Alþýðublaðið - 04.05.1970, Blaðsíða 8
8, Mánudagur 4. ixjftí 1970
„Beri maður fullkomið traust
til æðri máttar þarf maður
ekki að óttast ellina fremur
en annað í lífinu"
,.Ég er alltiaf að lenda í ein-
hvarjum ævisnftýrium".
Það er óneitanlega hressiandi
viðhcrf til lífsins hjá fólki sem
farið er að náligasit nírætt, olg
frú Oddný Wiiium er enmþá
nógu ung og spræk til að geta:
annazt veðúrmæliinga-r á
Vopnafirði fyrir Veðurstof-
una, þó -að hún sé að verða
áttatíu og sex ára. „Ég befðl
viljað verða veðurfræði'nlgur“,
segir hún með hrifningu. „Það
heild ég, a-ð sé skemmltiilegltl
starf. Eins og e-r, fimn ég dag-
lega til þess hvað ég kanni
lítið“.
Og maður hefur á tilfihn-
imgunni, að hún myndi fús viljia
setjast á skólabekk til að viða
að sér meiri fróðleík. Að
minnsta kosti ef hún væri fá-
einum á-rum yngri. „Það er s-vo
gamalt fólk í minni ætt, að
það er al veg voðalegt“. Og hún
hlær gl'aðlega. „En ég bef ekik-
ert á móti því að e-ldast meðialn/
ég hnf '•-in-gana og þetta góða
heih'u. Fætumir eru reyndar
fa-rniir að gefa sig, það er liða-
gigt ’n — ekki var hún m'amimla
min svnna stirð í hreyfi-ngum;
bún gst hiaupið um a-llt þegaa*
hún V-3T u-ndir áttrætt. Einu
sinni datt með mig hestur, olg
þá fékk ég h öf u ðkúpub rot.
Eftir það faininst mér ég týna
ýmni niður og ek-ki vera eins
mirmug“.
„Mis'rgir myndu nú vera
þa-kklátir fvrir mininið henniar
mömmu eins og það er í d-aig,
jafnvel þó-tt þeiir væru mörgum
árum yngri“, segir dóttir henín-
ár, frú Ásfea Wiium, en hjá
henni er frú Oddný í heimsókn
um þessar mundir. ÖnnUr aíf
dætra-num sér um veðurmæl-
ingarnar á meðan, svo að ekki
falla niður veðurs'k'eytin frá
Vopnafirði.
* FAGRIDALUR
— RFYKJAVÍK —
LONDON
• Ég er elzti starfs-maður
Veðurstofr.nrnar af þeim sem
enm eru lifandi“, heldur frú
Oddný áfriam, ..Það er orðinn
bv=ria i'-ni'iur t.ímii sem ég hef
ver'ð við b°'tfa. bví að maður-
inn mtnn sá um veðurmæling-
arnar fvrir - dö-r)'"-ku veðurstof-
u-na áðu-r en «ú íslenzka var
cit-rrn,,?s ecr pft--.- sig hann dó,
árið 1932, hefur bað verið í
mínu nafni. en við hjálpumst
að við það; dóttír: mín og ég.
Ekki dugir, að við förum báð-
-ar að heiman í einu, vegnla-
þess að það verður að lesa á
mælania fimm sinnum á daig,
bæði úti ög inini, frá því fyrir
kl. 9 á morgnana og til kl1.
9 á kvöldin. Við þurfum ekki
að hafa nætur-vaktir, en skeyt-
in sendum við tvisvar á diag. í
gamla daga var hins veg-ar lát-
ið nægj-a að senda skýrslu einu
s-inni í mánuði.”
Lengsit af bárust skeytin frá
Pa-grad-al, yzta bænum í
Vopniafi'rði, en þanigað íliutti
hún me-ð for-eld-rum sínum á-rið
1903. „Nú erum við flutx inn í
kauptúnið — það var áríð 1964
ef ég man rétt. Ég h'efði fegin-
viljað vera áfram í Fagradal1;
það er vinhlýr staður, o.g ég
held, að öllum sem þar haifa
verið, bæði ungum og gömlum,
þýki vænt um hann. En við
vorum of einiangruð, og þegar
unga fólkið þurfti að fara í
skóla, gátum við ekki verið
lengur. Það var ekki hægt að
komast þangað öðruvísí en
gangandi, riðandii eða í bát,
fj-allvegir á báða bóga og
klukkutíma gangui’ til næsta
bæjar. Seinustu árin var þó
kominn ruddur vegur bara fyr-
ir jeppa, en nú er hætt að
halda honum við síðam bærinn'
lagðist í eyði. Mér finnst
héldur érfiðaira að eiga við
mælingarnaír inni í kauptúninu
og er ekki alltaf eiinS viss með
vindáttina, það slær fyrir úr
ýmsum áttum, en þeir vildu
láta þetta fylgja okkur, bless-
aðir veðurfræðingarnir tnínir,
og telja það ekki til baga fyrir
si-g, og þá er lauðvitað sjálfsa-gt
að reyna að halda á-fra,m“.
I
Henni dettur ek-ki í hug að
vera að býsnast nei-t-t yfir eiin-
angruninnd, og hún á hægt með
að aðlaga sig breyttum k-ring-
u-mstæðum, því að hún kann
ekki síður prýðilega við si-g í
Reykjavík og talar um stór-
borgina London -eins og heima-
vön m-annes'kjn. „Ei'n aff dætr-
unum mínum fimm eignaðist
enskan m'ann og býr í Lomdorn,
og ég hef verið fjórum si-nnum
hjá þeim, seinast í fyrra þeg-
ar ég hélt upp á 85 ára afmælið
mitt þar úti. Þau eiga gott heim
ili og yndistegan garð, og það
er ósköp rólegt hverfi sem þau
búa í. Ég er því miður ekki
nógu góð í ensku, -ég byrjaöi
svo seint að læra hana, en ég
sk-ammast mín ekkert gagnvaLrt
tengdasyni mínum, því að ég
talia þó alltaf meira í ensku en-
hann í ístenzku! Auðvitað var
ég eims og sauður innan um all-
an ysinn og þysinn í miðbórg-
innd, en ég skiptí mér þá lékki
af neinu nema því sem ég ætl-
aði að fara — einhvern veginni
hef ég aldrei tilfinningu fyrir
áttunum þegar ég er í London,
og það líkar mér illa. Annars
er ég svo lánsöm að hitta alltaf
þetta indæla og elskulega fólk,
hvar sem ég fer, og afllir eru
reiðubúnir að Hjálpa mér“.
BJÖRGUNARAFREK
ÁN VIÐURKENNINGAR
Ein af mörgum minninigum
hennar frá Fagrad'al er bundin
við árið 1907 þegar gufuskipið
Kong Tr-ygve fórst í ís úti af
Langan'esi og það ko-m í hlut
föður hennar, Sveins Jónsson-
air, og heimilisfól'ksins á bæn-
u-m að bjarga skipbrotsfólki
sem hrakiz-t jhiaífðl í bát að
Bjarnarey sem tilhey-rir jörð-
i-nni. „Aldrei þessu vant var ég
ekki heim-a þegar fólkin-u var
bj-airgað, en það var ömurteg
aðkóma daginn eftir, þótt það
versta væri þá um garð gengið.
Ski-pið brotnaði á föstudags-
morgni, og það vair e'kki fyrr
en á mánudagskvöldi sem vesa-
lings fólkið komst í land. All'an
þennian tí'ma va.r það búið að
hrekj-ast í bátnum, mataxdiaust
að heita m'áttii og klæðlítið, o-g
þetta var rétt fyrir páek'a- í
marzmánuði. Þá v-ar Landssím-
inn ekki kominn, 'en það va-r
sent til pa'bba og han-n beðinn-
að fara út í B-j>airniarey og leitai
meðfram ströndinni iað tveim-
ur bátum sem óttazt var um.
Bátur ski-pstjórans hafði náð
landi á laugardag í Borgalrfirði
eystra. Bátur stýrimannsin-s og
annair minni voru enn ekki
fundnir, og minnii báturinn
kom aldrei að landi.
„Þá er suðvestan vindur,
frost og bylur úti á ís-num,
stendur af landi, og þarna sjá
þeir bátinn tilsýndar, pabbi og
þeir sem með honum vo-ra,
tveir vinnumenin og bóndinn -af
næsta bæ. Það var ekki viðliilt
að róa til bátsin-s, svo iað þeiifr
skruppu hedm snöggvast og
sóttu nýmjólk og vatn í leiðinni.
Pabbi gekk út og inn alveg frið-
laus, en hann hugsaði með sér,
að báturinn hlyti að fær-ast inn
í fjarðarmynnið, og þá yrði
hægt að ná honum í land. Svo
kemur hann í augsýn, og þa'ð er
mala-ndi rok í kringum hann.
Bn svo einikennilega vill til, að
allt í einu blíðlygnir, og lo'gnáð
endist náikvæmlega með'an ver-
ið er að róa út og sækja bát-
inn. Fólkið gat ekkert .gert, það
var aðf-ra-mkomið af kulda, vos-
búð og þreytu, og í bátnum
hafði ek'ki verið annað en- vatn
og kex til að nærast á. Það'
fyrsta sem það gerði þegar það
kóm í land, var að kasta sér
á bæn, og ekki var það fyrr
komið upp í kl'appirnar en
hvessti á ný og gerði ofsarofc.
• „Sumte' gátú gengfð- studdte,
Ffú Oddný Wiium, elzti síarfsmaður
Veðurstofunnar, spjallar svolítið um líf
sift og slarf og rifjar upp fáeinar af sínum
mörgu minningum frá Fagradal, yzfa
bænum í Vopnafirði, þar sem mikið
björgunarafrek var unnið árið 1907.
Frú Oddrún Wiium á heir
e-n aðra þurfti að bera, og ekki
voru tii nednar sjúkriaböírur,
svo að það sóttis-t seint. Og sldl-
yrðin voru annað en góð að taka
á móti aumingja fólkinu, þröng
húsakynini og auðvitað e-ngin
þægindi. Við bjuggum í torf-
bæ, og það var ekki um annað
iað gera en troða öllum inn í
baðstofu. Fólkið var svo þjak-
-að, að það gat ekki einu sinni
fært sig úr fötumum, og nú
þiu’fti að tína saman nærföt
■af heimilisfólkinu til þess að
það hefði eitthvað í að fara með
an verið var að þvo af því. Þá
kom sér vel að hafa bæjarlæk-
inn rétt við húsveigginn, því að
þar var allt sko-lað se-m vildi
skolast burt áður en kynt vair
undir stóru-m potti á hlóðu-num
ílriammi í eld'húsi og fötin þveg-
in í honum.
„Á þeim tíma var nýtt timb-
urhús í byggingu, að vísu ekki
íbúðarhæft ennþá og ísk-alt, ert
heimafólkið gat þó komið sér
fyrir þar á meðan, ,Og líktega
hefur baðstofuhlýjáÉ og sæng-
urfötin bjargað fólkinu. Lækn-
irítnn komst ekki til okkar fyrr
en dáginn éftir vegfía óveðúns,