Þjóðviljinn - 04.07.1970, Blaðsíða 7
Laugardagur 4. jiúlí 1970 — í>JÓÐVILJI3SrN — SÍÐA J
TÓNLEIKARABB
Vegna forfalla tónlistargagn-
rýnanda Þjóðviljans, hafa um-
sagnir um hljómleika á Lista-
hátíðinni verið af skornum
skammti. Á síðustu stundu var
þó ráðin bót á málinu og hér
á eftir fer umsögn uin ferna
síðustu hljómleikana.
Islenzkir og norrænir tónlist-
armcnn, sem enga umsögn hafa
fengið um listflutning sinn, eru
beðnir velvirðingar, en hér var
um að ræða óviðráðanlegar or-
sakir.
Vladimir Ashkenazy og
Itzhak Perbnan léku í Há-
Skólabíó á sunnudagskvöld sóin-
ötur eftir Mozart, Beetlhaven og
Cesar Franek.
Itzhak Perlmian er ungur
ísraelsmaðuir, sem þegiar hefur
getið sér hebnsifraagðiar fyrir
fiðluleik sinn.
Hann ræður fyrir fáheyrðri
tækni á sitt hljóðfæri, en lista-
mannsgeð hans er svo næmt,
að hinir tæknilegu yfirburðir
verða aldrei takmark í sjálfu
sér, heldur þjóna ævinlega
anda og inntáki viðfangsefn-
anna. Leikur hans er stór í
sniðum og einkennist aif auð-
ugum blæbrigðum og ríkri til-
finningu, rís hátt og ristir
djúpt.
Þett.a kvöld fengu áheyrend-
ur að kynnast nýrri hlið á þeim
fágæta listamanni Ashkenazy
þar sem hinn stórbrotni meist-
ari einleiksins þökaði um set
fyrir iðkanda hinnar göfuigu
listar samlei'ksins, kammertón-
listar. I
Stæristi viðburður kvöldsins
var flutningur þeirra á fiðlu-
sónötu Cesar Francks, en þeir
léku þetta dýrlega verk af
þeirri dýpt og innileik, sem
seint mun gleymast þeim, er á
hlýddu.
Á mánudagsíkvöld lék Itzhak
Perlman einleik með Sinfóníu-
hljómsveit Islands undir stjóm
Daniels Barenboim.
Á efnisskrá voiru Promöþeifur
forleikur eftir Beefihoven, fiðlu-
konsórt eftir Tsjaikovskí og
sjöunda sinfónía Beefihovens.
Daniel Barenboim er í hópi
fremstu tónlistarmanna, sem nú
eru uppi. Hann er ungur mað-
ur, innan við þrítugt og svo
fjö-lhæfur, að hann er jafnvígur
sem píanóleikari og' hljómsveit-
arstjóri.
Hann hefur haldið tónleika í
fjölmörgum löndum hedms og
stjómað ýmsum hinna þektot-
usfiu hljómsveita austan hafs og
vestan.
Dkki gat það duiizt neinum,
er fyrstu hljómar Promeþeifs-
ftorleiksinis upplukust áheyrend-
um, að þar hélt sá á tónsprota,
er valdið hefur. Allur máti
hans sem hljóimsiveitarstjóra er
svo kynngimagnaður, að umdir
áhrifavald hans hlýfcuir áheyr-
andinn að játast umsvifalaust.
Undan tónsprota hans reis af
ástríðufullum þunga hin hetju-
lega tónlist Beethovens í allri
stærð og tign.
Daniel Barenboim er gæddur
fádæma sterkum persónuleika
og Sinfóníuhljómsveit Islands
virðist hann hafa náð að skaka
svo frá grunni, að ekki varð
betur séð og heyrt en hver
einasti hljóðfæraleikari þeitti
sér til hins ýtrasta.
Varla hafur annar eins saim-
leikur einleikara, hljómsiveitar-
stjóra og hljómsveitar heyrzt á
þessum slóðum og sá, en menn
uröu áheyrzla þetta kvöld í Há-
skólabíó
Áheyrendur vom íurðu lostn-
ir og fögnuðu innilega, því að
þetta var stór stund, er Sim-
fóníuhljómsveit ístands sýndi
annan eins leik og raun varð á.
Þessi stórviðburður allur ætti
að geta gefið nægilega vísbend-
ingu um það, hver orka og list-
ræn geta býr í hljómsveitinni
Góð handfæra-
veiði vestra
ÍSAFIRÐI 3/7 — Ilandfæra-
veiði hefur verið dágóð und-
anfarið og hafa bátairnir aðal-
lega verið út af Kóp og Barða.
Sem dæmi um aflamaign fengu
tveir menn á trillunni E.inari
5V2 tonn á rúmum tveim dög-
um. — GH
Vladimir Ashkenazy.
okfcar, ef henni væru að stað-
aldri búin lífvænleg og batn-
andi starfsskilyrði.
Á þriðjudaglskvöld lék Jac-
quelin du Pré cellóleikari í Há-
skólabíói við píanóundirleik
eiginmanns síns Daniels Baren-
boim, og fluttu þau cellósónöt-
ur eftir Beethoven og Bralhms.
Jacquelin du Pré hefur um
árabil verið heimskunn sem
listakona, þótt ung sé, en
hljómleikaferill hennar hófst,
er hún var aðeis sextán ára
að aldri.
Hún hefur til að bera áferð-
arfallegan, mjúkan tón og
snerpu í skapi, en gætir alla
jafna hólfs og listræns jafn-
vægis. Þama brá Daniel Baren-
boim sér í allt annan ham en
kvöldið góða, er hann stjómaði
Sinfóníuhljómsveit íslands og
sýndi svt> sem vænta mótti
yfirburða nasman samfleik og
flágaðan, nærfærinn allt til
smæstu atriða. Það hefði verið
gaman, ef svo ágæt listakona
hefði birt áheyrendum fleiri
hliðar kunnáttu sinnar og listar
og leiikið einhver verk nær nú-
tímanum. Þessi efnisskrá var
dálítið einihæf, og gildir það
raunar um fleira af því, sem
flutt heflur verið í þesisari lotu.
Á fimmtudagskvöld lauk svo
listahátíð með eins dags seink-
un þó, er Victoria de los Ang-
eles söng í Háiskólabíói, en
Vladimir Ashkenazy lék undir
á píanó, og birti óheyrendum
enn einu sinni háa list sína.
Victoria de I09 Angeles er sem
kunnugt er með allra fremstu
söngkonum heims, og hófst
frægðarferill hennar, er hún
vann fyrstu verðlaun í alþjóð-
legri keppni söngvara í Genf
órið 1947.
Síðan hefur leið hennar legið
uim flest kunnustu söngleika-
hús heims, og hefur hún eink-
um verið tengd Metropolitan
óperunni í New York. Hún er
búsett í fæðingarborg sinni
Barcelona.
I Háskólabíó ríkti eftirvænt-
ing og tilhlökkun og varfla hef-
ur húsið í annan tíma verið
þéttsetnara en þetta kvöld.
Á efnisskrá voru verk eftir
Mozairt, Schumann, Debussy og
Granados. Victoriu de los Ang-
eles er flest það léð, sem söng-
konu má prýða, heillandi per-
sóna, ljúlf og láttauis, raddfeg-
urð með eindæmum og einhver
yndisleiki lítt lýsanlegur yfir
söng hennar. Einkum var unun
að síðari hlufia efnisskrár og
sér í lagi verkum spánska tón-
skáldisins Granados.
Ekki verður annað sagt en að
listahátíðin hafi endað með
glæsibrag. Var VictOriu de los
Angefles og Vfladdmir Ashkenazy
fagnað lengi og innilega. Þau
fluttu auikalög, og þeim bárust
blóm og blómakörfur. Að lok-
um setti framkvæmdaistjóri
listahátíðar Ivar Eskeland dá-
lítinn gamanleiik á svið, fá-
■ séðan hér um slóðir, en var
kurteislega tekið af öllum að-
ilum. Páll Líndal sagði síðan
listahátíð slitið. — S.Guðm.
SÍN ÖCNIN
HVERJU
Midi-tízkain svokallaða fler
nú sigurför um heiminn og er
nú svo komið, að florróðamenn
ýmsra stærstu verzlana í
Bandaríkjunuim hafa fyrir-
skipað afgreiðslustúlkum að
nota mddiipils í vinnumni,
þrétt fyrir sumarhitana.
Svo sem eðliileigt mó teflja
eru ýtmsar fagurleggjaðar kon-
ur andvígar þessari tízku, en
Dior hefur fundið ráð við því.
Hann hefur teiknað stórair
Mauiffiir framian á midiipils og
Helzita banaimein ungra Jiap-
ana er magialkralblbi, sem or-
sakast a£ mikilli sailitneyzilu,
en Jaipanir neyta mieára saflts
en aðrair þjóðir í heimi.
Nýlega hófst í Genf náð-
stefna 100 vísindamanna úr
ölluimi heimshornum. Róðsitefna
þesisi er af kristilegum toga,
fer hún fnaim í aðalstöðvum
hedmskirkjuróðsins í Genf, og
henni er ætlað að leiða guð-
fræði, tækni og vísindi ísama
flarveg, eða leitast við aðbrúa
bflið milli þeæana andsfiæðu
greina.
83ja ára kona, ekkja eftir
efnaðan venksmiðjueiganda,
lézt nýlega í B andarík j unum
og lét ekki eftir sdg enöngja.
Þegar flarið var að rannsaka
erfðaskrá hennar, kom dóMtið
skrýtið í Ijós. Hún hafði arf-
leitt kanarífugl sinn, Jimimy
að eiigiuim sínum, sem námu
iviia og rrevin.
mddikjófla, svo að þœr sem
vilji geti sýnt leggina sína.
Á meðfýlgjandi mynd sjá-
uim við bandarísku leikkonuna
Miu Farrow ósamt tónsnilfl-
ingnum André Brevm, sem
gat ekiki komiið á Listaháitáð-
ina hér vegna veikinda. Svo
sem kunnugt er eignuðust þau
tvíbura fyrir skömmu.
Stjarna Miu í kvikimynduim
hefur farið söiaakkandd, en
ekki em ættingjar hennar og
vinir að sama skapi ámaagðir
með hegðun stúlkunnar, sem
þeirn finnst minna harfla mik-
ið á hátterni bippa. Heims-
blöðin segja, að hún klæði sig
eins cg hippi, sé óhefluð í
framkomu, ósvfflin í tafli, berji
blaðamenn og ftóilk sem flari
í taugarnar á henni. Þytoir
haria mikil hreyting orðin á
feimnu, litlu sitúltounni, sem
gekk upp að altariniu með
Franki Sinatra fyrir fjórum
árurn.
Meðalaidur Japana hefur
stórhæktoað undanfarin 15 ár.
Meðalaldur kvenna er nú 74
ár, en var 50, og meðalaldur
kairla hefur hækkað úr 47 ár-
um uipp í 69. Þá er imieðail-
þyngd Japana 9 kg meiri en
var fyrir 15 árum og meðal-
hæðin er 12 om meiri. Á ár-
unum eftir stríð voru sjállfs-
morð í Jaipan mjög tíð og táð-
ari en annars staðár í heimi,
en nú fer þedm hraðfætokandi.
Lögregluþjónn ber rauðsokku út úr strætisvagninum.
tugum miiiljóina króna. Jimimv
hafði verið edntoavinur frú-
arinnar siðustu árin, sem hún
lifði.
En hvað á kanarífugll að
gera við miijóndr? Hann hef-
ur raunar eikfci fullkomdnn
róðstöfunarrétt yfir fénuhefld-
ur á hann að láta aðra fugla
njióta þess með sér og vera
stjómarformaður í félagii, sem
veitir fé til Dœknisaðstoðar
fuglum sem hafa stoaðazt a£
olíu á hafinu. Skýrinigin er
sú, að ekkjan, ílrú Pellegrouth,
bjó í litlu húsii rétt við strönd
og þar horfði hún daglega á
dauðastríð fuglla, sem stoað-
azt hölfðu á oflíu. Bn hvemig
honum Jimmy genigiur stjóm-
airíbrmennsikan, — það er
annað mál.
Stöðugt fjölgar ferðamönn-
unum, sem leggja lleiö sínatil
borgarinnar við Sunddð, og
stöðuigt þarf að bæta við gisti-
rýmið. Nú á að hefjast handa
um hótelbygginigu, sem verð-
ur sú stærsta á Norðurlöndum.
Hún verður við homið á Am-
ager Boulevard og Artilleri-
vej og rúmar 1064 næturgesti.
og hefur glæsilega veitinga-
staði, sem rúma um 900
raanns. Ennfremur verður
hægt að halfla ráðstefnur sótt-
ar af aflflt að því 1000 manns.
Vígsla hóteflsins verður vænt-
anllieigia vorið 1973. Það verð-
ur skírt Scandinavía.
Fyrir nolókru réðust 28
danskar rauðsdkikiur inn i
strætisivagn í Kaupmannahöfn
án þess að giredða fuRt far-
gjalld og var þeim fyrir bragð-
ið gert að greiða sektir milli
50-100 krónur danskar. Þær
samþykktu allar að greiða
sektina, en aðeins 80% henn-
ar. Skýrinigin á því er sú, að
meðaMaun kvenna em aðeins
80% af meðaRaunum karla í
Danmiörku. Kveðast þær ætla
að borga hin 20% a£ sekt-
irnni, þegar iaiunajaifnrétti hafi
verið komið á miRi kynjanna.
Þær sitja fast við sinn keip
og halfa jafnvel Ilótið þau orð
faíUa. að þær séu fúsar til þess
að lóta tatoa siig fastar í þágu
kveinréttindanna.
• Frænduir vorir Danir bafla
nú í hyggju að reisa nýtt
Tívolí í miðri Sólarströndinni
á Spáni. Þar verða 154
skemmtitæki, 32 barir, —
eftinmynd af smábæ úr viRta
vestrinu, spilavíti, austur-
lenzkt torg, beat-búlur, þýzk
bjórkrá, og állt upphugsan-
legt tR skemmtunar fóflki og
til að græða peninga á. —
Sumarbústaðafyrirt. Skanda
í Danmörku mun bera hit-
ann og þungann a£ þessum
framkvæmdum, svo og gróð-
anum, sem eniginn efast um
að verði mikill. Gert er ráð
fyrir að hið sjónstoa Tívolí
verði opnað í ágúst næsta ár,
ef guð lofar.
Fréttir herma að Kínverj-
ar séu í þann veiginn að
stofnsetja banka í Macao.
Macao er á Kínaströndinni, en
er í eigiu Portúgafla.
Það er eikfci óalgengt að
eintoaaðilar sjái um jarðalfairir
og þess háttar, en senniflega
eru þeir eiklki margir, sem
eiga og reka kirkjugarða eins
og William nolklkur Fúflton, í
Edinborg. Hann keypti nýlega
Rosenbank kirkjugarðdnn í
borginni a£ bæjarfelaginu og
borgaði út tæpar 700 fcrónur
íslenzfcar. 1 garðinuim er snot-
urt hús, sem hann gietxir búið
í án þess að greiða leiigu.. Hann
býst við að fó einar 100 jarða-
farir á óri.
Fulton
Pablo Picasso veit ekki aura
sinna tafl, en efldd lítur samt
út fyrir, að hann œtli að lóta
börn sín tvö, Glaiude og Patt-
ómu verða þeirra aðnjótandi.
Þau eru ettflki hjónabandsböm,
en Picasso og móðir þeirra,
Francoise Giflot bjuggu saman
um langt skeið. Claude reyndi
nýlega aö fó erfðarétt sdnn
viðuirkenndan eftir lagaleiðum,
en tapaði tmólimi. Þau syst-
bini hafa jafnvel etoki rétt til
þess að kaRa siig böm Pie-
assios. Það flurðulega er, að
þaiu, og þó einkum Palótna,
sem er 21 árs, hafa notdð mik-
ills ástrikis af föður siínum.
Palóma Picasso.