Þjóðviljinn - 24.05.1966, Blaðsíða 4

4 SÍÖA — ÞJÖÐVILJINN — Þriðjudagur 24. mai 1966.
Otgefaudi: Sameiningarflokkur alþýdu — Sósíalistaflokk-
urinn.
Ritetjórar: Ivar H. Jónsson (áb). Magnús Kjartansson,
Siguröur Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastj.: Þorvaidur Jó’tannesson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur). Askriftarverð kr. 35.00 á mánuði.
Til hamíngju
IZ'osningaúrslitin í Reykjavík voru mjög ótvíræð-
**-ur sigur fyrir Alþýðubandalagið. Sé tekin til
samanburðar staðan í seinustu kosningum í höf-
uðborginni, alþingiskosningunum 1963, kemur í
Ijós að Alþýðuflokkurinn fær nú 51 atkvæði færra
en fyrir þremur árum, Sjálfstæðisflokkurinn fær
Í93 atkvæðum færra, Framsóknarflokkurinn bæt-
ir við sig 536 atkvæðum, og Alþýðubandalagið eyk-
ur fylgi sitt um því sem næst eitt þúsund atkvæði.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur ekki beðið þvílíkan
ímekki í höfuðborginni í tvo áratugi; honum mis-
tókst að þessu sinni að klófesta hluta af Alþýðu-
flokksfylginu og er nú í minnihluta meðal borg-
arbúa. Hugmyndir Framsóknarforustunnar lum
að sópa til sín vinstrafylgi á fölskum forsendum
brugðust einnig gersamlega, og munu fáir • vera
jafn hnípnir og þeir vonsviknu menn. Forusta
Alþýðubandalagsins í sókn vinstrimana í Reykja-
vík er ótvíræð og henni verður fylgt eftir. Þjóð-
viljinn þakkár samherjum sínum mikið og árang-
prsríkt starf. ___ _ _ ,,, , •
i lþýðubandalagið má einnig una hag sínum vel
■ , hvarvetna um land og vann víða verulega
sigra, má til dæmis minna á Neskaupstað, Kópa-
vog, ísaf jörð, Sauðárkrók,.. Sigluf jörð og ýmsa
kauptúnshreppa. En sú staðreynd sem augljósust
er og athyglisverðust í kosningunum um allt land
er tap Sjálfstæðisflokksins, sem sumstaðar nálg-
ast fylgishrun. Hann tapar meirihluta sínum með-
al kjósenda í Reykjavík, tapar manni í Hafnarfirði,
bíður mikið afhroð í Keflavík, missir meirihlut-
ann í Vestmannaeyjum, tapar manni á Akureyri,
tveimur á Sauðárkróki o.s.frv. Hér er ekki um að
ræðá nein staðbundin vandamál- flokksins, heldur
samfelldan ósigur sem er mjög þungur .dómur
kjósenda um heildarstefnu hans og störf í
landsmálum. Svo er að sjá sem talsverðup hluti
af tapi Sjálfstæðisflokksins staðnæmist að þessu
sinni hjá Alþýðuflokknum sem nær allgóðum ár-
angri víða, þótt úrslitin í Hafnarfirði, hinu forna
höfuðvígi flokksins og hreiðri flokksformannsins,
hljóti til dæmis að verða foruátunni mikið um-
hugsunarefni.
" 't'
I deiglunni
17'osríihgaúrslitin víðast hvar sýna að landsmenn
**-eru að taka þjóðmálin upp til nýrrar yfirveg-
unar, það hreyfingarleysi sem einkenndi tímabil
kalda stríðsins er að hverfa, landsmálin eru í
deiglunni. Þær aðstæður tryggja Alþýðubanda-
laginu hin beztu starfsskilyrði; nú er byr til’ að
berjast fyrir breyttri þjóðmálastefnu af þrótti og
bjartsýni. Þjóðviljinn sendir Alþýðubandalgigs-
mönnum um land allt baráttukveðjur; látum úr-
slitin í fyrradag verða okkur hvatningu til stór-
sóknar í þingkosningunum á næsta ári. — m.
Hversvegna svarar Náttúru-
vemdarráð íslands ekki?
Ot af ihinni fyrirhugudu kís-
iigúrverksmiðju við Mývatn
hafa að vonum spunnizt ýms
blaðaskrif pg þykir mörgum að
undirbúningur málsins, eða sú
hlið þess sem snýr að náítúru-
vemd, sé með slíkum endemum
að til einsdæma verði að telj-
ast og það jafnvel hér á ís-
landi. Ot af spjöilum sem
margir telja að kísilgúrvinnsla
muni valda á náttúru lands-
ins á þessum stað, svo sem á
fuglalífi, silungseldi í vatninu,
ásamt skemmdum á gróðri, þá
hefur merkur bðndi í Mývatns-
sveit. Þorgrímur Starri Björg-
vinsson í Garði, skorað á
Náttúruvemdarráð, svo og
náttúru- og fuglafræðinga
landsins. að svara því, hvort
hugboð manpa um náttúru-
spjöll af völdum kísilgúr-
vinnslu hafi við rök að styðj-
ast. Þessi áskorun norðlenzka
bóndans hefur verið birt í
tveimur dagblöðum höfuðborg-
arinnar með nokkm miUibili,
en án áranguris. Náttúruvernd-
arráð svarar ekki. Náttúru- og
fuglafræðingar svara ekki.
Hvað er hér að gerast? Ýms-
ir varpa fram þessari spum-
ingu. Hver er ástæðan til þess,
að hinir lærðu sérfræðingar
okkar svara ekki bóndanum í
Garði og öðrum Mývetningum
sem er hugleikið að fá upplýst
hvort teflt er í tvísýnu nátt-
úruauðævum Mývatnssveitar,
með tilkomu kísilgúrsins? Eru
þessir góðu menn bundnir
slíku þagnarheiti í þessu máli,
að það fáist ekki rofið nema að
boði valdhafa? Mörgum þykir
þessi þögn kynjeg, svo ekki sé
mpira sagt. En ég bara spyr:
Hvers virði eru íslenzk vísindi.
ef þögnin er látin fela álit okk-
ar náttúrufræðinga og Náttúru-
verndarráðs, þegar mikil þörf
er á að þessir aðilar tali, og
svari þeim spumingum sem til
þeirra hefur verið beint?
Eg skrifaði um silungsveið-
ina í Mývatni í þessum þætti
strax þegar þetta mál bar fyrst
á góma og frumvarpið um
kísílgúrvinnsluna var lagt fram.
Ég sá strax i hendi minni að
eitthvað hlaut að vera bogið
við undirbúning málsins, þar
sem hvorki fylgdi frumvarpinu
umsögn Náttúruvemdarráðs,
fuglafræðinga né veiðimála-
stjóra þar sem þeir lýstu af-
stöðu sinni/ til kísilgúrvinnsl-
unnar. Ég vil segja að það var
algjör lágmarkskrafa viðvíkj-
andi þeirri hlið sem að silungs-
stofninum í Mývatni snýr, að
hann hefði verið metinn til
verðs. og árlegar tekjur Mý-
vetninga af veiðinni, þvi að
mínu viti^, getur enginn sagt
fyrir hvaða áhrif taka botn-
leðjunnar hefur á silungsstofn-
inn þegar farið verður að
vinna þama fyrir alvöru.
Og hversvegna er jafn sjálf-
sögðum rannsóknum sleppt við
undirbúning þessa máls, eins
og þeim sem snúa að náttúru
landsins og gæðum? Er þetta
gert vegna óvitaháttar eða af
öðrum lakari hvötum? Það er
gkki undarlegt að kísilgúrmál-
ið vekji ýmsar grunsemdir,
þegar þannig h'efur verið stað-
ið að undirbúningi málsins. að
allt hefur verið vanrækt sem
mestu varðar, en það er hvort
kísilgúrvirinslan getur ' valdið
slíkum spjöllum á náttúru
landsins og gæðum að aldrei
fáist bætt aftur.
Fullkomnasta haf-
rannsóknarskip heims
Nýlega var sagt frá því í er-
lendum blöðum sem láta sig
sjávarútvegsmál varða, að
Rússar hafi nýlega fengið
smíðað f Austur-Þýzkalandi
stærsta og fullkomnasta haf-
rannsóknaskip heims. Skip
þetta hlaut nafnið „Akademik
Kurtsjatov“ og er þvi lýst á
þennan veg: I smálesum er
stærð skipsins talin 6.700.
Lengd skipsins er 124 m,
breiddin 17 m og það ristir 6.1
m í sjó. Skipið er knúið tveim-
ur Díeselvélum sem eru 4000
hestöfl, og er ganghraði þess
að meðaltali 18.2 sjómilur á
klukkustund. Rafvélar skipsins
framleiða 2425 kílóvött.
Brennsluforði skipsins nægir
til 20.000 sjómílna ferðar, en
það þýðir að skipið getur
siglt kringum jörðina við mið-
jarðarlínu án þess að taka
eldsneytisforða. íbúðir í skip-
inu epu fyrir' 166 menn. Sjón-
varpskerfi hefur verið komið
fsrrir í skipinu, þannig að frá
stjórnpalli er hægt að fylgjast
með allri vinnu um borð. Þá
eru í skipinu 24 ranftsóknar-
stofur sem hver hefur sitt hlut-
verk að vinna. einnig 30 hjálp-
artæki til vfsindalegra iðkana,
þar á meðal rafeindareiknir af
fullkomnustu gerð.
Á þilfarinu er meðal annars
krimið fyrir risavaxinni tog-
vindu, Ifklega þeirri öflugustu
sem ennþá hefur verið smíðuð
í heiminum. Þessi vinda er í
senn akkeris- og togvinda auk
fleiri hlutverka sem henni er
ætlað að vinna svo sem að
sökkva niður á mesta hafdýpi
margra smálesta rannsóknar-
tækjum og hala þau
upp aftur. Skipið á að geta
lagzt fyrir akkeri á 8000 m
dýpi, og það er reiknað út að
það geti togað á 12.000 m.
dýpi.
Rússneskir haffræðingar eru
sagðir binda miklar vonir við
þetta skip. enda lýsa erlend
blöð þvf svo, að ekki sé hægt
að bera það saman við nokkurt
annað hafrannsóknarskip sem
áður hefur verið smíðað
V erksmið ju’f ogarinn
Long-ra slær sín fyrri
met
Þann 25. janúar s.l. Iagðl úr
höfn í Álasundi verksmiðjutog-
arinn Longva og hélt á miðin
við Nýfundnaland og segir nú
ekki af ferðum togarans að
sinni. En á skírdagsmorgun 7.
apríl sl. lagðist Longva að
bryggju f Álasundi og hafði
fullfermi innanborðs.
Ég gef nú hinum mikla afla-
skipstjóra Norðmanna Oddvin
Longva orðið. Skipstjórinn
segir blaðamönnum að þetta
hafi verið frekar hörð veiðiferð
með miklum frátöfum og vélt-
ingi. „Hvað eftir annað urðum
við að hætta veiðum sökum
veðurs og leggja skipinu til,
þvf við höfum fengið verra
veður f þessari ferð á Longva
en áður“ Skipstjórinn segir að
hann hafi byrjað veiðarnar á
Nýfundnalandsmiðum eða rétt-
ara sagt við Labiador. A þessu
svæði voru 50 til 60 stórir
verksmiffjutogarar aff veið- j
um sem við sáum, segir skip- |.
'tjóri og voru flestir kringum ,
3000 smálestir að stærð. Longva I
var lang minnsta skipið eða
rúmlega 1000 smálestir. Það var
enginn ís á • miðunum við
Labrador og aflinn var góður.
Við urðum þó að yfirgefa þessi
mið til að sækja brennslu-
íorða til Vestur-Grænlands.
Eftir það veiddum við á Fyllu-
grunni og Bananagrunm og
fengum góðan afla. „Við erum
með 430 smálestir af flökum
og þó styttri veiðitíma en
nokkru sinnl áður. Vinnsluaf-
köstin um borð hafa líka verið
í hámarki í ferðinni; hafa ktim-
izt upp í 21 smálest af fullunn-
um flökum á sólarhring. Þetta
er líka met hjá okkur, sem
hægt er aðeins að ná með
góðri þjálfun."
Þetta er í stuttu máli lýsing
skipstjórans á hinni vel heppn-
uðu veiðiferð. Síðar í viðtalinu
segir Oddvin Longva skipstjóri
að talsvert ísrek hafi verið á
miðunum við Grænland og
fiskurinn hafi haldið sig á
miklu dýpi. Þess skal að síð-
ustu getið að skipshöfnin á
Longva í þessari ferð voru 46
menn þar af fjórir Færeyingar.
Bretar ætla að heíja
síldveiðar með
kraftblökk
Á sl. vetri sendu Bretar
nokkra skipstjóra til Noregs
til að kynna sér síldveiðar með
kraftblökk. Eftir þessa kynn-
isför hefur verið ákveðið að
nokkur brezk skip hefji síld-
veiðar með kraftblökk nú í
sumar, þar á meðál nokkrir
togarar. Norðmenn hafa tekið
sð sér að útbúa skipin fyrir
Breta. og kt>m fyrsta skipið
þessara erinda til Björgvinjar
nýlega. Þetta var „Princess
Anne“ sem stundaði síldveið-
ar með togvörpu á s.I. ári.
Skipið er 147 fet á lengd og er
eign Boston Deep Sea Fisher-
ies Ltd í Lowestoft.
SKIPATRYGGINGAR
útgerðarmenn.
/TRYGGJUM HVERS KONAR SKIP OG ALLT,
SEM ÞEIM VIDKEMUR *
TRYGGINGAFELAGIÐ HEIMIRf
LINDARGÖTU 9 • REYKJAVIK SIMI 22122 — 21260