Vísir - 11.10.1971, Blaðsíða 2

Barnaglæpir færast í vöxt
Sandy Dennis.
„BARA
HEPPNI«
wÞað vai1 ekjcert annað en
heppni, sem olli því að ég náði
íranja sem leikkona", sagði hin
34 ára gamla leikkona, Sandy
Dennis nýlega í blaðaviðtali.
„Éð var 19 ára og hafði eigin-
lega aldrej komið upp á leiksvið.
Þetta var árið 1956 og ég fór um
haustið til New York, en ég bjó
hjá foreldrum mfnum áður í Linc-
oln. Nú — ég tók á leigu nötur-
lega fbúð f East Vfllage hverfinu
f New York, sem var á þeim tfm
um þannig staður, að þar hefði
ekki nokkur manneskja átt að búa.
Ég borgaði 12000 kr. fyrir þessa
fbúB, sem var bara eitt herbergi,
enginn hiti, ekkert heitt vatn —
yfirleitt ekkert.
Ég innritaði mig í leiklistarskóla
og borgaði fyrir skólann með pen
ingum frá foreldrum mínum. Eftir
tvo mánuði hafði ég enga vinnu
fengið og peningamir voru að
verða búnir — satt að segja var
kjarkurinn farinn að þverra.
Þá var það dag einn, að ég fékk
mér gönguferð með vinkonu
minni. Kom þá allt í einu maður
til mín á gangstéttinni og spurði,
hvort ég væri ekki leikkona. Jú
— og þá sagði hann mér að hann
væri að setja á svið leikrit á
Broadway og bað mig að leika
14 ára stúlku f Ibsen leikriti —
hann1 sagði að ég hæfði vel í
rulluna, af því að ég væri svo
smábeinótt.
Auðvitað sagði ég já takk og
upp úr þessu fékk ég fjöldann all-
an af tilboðum um leik jafnt á
sviði sem í kvikmyndum".
Sandy fékk Óskarsverðlaun ár-
ið 1966 fyrir leik sinn 1 „Hver er
hræddur við Virginíu úlf“, og
hún segist oft velta því fyrir sér,
hvemig líf hennar eiginlega væri
núna, hefði hún ekki farið í göngu
ferð með vinkonu sinni einn kald-
an eftirmiðdag ...
Uggur fer nú vaxandi í Banda-
ríkjunum vegna aukinna glæpa,
sem böm fremja. Er þá átt við
afbrot bama, sem enn eru ekki
komin á unglingsár. Foreldrar, lög
regla og skólayfirvöld fóma nú
höndum yfir glæpafaraldrinum.
Nú em glæpir af völdum bama
ekkert nýtt fyrirbæri undir sól-
innl, en þótt stofnanir og ein-
staklingar þykist hafa barizt hart
gegn afgrotaunglingum, þá hefur
kornið í ljós, að aukning siikra
giæpa hefur veriö mjög mikil sið
ustu árín.
Engin skrá eða tölulegar upp-
lýsingar era fyrir hendi um fjölda
glæpanna eða aldur bamanna sem
fremja þá, en menn þykjast vita,
að aldur þessara ungu afbrota-
manna færist æ neðar.
Að langmestu leyti er um að
ræða smáafbrot, sem ekki verð-
skulda að kallast glæpir, svo sem
reiðhjólaþjófnaður, búðahnupl o.
s. frv., en sum afbrotin era mjög
alvarleg.
AUt nema morð
,4 okkar skólum era framin
margvisleg afbrot — við teljum
okkur heppna að enginn skuli hafa
framið morð“, sagði nýlega Harry
S. Hodgins, sá er fer með öryggis-
mál fyrir alla skóla í Baltimore.
„Börnin hérna hafa gert mikið af
þvf að stela úr búðum og sjálf-
sölum, en einnig hafa þau lagt
stund á vopnuð rán — látið fóm-
arlambið snúa við öllum vösum
og miðað á hann byssu á rneðan."
Og þá talar þessi öryggismála-
fulltrúi aðeins um þau afbrot sem
framin era í eða "við skólana. Af-
brot sem þessi börn fremja utan
skólatíma, era svo allt annar hand
leggur og miklu verri.
Lögreglan f Baltimore gaf í
fyra skýrslur um 12.835 hand-
Amerísk blöð blésu út fréttir
um það nýlega, að Robert Kenne-
dy yngri væri í þann veginn aö
kvænast 15 ára stúlku, dóttur bar-
þjóns f Hyannis Port. Voru ljós-
myndarar lengi á hælum Kenne-
tökur grunaðra barna undir 18
ára aldri. Árið 1969 var þessi
sama tala 10.594.
Lögreglan handtók 526 börn
yngri en 10 ára, og þar af var
einn handtekinn fyrir morð, 22 fyr
ir rán, 169 fyrir innbrot, 6 fyrir
bílþjófnað, 12 fyrir að eitra fyrir
fólk, 9 fyrir lfkamsárásir o. s. frv.
Á aldrinum 11—12 ára, voru
1.214 handteknir, þar af fjórir fyr-
ir nauðgunartilraunir,62 fyrir rán,
20 fyrir Mkamsárásir. 290 fyrir inn
brot, 38 fyrir bifreiðaþjófnaði, 27.
fyrir eiturlyfjasölu og notkun ...
Reiðhjólaþjófnaðir plága
1 Los Angeles, eins og f flest-
um öðrum boigum, hefur þjófn-
aður á reiðhjólum orðið sérlega
algengur og lögreglan þar fgrand-
ar nú að koma á fót 25 manna
sveit lögreglumanna á reiðhjólum
til að reyna að stemma stigu við
þessum þjófnuðum.
1 hverfi einu f Boston, sagði
kona ein „eru reiðhjólaþjófnaðir
svo aigengir, að ég hef það fyrir
satt, að maður geti gengið að
bami utan við matvöra-
verzlun og beðið það að út-
vega Peugeot kappreiðhjól, og þá
spyr bamið hvaða lit maður kjósi
helzt“.
1 hverri einustu af stærri borg-
um Bandaríkjanna, hefur lögregl-
an sérstakan sal, þar sem f eru
sett reiðhjól sem stolið hefur ver-
ið, og þangað geta böm og ungl-
ingar farið Og svipazt um eftir
sínu týnda hjóli.
Ekkert þýðir lengur að setja
upp sjálfsala á stööum þar sem
barna er von, þeir eru strax
„hristir niður“.
Fjárkúgun
Robert Ehrman, sá er hefur
dys litla en hann er ekki nema
17 ára, og meintrar kærustu hans,
Kim Kelly að nafni.
Svo tóku sig til vinir þeirra
skötuhjúka og sögðu allar sög-
ur um hjónaband unglinganna
með agamál að gera við skóla-
kerfið í Sacramento segir að það
færist æ meir í vöxt, að börn
reyni' að kúga fé út úr yngri
bömum.
„Þau eru yfirleitt tvö eða þrjú
saman, sem ráðast gegn einu smá
barni, sem sent hefur verið út í
búð“, sagði hann, „og það er ekki
annað að sjá en að þau ræni
börnin einvöröungu fyrir ánægj-
una af þvf að gera smábarniö
nær ært af hræðslu".
Slík fjárkúgun sem þessi er
ekki ný af nálinni, og skólastjóri
einn f Sacramento segist muna eft
ir því að fyrir 12 árum krafðist
einn nemendanna við skóla hans
daglega 50 senta af skólabróður
sfnum — og sá innti þessa kvöð
af hendi án þess að segja orö í
tvö ár. Síðustu tvö — þrjú árin er
þetta vandamál orðið næsta hrika-
legt á vissum svæðum.
Upplausn innan
fjölskyldunnar
Fólk hefur á takteinum mjög
svo mismimandi skýringar á þess
ari uggvænlegu þróun. Oftast
segja þó uppeldissérfræðingar og
skólamenn, að þróunin sé komin
til af þvf að enginn agi sé leng
ur til innan fjölskyldna, fyrir-
komulag kennslu sé orðið svo
laust f reipunum og að svartir
og hvítir séu í auknum mæld í
sömu skólum — einnig rfkir og
fátækir. Þetta skapi allsherjar óró
og innri geðhrif, sem einhvern
veginn leiti útrásar.
Hvernig sem þessu er nú variö,
þá er vitað mál, að banaafbrot
færast miklu meir í aukana en
afbrot fullorðinna. Á síðasta ára-
tug, handtók lögregla í Bandaríkj
unum (eftir þvf sem skýrslur
FBÍ herma) 31% fleiri menn en á
vyru uppsupni. Kennedy væri
bara skotinn, og hví mætti hann
ekki leiða stelpu á gangstéttum,
einr, og aðrir táningar?
„Þetta er bara gagnfræðaskóla-
skot“, sagði kunningi Roberts.
áratugum á undan. Handtökum
barna undir 18 ára, fjölgaði hins
vegar um 50 prósent — og er þá
aðeins miðað við minniháttar af-
brot. Handtökum fyrir ofbelcfis-
glæpi fjölgaði um 67% þegar fnll-
orðnir áttu S hlut á áratugnum
en um 167% þegar börn áttu í
hlut.
Kristín prinseSsa: „Sklt“.
„ENGIN
FYRIR-
MYND«
Henni til mikiilar skapraunar,
valdj sænska vikuritið „Vecko
Joumalen“, hinn 28 ára gömlu
prinsessu, Kristínu, „bezt klæddu
konu Svíþjóðar".
„Ég kæri mig ekkert um að
vera límd upp á vegg, sem ein-
hver fyrirmynd sænskra kvenna",
sagði prinsessan, og harðneitaði
ljósmyndara frá Vecko Joumalen
að mynda sig.
Þeir hjá Vecko Joumalen létu
hana nú ekki leika sig svo grátt,
heldur fiskuðu upp gamla, en
fræga mynd af prinsessunni og
birtu með grein um þá „Bezt
klæddu konu Svíþjóöar".
Prinsessan sagði fátt annað en
„skit“ — sem er sænska og þýöir
á íslenzku nákvæmlega það sem
maður fmyndar sér, en hún bætti
þvf við, að það hlytu að finnast
„frjórri aðferðir en þetta til að
skrifa um tizku“.
□ □ O □ Q
TOH uia-lAHfJ
„Ég þori að veðja, að Rúnar
verður glaður þegar við látum
gera við sírenuflautuna".
GAGNFRÆÐASKÓLA-
SKOT KENNEDYS