Alþýðublaðið - 01.02.1975, Blaðsíða 2

STIÚRNMAL
Skuldug þjóö
Alþýðublaðið skýrði frá
þvi á dögunum, að skuldir
íslands i erlendum gjaldeyri
næmu nú um 40 þúsund mill-
jónum króna. Þetta sam-
svarar þvi, að sérhver vinn-
andi tslendingur skuldi er-
lendis 420 þús. kr.
Rikisstjórn Ólafs
Jóhannessonar bætti mjög á
skuldabyrðina og rikisstjórn
Geirs Hallgrimssonar hefur
haldið áfram i sama anda,
enda jukust erlendar skuldir
okkar uin röskar 9 þúsund
milljónir króna á s.l. ári og
var þeim nýju lánum varið
til þess að standa undir
auknum innflutningi til
landsins. Vera kann þó, að
enn séu ekki öll kurl komin
til grafar. Lillegt er, að mjög
mikið fé vanti i ýmsa fjár-
festingalánasjóði eigi þeir að
sinna þeim verkuin, sem
þeir eru skyldaðir til i lögum.
, Og hvernig verður þeirri
fjárvöntun mætt? Að feng-
inni reynslu er það a.m.k.
ekki fráleitt að búast við þvi,
að rikisstjórnin muni leggja i
enn nýjar lántökur erlendis.
Breytir sennilega litlu þar
um, að mjög erfitter nú að fá
hagstæð lán á alþjóðlegum
lánamörkuðum og að láns-
traust lslendinga er senni-
lega i lágmarki.
Athugum okkar gang
Aður en ráðist verður i að
taka ný erlend lán ættum við
þó að athuga okkar gang.
Enginn eir.staklingur getur
lifað af lánum og þvi siður
nokkur þjóð. Fyrr eða siöar
kemur að skuldadögunum og
þá verður að vera hægt að
borga án þess að greiöslu-
byrðin verði of þung fyrir
þjóðina.
í þeirri stöðu, sem islenska
þjóðin er nú i, verður hún að
fara mjög varlega i
útgjöldum — jafnvel
varðandi útgjöld, sem
ráðstafa á til þarfra hluta.
Aö undanförnu hefur það
gefið góða raun að slá lán
innanlands með sölu
verðtryggðra rikisskulda-
bréfa. bannig hafa vega-
framkvæmdirnar um
Skeiðarársand og Djúpvegur
verið fjármagnaðar og
þannig á nú að fjárinagna
gerð vegar með varanlegu
slitlagi noröur og austur um
land. En þessi lán þarf lika
að borga — og i verðbólgu
eins og hún hefur verið s.l. ár
geta vextir af slikum lánum
numiö allt að 50% á ári. Er
það ekki nokkuð dýr
lántökukostnaður, jafnvel
þótt frainkvæmdin sé þörf og
nauðsynleg?
Við veröum að athuga
okkar gang jafnt varðandi
lántökur innanlands sein
utan. Allir viljum við geta
gert sem mest á sem
stytstum tima — en hversu
mikið viljum viö borga fyrir
það og hversu lengi getum
við lifað af lánum?
—SB
HALLDÓR VALDIMARSSON SKRIFAR UM KVIKMYNDIR
SLEUTH
Nýja bíó
Leikstjóri:
Joseph J. Mankiewich
Leikarar: Laurence Olivier
Michael Caine
Það væri hægt að skrifa
margt og mikiðum þessa mynd.
Efnið sem hún tekur til méð-
ferðar er framkoma mannsins
gagnvart náunga sinum, leikur
hans að tilfinningum og hvötum
annarra og upphafning hans á
sjálfum sér, gegnum niðurlæg-
ingu annarra. Þótt svo myndin
fjalli um ákveðna menn, á á-
kveðnum tima og i ákveðnu
rúmi, er hún staðsetningar og
timalaus og fjallar um hvern og
einn, en engan sérstakan. Tákn-
myndakerfi hennar er hvasst og
rætið, i henni er varpað fram
spurningu og henni svarað.
Niðurstaðan ereinföld: Hversu
mikið sem maðurinn er niður-
lægður og yfirunninn, glatar
hann ekki þeim eiginleikum er
grundvalla samskipti hans við
meöbræður sina. Glæpasögu-
höfundur með ofvaxið ego,
verðurhinn sami, þrátt fyrir að
hann sé niðurlægður með sinum
eigin aðferðum og hræðslan við
það að setja niður i augum
heimsins, er það eina sem getur
breyttleikjum hansi alvöru, þvi
hann skynjar enga aðra ógnun
sem raunverulega. ftalskættaði
hárgreiðslumaðurinn, sem
kominn er af hrakfallabálkum i
VILTU HJÁLPA?
Vinafélag Skálatúns, sem hef-
ur að megin markmiði að styöja
starfsemi Skálatúnsheimilisins
i Mosfellssveit, hefur ákveðið að
fara þess á leit við fólk á höfuð-
borgarsvæðinu, að það gefi
heimilinu skiðaútbúnað, sem
það er hætt að nota og getur séð
af til vistmanna.
Skáltúnsheimilið er sjálf-
seignarstofnun og starfrækt fyr-
ir vangefna, eins.og kunnugt er.
Þar eru nú 58 vistinenn á aldrin-
um 4-46 ára, en tiltölulega flestir
eru i 10-20 ára aldurshópnum.
Yfir vetrarmánuðina er erfið-
ara að finna vistmönnum við-
fangsefni úti við en að sumrinu
— og ætti heimilið skiðaútbúnað
fyrir vistmenn yki hann á fjöl-
breytni og ánægju útiverunnar.
Ýmsir, sein eiga i geymslum
sinum skiði og tilheyrandi, sem
enginn notar lengur, mundu
styðja gott málefni og veita
vistfólki að Skálatúni margar
ánægjustundir, ef þeir drægju
þennan útbúnað nú fram og
kæmu honum i notkun með
þessu móti. t þessu sambandi
vekur Vinafélag Skálatúns at-
hygli á ofanrituðum upplýsing-
um um aldur vistmanna — og
ennfremur að ekki er aðeins
þörf fyrir skiði, bindingar og
stafi, heldur einnig skófatnað
sem hæft getur.
Þeir, sem aðstöðu hafa til að
sinna þessu, geta næstkomandi
laugardag, 1. febrúar, hringt i
sima 84464 og 82307 og verður
útbúnaðurinn þá sóttur heim.
Svarað veröur i þessum simum
frá kl. 1 til kl. 6.
Kjósi einhverjir fremur að
koina við i Skálatúni með þann
útbúnað, sem þeir vilja gefa i
þessu skyni — t.d. fólk, sem fer
á skiði um helgina — þá verður
öllu sliku góðfúslega veitt mót-
taka i heiinilinu nk. laugardag
og sunnudag. Berist meiri
skiðaútbúnaður en þörf er fyrir,
verða önnur heimili vangefinna
látin njóta hans.

• GENGISSKRÁNING
Nr. 21.- 'Jl. janúar 1975.
Skrác frá Eining Kl. 13, 00 Kaup
Sala
29/1 1975 l Bandarikjadollar 118, 60 119, 00
30/1 - 1 Sterlingspund 282,00 283,20
- - 1 Kanadadollar 118, 80 119, 30
31/1 - 100 Danskar krónur 2126, 45 2135,45 *
- - 100 Norskar krónur 2347,30 2357,20 *
- - 100 Sænskar krónur 2956,00 2968, 40 *
- - 100 Finnsk mörk 3391,00 3405, 30
- - 100 Franskir frankar 2745, 80 2757, 40 *
- - 100 Belg. frankar 338, 65 340, 05 4
- - 100 SvÍBsn. frankar 4743, 90 4763. 90 #
- - 100 Gvllini 4866,60 4887, 10 *
- - 100 V. -Þvsk mörk 5065, 70 5087, 10 4
30/1 - 100 Lfrur 18, 52 18, 60
31/1 - 100 Austurr. Sch. 712,45 715, 45 *
- - 100 Escudos 487,80 489, 80 *
29/1 - 100 Pesetar 210, 95 211,85
30/1 - 100 Yen 39, 81 39, 98
2/9 1974 100 Reikningskrónur- Vöruskiptalönd 99, 86 100, 14
29/1 1975 1 Reikningsdollar- Vöruskiptalönd 118,60 119, 00
IFRÁBÆR
• MJÖG GÓÐ
GÓÐ
> ÞOKKALEG
LÉLEG
Laugarásbíó The Sting
Tónabíó Síöasti tangó í Paris
Hafnarbió Papillon
Breyting £rá siCustu skráningu.
báðar ættir, hlýtur að tapa
leiknum að lokum, þvi hann get-
ur ekki heldur breyst.
Laurence Olivier er maður
ekki óreyndur á leiksviði og i
hlutverki reyfararitarans beitir
hann hæfileikum sinum og
reynslu svo sem best má vera.
Leikur hans er mjög góður, á
köflum stórkostlegur. Michael
Caine kemst að visu ekki með
tæmar þar sem meistari Olivier
hefur hælana, en einnig hann
kemst nokkuð vel frá sinu og
skilar hlutverkinu með liðlega
meðal árangri. A stundum nær
hann þvi jafnvel að vera mjög
góöur og fatast hvergi svo áber-
andi sé. Saman mynda þessir
tveir leikarar heild, sem tengir
saman imyndun og raunveru-
leika, þannig að myndin verður
lifandi og heldur athygli áhorf-
andans, þrátt fyrir langdregna
kafla sem myndu skemma hana
öðrum ksoti.
t stuttu máli: mjög góð mynd
og á sina fjóra punkta, sem
byggjast þó mest á leikurum
hennar, enda ekki furða þar
sem hún hvilir að öllu leyti á
þeirra herðum.
í hreinskilni
sagt
eftir Odd A. Sigurjónsson
Landið gleymda?
Naumast hefur verið
meira rætt um annað i al-
mennum fréttum undanfarið
en vandkvæði Norðlendinga
vegna rafmagnsskorts.
Þjóðkunnug er raunasagan
uin siðustu virkjun Laxár,
sem búið var að binda þær
vonir við, að skytu á frest
frekari orkuþörf þar nyrðra.
Að vonum leita nú forráða-
menn ýinissa ráða, til þess
að forða frá yfirvofandi
hættu á orkuskorti i nánustu
framtið. Ætla mætti, að það
væri mikið áhugamál allra,
sem um þessi mál fara, að
freista að koma til liðs.
Einn er sá staður á
Norðurlandi, sem engin
kvörtun hefur enn borizt frá
um orkuskort Siglufjörður.
Raunar eru Siglfirðingar svo
vel aflögufærir, að Ólafs-
fjörður er á þeirra snærum
um raforku. Vitað er og, að
þeir eru langt komnir með
viðbótarvirkjun við
Skeiðsfoss, og má gera ráð
fyrir, að það gæti verið
áhugamál þeirra, aö koma
einhverju af orkunni, sem
þar fæst, i verð.
Nú liggur og fyrir, að
Laxárrafmagn er tengt til
Dalvikur og ennfremur, að
milli Ólafsfjarðar og Dal-
vikur er ekki mikið meira en
löng bæjarleið. Hún er erfið,
satt er það. Samt er hún
áreiðanlega ekki örðugri til
orkuflutnings en t.d. Stuöla-
heiði milli Reyðarfjarðar og
Fáskúrðsfjarðar, svo dæmi
sé tekið.
Fróðlegt væri að vita,
hvort nokkuö hefur verið at-
hugað að ráði um tengingu
Siglufjarðarveitu við aðal
orkulinur norðanlands. Enn-
fremur hversu mikið Sigl-
firðingar gætu af mörkum
látið af orku, þegar viðbótar-
virkjunin er fullgerð. Ef til
vill liggur þetta fyrir, þótt
það sé ekki á vitorði manna
yfirleitt.
Að visu er það rétt, að hér
er um einkaveitu að ræða, en
heldur er ótrúlegt, að það
yrði látið fyrir kaupi standa,
væri hér um nokkurt orku-
magn að tefla. Og vissulega
væru Siglfirðingar vel að þvi
komnir fyrir sitt framtak i
orkumálum, ef þeir gætu
fengið nokkurn létti meö
orkusölu, ekki sizt þegar
aðra og nágranna sárvantar
vöruna. Ef marka má blaða-
fregnir, virðast ráðamenn
festa sérstaklega augun á (
Dettifossvirkjun. Það yröi’
auðvitað rennslisvirkjun
fyrst og fremst eða alger-
lega. í fljótu bragði virðast
tveir vankantar á þessari
fyrirætlun. Hér yrði virkjað
á aðaleldgosasvæðinu
norðanlands og er ekki beint
álitlegt, að leita uppi þá að-
stöðu, til þess aö reisa dýr
mannvirki. Svo mikið hefur
þetta tiðkazt hér syðra, að
engu er likara en verið sé að
setja allt á eitt spil. Hinn er
sá, að erfitt er að sjá, hvað
Þingeyingum dettur i hug
þegar til framkvæmda
kæmi, ef marka má Laxár-
deilurnar.
Talið er hinsvegar, aö
langt sé komið rannsóknum
á Blöndusvæðinu, sem liggur
vel við um orkuflutninga i
báðar áttir, norður og suður,
með byggðum. Þar er
naumast um að ræða alvar-
leg umbrot i iðrum jaröar,
sem settu virkjunina i hættu.
Nóg vatn mun vera þar að fá
i uþpistöðu. Margt bendir
þvi til, aö þar væri einna álit-
legust aðstaða af þeim
stöðum, sem til greina koma.
Hafnarfjaröar Apótek
Afgreiðslutími:
Virka daga kl. 9-18.30
Laugardaga kl. 10-12.30.
Helgidaga kl. 11-12
Eftir lokun:
Upplýsingasími 51600.
BLÓMABÚÐIN
BLBMASPIRE YTIN&fl R
ÞAÐ B0RGAR SIG
AÐ VERZLA f KR0N
Dúnfi
í CUEflBflE
/ími 64900
Laugardagur 1. febrúar 1975.