Dagblaðið - 10.08.1976, Blaðsíða 11

11
ráðum verði beitt til þess að
finna hina seku og leiða þá
fyrir dómstóla.“
írska ríkisstjórnin hefur
lofað stórri fjárhæð fyrir allar
upplýsingar, sem gætu leitt til
handtöku hinna seku. Þá er
búizt við því að ríkisstjórnin
beiti harðari aðferðum við
skæruliðana. Kannski verður
Sinn Fein bönnuð með lögum.
Að sögn fréttamanna hefur
samúð fólks aldrei verið eins
lítil með skæruliðahreyf-
ingunni og morðið hefur vakið
viðbjóð manna um allt landið.
Ekki hefur verið löeð fram
afgerandi sönnun fyrir því að
IRA hafi staðið að baki
morðinu en aðferðin, sem var
viðhöfð, hefur margsinnis verið
notuð af hernum. Jarðsprengja
er sprengd -með fjarstýringu
um leið og bíllinn ekur yfir.
Slíkar jarðsprengjur þekkja
hermennirnir á Norður-Irlandi
vel — þeir eru í sífelldri hættu
um að verða sprengdir í loft
upp.
Ef ræða á um þátt stjórnar
hersins er ekki vitað með vissu
hversu mikinn þátt þeir eiga í
morðinu. Þó verður að ganga út
frá því að aftaka sendiherrans
hljóti að hafa verið gerð með
vitund og samþykki her-
stjórnarinnar eða þá fram-
kvæmd af minnihlutahópi
innan IRA.
David O'Connell og Rory
O'Brady voru báðir kennarar
áður en þeir gerðust byltingar-

menn. Báðir hófu fulla þátt-
töku eftir klofninginn frá
meginhreyfingu hins opinbera
írska frelsishers árið 1969. Þeir
hafa báðir setið í fangelsi í
stuttan tíma. Þegar þeir hafa
verið frjálsir, hafa þeir haft
leyfi til þess að ferðast vítt og
breitt um landið og hvorugur
þeirra hefur nokkru sinni
viðurkennt að hafa eitthvað
samband við frelsisherinn. Það
er þó ekki nægilegt til að fa
fólk ofan af þeirri skoðun, að
David O'Connell sé
leiðtogi hersveita hreyf-
ingarinnar og líka að
0‘Brady sé einn af helztu
ráðgjöfum hans. Þeir hafa
báðir reynt að gefa
hreyfingunni stjórnmálalegt
yfirbragð, en ennþá hafa þeir
ekki boðið sig fram við
kosninga- eða þjóðaratkvæða-
greiðslur. Stuðningur fólks við
þá er takmarkaður, en hins
vegar hafa þeir sýnt, að það
þarf ekki nema faa ákveðna
óþarft og raunar aðeins haft til
þess að segja eitthvað.
b) Abendingar margs konar
vegna umferðar og hvatningar-
orð til bættrar umferðarmenn-
ingar, sem svo er nefnt.
Líklega er þetta merkasti
þáttur þessarar starfsemi, en
við allir sem opnum útvarpið,
verðum að hlusta á endurtekn-
ingar æ ofan í æ á hinum lítil-
fjörlegustu atriðum; hafa nú
vifturéimina með, kveikja
ljósin, það kostar 10 aura, það
fóru hundrað bilar um þennan
veg á tíu mínútum, það gerir þá
svo og svo marga bíla á klukku-
stund, á sólarhring, á viku, á ári
o.s.frv.
Þar flóir út úr hjá öllum
blöðum um áþekkar ábend-
ingar og við, sem ,,eigum“
útvarpið til jafns við aðra,
verðum að þola það, ekki einn
dag, heldur frá kl. 13 á föstu-
degi til mánudagskvölds, að allt
snúist um ferðir, ökutæki,
tjöld. Þeir sem eru i skemmti-
ferð virðast hafa lagt undir sig
æðarslög þjóðlífsins og annað
sýnist hégómi því nú skal þjóna
ferðafólkinu.
c) Tilkynningar um FtB-
bílana — þær eru endurteknar
sí og æ. Ekki fær maður séð
hvernig þessi þáttur er kominn
Kjallarinn
Gunnar Finnbogason
inn í útvarpið eða hvernig
þessar tilkynningar eru
greiddar, því að FÍB er eins og
hvert annað fyrirtæki, sem þarf
að tilkynna. þjónustustarfsemi
sína. Hér er engin þjónusta
veitt í gustukaskyni og ekki
verður séð hví Ríkisútvarpið
hleypur undir bagga.
Til hagræðis fyrir hlustend-
ur væri unnt að láta þessar til-
kynningar lesast á ákveðnum
tímum, t.d. á þriggja stunda
fresti. Þá geta allir gengið að
því sem vísu.
Ég sem ríkisstarfsmaður og
ábyrgur skattþegn vil gjarnan
vita eftirfarandi: Hver var
kostnaðarauki eftirtalinna
aðila hjá upplýsingamið-
stöðinni á verslunarmannahelg-
inni. a) Hjá umferðarráði b)
hjá lögreglu c) hjá Ríkisútvarp-
inu?
Það er ekki alltaf hægt að
halda áfram á þeirri braut að
vinda meira og meira upp á
hnykil útgjaldanna og heimta
síðan af gjaldendum að þeir
skuli borga.
Þeir sem fara í sínar
skemmtiferðir á verslunár-
mannahelginni gera það
sjálfir á sína ábyrgð og þeir
verða þá að greiða fyrir þá
þjónustu sem þeim er veitt.
Það er ómaksins vert að líta á
þetta mál af víðsýni og reyna að
sjá hvað er í rauninni að gerast.
I fjölmiðlum er tönnlast á
„mestu ferðahelgi ársins“, því
það er eins og enginn megi vera
í friði, allir skuli af stað.
Áróðurinn er gífurlegur beinn
og óbeinn. Þessar fáu þúsundir,
sem fara á kreik, í samanburði
við heildina, sem unir við sitt
heima, virðast hafa tekið
völdin. Þær ráða blöðum,
útvarpi og að nokkru lögreglu.
Margt er sniðið við þarfir þessa
hóps, því nú skal ekki setið
heima. Engin rödd heyrist um
þann hóp sem sinnir störfum
sinum, jafnvel ekki því sem
mest er um vert í framleiðsl-
unni. Þótt illa ári hjá ýmsum
stéttum er enginn hvattur til að
rétta þeim hjálparhönd. Þó
þekkja það flestir hvað það er
að berjast við veður og sjó.
Og mér er enn í minni atriði
sem ég heyrði í útvarpinu fyrir
örfáum árum en þar var sagt
frá undirbúningi þjóðhátíðar í
Vestmannaeyjum. I þessum
útvarpsþætti var þess getið af
þróttmiklu stolti að svo mikill
afli hefði borist til eins frysti-
húss þar i Eyjum, að ekki
vannst tími til að ljúka við
vinnslu aflans áður en fyrsti
dagur þjóðhátíðarinnar rann
upp.
Og hvað gerðist þá? Var ekki
Montreal. En það var þegar hel-
vískur fanturinn frá Sádí-
Arabíu þaut 7 metra niður fyrir
okkar mann í kúluvarpinu.
Þennan ósigur kenni ég sví-
virðilegu framferði breta í
þorskaófriðnum. Hinir auðugu
olíufurstar hafa hugsað sem
svo. Fyrst hið ellihruma, gigt-
veika, fótfúna breska ljón getur
stolið lífsbjörg íslendinga og
það við nefnið á þeim. Því
skyldum við þá ekki stela frá
þeim senunni og hirða neðsta
sætið'í kúluvarpinu?
Það er einnig skoðun mín að
sádí-arabar hafi með þessu
rótarlega atferli sannað að þeir
búa alls ekki yfir þeim siðferði-
legá þroska sem til þess þarf
svo menn geti tileinkað sér
hinar goðkynjuðu hugsjónir
ólympíuleikanna. Og þó við
miirlandarnir eigum ekki olíu-
lindir, og þurfum meira að
segja að sækja lil annarra þjóða
sólar-sem laxerolíu, þá nöfum
við í þessu harðbýla landi
hafist til þess háa siðferðis-
þroska sem telur það höfuð-
glæp, að stela síðasta lambi
fáta'ka mannsins.
Það er skoðun mín að
íslenskir fjölmiðlar hafi ekki
rakið sæmdarferil afreks-
manna vorra i Montreal nema
til hálfs. Eg ákæri hér með ís-
Kjallarinn
Már Kristjónssori
lenska fréttamenn fyrir að hafa
stungið merkilegum tíðindum
undir stól. Sá íþróttafrétta-
maðurinn sem er á svipinn eins
og hann hafi orðið hór eftir
þegar hinn ágæii mynda-
flokkur um steinaldarinennina
var sendur úr landi, ber hér
hiifuðsök. Eg hef áreiðanlegar
heimildir fyrir því að ný og
glæsileg íslandsmet hafi verið
sett í öllum lengri hlaupunum.
Fréttamenn afsaka sig með því
að tímaverðir hefðu verið
farnir heimað sofa þegar hinir
þrautseigu landar vorir um
síðir drógust lémagna í skeið-
markið. Þetta er bágborin af-
sökun. Fréttamennirnir gátu
sem best skotið á tíma lang-
hlaupara vorra. (Og ef einhver
manngrein hefði leynst með
þeim áttu þeir Iíka að skjóta
niður hina svikulu tímaverði.)
1 hinum lengri vegalengdum
í sundinu náðust einnig fræki-
legir árangrar, og trújega sett
heimsmet í úthaldi í vonlausri
baráttu. Sagt er að áhorfendur
sem og fyrrgreindir bannsettir
timaverðir hefðu löngu verið
horfnir á braut þá er öryggis-
verðir slæddu landa vora hálf-
soðna upp úr laugunum. Af
þeim sökum vitum vér ei gerla
hvað garpar vorir busluðu lengi
í hinu tæra vatni. En hér
þurfti engjn hárnákvæm tölvij-
tæki sem mæla jafnvel þúsund-
asta part úr sekúndu. Vekjara-
klukka hefði sagt oss þær
fréttir er við kusum að vita.
Vekjaraklukka hefði einnig
firrt oss leiðindum í 1900 metra
hlaupinu þegar keppandi vor
var svikinn um tímann. Og
tímaverðirnir afsökuðu sig með
því að þeir hefðu fengið sér
blund meðan þeir biðu eftir ís-
lenska þátttakandanum, en
sofið yfir sig. Þótt keppandi vor
í nefndu skeiði hefði fengið sér
lúr á miðri braut í miðju skeiði,
þá gerði hann það til þess eins
að geta tekið endasprettinn af-
slappaður og vel útsofinn.
Á blaðamannafundum létu
ýmsir heimskunnir íþrótta-
frömuðir þau lofsyrði falla um
okkar fólk sem verða íslenskum
íþróttaunnendum ógleymanleg.
Einn sagði: — íslenska sund-
fólkið hefur einn meginkost
umfram annað sundfólk: Það
er ósökkvandi.
Annar sagði: — Engir taka
ósigrum eins vel og íslendingar.
Þeir hafa lika reynsluna.
Sá þriðji sagði: — Prúðir
menn og hógværir, íslendingar.
Aldrei flækjast þeir fyrir
öðrum á verðlaunapöllunum.
Sá fjórði sagði og var þá ber-
sýnilega orðinn góðglaður. —
Engri lífveru þýðir að keppa
við íslendinga um botnsætið,
nema kannski sniglinum. Enda
setja aldrei rósir pottablóm og
jarðfastir rabarbarahausar
hraðamet. 1 plönturíkinu eru
aðeins sett vaxtarmet. — Og
skil ég rau.iar ekki hvert
Stjórnmálafræðingur IRA:
Rory 0‘Brady, fyrrum skóla-
stjóri.
menn til þess að standa fyrir
nútíma borgarastyrjöld.
J
\
lokið við vinnsluna, því að þjóð-
hátíðin stendur lengur en einn
dag?
Nei, eftir sögu Vestmanney-
ingsins var fiskurinn skilinn
eftir á borðunum og farið á
ball. Þetta er að þekkja sinn
vitjunartíma og skilja sína
þjóðhátíð.
Þetta er að sumu leyti gott
dæmi um þann trylling sem
verður með fólki. Nú skal
einskis freistað að skemmta
sér, verðmæti skipta ekki máli,
landið er sokkið hvort sem er.
En fólkið á ekki alla sök.
Fjölmiðlar eru áhrifamiklir og
þeir stlga sinn dans, trylltan
dans, til að koma sér í mjúkinn
hjá fólkinu — ekki má andæfa.
Orð mín skulu ekki skilin svo
ad ég amist við því sem i hófi er
gert. Leiðbeiningar ýmsar og
átölur til þeirra sem ferðast eru
góðs maklegar en ég er ekki
reiðubúinn að skrifa undir
þann víxil, sem svo verður til,
óséðan og þvi ítreka ég spurn-
inguna:
Hvað kostaði upplýsingamið-
stöðin, sem rekin var um
verslunarmannahelgina, okkur
skattþegna?
Gunnar Finnbogason
skólastjóri.
*\
maðurinn sveigir í þessum
orðum.
(Hvernig víkur því við að
hún sækir svona ákaft á
hugann lýsinginn á endalokum
bardagans sem hann Oddur sál-
ugi sterki eitt sinn háði. — Þá
flýði manndrjólinn. Og ég á
undan.)
Og nú ber öllu íslensku
áhugafólki um íþróttir að flytja
ónefndu máttarvaldi eina sam-
eiginlega kynngimagnaða
þakkargjörð. Vér skulum öll í
auðmýkt og þökk hnékrjúpa
höfðingjanum í neðra. Og af
hrærðu hjarta þakka að hann
skuli hafa aflagt þann afleita
mannskæða sið, að hirða jafnan
þann er síðastur fer. Ef sá í
neðra ríghéldi enn í þá venju.
býsn hefði hún orðio támenn
sveitin sem við heimkomuna
frá Kanada hefði átt virðingu
okkar allra og aðdáun: aðeins
fararstjórarnir, þuklarinn og
svo strandamaðurinn sterki.
(Þið munið að sádi-arabinn
hafði rangt við).
Að lokum þetta: íslenskt af-
reksfólk. Fram halelúja. —
I hófi þó. I sérhverri keppni
gætið þess umfram annað, að
halda ykkur spöl fyrir aftan
næstsíðasta keppandann.
Ykkar einlægi aðdáandi,
Már Kristjönsson.