Þjóðviljinn - 23.08.1975, Blaðsíða 12

WÐVIUINN
Laugardagur 23. ágúst 1975
Venesúela:
Þjóðnýta
erlend
olíu-
fyrirtæki
CARACAS 22/8 — Þingið i
Venesúela samþykkti i gærkvöldi
lagafrumvarp um að þjóðnýta
oliuframleiðslu landsins, þ.á.m.
eriend oiiufélög sem stunda þar
oliuvinnsiu, en verðmæti þeirra
er metið á tæpar 6000 miljónir
doliara.
Heimildarmenn I Caracas
sögðu að forseti landsins Carlos
Andres Perez myndi undirrita
frumvarpið i dag og taka lögin þá
gildi. Samkvæmt þeim á nýtt
rikisfyrirtæki „Petroven” að
taka i sinar hendur 18 erlend
oliufyrirtæki 1. janúar 1976.
Meðal þessara oliufyrirtækja
sem verða þjóðnýtt eru útibú frá
Exxon, Texaco og Royal Dutch
Shell, en þau hafa hingað til rikt
yfir allri oliuframleiðslu
Venesúela, sem er fimmti mesti
oliuframleiðandi heims. Stjórn
Venesúela vill greiða þessum
oliufyrirtækjum I skaðabætur um
fimmta hluta þeirra 5800 miljóna
dollara sem eignir þeirra eru
metnar á. En samkvæmt skýrsl-
um oliufélaganna sjálfra hafa
þau flutt úr landi gróða sem nem-
ur 30.000 miljónum dollara á þeim
60 árum, sem þau hafa starfað i
Venesúela. Lögin, sem samþykkt
voru i gær gefa sextlu daga frest
til samkomulags milli stjórnar-
innarog fyrirtækjanna um skaða-
bætur. Areiðanlegir heimildar-
menn töldu að ekki yröu deilur
um skaðabæturnar, þar sem um
það mál hefði þegar verið samið á
bak við tjöldin.
Oliuframleiðsla Venesúela er
næstum þvi 2.500.000 tunnur á dag
og fer helmingur hennar a.m.k.
til Bandarikjanna. Vegna
oliunnar er Venesúela langauð-
ugasta land Suður-Ameriku.
NATO-
floti í
heimsókn
Mánudaginn 25. þ.m. kemur
hingað til lands flotadeild frá At-
lantshafsbandalaginu i kurteisis-
heimsókn. i flotadeildinni eru 6
herskip frá þessum löndum At-
lantshafsbandalagsins: Banda-
rikjunum, Bretlandi, Hollandi,
Kanada, Portúgal, og Vestur-
Þýskalandi. Skipin munu öll taka
eldsneyti i oliubirgðastöð Atlants-
hafsbandalagsins i Hvalfirði, en
tvö skipanna munu leggjast að
bryggju i Reykjavik að þvi loknu.
Verður það flaggskip flotadeild-
arinnar, kanadiska herskipið
IROQUOIS, og hollenska her-
skipið EVERTSEN.' Hin skipin
munu leggjast við akkeri. Skipin
munu dveljast hér til miðviku-
dagsmorguns, er heimsókninni
lýkur.
Austur-þýska sýningin I Laugardalshöll vakti óskipta athygli sýningargesta Vörusýningarinnar I Laug
ardalshöil I gær. Hér sjást tveir þeirra virða fyrir sér samsetningu augans. (Mynd Haukur Már)
Vörusýningin opnuö
Alþjóðlega vörusýning-
in var í gær opnuð að
viðstöddu miklu fjöl-
menni í Laugardalshöll-
inni. Ráðherrarnir ólafur
Jóhannesson og Matthias
Bjarnas. fluttu ræður og
fyrir hönd borgarstjórnar
talaði ólafur B. Thors.
Sýningin er opin daglega frá
kl. 15—23 til 7. september n.k.
Sýndar eru vörur frá 613 fram-
leiðendum i 23 þjóðlöndum.
Kaupstefnan h.f. hefur haft veg
og vanda af sýningunni, en þetta
er niunda og viðamesta sýning-
in sem Kaupstefnan stendur
fyrir.
Margeir
með þrjá
vinninga
A fjórtánada heimsmeistara-
móti unglinga, sem fram fer i
Júgóslaviu um þessar mundir,
hafa verið tefldar 6 umferðir.
Eini islenski þátttakandinn,
Margeir Pétursson, hefur holtið
þrjá vinninga og náði hann I um-
ferð jafntefli úr biðskák sinni við
danann Höj. í 6. umferð tefldi
hann við Pablo frá Spáni. Skákin
fór I bið, i 6. umferðinni, sem tefld
var i gærkvöldi.
I efsta sæti eftir fimm umferðir
er pólverjinn Kuligowski með 4
1/2. vinning. Þrir koma næstir
með fjóra vinninga, sex hafa hlot-
iö þrjá og hálfan og margir þrjá
vinninga. Meðal þeirra er
Margeir. —gsp
Endasleppt
loftbelgsflug
NEW YORK 21/8 — Ferð tveggja
manna, sem ætluðu að fljúga yfir
Atlantshafið i loftbelg, varð
heldur endasleppt. Þeir urðu að
lenda I sjónum fyrir utan strönd
Massachussetts, eftir að loft-
belgur þeirra fór að leka helium,
og höfðu þeir þá aðeins farið 200
km. af þeim 4800 sem þeir ætluðu
að fljúga. Þyrla úr bandariska
flughernum bjargaði mönnunum.
Aldrei hefur verið flogið I loftbelg
yfir Atlantshafiö.
Rætt um myndun nýrrar
ríkisstj órnar í Portúgal
LISSABON 22/8 — Francisco da
Costa Gomes, forseti Portúgals,
tók I sinar hendur yfirstjórn lög-
reglu og herlögreglu i dag. A
meðan sátu herforingjar og
stjórnmálamenn, sem vilja bola
burt stjórn Vasco Goncalves, for-
sætisráðherra á fundi til að ræða
hvernig best væri að skipa nýja
stjórn. Taismaður forsetans sagði
að Costa Gomes hefði tekið þessa
ákvörðun i samræmi við stöðu
sina sem æðsti yfirmaður
herforingjaráðsins og hefði hann
gcrt það vegna erfiðs stjórnmála-
ástands i landinu.
Orðrómur um yfirvofandi
valdarán gekk um höfuðborgina
Lissabon i dag, og hvöttu
kommúnistar til almennra að-
gerða til að koma i veg fyrir
valdarán fasista.
Áreiðanlegir heimildarmenn
sögðu að horfur væru á þvi að
viðræðurnar um nýja stjórn
leiddu til þess að mynduð yrði
stjórn sósialista og hægfara her-
foringja. Hins vegar væri enn vafi
á þvi hver yrði forsætisráðherra.
Sósialistar og hægfara her-
foringjar óska eftir þvi að Carlos
Fabiao, foringi herforingjaráðs-
íns, sem gagnrýndi stjórri Gon-
calves harðlega fyrir skömmu
gegni þvi embætti, en Costa
Gomes forseti vill heldur
Ferreira da Cunha, aðstoðar-
mann sinn. Talið er að i hinni nýju
stjórn verði a.m.k. þrir niu-
menninganna, sem fyrir hálfum
mánuði gáfu yfirlýsingu um
stjórnmálaástandið i Iandinu,
þeirra á meðal Ernesto Melo
Antunes.
Vasco Goncalves vildi enn ekki
segja af sér i dag, og vonaðist
eftir stuðningi lægra settra her-
foringja. Kommúnistar studdu
ALEXANDRIU 22/8 — Horfur
vænkuðust á nýjum bráðabirgöa-
samningi milli egypta og ísraels-
manna i kvöld og sagði Henry
Kissinger, sem kom til
Alexandrlu I kvöld frá tsrael, að
hann hefði sæmilegar vonir um að
þessar siðustu tilraunir hans til
að ná samkomulagi myndu
heppnast.
Aður en utanrikisráðherra
Bandarikjanna lagði af stað til
Alexandriu, ræddi hann i fimm
klukkustundir við ráöamenn
lsraels i Jerúsalem. Sögðu áreið-
anlegir heimildarmenn aö rætt
hefði verið um nýtt uppkast að
bráðabirgðasáttmála. A eftir
sagði Yigal Allon, utanrikisráð-
herra Israels að hann væri nú
vonbetri en áður um árangur af
ferðum Kissingers, en þó væri
enn of snemmt að spá um árang-
ur. Yitsak Rabin forsætisráð-
herra tsraels sagði að samnings-
hann enn, en fréttamenn töldu að
þeir myndu innan skamms ganga
til stuðnings við Carvalho. Þó er
enn óvist hver verður staða Car-
valhos i nýju stjórninni.
uppkastið gerði ráð fyrir, tilslök-
unum beggja aöila. Heimildar-
menn sögðu einnig að Israels-
menn og bandarikjamenn hefðu i
hyggju að gera skriflegan samn-
ing um hernaðaraðstoð banda-
rikjamanna ,,ef sovétmenn
réðust á tsrael”.
1 Damaskus tilkynntu sýrlend
ingar og jórdaniumenn að þeir
hefðu myndað sameiginlega her-
stjórn til aðgerða gegn tsrael.
Fyrir aöeins fimm árum lá við
ÓSLÓ 22/8 — Fundi utanriksiráð-
herra Norðurlanda lauk i dag.
Á fundinum lýstu utanrikisráð-
herrar Danmerkur, Finnlands,
Noregs og Sviþjóðar þvi yfir að
þeir skildu þær ástæður sem
Enn berast fregnir af óeirðum i
norðurhluta Portúgals og réðust
hundruð manna inn á skrifstofur
kommúnistaflokksins i Braganca
og brenndu skjöl og húsgögn.
styrjöld milli þessara þjóða, en
þær hafa nú gert samning um
gagnkvæma heraðstoð vegna ótta
sins við að egyptar geri samning
um brottflutning Israelsks herliðs
frá Sinai-skaga án þess að
israelsmenn þurfi að flytja nokk-
urt herliö frá landamærum Sýr-
lands og Jórdaniu.
Miklar óeirðir voru i Jerúsalem
i gær þegar hægri sinnaðir and-
ófsmenn mótmæltu samningsvið-
ræðum Kissingers.
islendingar hefðu til að færa út
fiskveiðilögsöguna, enda hefðu
þeir tekið sérstaklega eftir þvi aö
stjórn tslands vildi komast að
samningum viö stjórnir þeirra
landa, sem hefðu sent fiskiskip á
tslandsmið.
fcraelsmeim yongóðir
um bráða birgðalausn
Hálfur stuðningur
Kaffið
frá
Brasilíu
I
|