Þjóðviljinn - 21.06.1968, Blaðsíða 4
■csv
4) SÍÐA — ÞJÓÐVELJ3NN — Fööbudaguír ZL játtSí HS68
Dtgeíatidi: áameimngaríloKkui aiþýðu • Sósiaiistaflokkurinn.
Ritstjórar: tvar H. Jónsson. (áb.). Magnús Kjartansson.
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastj.: Sigurður T. Sigurðsson
Framkvstj.: Eiður Bergmann
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingai prentsmiðja: Skólavörðustíg 19.
Simi 17500 (5 línur). — Askriftarverð kr. 120.00 é mánuði. —
Lausasöluverð krónur 7,00.
íslendingum hótað?
J?r herstöðvum á íslandi ætLað öðrum þræði að
ógna þeim íslendingum sem Morgunblaðið hefr
ur undanfama áratugi kallað „kommúnista“? Er
þátttaka íslands í Atlanzhafsbandalaginu að
nokkru ráðin og henni við haldið til að „forða okk-
ur frá þeim áföllum sem af því hlytist ef komm-
únisminn næði verulegri fótfestu hér á landi“?
Spurt er að gefnu tilefni. Morgunblaðið reynir í
gær í forystugrein að viðra gömlu kommúnista-
grýluna sína, og skin þar í gegn óttinn við af-
stöðu æskufólks utan lands og innari. Morgunblað-
ið ogflokkur þess, Sjálfstæðisflokkurinn, hefur á-
þreifanlega orðið þess vart á undanfömum árum
að kommúnistagrýlan er orðin býsna áhrifalítil;
ungu hugsandi fólki vekUr hún nánast hlátur, ekki
sízt í Rauðhettubúningnum! Hins hefur þó aftur-
haldið á íslandi fundið enn sárar .til, að ungt fólk
vill ekki fylgja íhaldinu, stórtap Sjálfstæðisflokks-
ins í aðalvígi sínu Reykjavík í síðustu alþingis-
kosninguim verður ekki skýrt öðru vísi en svo, að
ungu kjósendumir leiti annað, unga fólkið hafni
íhaldinu. Og þó ekki væru nema atburðir þessa
vors ættu þeir að geta orðið Morgunblaðinu nokk-
ur vísbending að æska Vestur-Evrópu muni ekki
líkleg til að leita íhaldsúrræða við vandamálum
sínum á næstu ámm. Það er til sósíalismans sem
hún leitar leiðsagnar og hugsjóna. Og lítil mun
hrifning þessa æskufólks á stríðsbandalaginu, sem
hefur árásarríkið Bandaríkin að aðalstoð, og seg-
ist muni verja lýðræðið, frelsið, manngöfgina og
mannhelgina í innilegum félagsskap við fasista-
stjómir Grikklands og Portúgals.
það er óneitanlega alvömmál, ef líta ber á nið-
urlag forystugreinar Morgunblaðsins í gær sem
yfirlýsingu um að Natóþátttaka íslands sé hugsuð
m.a. sem íhaldsógnun í innanlandsmálum íslend-
inga, Orðrétt segir þetta aðalmálgagn Sjálfstæðis-
flokksins og ríkisstjómarinnar: „Mikill meirihluti
æskunnar á íslandi fylgir lýðræði að málum. Því
ber að fagna. Þessi meirihluti ætti að taka virkan
þátt í því að forða okkur enn frá þeim áföllum, sem
af því hlytist, ef kommúnisminn næði verulegri
fótfestu hér á landi. Atlanzhafsbandalagið er bezta
vömin, um það skyldu menn ungir sem gamlir
slá skjaldborg."
J^tlanzhafsbandalagið er bezta vömin“, segir
Morgunblaðið í beinu framhaldi af vangavelt-
um um eflingu „kommúnismans“ á íslandi, en
Morgunblaðið hefur ekki látið sig muna um það
á liðnum árum að kenna stundum alla íhaldsand-
stæðinga við „kommúnisma". Er það íslandsang-
inr, á Prómeþeifsáætluninni sem verið er að veifa?
Grikklandshlutinn er kominn til framkvæmda að
talið er. — s.
Áttræður í dag:
Sigurður Guðnuson
fyrrv. formaður Verkamannafélagsins
Dagsbrúnar og alþingismaður
Hinn aldni verkalýðsforingi Sigur&ur Guðnason, fyrr-
um alpingismaður og formaður Verkamannafélagsins
Dagsbrúnar, er áttrœður í dag.
Sigurður fœddist í Holtakoti í Biskupstungum 21.
júní 1888, og voru foréldrar hans Guðni Þórarinsson
bóndi par og síðar í Brœðratungu í sömu sveit og Sunn-
eva Bjarnadóttir kona hans. Hann lauk prófi frá bún-
aðarskólanum á Hólum í Hjaltadal vorið 1909, var
bóndi í Borgarholti í Biskupstungum á árunum 1917
til 1922, er hann fluttist til Reykjavíkur. Stundaði hann
síðan daglaunavinnu hér í borg um áratuga skeið.
SigurÖur Guðnason var fyrst kjörinn formaöur
Verkamannafélagsins Dagsbrúnar árið 1942 og síðan
var hann endurkjörinn hvert ár til 1954, er hann lét
af stjómarstörfum fyrir félag sitt. í miðstjóm Alþýðu-
sambands íslands átti Siguröur sæti á ámnum 1942-
1948 og alþingismaður var hann frá 1942 til 1956. Sat
hann alla tíð á þingi sem fulltrúi Sameiningarflokks
alþýðu — Sósíalistaflokksins, fyrsta kjörtímabilið (1942-
1946) sem landskjörinn þingmaður en síðan sem einn
af þingmönnum Reykjavíkur.
Sigurður Guðnason kvæntist hinn 6. júlí 1918 Krist-
ínu Guðmundsdóttur frá Tjöm í Biskupstungum.
Þjóöviljinn árnar Siguröi Guðnasyni allra heillá á
þessu stórafmæli og flytur honum þakkir íslenzkrar al-
' þýðu fyrir þau miklu störf er hann hefur unnið verka-
lýðshreyfingunni.
Svíar fella nú nið-
ur stúdentsprófið
Svíar hafa nú orðið fyrstir
Evrópuþjóða til að afnema
stúdentsprófið. Þeir 27 þúsund
menntskælingar sem að und-
anförnu hafa staðið í prófum í
Svíþjóð eru þeir síðustu sem
undir þá raun ganga.
V
í staðinn fyrir hin skriíUegu
lokapróf munu menntaisikóla-
nemiondur í fracTiitíöinni sýna
þek'kinigu sína í ritgerðum og
lausnuim sem gerðar eru í
beífekjuinium tvö sídustu skóla-
árin. Einkunnagjöf er mjög
einföld — 1, 2, 3, 4, 5, og verða
menn að fá a.m.k. 2, 3 til að
kómiast í háskóla.
■ Sérfræðinigar mennitamála-
ráðuneytisins benda á svofellda
kosti hdins nýja kerfis: Fraim að
þessu hefiur siðasta hálfa ár
sikólatímans verið varið tilþess
að troða í nemendiur próflefini,
en nú verður haegt að nota
þaon tírna til að mdðla þeim
aí nýrri þokkinigu. Stúdents-
próflið eins og það var kom
mjög hart niður á nemendum
sem höföu slæmar próftauigar.
Og þá er þess að geta að próf-
kostnaðurinm hetflur verið mjög
mikill — eða secm svarar flimm
þúsund króniuim á hvem stúd-
ent.
Afltur á móti "fer það ekfci tal-
ið eins víst að nýstúdentaveizl-
ur og gíleði hversfconar leggist
niður uim leið og próflin, enida
fáir, sem sjá sér hag í að rjúfa
þá hiefð — nema þá þlankir
íoretdrar.
Hungrið og mat-
vælaframleiðslan
ÞróunaráætLun Sameániuðu
þjóðamna (UNDP) hefur Jagt
medra fé til landibúnaðar en
nofckurrar annarrar atvimmu-
greinair, segir f árssikýrsiu
stoflnumairánmar.
1967 var óvenjugott landþún-
aðarár. Uppskeram f Imdlamdi
var medri en nokkirii sdmni fyrr.
L/amdbú naðarflramledðsla Paki-
stans jófcst um 10% og vegna
batra útsœðis var hrísgrjóna-
uppskoran á Fillipseyjumi rneiri
en nokkru sinmd fyrr. Tötlur flrá
AfWtou og Rómömsku Amieríku
sýna eldd jafinmitoiinm vöxt al-
sitaðar — en í mörgum lörnd-
um heflur uppskeran samit ver-
ið góð. En þetta hefur ekfci
nægt. Fólksfjölgumiiin hefúrver-
ið ör. Flestir fbúar vamþróuðu
landanma búa enn við aumasta
viðurværi.
Af því fljármaigmi sem UNDP
varði til svomeflndrar for-fjár-
fesitiinigiar (Framfcvæcrmiasjóöur-
imm) á árunutm 1959-67 fór rúm-
ur þriðjumgiur til lamdbúmaðar.
Á árinu 1967 veitti UNDP 47
miijónir doliara til landbúmað-
ar, sem er nálega 15% meira
en 1966 og rúmllega 50 prósent
maira en 1965.
Fjallað verður uim skýrsilu
UNDP á flumdd stjómnar stofm-
umardnmar í Vín 11.-28. júmí.
Af Norðurlöndum eiga ssetd f
stjórmimmd Danmörk, Fimmland
og Noregur. Það erd Samednuðu
þjóðirmar og 12 sérstofnamir
þeirra sem vdmna að verfceflnum
UNDP í vamlþróuðu lömdunum.
Ný verksvið
A liðnu ári lagðd UNDP til
atlöigiu við alveg ný verkefni
eða jók vnðleitni sína á tiltöliu-
lega nýjum sviðum.
1 landbúnaði hefur verið lögð
ríkari áherzla á að hefja
sýni-framleiðslu, mennta
vinnukraft og koma betrafé-
lagslegu skipulagi á lands-
byggöina. Umbótum á lands-
byggðinni hefur einnig verið
hraðað til að draga úr flótt-
anum til borga og bæja.
Verkefnin í iðnaðinum beinast
einkum að því að veitameiri
menntun og leiðbeiningar
sem stuðla að betri stjóm
og framleiðni fyrirtækja.
Viðleitnin í skólamálum hefur
miðað að því að vinna bug
á ólæsi meðal fi llorðinna og
bæta úr skortinum á há-
skól akennurum.
Að því er varðar fjarskipti
hefur UNDP veitt hjálp við
að færa út kvíar fjarskipta-
sambamda landa á milli.
Glímt er við ný verkefni i
greinum eins og flutningum,
ferðamannaþjónustu, útflutn-
ingsiðngreinum og svæðis-
bundnu samstarfi vanþróuðu
4 Iandanna.
Tvöföldun nauðsynleg
Saimfcvsemit böcmniun sem for-
sitjóri UNDP, Paiuil G. Hoffman,
hefiur gert í samvinniu við hlíuit-
aðedgandá ríkdssitj óimiir og sitofln-
amir, mun UNDP þurfa tals-
vent meiira en tvöifallda þá upp-
hæð, slem aðildarrfkin hafa
heitið fyrir ,1!)68, til að fluill-
nægja brýnustu hjálparþörfum
á naasitu árum. U Þan,t heflur
farið þess á leit að árið 1970
verði flramilögiin komin upp í
350 miíljómir dollara, sem er ná-
lega tvöcfölLd sú upphæð, sem
heitin heflur verið á þessu ári.
Afríka fékk mest.
Árdð 1967 lagöi UNDP fram
143,5 mdljióndr dollara til van-
þróuðu landanna. Það var 7%
meira en 1966. Afríka fékk
mest — 52,5 málljóniir. Þvi næst
koma Norður- og Suður-Amer-
íka mieð 36,4, Asía með 34,7,
Evrópa með 7,6, og Mið-Ausf-
urlönd með 9 miljóndr dollara.
Af útgjölldum UNDP fóru 64
prósient til sérfræðiniga, 16°/n til
''tækja og verfcfæra og 7 prósent
til námssityrikja. Um 6900 sér-
fræðingar frá 104 löndutm störf-
uðu í þjónustu UNDP árið 1967.
Frá Svíþjóð komu 162 þedrra,
og var Svíþjóð tódflta hæfeta
lamddð að þessu leyti, en Nor-
egur í 15. sæti með 123 sér-
fræðinga. Prá öðrum Norður-
löndum voru tölumar sem hér
segir: Danmörg 99, Finnland 27
og Islamid 9.
(Frá S.Þ.).
Nýitog notað
Hjá okkur fáið þið ódýran kven- og herrafatnað
Já — það borgar sig að verzla hjá okkur. Leiðin
liggur til okkar
•Verzlun Guðnýjar
Grettisgötu 45.
TBR YLENEBUXUR
peysur, gallabuxur og regnfatnaður í úrvali.
Athugið okkar lága verð —- PÓSTSENDUM.
Ö. L. Lajgavegi 71
Sími 20141.
Breytt simanúmer
LANDFLUTNINGAR H.F.
Landflutninga h.f. Síminn er nú
84-600
Geymið auglýsinguna.
t