Þjóðviljinn - 05.11.1971, Blaðsíða 4

4 SfDA — ÞJÖÐVŒéjJTNN — Fösfcuidaglur 5. nóVemíber 1S7L
— Málgagn sósiallsma, verkalýðshreyfingar og þjóSfrelsis —
Útgefandi: Útgáfufélag ÞjóSviljans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Sigurður Guðmundsson, Svavar Gestsson (áb.).
Auglýsingastjórl: Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustig 19. Simi 17500
(5 línur). — Áskriftarverð kr. 195,00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 12,00.
Lmmamál kvenna
gtarfshópur Rauðsokka hefur kannað launamál
hér á landi með tilliti til skiptingar í launa-
flokka eftir kynjum. Rauðsokkar birta niðurstöðu
sína í síðasta hefti Samvinnunnar og eru niður-
stöður meðal annars þessar:
| Rauðsokkar athuguðu launa'kjör 700 félags-
manna í Verzlunarmannafélagi Reykjavíkur.
Samkvæmt þeirri athugun er einungis konur að
finna í laegsitu launaflokkunum, þ.e. undir 16 þús-
und krónum á mánuði. Sama niðurstaða kom í
ljós þegar athuguð voru launakjör karla og kvenna
í ríkisstofnunum.
2 Samkvæmt könnun Rauðsokka fá konur yfir-
leitt lægri laun, þó þær hafi sambærilega eða
jafnvel betri menntun en karlar, sem vinna hlið-
stæð störf. í einu ríkisfyrirtæki kom á daginn
að konur með stúdentspróf eða hliðstæð próf taka
laun eftir 8. til 17. launaflokki, en karlar með
sambærilega menntun taka laun eftir 13. til 25.
launaflokki.
|jað fer vel á því að Samvinnan skuli hafa for-
ustu um birtingu slíkrar rannsóknar á laun-
um kvenna. Það er í samræmi við þá samþykkt
sem gerð var einróma á aðalfundi SÍS sl. sumar
að stjóm SÍS skuli láta kanna launakjör kvenna
sem vinna hjá samvinnuhreyfingunni. Verður að
ætla að stjóm Sambands íslenzkra samvinnufé-
laga hafi þegar hafið þá könnun sem henni var
falið að vinna sl. sumar. Það er mikilvægt að
niðurstöður könnunar liggi fyrir, þannig að unnt
sé að finna viðeigandi ráðstafanir til lausnar.
Af þeirri ástæðu flutti Magnús Kjartansson á
alþingi tillögu um rannsókn á jafnrétti þegnanna
sem var samþykkt á síðasta þingi sem ályktun
alþingis. Þegar niðurstöður þessara kannana liggja
fyrir verður ljóst til hverra ráða ber að grípa. En
nú þegar er þó Ijóst að hér á landi er verulegt
launamisrétti eftir kynjum, þrát't fyrir lögin um
launajafnrétti kynjanna frá 1960. Þess vegna er
unnt að gera ýmsar ráðstafanir strax, og því hefur
Svava Jakobsdóttir flutt á alþingi lagafmmvarp
um jafnlaunadóm; dómstól sem skal skera úr
um álitamál við launaákvarðanir. Fmmvarp
Svövu er alger nýjung og verður fróðleg't að sjá
hverjar undirtektir það faer í þingsölum.
Engir fríðartímar
lóhann Hafstein hefur lýst því yfir að ekki sé
lengur unnt að tala um friðartíma •— það hug-
tak sé úrelt. Er þetta athyglisverð kenning frá
formanni Sjálfstæðisflokksins, og sýnir að hann
er ekki einasta úti að aka í pólitík sam'tímans,
heldur lætur hann fyrir róða ef verkast vill öll
fyrri stefnumál Sjálfstæðisflokksins. — sv.
ÞINGSJA ÞJOÐVILJANS
Geir Gunnarsson á Alþingi:
Nemendur Stýrimannaskólans fái
meistjómarrétt!
Inntökunámskeið einnig í Keflavík
Geir Gunnarssan lagði í gær
fram á Aiþingi breytingatil-
lögn vig frumvarp til liaga um
Stýrimannaskólann í Reykja-
vík. Leggur hann þar til að
nemendiur Stýrimannaskólans
fái að tilnefna tvo fulltrúa
sína í skólanefnd og þar með
fái þeir raunverulegan með-
stjómarrétt í skólanrjm.
f>á leiggur hann til að nám-
skeið er veiti fræðslu til inn-
töku í skólann svo og til að
standiast fiskimiannspróf 1. stigs
og jafnframt til að setjast í
2. bekk skólans verði ekki að-
eins haldin á’ Akureyri, fsa-
firði og Neskaupstað, heldur
einnig f Keflavík eða Njarð-
vik.
Fyrir skömmu var lagt fyr-
ir Alþingi stjómarfrumviarp til
laga um Stýrimannaskólaím í
Reykjavík Er þesisu lagafrum-
varpi ætlað að koma i stað
gildandi laga um sarna skóla.
f því felast ýmsar breytingar
m.a., að inntökuskilyrði eru
hert og felld er niður úr lög-
unum upptalning einstakra
námsefna til prófs.
f 14. gr. frumvarpsins er
gert ráð fyrir að í skólanefnd
sitji 5 menn skinaðir af Ráðn-
neyti. Tveir skulu skipaðir
skv. tilnefningu Farmanna- og
Fiskimannasambands íslands.
annar úr farmannastétt, og
binn úr fiskimannastétt einn
skv. tilnefningu Vinnuveit-
endasambands fslands og ein-n
samkvæmt tilnefningu LÍÚ.
Formann skal ráðuneytið skipa
án tilnefningar.
Þá segir í 15. gr. 1. mgr.:
Námskeið, er veiti þá
fræðslu, sem um getur í 5. gr.
(þ.e. um inntökuskilyrði) svo
og þá fræðslu, sem þarf til að
standast fiskim-annapróf 1.
stigs og jafnframt til að setj-
ast í 2. bekk í stýrimianna-
Geir Gunnarsson
s-kóla, skal skölastjóri Stýri-
mannaskólans í Reykjavík láta
halda árlega á eftirtöldum
stöðum, þegar næg þátttaka
er að dómi ráðuneytisins: Ak-
ureyri, ísiafirði og í Neskiaup-
stað.
Námskeiðin skulu haldin á
saimia tíma og kennsla fer fram
í sams konar deildum Stýri-
mannaskólans í Reykjavík.
Inntökuskilyrði skulu vera hin
sömu og í sams konar deild-
ir í Reykjavík.
Heimilt er að hafa námskeið-
in á öðrum stöðum en að of-
an greinir, að tilskyldu, sam-
þykki menntamálaráðuneytis-
ins.
.f reglugerð skial ákveði’ð
nánar um lágmarksþátttöku o.
fl. varðandi námskeiðin Verk-
efni fyrir skrifleg próf við lok
námskeiðanna skulu send frá
Stýrimannaiskólanum.
Samkvæmt tillögum Geirs
Gunnarssomar skulu 14. gr. og
1. migr. 15. gr. vera svo:
1. Við 14. gr. Greinin orðist
svo:
Meninitarnálaráðuineytið fer
með yfirstjórn skólans.
1 skólanefnd eiga saeti 7
menn. Ráðumeytið skipar 5
skólanefndarmenn til 4 ára í
semn: tvo samkvæmt tilneifn-
ingu Farmaninia- og fiskimamna-
samibamds fslands, annam úr
farmannastétt, himn úr fiski-
manmastétt, einm samkvæmt
tilnefningu Vinmuveitendasam-
bamds fslamds og einn sam-
kvsemt tilneftningu Lamdssam-
bamds íslenzkra útvegsmanna.
Formamn skipar ráðuneytið án
tdlmefningar. Tvo skólanefndar-
menn skipar ráðuneytið til eins
árs í senn samkvæmt tilnefn-
ingu nemenda skólans. Til-
nefning fulltrúa nemenda skal
fara fram eftir reglum, sem
ráöuncytið setur.
Skólanefnddn skal fylgjast
með kenmslutilhö'gun og náms-
efni og vera skólastjóra til f>ð-
stoðar í málefnum slkólans al-
menrnt.
2. Við 15. gr. 1. málsgr. orð-
ist svo:
Námskeið, er veiti þá fræðslu,
sem um getur í 5. gr., svo og
þá fræðslu, sem þarf til að
standast fiskimannapróf 1. stigs
og jafnframt til að setjast í 2.
bekk í stýrimamnaskóla, skal
skólastjóri Stýrimamnaskólans í
Reykjavík láta halda áriega á
eftirtöldum stöðum, þegar næg
þátttaka er að dlómá ráðuneytis-
ims: Akureyri, fsafirði, Nes-
ka-upstað og Kcflavík eða
Njarðvík.
Fálkaorðan
erlendur
ósiður!
Bjami Guðmason mælti
fyrir tillögu sinni úm áf* *
nám fálkaorðunmar a Al-
þingi í gær. Var ræða bans
skelegg og skemmtileg og
virtist’raunar fátt geta rétt-
lætt íslenzkar orður og
krossa, að ræðu hang lok-
inni. Kom meðal annars
fram hjá honum. að hæsta-
rættardómarar, ráðuneytis-
stjórar. ambassadorar og
annað fyrirfólk, að jafn-
aði þeir einu sem taldir
væru verðugir slíkrar veit-
ingar, en brennt væri fyrir
það, að t.d. venjulegir
verkamenn eða iðnaðar-
memi væru það.
Veriður ræða Bjama
Guðnasonar birt hér í blað-
inu á næstunni.

NÝ NNGMÁL
Auk þeirra mála sem þeg-
ar hefur verið getið hér á
síðunni, hafa eftirtalin mál
verig lögð fyrir Alþingi í
þessari viku:
★ Tillaga til þingsályktun-
ar um endurskoðun á lögum
um byiggimgarsamvinnufélög.
borin fram af þeim Sigurði
E. Guðmundsisyni og Jóni
Árm. Héðinssyni.
★ Frumvarp til la-ga um
breytingar á lögum um al-
mannatryggingar. Frumvarp-
ið er 'staðfesting á bráða-
birgðalögum þeim er gefin
voru út hinn 19 júlí s.l. að
tilhlutan tryggingamiállairáð-
herra, Magnúsar Kjartans-
sonar. Bráðabirgðalögin fólu
í sér að flýtt var gildistöku
nokkurra ákvæða laganna og
breytingar gerðar á þeim,
eins og mönnum er í fersku
minni.
★ Tillaga til þingsályktun-
ar um landhelgi og vemdun
fiskistofna. Borin fram af
10 þingmönnum Sjálfstæðis-
flokksins.
★ Fyrirspum til viðskipta-
ráðherra um afurðalán iðn-
fyrirtækjia. Borin fram af
Pétri Péturssyni. Fyrirspum-
in er á þa leið, hvenær gera
megi ráð fyrir að iðnfyrir-
tæki. sem framleiða vörur til
útflutnimgis, fái notið svip-
aðrar fyrirgreiðslu hjá bönk-
um varðandi afurðaián út á
framleiðslu siína eing og aðr-
ir atvinnuvegir, svo s-em
sjávarútvegur og liandbúnað-
ur.
★ Fyrirspum til samgöngu-
málaráðherra um veggjald á
Reykjanesbraut. Borin fram
af Stefáni Gunnlaugssyni
Fyrirspumin er á þá leið,
hvort ríkisstjómin hyggist
afnema veggjald á urnferð
um Reykjanesbraut og sé svo.
hvenær það kæmi til fram-
lcvæmda.
★ Tillaga til þingsályktun-
ar um stofnun íslenzks sendi-
ráðs í Kanadia. Borin fram af
Stefáni Gunnlaugssyni o.fl.
★ Tillaga til þingsálykt-
unar um endurskoðun orku-
Iiaga. borin fram af Jóni
Ámasyni og fleirum. f álykt-
uninni segir m.a., að endur-
skoðun orkulagamna skuli gerð
með það fyrir auigum, að
komið verði á sérstökum
orkuveitum landshluta, er
taki við verkefnum Rafmagns-
veitoa ríkisins.
★ Frumvarp til laga um
breytingar á lögum um tekju-
stofna sveitarfélaga. Borin
fram af Bimi Fr. Bjömssyni.
1 gr. þess frumvarps gerir
ráð fyrir því að sveitarfélög-
um sem bafa eignar- eða af-
notarétt a’ð afréttum, sé
heimilt að innheimta að-
stÖðugjöld af atvinnurekstri
á afréttunum.
í 2 gr. er gert ráð fyrir
því að sveitarfélögum sé
heimilt að leggja útsvör á
þá sem hafa fast aðsetur á
afréttum, sem sveitarfélög
bafa eignar- eða afnotarétt
af.
Laxárvirkjun
Framhald af 1. síðu
— Hvað um Laxárvirkjunar-
stjóm?
— Ég hef rætt þessi mál við
stjóm Laxárvirkjunar, en um
það vil ég segja, að þær for-
sendur samkomuilagis sem ég
nefndi áöan eru þess eðlis að
þær raska á engan bátt þeim
heimildum sem Laxárvirkjunar-
stjóm hefur fengið; — Það er
ekki verið ag taka af Laxár-
virkjunarstjóra neinn þann rétt
sem hún telur sig hafa baft.
Það er ékki lagaheimild fyrir
öðrum áfanpa virkjunar í Laxá,
þannig að Laxárvirkjunarstjóm
getur ekki haldið þvi fram að
núverandi ríkisstjóm hafi geng-
ið á þær heimildir sem virkjuu-
arstjómin hafði þegar ríkis-
stjómin tók við í sumar.
— Hvemig em sáttahorfur?
— Ég hef forðazt að ræða
þetta mál opinberlega eftir að
ég tók við starfi iðnaðarráð-
herra vegna þess að málið er
ákaflega viðkvæmt, en ég mun
vinna að þvi að ná samkomulasri
og ég geri mér vonir um að
rauuveruleigar sættir takist. - sv.
Sendinefnd
Framlhiald af 10. síðu.
dönsum, rússneskum, spænsk-
o.fl. Hún hefur komið fram í
Austur-Evrónulöndum. Afríku
og víðar. fgor Zotof leik-ur á
bajian, sem er þjóðlegt hljóð-
færi rússneskt einskonar harm-
oníka. og hefur hann farið víða
— allt frá Ástralíu til Noregs.
Nefndin hugði gott til kynna
af fsliandi og íslendingum og
kvaðst mundu skýra frá áhrif-
um ferðalagsins heim komin.
Komiairova lagði áherzlu á það,
að áætlanir um framfarir, hve
ágætar sem þær væru. gætu því
aðeins staðizt að góður friður
héldist, og tii þeirra mála þjrrftu
aliar þjóðir að leggja fram sinn
skerf, stórar sem stmáar.
Óttast kéleru
faraldur
í Indlandi
New Yorik 4/11 (Ntb — reuter)
Um miljón skammtar af kóleru-
bóluisetningiairefni hafa verið
sendir í skyndi til Orissa héraðs-
ins í Austur-Indlandi, þar sem
þegar hefur verið skýrt frá dauða
sex manna af völdum kólerufar-
aldurs. Öttast er, að faraldurinn
grípi um sig, þar sem ástandið
á þessu svæði er mjög hörmulegt
eftir flóð og stcrm. Talið er að
um 25 þúsund mamns hafi farizt
af völdum náttúruhamfarainina og
tugir þúsunda manna líða nú
sáran matar- og vatnsskort.
Síldin
í gær var vitað um 20 skip
sem höf’ðu fengið einhverja sild.
Aflinn var alls um 400 lestir og
lönduðu skip á höfnum allt frá
Stöðvarfirði til Akraness.
Dsuir viðurkenna
KAUPMANNAHÖFN 4/11 —-
Skýrt var frá því á fundi utan-
ríkismálanefndar danska þings-
ins í dag, að Danir hefðu í huga
að viðurkenna stjóm Norður-
Víetnams frá og meg áramótum
og taka upp stjórnmáJasamband
við hana. Verður sendiherra
Danmerkur í Pekinc jafnframt
scndiherra í Hanoi.
Áður höfðu Svíar sett á fót
sendiráð í- Hanoi og norska
stjórnin er sama sinnis
Herbergi óskast
til leigu
Upplýsingar í
síma 17500.