Þjóðviljinn - 29.06.1976, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 29. júnl 1976.
DJOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Otgefandi: Otgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Umsjón meö sunnudagsblaöi:
Arni Bergmann
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólavöröust. 19. Sfmi 17500 (5 linur)
Prentun: Blaöaprent h.f.
HVER EINASTI EINN
Sumarferðir Alþýðubandalagsins eru
jafnan mikill viðburður hvernig sem
skoðað er. Sumarferð sl. sunnudag var ein
sú besta sem farin hefur verið; þátt-
takendur voru hátt i niuhundruð og létu
allir vel af ferðinni. Sumarferðir Alþýðu-
bandalagsins einkennast jafnan af góðum
félagsanda, skemmtun og fróðleiksleit. í
hverjum bil eru vanir leiðsögumenn sem
kunna glögg skil á landi og staðháttum.
Ekki sist er mikilvægt um sumarferðir
þessar að þar er jafnan lögð áhersla á
virðingu fyrir landinu, gæðum þess,
fegurð og sögu. Og ánægjulegt hefur verið
að fylgjast með lifandi þátttöku allra
ferðalanganna _i þessári viðleitni.
Sumarferð Álþýðubandalagsins 1976
hafði öll þessi góðu einkenni sumarferð-
anna, en þær eru raunar einnig merki um
pólitiskan styrk Alþýðubandalagsins. Sá
fjöldi sem tekur þátt i sumarferðunum ber
vott um traustan fjöldastuðning Alþýðu-
bandalagsins á höfuðborgarsvæðinu.
1 sumarferðinni sl. sunnudag
flutti Hákon Guðmundsson, formaður
Landverndar, ræðu, sem öllum
viðstöddum verður lengi i minni. Hún var
kröftug og vel gerð áminning um varð-
veislu landsins — fyrir ágangi mannanna,
vélanna og erlendrar ásælni. Hákon
Guðmundsson lauk ræðu sinni með
þessum orðum — þau gerum við nú að
okkar og tökum undir:
,,Við höfum þegar hafist handa um að
klæða sandinn aftur i sina grænu skikkju.
Og skógum landsins gefum við nýjar
tegundir gagnviða og aukum þannig
•skilning á gildi þeirra og verðmæti. Hið
gamla kemur þar aftur i nýrri og betri
mynd.
Með sama hætti eigum við nú að geta
snúið þjóðinni nýja hugarfarsþætti i stað
þeirra, sem hafa slitnað eða trosnað i
ölduróti siðustu áratuga. Á þeim vettvangi
ættum við einnig að geta ofið gömlu góðu
mynstrin með nýjum, sterkum og litrikum
þráðum.
Frelsi og sjálfstæði hverrar þjóðar er
gert úr mörgum strengjum og það er
undir styrkleika þeirra og samvindu
komið hve fullveldi hennar stendur föstum
fótum. Meginstyrkur þeirrar samvindu
er, að þjóðin meti og virði land sitt með
sérkennum þess, kostum og göllum.
Við verðum að skilja og muna, að
náttúra landsins og saga þess, tunga
þjóðarinnar og menning hennar með sér-
kennum sinum er vöggugjöf okkar —
arfleifð, sem okkur ber að varðveita, láta
hana aukast og eldast til bóta og skila
henni áfram i hönd komandi kynslóðar.
Og þetta er arfleifð, sem við verðum að
sýna fullan trúnað i orði og athöfn.
En til þessarar varðveislu þarf bæði vit,
vilja og staðfestu.
Sé islendingurinn þeim kostum búinn,
getur hann kinnroðalaust og einarður
tekið undir þessa skýlausu heitstrengingu
Jóhannesar úr Kötlum:
Vér stöndum, hver einasti einn,
um ísland hinn skylduga vörð:
Af hjarta við leggjum nú hönd
á heilaga jörð
og sverjum að sameinast best
þess sál, þegar hættan er mest.
Hver einasti einn.”
—s.
yiLBOÐ_ÓSKASTj
Haröar deilur standa nú milli
hernámssinna. Eigast þar viö
þeir sem vilja hafa hernám og
herstöövar fyrir sakir hugsjóna
sinna og þeir sem telja aö nú sé
fullsýnt aö bandarikjamenn séu
með viöbúnaö sinn hérlendis
fyrst og fremst fyrir sjálfa sig
og til að verja sjálfa sig, og þvl
beri að taka af þeim „aðstööu-
gjald”.
1 þessum deilum má sjá
hversu erfitt það er fyrir menn
aö horfa uppá það þegar goö-
sagnir, sem þeir hafa trúaö á,
eru afhjúpaöar — svo sem gerst
hefur I vetur — þegar það hefur
komið rækilega I ljós, f fyrsta
lagi aö bandarikjamenn ætluöu
sér að ná hér fótfestu löngu áöur
en Atlantshafsbandalagiö var
stofnaö og i ööru lagi aö þeir
ætluöu aö hafa sfn áfrif á þjóð-
ina og innanrfkismál f samvinnu
viö innlenda vini sina. Þaö er
hernám hugarfarsins.
Það hefur þeim tekist aö
nokkru marki svo sem sjá má,
þegar leigusjónarmiöiö hefur nú
gosiö upp.
1 grein I Alþýöublaðinu segir
m.a.:
..Höfundur þessara lfna er
eindregiö þeirrar skoöunar, aö
þaö geti skipt sköpum i þjóöar-
sögunni, hvort tekst aö kveöa
þennan hugsunarhátt niöur eöa
1 Framkvæmdastofnunin víkkar út verksvið sitt:
Gaf M.A. hálfa milljón á 30
ára stúdentsafmæli forstjórans
ViB skólaslit Menntaskólans á
Akureyri fyrir skömmu til-
kynnti Sverrir Hermannsson, aB
Framkvæmdastofnun rtkisins
hefBi ákveBiB aB gefa skólanum
hálfa milljón króna til aB láta
rita sögu hans. AB sjálfsögBu
var þessi rausnarlega gjöf þegin
meBþökkum, en nú eru einmitt
30 ár síBan Sverrir Hermanns-
son, annar af forstjórum Fram-
kvæ m dastofnunar, lauk
stúdentsprófi frá M.A.
1 samtali viB AlþyBublaBiB
sagBi Tryggvi Gislason skóla-
meistari, aB nú yrBi hægt aB
hefjast hand viB ritun á sögu
menntaskólans. AriB 1980 eru
liBin 100 ár frá stofnun MöBru-
vallaskóla, sem var undanfari
menntaskólans. Þegar skóla-
húsiBá Mööruvöllum brann áriB
1902var skólinn fluttur tU Akur-
eyrar og var nefndur gagn-
fræBaskóli allt fram til ársins
1930. ÞaB eru þvl 50 ár liBin frá
formlegri stofnun menntaskóla
á Akureyri áriB 1980 fvo segja
má a6 þaB ár verBi haldin tvö-
föld hátiB. Er gert ráB fyrir aB
þá komi út saga skólans.
Tryggvi Gislason sagBi aB
búiB væri aB ákveBa hver sæi
um aB skrifa bókina en ekki
væri hægt aó skyra frá þvi aB
svo stöddu. A sinum tima reit
SigurBur GuBmundsson sögu
Möóruvallaskóla og Arni heitinn
Kristjánsson menntaskóla-
kennari skrifaBi byggingasögu
menntaskólans þannig aB til er
mikiB af heimildum.
1 fyrra kom út saga Mennta-
skólans í Reykjavik og var hún
gefin út meB styrk frá Fram-
kvæmdastofnuninni.
—SG
Þeir sjálfstæöismenn sem baristhafa haröast gegn Framkvæmdastofnun voru sem kunnugt er beygöir I vetur.er rikisstjórnin lagöi fram
kákfrumvarp um stofnunina. En nú hefur annar kommisarinn hnykkt á sigri sfnum I málinu meö þvf aö vlkka út verksviö Framkvæmda
stofnunar, svo sem sjá má á meöfylgjandi úrklippu úr Alþýðublaöinu.
ekki. Það er tilgangslaust með
öllu að reyna aö klæöa bón-
bjargarstefnu af þessu tæi f ein-
hvern búning nauösynlegs varn-
arviöbúnaöar. Bandariska
varnarliöiö hefur ekki lagt fram
neinar tillögur eöa óskir um
aukinn varnarviöbúnaö f land-
inu.enda er aöalstyrkur varn-
arsamstarfsins viö Bandarfkin I
þvi fólginn, aö sá sem réöist á
landið væri jafnframt aö segja
Bandarfkjunum sjálfum strfö á
hendur.Sú staöreynd er áhrifa-
rikasta öftrun gegn aöför aö
landinu og þess vegna gerist
ekki þörf á aö fjölga I varnarliö-
inu eöa auka varnarviðbún-
að.Ef ekki væri til aö dreifa
sllkri samtenginu viö hernaöar-
mátt Bandarlkjanna, væri sjálf-
sagt ekki hægt að verja landiö
innrás nema meö tugum ef ekki
hundruöum þúsunda her-
manna.En þess gerist sem fyrr
segir engin þörf vegna sam-
tengingarinnar viö bandarlskan
hernaðarmátt.”
En ef ekki er hægt aö verja
landiö nema meö hundruöum
þúsunda hermanna og gildi
varnarliðsins er bara táknrænt,
— er þá ekki nóg aö hafa svo
sem eina fjölskyldu á vellinum?
Eða bara fámennt en harö-
snúiö liö Islenskra hug-
sjóna(her)manna?
Norrœnt
samstarf
Forsiöufrétt I Tlmanum á
sunnudag er fagur vottur um
norræna samstööu:
Bjuggusteins og veizlugestir
JH-Reykjavík — Þess voru
dæmi, aö fólk brygöist raeB
hátiBlegum hætti viB sjón-
varpsdagskránni I fyrra-
kvöld. Þá var sýndur annar
þáttur viBtals viö Halldór
Laxness og þar á eftir brúB-
kaup Sviakonungs.
— Jú, viB geröum þaö,
sagði frúin hafnfirzka, þegar
viö hringdum á hana. Maö-
urinn minn fór I kjól oghvitt,
rétteins oghann sjálfurværi
einn brúökaupsgestanna, og
ég i siöan kjól. En þiö megiö
alls ekki nefna nöfnin okkar,
þó aö ég segi eins og var,
þegar þiö spyrjiö. Viö gerð-
um okkur þetta til gamans —
þaö stóð lika svo á, að ég var
nýbúin aö kaupa blóm, svo
aö þetta gat allt veriö hátiö-
legt. Kampavlnsflösku átt'-
um viö ekki. En ég Itreka
þaö, aö nöfn okkar verða aö
liggja íþagnargildi — ekki af
þvi aö viö séum svo sérstak-
lega spéhrædd, heldur væri
þaö hvimleitt, ef allir f æru aö
tala um þetta viö okkur. Þaö
er þreytandi, svoleiöis. Viö
höfum ekkert gaman af þvf
aö vekja athygli umfram
þaö, sem fylgir þvi aö vera
til.
— Nei, þaö var nú ekki ég,
sem átti uppástunguna,
heldur maöurinn minn. Jú,
þetta frekar smágamansemi
heima fyrir en einhver hug-
myndaauögi. A ekki heim-
ilislifiö að vera skemmti-
legt? Þá veröiu- aö hafa ein-
hverja viðleitni til þess aö