Vísbending - 19.02.1993, Blaðsíða 4

ISBENDING
Hagtölur “kr,,
fráfyrratbl.
Fjármagnsmarkaður Peningamagn (M3)-ár 3% 30.11.
VerðtryggS bankalán 9,5% 11.02.
Overðtr. bankalán 14,2% 11.02.
Lausafjárhlutfall b&s 12,8% 12.92
Húsbréf,kaup VÞI 7,40-7,49% Sparisk., kaup VÞÍ 7,50-7,70% 10.02. 10.02.
Hlutabréf (VIB) 646 11.02.
Fyrir viku 666
Raunáv. 3 mán. -14%
ár -14%
Lánskjaravísitala 3.263 02.93
spá m.v. fast gengi 3.271 03.93
og ekkert launaskrið 3.280 04.93
2% kauphækkun 3.290 05.93
í maí 3.304 06.93
3.342 07.93
3.345 08.93
3.348 09.93
Verðlag og vinnumarkaður
Framfærsluvísitala 165,3 02.93
Verðbólga- 3 mán 10% 02.93
ár 3% 01.93
Framfvís.-spá 165,9 03.93
(m.v. fast gengi, 166,4 04.93
ekkert launaskrið) 167,0 05.93
2% kauphækkun 167,3 06.93
í maí 167,8 07.93
168,2 08.93
168,4 09.93
Launavísitala 130,7 12.92
Árshækkun- 3 mán 1% 12.92
ár 2% 12.92
Launaskr-ár 1% 03.92
Kaupmáttur 3 mán 0% 12.92
-ár 1% 12.92
Skortur á vinnuafli -1,4% 09.92
fyrir ári 0,8%
Atvinnuleysi 5,0% 12.92
fyrir ári 3,2%
Gengi (sala ) Bandaríkjadaiur 65,2 16.02.
fyrir viku 65,2
Sterlingspund 93,3 16.02.
fyrir viku 93,4
Þýskt mark 39,5 16.02.
fyrir viku 39,6
Japanskt jen 0,542 16.02.
fyrir viku Eriendar hagtölur Bandaríkin 0,535
Verðbólga-ár 3% 12.92
Atvinnuleysi 7,3% 12.92
fyrir ári 7,1%
Hlutabréf (DJ) 3.392 12.02.
fyrir viku 3.423
breyting á ári 5%
Liborvext. 3 mán Bretland 3,3% 02.02.
Verðbólga-ár 3% 12.92
Atvinnuleysi 10,5% 12.92
fyrir ári 9,0%
Hlutabréf (FT) 2846 15.02.
fyrir viku 2831
breyting á ári 13%
Liborvext. 3 mán V-Þýskaland 6,2% 15.02.
Verðbólga-ár 4% 01.93
Atvinnuleysi 7,4% 12.92
fyrir ári 6,3%
Hlutabréf (Com) 1847 15.02.
fyrir viku 1828
breyting á ári -5%
Evróvextir 3 mán Japan 8,4% 15.02.
Verðbólga-ár 1% 12.92
Atvinnuleysi 2,4% 12.92
fyrir ári 2,1%
Hlutabréf-ár -22% 02.02.
Norðursjávarolía 18,0 15.02.
fyrir viku 18,3
V J
Deilt um
verðtryggingu
V iðskiptaráðherra hefur nýlega ky nnt
ríkisstjóm frumvarp um afnám laga um
verðtryggingu. Hér er ekki stefnt að því
að leggja verðtryggingu af. Ætlunin er
að fella úr gildi ýmsar hömlur, þannig að
sennilega yrðu fleiri fjárskuldbindingar
verðtryggðar en nú er, ef frumvarpið
yrði að lögum. En að undanfömu hafa
heyrst raddir um að nauðsynlegt kunni
að vera að afnema verðtry ggingu ef færa
eigi vexti niður á svipað stig og í
nágrannalöndunum. Afnám verð-
tryggingar sé hluti af aðlögun að
alþjóðlegum fjármagnsmarkaði. Af
þessu tilefni er fróðlegt að skoða notkun
verðtryggingar í nágrannalöndunum.
Um tíundi hluti skulda breska ríkisins er
fjármagnaður með verðtryggðum bréfum
(sem gefa nú 4% raunvexti). Byrjað var
að selja þau fyrir rúmum áratug þegar
verðbólga var mikil í Bretlandi. Mark-
aðurinn hafði enga trú á að stjómvöldum
tækist að hemja verðbólguna og vextir
óverðtryggðra bréfa hefðu væntanlega
miðast við að hún héldist óbreytt. Raunin
varð önnur og talið er að ríkissjóður hafi
hagnast mikið á að gefa út verðtryggð
spariskírteini. I Danmörku tíðkast verð-
trygging á húsnæðislánum. Svíar
verðtryggja aftur á móti ekki lán og í
raun var það óleyfilegt þar til fyrir rúmu
ári. í sænska viðskiptablaðinu Veckans
Affárer 27. janúar segir að bannið hafi
einkum stafað af andúð stjómvalda á
hvers konar verðtryggingu. Margir telji,
að ef verðtrygging er leyfð, sé verið að
gefa í skyn, að vel megi sætta sig við
verðbólgu.Greinarhöfundurfullyrðirað
ekkert liggi fyrir um að verðtrygging
fjárskuldbindinga ýti undir verðbólgu.
Kostir verðtryggingar em raktir. Nefnt
er að mun minni óvissa fylgi verð-
tryggðum langtímalánum en óverð-
tryggðum og greiðslubyrði í upphafi
lánstíma sé minni. Þá segir að hagstætt
sé fyrir ríkissjóð að taka verðtryggð lán
ef stjómvöld geri ráð fyrir minni verð-
bólgu en markaðurinn, en svo sé einmitt
nú. Verðtrygging er alls ekki óþekkt í
grannlöndunum og greinin í Veckans
Affárer sýnir að vel getur farið svo að
notkun hennar aukist á næstu ámm.
Fé streymir jafnan úr landi ef hætta er
talin á gengisfellingu. Fjármagnsflótti
hefur ýtt undir fall margra evrópskra
gjaldmiðla að undanförnu. Verðbólga
rýrir kaupmátt þeirra gjaldmiðla sem
falla í verði og því er gott að vera búinn
að skipta yfir í annan gjaldmiðil áður.
Málið horfir öðruvísi við ef kostur gefst
á verðtryggðum skuldabréfum. Nafn-
verð þeirra hækkar við verðbólgu-
skriðuna. Því kann verðtryggingin að
draga úr hættu á fjármagnsflótta héðan.
Evrópubandalagið:
Slæmt efnahagsástand
kann að tefja mynt-
bandalag
Fjármálaráðherrar Evrópubandalags-
ríkja samþykktu á fundi sínum 16. febrúar
að slá um sinn á frest kröfum um aga í
hagstjórn aðildarríkjanna (sjá grein
Kristjáns Jóhannssonar 18. júní 1992).
Hér er meðal annars átt við skilyrði um
um halla á ríkisrekstri, skuldir hins
opinbera og vexti. Stefnt var að því að
aðildarríki stæðust þessi skilyrði árið
1995, en nú hefur verið ákveðið að lengja
frestinn um eitt ár. Nú standast aðeins
Frakkland og Lúxemborg öll skilyrðin.
Öðrum ríkjum bandalagsins miðar
misvel í áttina. Horfur eru á að halli á
ríkisrekstri í Evrópubandalaginu verði
5,75% þjóðarframleiðslu á árinu, en
stefnt er að því að hallinn fari undir 3%
þjóðarframleiðslu. Mikið og vaxandi
atvinnuleysi eykur á ríkisútgjöld og
dregur úr skatttekjum og stjómir sumra
bandalagsríkja vilja nú leggja meiri
áherslu á hagvöxt. Með ákvörðun ráð-
herranna er hægt á þróun í átt til „eins
hagkerfis" og sameiginlegrar myntar
Evrópubandalagsríkja. Samkvæmt
Maastricht-samkomulaginu mátti í fyrsta
lagi taka upp sameiginlega mynt í aðildar-
ríkjum Evrópubandalagsins árið 1997,
en ekki mátti draga það lengur en til
1999. Margir skilja ákvörðun ráð-
herranna þannig að stofnun
myntbandalags hljóti að dragast, þótt
embættismenn Evrópubandalagsins hafi
mótmælt því. ■
Bretland:
Verðbólga ekki lægri í
aldarfjórðung
Verðbólga í Bretlandi var aðeins 1,7%
frájanúar 1992 til janúar 1993. Þettaer
minnsta verðbólga á einu ári síðan 1967.
Neysluvöruvísitala lækkaði um tæpt
prósent frá desember til janúar. Þegar
þetta spurðist upphófust vangaveltur um
nýja vaxtalækkun, en fjármálaráðherra
sagði stjómvöld engar ráðagerðir hafa
um slíkt að svo stöddu. Arsverðbólga í
Bretlandi náði síðast hámarki í október
1990 og var þá 10,9%. _
Ritstj. og ábm.: Sigurður Jóhannesson.
Útg.: Ráðgjöf Kaupþings hf., Kringlunni 5,
103 Reykjavík. Sími 689080. Myndsendir:
812824. Málfarsráðgjöf: Málvísindastofnun
Háskólans. Prentun: Steindórsprent
Gutenberg. Öll réttindi áskilin. Rit þetta má
ekki afrita með neinum hætti án leyfis
útgefanda.
4