen vera sextíu og
níu ára gömul ekkja að
Bragagötu 23 hér í bæ. Hún
heitir Halldóra Bjarnadóttir.
Maður hennar hét Sigurð-
ur Jónsson og var vörubíl-
stjóri hér í bæ. Missti Hall-
dóra mann sinn fyrir þrjá-
tíu og fjórum árum og stóð
þá uppi einsömul með fjög-
ur ung böm. Þannig kynnt-
ist Halldóra erfiðleikum lífs-
ins og vann lengi í fiskvinnu
fyrir heimilinu meðan strák-
arnir hennar voru að kom-
ast á legg.
Halldóra var hressileg í
fasi. þegar hún tók á móti
farkostinum á Bragagötunni í
gær. Þennan bíl ætla ég að
eiga sjálf og láta aka mér
um allar trissur. Ég hef nóga
bílstjóra. Allir vilja þekkja
gamlar kellingar undir svona
kringumstæðum. Það gera
þeir undir drep, þó að ung-
ir séu á þessari bílaöld.
Þrír synir mfnir hér í bæ
héldu að ég væri að hrökkva
upp af standinum, þegar ég
sagði þeim fréttirnar í morg-
un. En það gerir sú gamla
ekki fyrst um sinn. Ég á
eitt uppáhald í heiminum. Það
er 17 ára gamall sonarsonur
minn. Er f skólanum Staða-
stað á Snæfellsnesi. Sá heitir
Sæþór. Hann er sonur hans
Jóels míns, sem hefur orðið
frægur sem spjótkastari og er
núna lögregluþjónn á Húsa-
vík. Ætli við getum ekki orð-
ið sammála um tryllitækið
hér á götum borgarinnar. Sá
verður nú skrítinn til höf-
uðsins, blessuð angalúsin.
þegar hann heyrir um bílinn
hennar ömmu sinnar.
Annars dreymdi mig fyrir
þessu í vetur. O. — sei, sei
já. Mér fannst ég vera ung
stelpa og vinna í fiski inn
í Defensor eins og í gamla
daga. Ég mætti manni á upp-
fyllingunni hjá kolakrananum
og erum við að spássera
þama saman og göngum
fram á tvo bíla. Þá segir
maðurinn við mig. Þú átt
annan þennan bíl, Halldóra
mín. Þú ert ránarmegin í
lífinu. Þegar ég vaknaði
sagði ég við sjálfa mig. Þú
vinnur bíl í happdrætti.
Hann sagði, að ég væri rán-
armegin í lífinu. Það verður
Kjartan Helgason, framkvæmdastjóri Happdrættis Þjóðviljans, afhendir Halldóru Bjarnadóttur
lykilinn að vinningsbifreiðinni. — (Ljósm. Þjóðviljans Ari Kárason).
auðvitað bíll frá DAS. drættinu. Ég hef beðið og allt annarri átt og er það
Svo hef ég verið að kíkja beðið. vandinn minnstur að ráða
þetta eftir miðum frá DAS Svo gerðist það. Bílinn draumana rétt. segir Hall-
og spila raunar glatt í happ- rennur í hlað og kemur úr dóra hlæjandi að lokum.
í VERTÍÐARLOK
Jón Otti hefur verið vigtar-
maður á Grandagarði um tíu
ára skeið og er í afleysingum
þessa stundina. Hann segir: Afli
Reykjavíkurbáta var daufur
framan af og gera margir ekki
betur en losa trygginguna. Þeir
eru margir ekki ofhaldnir af
hlut sínum sjómcnnimir hér í
Reykjavík. — Hér er Jón Ottí
við vigtina. ð
Afíahlutur sjémanna lélegur
í Reykjavík og Hafnarfírði
■ Afli Reykjavíkurbáta og Hafnarfjarðarbáta var held-
ur daufur á þessari vertíð, þegar á heildina er litið. Með-
alafli er vart yfir fimm hundruð tonn á bát og reyndist
hásetahlutur um kr. 80,00 á tonn, þar sem búið er að gera
upp við skipshafnir. — Það er kr. 40.000,00 í rúma fjóra
mánuði.
■ Vinnutími sjómanna á netum og línu er sextán til
átján tímar í sólarhring og er þetta hörkuerfiði.
Frá Reykjavík hafa fimmtíu
og sjö netabátar stundað róðra
í vetur.
Þeir eru þegar farnir að gera
upp við mannskapinn og gerir
aflinn ekki betur en losa trygg-
inguna, sem er átta þúsund og
fimm hundruð krónur á mán-
uði. Netabátarnir hafa þurft að
afla hundrað tonn á mánuði
fyrir tryggingu.
Fimm hæstu netabátajasir í
Reykjavík hafa eftirtalinn afla::
Helga með 909 tonn. Ásþór með
777,2 tonn, Sædís með 770,4
tonn, Björn Jónsson með 737,2
tonn og Kári Sólmundarson
með 720,2 tonn.
Skógafoss er þrettán tonna
bátur og hefur sótt af hörku
allt ve&tur á Jökuldjúp og hef-
ur aflað 400 tonn á vertíð nni.
Það þykir vel af sér vikið af
svona litlum bát. Þá hefur
Blakkur aflað 600 tonn og er
aðeins þrjátíu tonn að stærð og
Glaður með 600 tonn og er þrjá-
tíu og fimm tonn að stærð.
Sex Reykjavíkurbátar voru
með þorskanót í vetur og fengu
aðeins tveir þeirra verulegan
afla. Það er Guðmundur Þórð-
arson með 1384 tonn og Grótta
með tæp 1000 tonn. Engey og
Viðey eru með svipaðan afla.
Það er 700 tonn. Jörundur II.
með 300 tonn og Jörundur III
setti nót í sjó seinustu dagana
í apríl. Hann er nýkominn til
landsins. Afli er innan við 100
tonn.
I gærdag barst eftirtalinn síld-
arafli á land í Reykjavík. Sig-
urður Bjarnason með 300 tunn-
ur .Fékk hana á Sandvíkinn’.
■lörundur III með 200 tunnur
og Hannes Hafstein með 450
| *
Markús Þórðarson hefur verið
starfsmaður á Grandaradió í
vetur og hóf starf sitt þar ein-
mitt í aflahrotunni í apríl.
Hann var Iengi formaður á
bátum við Breiðafjörð og var
til dæmis með Svaninn frá
Stykkishólmi og Sæborgina frá
Rifi.
Hér er Markús fyrir framan
loftskeytatækin.
tunnur. Fengu þessa síld á
Akranesforinni og Jón á Stapa
með 100 tunnur.
Framhald á 3. síðu.