Nýtt dagblað - 06.05.1942, Blaðsíða 1

Miðvikudagur G. maí 1942
81. tölublað
Japanski herinn kom.
inn inn í Kína eftir
Burmabrautinni
Skyndíárásír Kínvcrja á
Sjanghaj, Nanking o$
fleiri hafnarborgír
2. árgangur.
Japanski herinn, sem sækir
fram eftir Burmabrautinni, er
kominn inn yfir landamæri Kína,
að því er segir í liernaðartilkynn
ingu frá Sjúnkíng. Fjölmennur
kínverskur her er á leiðinni til
suðurlandamæranna til að mæta
[ essari nýju liættu.
Á Mandalajvígstöðvrnum ei-u
herir Breta og Kínverja enn á und
anhaldi, segir í útvarpsfregn frá
Ækvörðunín um hernám eyjarínnar fekín vegna hættunn-
ar af japanskrí ínnrás. — Bretar sækja að flotahöíntnní
Díego Suarez af landi úr loftí, oj af sjó
London.
Kínverskir herflokkar hafa gert
skyndiárásir á herstöðvar Japana
í flestum stærstu liafnarborgun-
um á austurströnd Kína, þar á
meðal Sjangliai, Nanking, Amoj,
Ningpo og Hangtsjá.
Síðusfu frélfír
I brezkri hernaðartillzynningu
síbdegis í gœr segir, að hernaÖ-
arabgerðunum á Madagas\ar sé
haldib áfram og manntjón í liði
Breta sé lítið.
1 fregn frá V ichy segir, að
Bretar ráðist á Diego Suarez úr
tveimur áttum. Brez][ hers\ip og
Undir dögun í gærmorgun nálgaðist stór brezk flotadeild
norðurströnd Matlagaskar, hins mikla franska eylands við austur-
strönd Afríku.
Fyrstu fregnirnar um þessa þýð
flugvélar haldi uppi hörðum á- ingarmiklu hernaðaraðgerð kom
rásum frá sjávarsíÖunni og land
her Breta eigi aðeins 6 k.m. ó-
farna til borgarinnar.
frá útvarpi Þjóðverja í Osló. En
snemma í gærmorgun voru gefnar
opinberar tilkynningar í London
' og Washington um aðgerðimar oV
Laval hefur sent Bandarílya þá ákvörðun Breta að hernema
stjórn harÖorÖ mótmœli sem svar Madagaskar, þar sem hætta væri
við ályktun hennar. Utanríkisráð á að Japanir hyggðu á hernám
herra Bandaríkjanna, Cordell eyjarinnar, en slíkt væri stór-
Hull, hefur lýst yfir því að Banda hættulegt aðalsiglingaleiðum Breta
Hófst þegar landsetning herliðs við ilóa einn, um 10 km. frá
hinni ramlega víggirtu flotastöð Diego Suarez og vörðu flotaflug-
vélar landgönguna. Varð lítið um varnir og var liði Breta Jægar
stefnt til flotahafnarinnar. Landsetningin var framkvæmd undir
stjcrn brezka hershöfðingjans Sturges.
Franska hernum á Madagaskar hefur verið fyrirskipað, í orð-
sendjngu frá Pétain og Darlan, að verjast meðan þess sé nokkur
kostur. Berlínarútvarpið sagði í gær að mjög lítið lið væri á eynni
og mundi Bretum veitast auðvelt að leggja hana undir sig.
muni brezki herinn hverfa á brott
þegar í stríðslok, en þangað til
muni Bretar halda flotahöfninni
ríkjaherskip séu reiöubúin að
styðja Breta við hernám Madaga
skar, ef með þurfi.
til Asíulanda og Ástralíu.
Jafnframt lýsir brezka stjórnin
því yfir, að hún viðurkenni yfir-
ráð Frakka á Madagaskar og
Tíl athugunar fyrir ríkísstjórnína:
Breztil liíroiMNemiiö seiir el
ueri elallieðutegenda laH i sfðasta
ðrl laittaO uai 51 ea
61
Sir Kingsley Wood, fjármálaráðherra Breta, lagði fjárlaga-
frumvarpið fyrir ensþa þingið um miðjan apríl. UpphœÖ fjárlag-
anna er 5286 milljónir punda.
Sir Kingsley Wood kVQö ráðstafanir þœr, sem ríkisstjórnin
hefði gert, hafa dugað til þess aÖ festa VerÖ, þrátt fyrir meiri þjóð
artekjur og minna vöruframboð. í þessum ráðstöfunum felst allt
skömmtunarkcrfiÖ og VerÖlagseftirlitiÖ, aÖ ViÖbcettum styrkjum, er
nema um 125 milljónum punda á ári. Hann benti á þaÖ aÖ á síÖ-
asta ári, þá hefÖi verÖ aöalfœÖutegundanna raunverulega VeriÖ
lœkkað um 5%- Grunnlaun hefðu hœkka& um 6%, og Vegna verÖ-
lagseftirlitsins þá hefði þessi Iaunahœkkua ekki Valdið ,,VerÖbólgu
skrúfu“-.
Þessi frásögn hins enska fjár-
málaráðherra er lærdómsrík íyrir
þá menn hér, sem halda því fram
að el^ki sé hægt að hækka kaup,
nema af því stafi hækkað verS-
lag. Eins og þingmenn Sósíalista-
flokksins hvaS eftir annaS sýndu
fram á í umræSunum um gerð-
ardómslögin, þá er hægt að
hækka kaup án þess vöruverð
hækki þar af leiðandi, ef kaup-
hækkunin fer fram á kostnað
gróðans eða vinnst upp meS hag-
nýtari framleiSsluaðferðum.
Kauphækkun þarf því ekki að
valda neinni verðbólgu, ef ríki^-
stjórnin hefur eftirlit og vald yfir
framboði afurðanna og verSi var-
anna.
Framh, á 4. siðu.
Diego Suarez og öðrum þýðingar
miklum stöðum landsins.
Tveir japanskir flotaforingjar
liafa undanfarið dvalið í Vichy,
og er talið að þeir hafi
rætt við stjórnina þar um afhend-
ingu flota- og flugstöðva á Mada-
gaskar. Þeir ræddu við Pétain í
gær, og lögðu því næst af stað
án taíar — annar til Berlín en
hinn til Itóm.
Núverandi landstjóri á Mada-
gaskar, Annet, tók viÖ því starfi í
desember 1940, og er kunnur fyr-
ir andúð gegn Bretum. Yfirmað-
ur franska hersins á eynni er
Andre Martin hershöfðingi, mað-
urinn sem afhenti Japönum
franska Indókína.
Bandaríkin aðvara
Vichy.
1 tilkynningu utanríkisráðuneyt
is Bandaríkjanna er skýrt tekið
fram, að ákvörðunin um hernám
Madagaskar hafi vei’ið gerð í sam
ráði við Bandaríkjastjórn og
stjórnir allra Bandamannaríkjanna
og þeim sé öllum að mæta, ef
Vichy-stjórnin hefji ófrið gegn
Bretum af þessu tilefni.
Undanfari hernámsins.
t
Síðan um nýár hefur þrisvar
komizt á gang orúrómur um að
japönsk herfræðinganefnd væri á
leið til Madagaskar eða komin
þangað, I öll skiptin bar Vichy-
stjórnin harðlega á móti þessum
fregnum, en yfirlýsingar Vichy-
stjórnarinnar hafa tæplega verið
taldar óyggjandi af stjómum
Bandamanna.
Um miðjan marz var skýrt svo
frá, að Vichystjórnin hefði sagt
i tillcynningu til Bandaríkjastjórn
ar, að hún mundi ekki ,,viljug”
láta franska flotann af hendi né
láta viðgangast að Madagaskar
yrði-hernumin. Þetta taldi Banda-
úum Madagaskar verður Vonandi forðað frá því aÖ knrmast
þessum náungum — japanska og þýzka fasismanum, meÖ sverð-
in blóÖug af grimmdarverkum. (Teikning úr Daily Mirror).
ríkjastjórn ófullnægjandi og Sum-
mer Welles, varautanríkisráðherra
sendi fyrirspurn um hæl hvað
Pétain ætti við með orðinu ,,vilj-
ug”.
Nokkrum dögum áður hafði for
sætisráðh. Suður-Afríku, Smuts
hershöfðingi, spurt stjórnarand-
stöðuna í þinginu í Höfðaborg,
hvort hún ætlaðist til að Suður-
Afríkumenn héldu að sér höndum
ef óvinirnir hyggðust að nota
Madagaskar sem bækistöð.
Bandaríkjastjórn fékk svo í
marzlok eindregna yfirlýsingu frá
Vichy um að Madagaskar yrði
varin gegn innrás, hvaðan sem
hún kæmi.
Madagaskar hefur stór-
kostlega hernaðarþýð-
ingu.
En fyrir Japani hlaut Madagask
ar að vera svo freistandi ráns-
fengur að ólíklegt er að þeir hefðu
ckki reynt að hertaka eyna, ef
Bretar hefðu ekki orðið fyrri til.
Madagaskar hefur geysimikla hern
aóarþýðingu. Strandlengja lands
ins er 4800 km. og helmingur
hennar liggur að aðalflutningaleið
um Bandamanna um Indlandshaf.
Ef Japanar hefðu þar flota- og
flugstöðvar, væri öllum siglingum
Bandamanna suður fyrir Góðra-
vonahöfða til Indlands, Egifta-
lands og til Persaflóa stór hætta
búin, cn þangað eru fluttar birgð
ir til Sovétríkjanna.
Framh. á 4. síðu
Er uursttu raiða
hirslis ui buQast?
Sovétherstjórnin til«
kynnír víðíækar sókn-
araðgerðír
Rauði herinn hefur byrjað liern
aðaraðgerðir í stórum stíl, með
liörðum árásum í nánd við borg-
irnar Kúrsk, Karkoff og Taganrog
Þetta er viðurkennt í þýzkum
fregnum, sem segja frá ,,mjög
liörðum varnarbardögum” á mest-
öllum austurvígstöðvunum.
I fyrsta sinn í liálfan mánuð
var sagt í hernaðartilkynningu
rauða liersins, að sovétherinn fram
kvæmdi nú sóknaraðgerðir víða á
vígstöðvunum og hefði bætt að-
stöðu sína á öllum vígstöðvunum
síðasta sólarhringinn.
1 útvarpsræðu frá Moskva sagði
hinn kunni rússneski rithöfundur
Ilja Erenbúrg, að enginn vafi væri
á því, að vorsókn Hitlers muni
koma. ,,Það scm allt veltur á”,
sagði Erenbúrg ennfremur, ,,er
að breyta þeirri vorsókn í vor-
undanhald. Um alla Evrópu rísa
kröfurnar hærra um allsherjar-
sókn gegn þýzka nazismanum,
Flugsókn Breta er byrjun á slíkri
sókn”.