Vísir - 22.03.1972, Blaðsíða 9
Visir. Miðvikudagur 22. marz 1972.
9
ÚR DAGBÓK
HAFLIÐA
— garðyrkjustjóri borgarinnar gefur
okkur yfirlit yfir veðurfar síðustu tíu
ára í grófum dráttum — nú er hœgt að
spreyta sig á því að spá fyrir vorið
og gróðurinn á þessum grundvelli
— Ég held, að við séum
að fá vorið, segir Haf-
liði Jónsson garðyrkju-
stjóri borgarinnar. Og
ætli margir séu honum
ekki sammála. Það er
léttara yfir fólkinu á
götum borgarinnar.
Krakkarnir eru komnir
i sömu vorleikina, sem
ganga ár eftir ár. Haf-
liði er bjartsýnn og þó
hefur hann gróðurinn
alltaf í huga.
Afkoma gróðurs er áhyggjuefni
á þessum tima, þvi ekki má
koma mikill harðindakafli til
þess að mikið af honum fari til
spiilis. Þvf munu garðeigendur
og aðrir, sem um gróður annast,
gá fremur venju til veöurs
þessar vikurnar. Allir hafa i
huga páskahretið, sem getur
ráðið þó nokkrum úrslitum. En
um hugsaniega kuldakafla geta
víst fæstir spáö, jafnvel ekki
veðurfræðingarnir, þrátt fyrir
heitar óskir þeirra, sem af ýms-
um ástæðum liggja þeir þungt á
huga.
Við erum afskaplega fljót að
gleyma veðrinu frá ári til árs.
Þessi visdómur ,,svo langt sem
eiztu menn muna” virðist vera
á undanhaldi. Þótt enn séu til
veöurglöggir menn, þá virðist
þeim fara fækkandi. Við vitum,
að nú er þessi fróðleikur geymd-
ur i skýrslum og tölfræðilegum
staðreyndum og leggjum það
ekki á minnið, hvernig veðrið
var þennan mánuðinn eða þetta
sumarið fyrir svo og svo mörg-
unt árum. Veðurfarið ræður
heldur ekki eins mikið lifshátt-
um fólks og afkomu og i eina tið.
En þó munum við rigningar-
sumarið—• var það annars 1969
eða 1970? Viö fáum svör við
þessari spurningu úr veður- og
gróðurdagbók Hafliða. Hann
rifjaði upp fyrir Innsiðuna
veðurfar sfðustu tiu ára f stór-
um dráttum, og kannski ein-
hverjar minningar rifjist upp
fyrir lesendum, um leið og þeir
geta reynt veðurspágáfuna fyrir
næstu mánuði með samanburði.
1962
— Þá var vetur afar mildur og
nokkuð votviðrasamur alveg
fram imiðjan marz. Þá kólnaði,
og á fáum dögum komst frost 80
cm niður í jörðu. Það hlýnaði
ekki aftur að ráði fyrr en i lok
aprilmánaðar. Jarðvinnsla gat
ekki hafizt fyrr en um miðjan
maf, og gróðri fór ekki fram
fyrr en í júni. Sumarið var þurrt
og kalt.
1963
Það var sumarbliða frá ára-
mótum til vors, og elztu menn
mundu ekki slikan góöviðris-
vetur. Þann vetur var unnið aö
öllum útiverkum eins og um
sumar væri, og i marz voru tré
byrjuð aö laufgast og tún oröin
græn. 1 byrjun apríl var byrjað
á gróöursetningu trjáplantna og
búiö að ganga frá öllum vor-
verkuni i skrúðgörðum borgar-
'innar, mánuði fyrr en venju-
lega. En um hádegisbilið 8. april
brast á norðanveöur með
griöarlegum hitamismun. A
hádegi var 10 stiga hiti en komst
niður i 12 1/2 stiga frost á mið-
nætti. i kjölfar þessa kuldakasts
komu langvarandi þurrkar og
þrálátir vindar. Þetta veðurlag
olli slikum spjöllum á trjá- og
runnagróðri, að engin dæmi
voru um slikan skaða á gróðri.
Það fór verst sem var lengst
komið með að laufgast. Hins
vegar var sumarið afar hag-
stætt og haustið milt.
1964
Einmuna veöurblfða var frá
jölum til fyrsta febrúar. Jörð
var klakalaus og fjölær gróður
farinn að bæra á sér. En þá
kólnaði til muna. Kuldakastið
kom i veg fyrir að runnar næðu
aö springa út, og engar teljandi
skemmdir urðu á gróöri. Það
hlýnaðiá ný eftir 15. febrúar, en
næturfrost héldu gróðrinum
niðri. Hinn 25. marz gerði á ný
kuldakast, sem hélzt i viku og
olli engum tcljandi erfiöleikum.
Hlýindi voru allan aprilmánuð
og vorið afar hagstætt til allra
útiverka. Sumarið var þurrt
en frekar kalt og Iftil uppskera.
1965
Það voru engin teljandi frost
fyrr en um miöjan janúar. Þá
kóinaði allverulega en hlýnaði á
ný, og ágætisveður var út
mánuðinn. En um mánaðamót
febrúar-marz gerði frostakafla,
og marz varð kaldasti mánuður
ársins. Veturinn var snjóléttúr
og jörð lengst af auð, aprilmán-
uður mildur fram yfir hinn ti-
unda, þá kólnaði svolitið og
rigndi eftir miðjan mánuðinn.
Það var kaldur dagur 19. april,
þá var 7 stiga frost. Mai var
ákafl. þurr með moldrokum,
og jarðvinnsla hófst með seinna
móti, en jarðklaki var kominn
niður I 40 cm. Sumariö var
óvenju þurrt og svalt, haustið
fremur milt.
1966
Samfellt frost var út allan
janúar. Um 24. janúar snjóaöi
allmikiö, en um leið dró svolítið
úr frosthörkunum. Febrúar var
umhleypingasamur og yfirleitt
umhleypingasöm tið alla
vetrarmánuöina og kalt, þegar
kom fram i mai. Klaki hélzt
lengi i jörö þetta vor.
Sumarið var frekar kalt og
hrakviðri um mitt sumar, sem
olli skaða á vegum, skriöuföll-
um og heysköðum i júli og tjóni
á margvislegum mannvirkjum.
Agúst og scptember voru hlýir
og góðir mánuðir, sem bættu
upp sumarið, þó frost i ágúst
spilltu kartöflum. Siðan var
þurrt og milt veður allan októ-
beri
ég held, að við séum að fá vorið, segir garðyrkjustjóri, sem er bjartsýnismaður.
1967
Einstakti bliðviðri var allan
janúarmánuð og eiginlega fram
I byrjun febrúar, þá gcrði sterk
veður og frosthörkur og smá-
vegis snjókomu. Marzmánuður
var fremur umhleypingasamur,
snjókoma og rigning einkenndu
veðurlagið. Páskar voru 26.
marz og páskahelgina voru
stöðug iliviðri. i april var sæmi-
leg tið og hvergi teljandi klaki i
jörð, en sumardaginn fyrsta,
sem var i april, var snjór yfir
öllu landinu. Hins vegar var
bjart en kalt i maí, og grænkaöi
um miöjan mai. Jarðvinnsla gat
ekki hafizt fyrr en með alsiðasta
móti, um 20. mai, vcgna þess
hvað jörð var blaut. Júni var
kaldur og gróðri fór litiö fram,
júli hagstæður en votviðra-
samur framan af, en eftir miðj-
an mánuðinn hlýnaði, og hélzt
það út allan ágústmánuð.
Kyrstu dagana i september
kólnaði, og var tið frcmur rysj-
ótt út árið.
1968
Kalt var framan af árinu. 1
janúar var viða illfært um götur
borgarinnar vegna haröra snjó-
ruðninga. Febrúarmánuður var
hinsvegar bjartur, en snjór og
kuldi. Þá varð snjóflóð á Siglu-
firði og mannskaöi á Isafjarðar-
djúpi um miöjan marz, þegar
aðeins einn maður komst lifs af
af brezkum togara. Eftir það
var sæmilegt veðurfar, en oft
var talsvcrt frost. Seinast i
marz, hinn 26., var mesta hrak-
viðri og illfært um borgina. Hinn
1. april var verulegt frost, bjart
og kalt veður og hafís fyrir öllu
landinu. Bliðviðri var yfir pásk-
ana, þá fraus saman vetur og
sumar. Júni var votviörasamur
en júli hagstæöur, og héldust
samfelld góðviðri fram I ágúst. t
september var oft mikið um
næturfrost, október var sólrikur
en kaldur, og hinn fyrsta nóv-
ember féll fyrsti snjór vclrar-
ins.
1969
Þá var ákaflega rysjótt tið
fyrrihluta ársins en yfirleitt
snjóluust. Það kólnaöi verulcga
i fcbrúar.
Þáagefur veðurstofan upp einn
kaldasta fcbrúar siðan árið
1955. Hinn 26. febrúar eru mikil
flóð I Elliöaáuum. 1 marz
hlýnaði um miðjan mánuðinn.
Milt og gott veöur var allan
marzmánuö. Kuldakast gerði
um páskana i april og tið var
frekar rysjótt. I mai viðraði
sæmilega og jörð ekki illa farin,
en jaröklaki með þvi mesta, allt
niöur í einn metra, en svo inikill
klaki i jörö hafði ekki komiö sið-
an árið 1918. Júni var rysjóttur
og fáir dagar með uppstyttu og
ákaflega lélegt blómskrúð i
görðum um sumariö og upp-
skera sama og engin. Haustiö
var rigningasamt og leiðinlegt.
1970
Kaldir dagar komu i janúar-
mánuði en hlýnaöi. þegar komið
var fram yfir miðjan mánuð, og
frostleysur fram til 7. febrúar.
Þá kúlnar aftur verulega, og
hinn 6. er varla fært milli húsa
vegna hriðarveðurs. Daginn eft-
ir áhiaupiö geröi fegursta veð-
ur, og borgin var hvit og hrein.
Þaö voru miklar snjókomur i
febrúar, og I marz var umhleyp-
ingasamt og illviðri, en april
var mildur og hægviðrasamur.
Þá var kominn mikill klaki i
jöröu og hafis fyrir öllu Norður-
landi og Auslurlandi, og þoku-
loft oft rikjandi, og naut sólar
ekki sem skyldi. Siðast i apríl og
framan af mai'hlýnaöi, og rign-
ingin myndaði tjarnir á freðinni
jörðinni.
Siðast i mai voru eldsumbrot i
Heklu, sem höföu áhrif á gróöur
i Húnavatns- og Dalasýslum.
Jarðvinnsla hófsl ekki að ráði
fyrr en seinast i mai og byrjun
júni — úrhellasamt var og klaki
stóðfyrirvætunhi. Júní var ákaf-
loga votviðrasamur framan af,
cn hlýnaði með 17. júni. Þann
dag var 11 stiga liiti, eri lilið um
háliðahöld vogna verkfallsins.
Júli var þurr on kall I vcðri og
liiti sjatdan yfir 10 stig. Agúsl
var votviðrasamur og hlýrri en
júli. Soptomhor hoilsaði mcð
nepju haustsins, og þá voru grös
yfirleitl farin að falla. Októher
var frcmur mildur, þó gerði
hörkufrosl 27. október. Nóvem-
berog desembcr voru mildir og
rauð jól.
1971
Siöasta ár- var sérstaklega
hagstætt. Allir mánuðir ársins
voru mjög hagstæöir, segir Haf-
liöi i lokin, og lætur okkur það
eftir að rifja upp einstaka
mánuði.
En éins og við sjáum af dag-
bók Hafliöa virðist alltaf allra
veðra von á þcssu landi — og
É scnnilega verður aðeins hægt að
biða og sjá til, hvernig veöriö
verður i vor og sumar. Þó gefa
haffræðingar og aðrir fræðingar
okkur fremur góöar vonir. v
— SB —
Myndin í bakgrunninum
I.jósmyndarinn lét sér fátt um
finnast, þegar hann lann loksins
vorgróður... varla hægt að sjá
þctta...
Umsjón:
Svanlaug Baldursdóttir