Alþýðublaðið - 10.03.1973, Blaðsíða 5

lalþýðuj
aðið
D!
Alþýöublaðsútgáfan hf. Stjórnmálarit-
stjóri Sighvatur Björgvinsson. Frétta-
stjóri Bjarni Sigtryggsson. Ritstjóri og
ábyrgöarmaður Freysteinn
Jóhannsson. Aðsetur ritstjórnar
Hverfisgötu 8-10. Simi 86666. Blaðprent
hf.
ÓSANNINDI AFHIUPUD
Ræða Magnúsar Kjartanssonar í útvarpinu s.l.
mánudagskvöld er óheiðarlegasta ræða< sem flutt
hefur veriðá Alþingi árum saman. Hann hóf tölu sína
á að fara niðrandi orðum um ,,hina æfðu stjórnmála-
menn'' og ,,atvinnupólitíkusa" og átti þá við and-
stæðinga sína á Alþingi og endaði hana með því að
skrökva upp óhróðri á þá í sambandi við meðferð
Vestmannaeyjavandans. Fullyrti Magnús Kjartans-
son þar berum orðum, að stjórnarandstæðingar hefðu
brugðizt þjóðinni í Vestmannaeyjamálinu með þvi að
neita að fallast á skynsamlegar leiðir til lausnar, sem
ríkisstjórnin hefði bent á. Með því hefðu stjórnarand-
stæðingarnir — „atvinnupólitíkusarnir" — tekið sér
fyrir hendur að splundra þjóðareiningu í málinu og
bæru þeir ábyrgð á því, að ríkisstjórnin hefði orðið að
fallast á varasamar aðgerðir til hjálpar Vestmanna-
eyingum, sem nú veittu flóðbylgju verðhækkana yfir
þjóðina.
Þessi dæmalausa ræða Magnúsar Kjartanssonar er
svo óskammfeilin, að engu tali tekur. Svo fyrst sé
vikið að orðræðum hans um „æfðu stjórnmálamenn-
ina", hver er þá meiri atvinnupólitíkus, en Magnús
Kjartansson sjálfur. Einsog Gylfi Þ. Gíslason benti á
íræðuá Alþingi s.l. þriðjudag er Magnús Kjartansson
eini stjórnmaálaforinginn á Alþingi, sem á allri sinni
starfsævi hefur aldrei lagt hönd að neinu nema
pólitísku stússi. Ungur að árum gekk hann kommún-
ismanum á hönd og allt til þessa dags hefur hann alla
atvinnu sína haft af því að vera kommúnisti og engu
öðru. Magnús Kjartansson er því sjálfur örugglega
mesti „atvinnupólitíkus" á Islandi bæði fyrr og síðar.
Allt sitt hefur hann þegið af pólitíkinni og er svo enn.
Annað meginefni ræðu Magnúsar Kjartanssonar,
brigzl hans í garð stjórnarandstöðinnar fyrir svik við
málstað þjóðarinnar í Vestmannaeyjamálinu, var svo
ófyrirleitið, aðengum væri trúandi til þess að viðhafa
slíkt — nema mesta atvinnupólitíkusi á íslandi,
Magnúsi Kjartanssyni. I það skiptið gekk Magnús þó
sennilega feti lengra, en hann ætlaði sér, því í umræð-
um á Alþingi á þriðjudaginn stimpluðu bæði forsætis-
ráðherra og forseti Sameinaðs Alþingis Magnús
Kjartansson opinberlega ósannindamann er þeir urðu
ekki við áskorunum Jóhanns Hafsteins um að stað-
festa frásögn Magnúéár Kjartanssonar af atburðum
Vestmannaeyjamálsins og samþykktu með þögn
sinni þá yfirlýsingu Jóhanns Hafstein, að ef þeir ekki
yrðu við þeirri áskorun myndi hann skoða þögn þeirra
sem opinbera staðfestingu þeirra á að AAagnús
Kjartansson færi með ósannindi.
Staðreyndin er nefnilega sú, að þaö voru ekki
stjómarandstæðingar, sem réðu urslitum urn, að
ríkisstjómin hætti við að leggja fram „goðu 1111og-
urnar sínar svo sem eins og verkfallsbann, bann við
qrunnkaupshækkunum, vísitöluskerðingu o.fl.þ.h.
undir hatti Eyjahjálpar. Það voru þingmenn ur liði
stjórnarsinna sjálfra, sem neituðu að styð|a þessar
fyrirhuguðu „góðu" aðgerðir ráðherranna og svo
mikil harka var komin i málið, að Björn Jónsson, 1for-
seti ASt, hefði hætt stuðningi við st|ornma á þeirri
sömu stundu sem hún hefði lagt þessar „goðu tillog-
ur sínar fram.
Hitt er rétt, sem Magnús Kjartansson raunar
„gleymdi" að minnast á, að það var verk Alþýðu-
flokksins, að söluskattur væri ekki látinn hækka um
3% eins og ríkisstjórnin vildi, heldur um 2% eins og
raunin varð. Þrátt fyrir milli 90 og 100% hækkun á
fjárlögum á tveim árum ætlaði ríkisstjórnin að neita
að leggja fram svo mikið sem krónu úr opinberum
sjóðum eða að fresta svo mikið sem einni fram-
kvæmd. Allar þær 2000 milljónir, sem Viðlagasjóður
átti aðfá, átti að leggja á bök almenningstil viðbótar
við annað. Þessum ráðagerðum neitaði Alþýðuflokk-
urinn. Það varfyrir hansorð, sem ríkisstjórnin féllst á
að falla frá tillögu sinni um 3% söluskattshækkun en
fallast þess í stað á tillögu Alþýðuflokksins um 2%
söluskattshækkun og frestun opinberra framkvæmda
og framlög úr opinberum sjóðum því til viðbótar.
Þetta er staðreynd, sem Magnús Kjartansson
„gleymdi" að geta um í óheiðarlegustu ræðu, sem
flutthefurveriðá Alþingi. Ensú staðreynd má vel
vitnast. Alþýðuflokkurinn óttast ekki dóm þjóðarinn-
ar fyrir þessi afskipti. Það eru ýmsir aðrir, sem þurfa
að vera hræddir.
MAN ENGINN EFTIR
RÁDDEILDARFÚLKINU?
1 umræðum um vantraust á
ríkisstjórnina, sem fram fóru á
Alþingi s.l. þriðjudag, ræddi Jón
Armann Héðinsson m.a. land-
helgismálið. Hann sagði um það:
,,Ég vil byrja meö þvi að lýsa
ánægju minni yfir aðgerðum
varöskipanna okkar á s.l. sólar-
hring, og ég mælist til þess aö fast
verði haldið áfram með sama
hætti. Mál var til komið að hefjast
handa við að verja landhelgina
okkar og sýna öörum þjóöum, að
útfærslan á ekki að vera pappirs-
plagg. Við erum hér aö verja llfs-
hagsmuni okkar, og þaö má öllum
vera ljóst, að til þess verðum viö
að takast á við þann vanda sem
við er þar að eiga, þótt við höfum
rýran skipakost.
Það var samþykkt hér á Alþingi
fyrir löngu að hefjast handa um
endurnýjun eða kaup á skipi. Ég
hef ekkert frétt af þvi hvað hefur
gerzt i þvi máli, en það væri lik-
lega fróðlegtað vita hvernig þeim
undirbúningi liður. Þvi þaö er
óþolandi, ef þær fregnir eru réttar
að Bretar hafa i skjóli hjálpar-
skipa sinna og ytri aöstæðna hér á
Islandi, tekið upp meiri fisk á
okkar miðum nú eftir útfærsluna
en verið hefur”.
Þá vék Jón Armann að
ástandinu I efnahagsmálunum og
þvi mikla áfalli, sem ráðdeildar-
fólk hefur orðið fyrir vegna fram-
ferðis rikisstjórnarinnar. Hann
sagði: Við afgreiöslu fjárlaga
fyrir sfðustu áramót, kom í Ijós,
að útgjaldahækkun á tveimur ár-
um hefur orðið 100% á tveggja
ára timabili. í málefnasamningn-
um góða var talaö um, að það ætti
að hætta verðbólgu og gæta hófs,
þó var markið ekki sett hærra en
það, að við áttum aö fylgjast sem
næstmeð nágrannalöndum.En er
þetta ekki verðbólguaukandi?
Hvað er þá verðbólguaukandi, ef
það er ekki tvöföld hækkun rikis-
útgjalda á svona skömmum
tima? Og þaðhefur oft verið talað
um það, að fjárlögin væru spegil-
mynd af stefnu viðkomandi rikis-
stjórn, sem núverandi fjármála-
ráðherra hefur oft vitnaö I og
notað þaö orðalag. Nei, þrjár
gengisfellingar hafa átt sér stað,
ein ekta islenzk að þvi er hæstv.
viðskiptaráðherra hefur sagt hér,
aörar vegna ytri aðstæðna. Þó
hefur þvl veriöJýst yfir, að verð-
lag er nú með þeim ágætum á
okkar útflutningsafurðum að slikt
hefur ekki átt sér stað áöur, um
63% afurða okkar eru að visu
skráð á dollara og bundin dollara,
þannig að þaö hlýtur i eöli sinu að
vera nokkuð erfitt að fylgja
óbreyttu gengi, þegar dollarinn
fellur mikið, en skv. þeim
upplýsingum, sem fyrir liggja
virðist manni þrátt fyrir allt ekki
hafa verið nein ástæða til þess að
fylgja dollaranum að fullu núna I
siðasta skipti þegar hann féll. Og
ekki var hugleitt neitt þaö tjón,
sem sparifjáreigendur verða
fyrir þegar dollarinn fellur um
10% og annar gjaldeyrir um 10%
eða jafnvel meira. Spari-
fjáreigendur verða fyrir tjóni á 2.
milljarð og það er ekki rætt hér I
þingsölunum, það skiptir þjóðina
engu máli. Afleiðingin af þessu er
sú, eins og drepiö hefur verið á
hér áður i dag, að menn fjárfesta
nú eins og þeir geta, eyða spari-
fénu eins og þeir hafa möguleika
til og þetta kyndir allt undir verð-
bólguna, hefur þveröfug áhrif.
Fólkið sér fram á, að það er um
að gera að koma peningunum i
lóg I bil, fasteign eða einhvern
veginn, svo að þeir rýrni ekki um
of. Þrátt fyrir marggefnar yfir-
lýsingar hjá hæstv. rikisstj. i
málefnasamningnum um að þeir
munu alls ekki beita gengis-
fellingu til úrræða 1 efnahags-
vanda. Rikisstjórn hinna
vinnandi stétta, eins og þeir vilja
kalla sig, er sem sagt mesti hvati
til aukinnar verðbólgu hér á
landi, vegna ráðleysis, vegna
samstöðuleysis um lausn efna-
hagsmála.
Þá ræddi Jón Armann
Héöinsson um Vestmannaeyja-
vandann og það furöulega fram-
ferði Magnúsar Kjartanssonar,
að ásaka stjórnarandstöðuna um
ábyrgðarleysi og ósamvinnuþýð-
leik, þegar staöreyndin væri sú,
að skortur á fylgi stjórnarsinna
sjálfra við tillögur rikis-
stjórnarinnar hafi mestu ráöiö
um, að hún þorði ekki að leggja
þær fram á Alþingi.
Einnig ræddi Jón Armann um
togaraverkfallið. Hann sagði:
„Hér var fyrir nokkru rætt
mikið um togaraverkföllin og það
að vonum, og þaö er nú ljóst, að
enn er þaö I hnút og jafnvel i verri
hnút en nokkru sinni áður. Það er
lika oröiö ljóst, aö togaraverk-
fallið er deila á milli togara-
eigenda, hvort sem menn vilja
ræða það sem eigendur einkaút-
gerðar eða bæjarútgeröar, þá er
það orðin deila milli eignaaðila og
rikisvaldsins. Og þessa deilu
verður að leysa. Það er hneisa, að
þessi stórvirku nýju tæki, liggi
hér viku eftir viku bundin og það
sé ekki ráöizt á þann vanda, sem
hér er um að ræða og hann
leystur. Það er staðreynd, aö þó
aö þessi skip séu glæný, þá verður
rikissjóður strax aö gefa meö
þeim, áður en þau hefja
reksturinn. Menn fóru til hæstv.
fjármálaráðherra aö kaupa
togarana vegna þess að þá var
von um það að hægt væri að
reka þá viö þau skilyrði, sem við-
reisn hafði búiö til. En þvi miður
er sú von brostin og þess vegna er
verkfallið komið. Og togarasjó-
menn eru ekki of sælir af þeim
tekjum, sem þeir hafa og mundi
koma lltið inn hjá hæstv. fjmrh. i
rikiskassann, ef allir hefðu sllkar
tekjur sem þeir.
Tveir þingmenn Alþýöu-
flokksins, þeir Eggert G. Þor-
steinsson og Jón Armann
Héðinsson, hafa lagt fram á
Alþingi tillögu til þingsályktun-
ar um lifeyrisréttindi sjó-
manna. TiIIögugreinin hljóðar
Alþingi áiyktar að skora á
rfkisstjórnina að láta semja og
leggja fyrir næsta reglulegt
Alþingi frumvarp til laga, er
tryggi sjómönnum er skráðir
hafa verið á islenzk skip I tiltek-
inn árafjölda, full lifeyrisrétt-
indi við 60 ára aldur.
1 greinargerð með tillögunni
ræða þingmennirnir nánar
atriði málsins og gera grein
fyrir þvi, hvers vegna tillagan
er flutt. Þar segir svo:
Fátt mun Islenzku efnahags-
Ilfi nauðsynlegra en að ávallt sé
nægilegt framboð af fólki til að
stunda sjó og vinna sjávarstörf.
Á undanförnum árum og ára-
tugum hefur oft verið minnt á
sérstöðu sjómanna I Isienzku at-
hafnalifi, langvarandi fjarveru
þeirra frá heimilum slnum,
óreglulegan vinnutlma og þá
ekki slzt öryggisleysi um störf I
landi, þegar aldur og þreyta
færist yfir.
Þrátt fyrir stórstlgar fram-
farir I öllum aðbúnaði um borð I
skipunum sjálfum má við hver
vertiðaskipti hjá veiðiflotanum
heyra látlausar auglýsingar
eftir sjómönnum, og munu þess
ófá dæmi, að skip hefji veiðar,
án þess að fullmannað hafi ver-
ið.
Það er þvl eðlilegt, að leitað
veröi eftir þeim möguleikum,
sem fyrir hendi eru, til að gera
sjómannsstörf eftirsóknarverð-
ari en þau eru I dag. Hin gleöi-
lega endurnýjun alls fikkveiði-
flota landsmanna á slðustu ár-
um og áratugum hlýtur einnig
að kalla á fleiri sjómenn til
starfa.
Til þess að hvetja menn tii
starfa á sjó þarf áreiðanlega
margt til að koma, og ekkert eitt
atriði mun ráða úrslitum um,
hvort menn velja sér llfsstarf á
þeim vettvangi.
Tillaga sú til þingsályktunar,
sem hér er flutt, snertir afieins
einn þátt þessa vandamáls, þ.e.
fjárhagslega tryggingu elli-
áranna.
Ekki verður efazt um það' aö
sjómannsstarfiö er eitt af
likamlega erfiðustu störfum,
sem unnin eru I þjóöfélaginu,
þrátt fyrir tilkomu tækninýj-
unga, sem létt hafa að nokkru
störfin hin siöustu ár. Eftir að
starfsþrek tekur að minnka,
hafa sjómenn nánast enga
möguleika á framhaldandi
störfum til sjós. 011 rök hniga
þess vegna að þvi, að sjómenn
fái full llfeyrisréttindi fyrr en
þeir, sem vinna viö aðrar
starfsgreinar.
Laugardagur 10. marz 1973
o