Alþýðublaðið - 09.11.1977, Blaðsíða 6

6
Miðvikudagur 9. nóvember 1977
ión Ármann Hé^insson í útvarpsumrædunum:
Flogið til Gautaborgar
eftir f jögurra ára hlé
Svipmynd úr flugstöðinni I Landvetter.
sagt tekinn upp að nýju og hafa
þotur Flugleiða viðkomu á hinum
nýja Landvetter-flugvelli, sem
nýlega var opnaður. Flugfélag Is-
lands annast Gautaborgarflugið
og verður flogið með Boeing 727
þotum. Svæðisstjóri Flugleiða i
Sviþjóð er Björn Steenstrup'.
Sólfaxi á Landvetter-flugvellinum i Gautaborg.
með Boeing 727 þotum. Fyrsta
flugið var farið til Thors-
landa-flugvallar hinn 16. júni.
Flogið var einu sinni i viku með
viðkomu i Osló i báðum leiðum.
Sumarið 1973 voru Flugleiðir
hf. stofnað og með tilkomu
vetraráætlunar um haustið voru
millilandaflugferðir félaganna
tveggja samræmdar og skrifstof-
ur félaganna sameinaðar. Eftir
að millilandaflugið hafði verið
samræmt, lagðist Gautaborgar-
flugið niður. Nú er þráðurinn sem
Á laugardaginn hófu
Flugleiðir á ný flug til
Gautaborgar. Er gert
ráð fyrir, að flogið verði
vikulega i vetur, á laug-
ardögum, og verður
komið við i Kaupmanna-
höfn. Með sumaráætlun
verður gerðum til
Gautaborgar liklega
fiölgað og verður þá
flogið beint.
En flug til Gautaborgar frá Is-
landi á sér langa sögu. 27. mai
1954 hófu Loftleiðir reglubundið
áætlunarflug til Gautaborgar.
Gautaborgarflug Loftleiða stóð
til 5. nóvember 1971, en þá hafði
félagið tekið i þjónustu sína þotur
af gerðinni DC-8 og í stað Gauta-
borgarflugs var hafið flug til
Stokkhólms.
Voriö 1973 hóf Flugfélag Islands
Ég tel óhjákvæmilegt hér viö
fjórðu og siðustu stefnuræöu
forsrh. að minna á orð hans I
upphafi stjórnartima hans.
Forsrh. gaf þá góö fyrirheit um
markmið i efnahagsmálum og
mörg loforð. Eitt meginmark-
miðið og áhersluloforð var að
draga verulega úr verðbólgunni
og skyldi hún ekki vera meiri en
um 15% um áramótin 1975-1976.
Einnig átti atvinnulifið að
standa föstum fótum bæöi til
lands og sjávar. Iðnaður skyldi
nú loksins fá það, sem hann
hafði svo lengi beöið eftir, bætt
skilyrði til reksturs og lausn á
miklum lánsfjárskorti. Sem
sagt, allt atvinnulif átti aö fá að
blómgast. Samfara þessu var
lofaö, að ekki skyldu koma til
auknar erlendar skuldir og
hafði einmitt hæstv. forsrh. sér-
staklega gagnrýnt vinstri
stjórnina fyrir óhóflegar erlend-
ar lántökur. A þeim tima var
greiöslubyrði vegna erlendra
skulda þó aðeins 13-14%, það of-
bauö ráðh. þá, en hann var i
stjórnarandstöðu viö ríkisstj.
Hver er greiðslubyröi erlendra
skulda i dag? Þaö er æskilegt,
að menn hafi samanburöinn, en
hann er þannig: Nú fara um 19-
20% i vexti og afborganir af er-
lendumskuldum, enkomsthæst
hjá vinstri stjórninni i um 14%,
hefur sem sagt aukist um fjórö-
ung. Þetta geta menn svo kallaö
stjórnsemi. Hæstv. forsrh. Geir
Hallgrimsson sagöi i ræðu á 21.
landsfundi Sjálfstfl. vorið 1975
þetta með leyfi forseta:
„Rlkisstj. hefur sett sér
mikilvæg markmið i efnahags-
málum. Sumum þeirra verður
þegar i stað aö ná, en búast má
við, að lengri tima taki að ná
öðrum, en öllum þessum mark-
miöum er þannig farið, að
aldrei má af þeim missa sjón-
ir.”
Já, fallega var nú talaö og
áhugavert er að rifja upp loforð-
in. Enekkier þaö edns skemmti-
legt. Ekki dylst þaö fyrir nein-
um landsmanni, er til vits og
ára er kominn, aö flest hefur
farið úrskeiöis og veröur ekki
lengra gengiö i öndverða áttviö
gefin loforö og yfirlýsta stefnu,
bæði af hálfu rikisstj. og beggja
stjórnarflokkanna, Sjálfstfl. og
Framsfi. Hvað veldur þessu?
Ekki vantar sterkan meirihl.
hér á hinu háa Alþ. Ekki vantar
sprenglæröa ráðgjafa meðdokt-
orsnafnbótum með meiru oe
tölvur út um allan bæ. Ekki
veldur slæmt árferði og lélegt
verð á erlendum markaöi. Við
njótum nú með afbrigðum góðra
verslunarkjara og uppgripa afla
á loðnu, sem bókstaflega kemur
sem fundið fé til okkar og skap-
ar marga milljaröa I gjaldeyri.
Sjálfsagt eru margar samverk-
andi ástæöur fyrir þvi, hversu
mjög halloka við höfum fariö á
efnahagssviðinu. Ég vil þó fyrst
telja, aðhreintagaleysi á æðstu
stöðum og I embættismanna-
kerfinu eigi mikinn þátt f þessu.
Ohófseyðsla I mörgum myndum
og bruðl meö fjármuni hins
opinbera orsakar virðingarleysi
hjá almenningi fyrir skynsam-
legri ráöstöfun peninga ásamt
áhrifum frá óöaverðbólgu, er
hér hefur rikt nú um sex ára
skeið. Æðsta stjórn landsins er
ekki fyrirmynd um neitt I að-
haldsátt. Veröbólgan afskræmir
þjóðfélagiö og flytur fjárráöin i
ægilega stórum stil á milli þegn-
anna, er geta litlum vörnum við
komið. Eins og ég sagði áðan,
var eitt meginmarkmið þessar-
ar rikisstj. að hafa hemil á verö-
bólgunni og sjálfur fjmrh. lýsti
þvi opinberlega yfir, aö hlut-
verk sitt væri aö stiga á heml-
ana. Þetta hefur mistekist, þvi
að veröbólgan hefur verið
smkv. opinberum tölum þann-
ig: 1974 53%, 1975 37%, 1976 32%
os núna á bessu ári veröur hún
um 35%. I rauninni getur þó al-
menn kostnaðaraukning verið
öllu meiri en þessar tölur segja
til um og kemur þar til áhrif frá
beinum gengisfellingum, sem
eru orðnar margar á þessum
tima og nú stööugu gengissigi
eða gengisaðlögun eins og þaö
heitir nú hjá hinum orðhögu
seölabankamönnum. Þetta er
óþolandi þróun og verður að
beita öllum ráðum til þess að
hefta verðbólguna. Samkv. upp-
lýsingum frá Seðlabankanum
var sparifé landsmanna 30.
sept. s.l. rúmlega 62 milljarðar
og skiþting þannig: A almenn-
um bókum 38,2% milljarðar, há-
mark 16% vextir og 14,2
milljarðar á vaxtaaukabókum
með 26% vexti. Þar sem verö-
bólgan verður á þessu ári ekki
undir 35% miðaö viö ahftenna
kostnaðaraukningu, liggur þaö I
augum uppiað sparifjáreigned^
ur sæta um 14 milljarða verð-
rýrnun á eign sinni I bankakerf-
inu á þessu ári og alls iftun verö-
rýrnun sparif jár verða um 30-40
milljaröar á s.l. 4~ árum, á
rikisstj.-timanum. Já, takiö
eftirþessum tölum. Þetta er svo
ægileg staðreynd, að allt annaö
bókstaflega bliknar i saman-
burði yið þetta. Rikisstj. unir
sliku ástandi I efnahagsmálum,
eins og þetta ber vitni um, verö-
ur aö vikja. Efnahagsh'fið er
helsjúkt og almenningur á
meira en réttmæta kröfu á þvi,
að rlkisstj. vlki sem fyrst. Þó
sjást þess ekki nokkur merki,
heldur skal sitja meðan sætt er
og vitleysan heldur áfram
óhindrað. Þessi æðisgengnu
verðbólgueinkenni koma glögg-
lega fram i fjárl. frá ári til árs.
Þau hafa hækkaö um rúmlega
100 milljarða nú á þremur ár-
um, lengra verður ekki gengið i
verðþensluátt. Þessi verörýrn-
un yfirfærist sem ávinningur til
þeirra, er skulda og fá að nota
inneign sparifjáreigenda. Sllk
eignatilfærsla sem þessi er ger-
samlega óþolandi og veröur al-
menningur að gera sér grein
fyrir þessu. Ekki gerir rlkisstj.
það. Ekki gerir verkalýðsfor-
ystan það einnig. Hún hefur
brugöist I baráttunni við verð-
bólguna.
Mig langar til þess að tilfæra
hér smádæmi um, hversu verð-
rýrnun peninganna hefur verið
fitfirringsleg s.l. 26 ár, árin 1951
var fastakaup háseta á vöru-
flutningaskipi kr. 1478 á mánuði
en er nú rétt hundraö sinnum
hærra. Ég vil spyrja, er þetta
hægt? Hvert stefnir hjá þjóð, er
ekki stjórnar fjármunum slnum
betur en þetta? Það þarf ekki
mikinn spámann til að sjá það,
að allt eðlilegt mat á verðmæt-
um og rökrétt dómgreind um
ráöstöfun fjármuna vlkur við
sllkar aðstæður. Við, sem vilj-
um fara gætilegar I sakimar hér
á hinu háa Alþ. erum settir til
hliðar og loforðaflaumurinn
ræður rikjum hjá hinum með
fyrrgreindum afleiðingum.
Osvlfnasta eignaupptaka eöa
meðferö sparifjár er viöur-
kennd og skuldakóngarnir
margverðlaunaðir. Smására-
bætur til gamla fólksins meö
ellilifeyri er hreint grin eftir að
margraára strit þesser að engu
gert á fáeinum árum. Fyrir
unga fólkið ris verðbólguvegg-
urinn ægihár og virðist ókleif-
ur. Með öllu. En viö fljótum
áfram á náðarlaunum erlendis
frá. Slik er efnahagsleg reisn Is-
lendinga á þvi herrans ári 1977.
Herra forseti. Eins og jafnan
er fyrir alþingiskosningar koma
flokksleiðtogar fram og segja
margt álitlegt viö fólkið og skal
það á hlýða og eftir fara. Svo
mun einnig eiga sér stað nú viö
komandikosningar. Ég vil leyfa
mér að vitna hér I orö fyrrv.
forsrh. Jóhanns Hafsteins, er
Morgunblaðið birti yfir þvera
siðu laugardaginn 29. mai 1971
þessi orð: „Kjósendur beita
valdi slnu af kostgæfni og Ihug-
un.” Þetta á viö enn i dag, en er
„Efnahagslífið
er helsjúkt”
14 milljarða verðrýrnun hjá sparifjáreig-
endum á árinu