Þjóðviljinn - 26.07.1986, Blaðsíða 8

_______MENNING_
Lát(a)laust
látbragð
Um helgina lýkur N'artinu og
sér þá fyrir endann á einu meiri-
háttar listasumri sem byrjaði með
Listahátíð af klassískara tagi, þá
skemmtilegri áhugaleikhúshátíð
og loks norrænum listviðburðum
af nýstárlegra taginu nú á N'arti,
fyrir utan alla aðra óskipulagðari
listviðburði úti og inni.
Margir óskuðu eftir „óhefð-
bundnu lífi og fjöri“ á Iistahátíð í
vor og minntust dansins með Els
Comediants fyrir nokkrum árum.
Færri mundu að þá var sólskin
nánast samfleytt í hálfan mánuð,
enda fóru Spánverjarnir ósofnir
af landinu eftir að hafa gengið á
stultum hálfa leiðina í kringum
landið undir miðnætursól. Á
N'artinu nú er mikið af listvið-
burðum af þessu tagi og er það
með ágætum. Verra er að glans-
inn fer nokkuð af slíku sprelli,
þegar mikið rignir og því miður
guldu ágætir sænskir látbragðs-
leikarar mjög veðráttunnar, þótt
yfir þá væri tjaldað, Mimensem-
blen er óvenjulegur leikhópur,
sem helgar sig hinni fornu list,
látbragðsleiknum. Þau byggja
ekki á hefðum, enda eru þær
næsta fátæklegar á Norðurlönd-
unum, þar sem menn tjáðu sig
fremur svipbrigðalitiir með pári
ofan í skinnbækur en með því að
nota líkamann eins og algengara
ÞÓRUNN
SIGURÐARDÓTTJJMl
var í heitari löndum. í kuldanum í
Tjaldinu, þar sem Mimensem-
blen tróðu upp gat maður skilið
hvers vegna látbragðsleikur var
ekki stundaður að ráði á Norður-
löndum í aldaraðir, en hið unga
fólk lét kulda og trekk ekki aftra
sér. Sýning þeirra Utangarðs-
manna var í senn nýstarleg og
heiðarleg, merki um framsækna
listgrein sem byggir á sjálfstæðri
sköpun og mikilli kunnáttu.
Raunar á list þeirra lítið sam-
eiginlegt með sígildri mímu, en
stendur þeim mun nær nútíma-
dansi og nútímaleikhúsi, sem
byggir á raunsæi og dramatískri
spennu
Verk Mimensemblen byggir á
ritverkum Herman Hesse, eink-
um sögunni „Steppenwolf" frá
1927. Efnið er kjörið fyrir þetta
tjáningarform, leit hins unga
skálds að undirmeðvitund sinni
gegnum ýmsa mannheima. Hér
líkamnast persónur sögunnar og
mismunandi eiginleikar aðalper-
sónunnar sveiflast í villtum dansi,
ýmist samstíga eða í fullkominni
andstöðu eins og gerast vill í sá-
latstríðum.
Höfundur og leikstjóri sýning-
arinnar er Per Eric Ásplund og
augljóslega mikill hæfileikamað-
ur. Sagan er skýr og útfærslan oft-
astnær frumleg og spennandi. Öll
meðul leikhússins eru nýtt til hins
ýtrasta af sparsemi og hug-
kvæmni. Það sem einkum stend-
ur sýningunni fyrir þrifum er
þroskaleysi hópsins, sem þrátt
fyrir lipurð og fjör, skortir en
mikið að ná listrænni dýpt, eink-
Franz Liszt
100
ár
frá
dauða
Liszts
Einn magnaðasti píanisti nú-
tímans, Martin Berkofsky, mun
leika á vegum Tónlistarfélags
Kristskirkju í Safnaðarheimilinu
Hávallagötu 16, á fimmtudags-
kvöldið kemur. Berkofsky þarf
að vísu ekki að kynna fyrir ís-
lenskum tónlistarunnendum,
hann hefur vakið aðdáun þeirra
fyrir leik sinn á einleikstónleikum
og sem einleikari með Sinfóníu-
hljómsveit íslands. En þessir tón-
leikar hans á vegum T.K. eru sér-
stakir að því leyti, að þar verða
flutt eingöngu verk eftir Franz
Liszt, td. h moll sónatan, sem tal-
in er eitt stórfenglegasta tónverk
19du aldarinnar, og „Viðræður
heilags Frans við fuglana,“
Kvöldhljómar úr Transitdental
æfingunum ofl. sem óumdeilan-
lega er með því erfiðasta og um
leið áhrifamesta sem sett hefur
verið á blað fyrir píanó, fyrr og
síðar.
Tilefni tónleikanna, sem verða
á dánardegi Liszts, fimmtudag-
inn 31. þ.m. er lOOsta ártíð
meistarans, en Tónlistarfélagið
hóf reyndar Lisztkynningu sína
fyrr í vor, með Orgeltónleikum
Ragnars Björnssonar í Krist-
skirkju. Seinna á árinu eru fyrir-
hugaðir Ljóðatónleikar, þar flutt
verða sönglög Liszts, en þau
þykja standa fyllilega jafnfætis
verkum mestu Liedermeistar-
anna (td. Schuberts, Schumanns
og Wolfs), en af skiljanlegum
ástæðum eru hljómsveitarverk
hans ekki í verkahring félagsins,
þó þau hafi vissuiega verið van-
rækt hér á landi meir en talið
verður skiljanlegt með góðu
móti. En Liszt var auðvitað mesti
píanóleikari allra tíma, og það
eru píanóverk hans sem jafnan
hafa mest aðdráttarafl, enda má
segja að í sumum þeirra hafi
fæðst já píanóleikur eða stfll, sem
við búum við í dag og njótum af
hendi allra færustu snillinga á því
sviði. L.þ,
um þegar þjáning og spilling lík-
amnast á sviðinu. Lífsreynslu og
þroska er aldrei hægt að leika og
ennþá síður þjáningu. Annað
hvort er það fyrir hendi eða ekki.
Þrátt fyrir þessa annmarka er
sýningin vel uppbyggð og heldur
oftast athyglinni, þótt kuldinn
hafi stundum deyft nokkuð mót-
tökuskilyrðin hjá áhorfendum.
Langbestu atriðin voru fámenn,
t.d. atriðin með greiðasöluhjón-
unum og ástaratriðið á milli
Harrys og Maríu.
Síst voru hópatriðin, einkum
fyrsta atriðið á skemmtistaðnum,
sem var klisjukennt og dálítið
eins og krakkar að leika fyllibytt-
ur (sem auðvitað var raunin!)
Langt uppúr öllum hinum
Ieikendunum stóð Christian
Lundeberg í hlutverki Harry’s,
fullkomlega einlægur og tilgerð-
arlaus og gæddi hvert augnablik
tilfinningu með óvenjulegri
sviðsnærveru. Hver hreyfing var
óhjákvæmileg og fylgt eftir af
ótvíræðum leikrænum hæfi-
leikum og fallegri ögun. Hafi hin-
ir ungu listamenn Mimensem-
blen þökk fyrir komuna og von-
andi fengu þau ekki kvef í kuld-
anum uppá íslandi.
Úr sýningu Mim-
ensemblen „Utan-
garðsmaðurinn".
Úr „Hendur
sundurleitar1'...
Frá N’art 86
Kvöld með dansi
í Borgarskáia
MENNING
■ Um helgina eru síðustu forvöð
að sjá Njálu leikna úti undir ber-
um himni uppi við Rauðhóla.
Menn eru eindregið hvattir til að
endumýja kynnin við kappa
Njálssögu. Síðustu sýningar
laugard. og sunnudag kl. 17.(X).
■ Alþýðuleikhúsið er með tvær
sýningar um helgina á verki
Strindbergs „Hin sterkari" í
Hlapvarpanum. Sýningarnar eru
kl. 16.00 laugardag og sunnudag.
■ Norræna húsið opnar sumar-
sýninguna í dag kl. 14.00. Einar
Hákonarson, Gunnar Örn Gunn-
arsson, Helgi Þorgils Friðjónsson
og Kjartan Ólason sýna. Opið
daglega frá 14-19.
■ Á sumartónleikum í Skálholts-
kirkju um helgina verður m.a.
flutt nýtt verk eftir Jón Nordal.
Hljómeyki syngur. Farið frá BSÍ
á laugardag og sunnudag kl.
13.00.
, //* // \\ <*■/," = \\^
// — / ^ W ^
i, * // -ís =
7/ * \\ * »J. w '
» * li * " *
* II * = //' 11
Þeir atburðir sem koma saman undir
hatti N’art 86 eru hver öðrum ólíkir, svo
ólíkir reyndar, að ekki er skynsamlegt
að reyna að draga þá saman í alhæfingu.
En hátíð þessi er um margt skemmti-
leg og upplífgandi - og það staðfestist á
miðvikudagskvöldið í Borgarskála.
Dómkórinn söng þar alíslenska syrpu
undir stjórn Marteins H. Friðrikssonar
og var það ljúf stund.
Síðan var flutt „leikrænt dansverk"
eftir Láru Stefánsdóttur sem nefnist
„Hendur sundurleitar“. Ásgeir Braga-
son hafði sett saman tónlist fyrir verkið
og verður ekki sagt annað en að „bein
lína“ hafi verið milli hans og danshöf-
undar. Lára semur „fyrir fimm kven-
dansara og einn leikara" - þau Ástu
Henriksdóttur, Guðbjörgu Arnardótt-
ur, Helenu Jóhannsdóttur, Katrínu
Hall, Sigrúnu Ingimundardóttur og Ell-
ert Ingimundarson. Flest er þetta fólk í
íslenska dansflokknum.
„Samskipti mannanna laða fram og
kalla á ólíka þætti hverju sinni,“ segir
Lára Stefánsdóttur í leikskrá. Lýsing
hennar á verkinu er mjög almenn og
endurspeglar kannski, að það er meira í
þeim anda að prófa hitt og þetta en að
það sé marksækið og agað. Áhorfand-
inn gæti sagt sem svo um efni verksins,
að það sé um þann Ingólf, sem allar
meyjar vildu með ganga (eða hefna sín
á). Eros karlinn er helsta driffjöðurinn í

þessum leik, en glettnin á sér líka inn-
hlaup þar og voðinn sjálfur læðist líka
um gólf ellegar þá stappar niður fæti. Og
hvað sem áður var sagt um skort á „línu“
eða þá að nokkuð vantaði öðru hvoru á
nákvæmni í útfærslu, þá skiptir hitt
mestu, að í þessu verki var líf og fjöl-
breytni, sem áhorfandinn ánetjaðist. Og
yfirleitt réði ferðinni skynsamlegt sam-
ræmi milli möguleika „sviðsins" (pallur í
vöruskála) og dansaranna og svo kóre-
ógrafíurnar.
Drjúgur fjöldi fólks - og var flest ungt
að árum - hafði fundið leiðina inn í
Borgarskála og fagnaði þessu dansverki
vel.
Á veggjum og á gólfi Borgarskálans
eru afurðir listasmiðju, sem heitir Nor-
ræn listasveifla. Ég segi svo sem ekki eitt
orð um myndlist. En vegna þess að
Bragi var að segja frá því í Morgunblað-
inu, að honum fannst hann vera í risa-
vaxinni ruslakompu sem menn séu rétt
byrjaðir að innrétta, þá má svosem láta
þess getið, að mér fannst ég staddur á
miklum leikvelli af því tagi, sem gaman
hefði verið að gista á ungum aldri og
engir fullorðnir til að trufla. Og gera þar
hvað sem er og skemmta það svo og
hætta eða búa til eitthvað nýtt.
Mér varð starsýnt á bflflak, sem var til
hálfs fullt með stórgripabein og rauð
málning á gólfinu í kring. Mér duttu í
hug tvær túlkanir á þessari sýn: Var
meira blóð í kúnni? - og: Blóðið Búið úr
Blikkbeljunni...
Hver skyldi hann annars vera þessi
norræni sérleiki (indentítet)? hugsaði
þessi gestur hér um leið og hann gekk út
í súldina. Ág
8 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 26. júlí 1986 Laugardagur 26. júlí 1986 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9
<
§
*
<
Mysan er einn hollasti og ódýr-
asti svaladrykkur sem völ er á. Súr og
hressandi og munnsopi af MYSU gerir
kraftaverk við þorsta.
En við þurfum ekki endilega að
drekka hana eintóma - við getum búið til
hina gómsætustu svaladrykki með því að
bæta í hana ávaxtasafa, e.t.v. örlitlum
sykri, eða gerfisætu og ísmolum, eins og
hér t.d.:
Aprikósumysa:
Mysa 2 dl, aprikósusafi 2 dl og 1-2 ísmolar.
Nú á síðustu tímum hefur áhugi
fólks á heilsurækt og hollustu aukist mjög
og fólk veltir þar af leiðandi meira fyrir
sér en áður, næringargildi þeirrar fæðu
sem það neytir. Mysan er af öllum tahn
hinn fullkomni heilsudrykkur þar sem
hún er algjörlega fitusnauð en jafnframt
fleytifull af steinefnum og B-vítamínum.
Sért þú að hugsa um heilsuna og hitaeiningarnar
ættirðu að halda þig við MYSUNA.
Mjólkurdagsnefnd