Vísir - 05.07.1975, Blaðsíða 9

Visir. Laugardagur 5. júli 1975.
>AÐ ER svo fjari
couitT at> sphnna þessi
BÍLBELTÍ
uss, maíur þarf
EKKl BÍLBELTI
INNANBÆJAR
€:g ER SVO kla'r
PAL> KEMUR ALDREI
ÍTT FYRIR MÍG
Bílbelti getur bjargað...
— álíka auðvelt að spenna það og hnýta skóreimar
Á siðasta ári
slösuðust 270 manns i
umferðinni i júli og
ágúst. Fimm létust.
Umferðarráði og lög-
reglu hafa ofboðið
þessar háu slysatölur
og munu þessir aðilar
ásamt bifreiða-
tryggingafélögunum
skera upp herör fyrir
notkun bilbelta þessa
mánuði.
50 þús. bilbelta-
bæklingum verður
dreift til vegfarenda i
sumar, þar sem sýnt er
fram á nauðsyn þess að
spenna sig beltunum.
Bílbeltanotkun er ekki lög-
boðin á tslandi, en árið 1969 tóku
I gildi lög, að fölksbifreiðar, sem
skráðar eru eftir þann tíma,
skuli vera með bilbelti fyrir
ökumann og farþega.
Könnun, sem var gerð á veg-
um umferðarráðs, hefur hins
vegar sýnt, að þrátt fyrir veru-
leg fræðslustörf um gildi
bilbelta er notkun þeirra mjög
litil — eða innan við 5% i þétt-
býli. Þó kemst hún upp i 40-50%
yfir sumarmánuðina á þjóðveg-
um — og um verzlunarmanna-
helgina hefur hún farið upp i
80%.
Enn engin
ákvörðun hér
ísland er eina Norðurlandið,
sem ekki hefur enn tekið
ákvörðun um að lögbjóða
notkun bilbelta. t Sviþjóð varð
það að lögum 1. jan. á þessu ári,
i Finnlandi 1. júli, i Danmörku
verða þau lögboðin 1. jan. 1976,
og i Noregi var samþykkt að
lögleiða þau i haust.
TIISIIM
IM
Umsjón: Erna
V. Ingólfsdóttir
Umferðarráð hefur tekið
saman mjög itarlega greinar-
gerð, sem send hefur verið 17
aðilum, sem málið er skylt til
umsagnar. Beðið er eftir svari.
Bilbelti eru lögboðin i
Astrallu, Spáni, tsrael,
Frakklandi, Tékkóslóvakiu og
Nýja Sjálandi.
Hér á Innsiðunni eru nokkur
fróðleikskorn um bilbelti, tekin
saman I Finnlandi, en sem fyrr
segir var notkun þeirra lög-
boðinn þar 1. júli sl.
Viðurkennd um allan
heim sem vernd.
Bilbeltin eru alls staðar i
heiminum viðurkennd sem eitt
af þvi bezta til að minnka slysa-
hættu. 1 Finnlandi hefur farið
fram áróður um notkun bilbelta
imörg ár. M.a. er skylt að hafa
gerðarhafa verið viða um lönd,
sýna að bilbeltin minnka mögu-
leika á andlits- höfuð- og brjóst-
meiðslum. Siik meiðsli geta
orðið allt upp i 80% minni.
Athuganir, sem gerðar hafa
verið i Finnlandi, sýna að
bílbelti hafa bjargaö mörgum
mannslifum og enn fleiri frá
meiriháttar meiðslum.
Barnið og
bilbelti
Barn, sem er undir 30 kg að
þyngd, ætti ekki að spenna á sig
bilbelti. Beltin eru gerð fyrir
stærri og þyngri manneskjur og
koma þvi ekki að gagni fyrir
bamið. Bilarnir eru þvi miður
ekki hannaðir sérstaklega með
öryggi barnsins i huga. Hvar
ætti þvi barnið að vera f biln-
um? I aftursætinu, og i engum
tilfellum ætti það að fá að
.MIKLU BETRA fl-Ð
KASTAST ÚT EF
EHTHVAÐ SKEÐUR
belti i öllum einkabilum, sem
skrásettir eru eftir 1971. Samt
sem áður eru það aðeins u.þ.b.
fimmti hver maður, sem notar
bilbeltið. Þess vegna hefur
notkunin nú verið lögboðin.
t lögunum segir m.a. að
bilstjóra og farþega i fram-
sæti, sem orðinn er 15 ára, sé
skylt að nota bílbelti, svo
framarlega sem einhverjir
sjúkdómar aftri þvi ekki að það
sé hægt. ökumaður mótorhjóls
og farþegi hans skulu nota
öryggishjálm.
Það er álika auðvelt að
spenna á sig bilbeltið og að
hnýta skóreimar, það tekur að-
eins nokkrar sekúndur. Þessar
sekúndur geta bjargað lifi þinu.
Ákeyrsla á 50 km hraða hefur
álika afleiðingar og að detta
niður af þriggja hæða hUsi.
Jafnvel á 20 km hraða geta orðið
dauðaslys. Athuganir, sem
standa f sætinu. Margs konar
bflastólar eru til fyrir yngri
börnin til að setja i aftursætið.
Undirengum kringumstæðum
á litið barn að sitja i fangi
móður sinnar eða einshvers i
framsæti. Móðurfaðmurinn,
sem annars er svo traustur, er i
þessu tilfelli sá ótryggasti i
heimi.
Bflbeltið er fyrst og fremst I
bílnum til þess að hindra slys,
t.d. þegar bremsað er snögglega
eða við ákeryslu. Það eru til
ýmiss konar belti en þau sem
talin eru bezt i venjulegum bil
eru þau, sem fara bæði yfir
öxlina og mittið.
Hvað gerist
við ákeyrslu
Hvað kemur fyrir bilstjórann
eða farþegann i framsætinu við
hinn algenga árekstur, þegar
ÞARF EKKÍ SÍLBELT/j
bilbelti eru ekki notuö?
Maðurinn kastast fram, annað
hvort á stýrið eða i framrúðuna.
Stýrirstöngin stingst inn i
brjóstholið. Maðurinn fær
innvortis blæðingu og deyr e.t.v.
Farþeginn fer með höfuðið i
gegnum framrúðuna við árekst-
urinn.
Báðir slengjast á mælaborð
bifreiðarinnar og brjóta jafnvel
bæði hné og fætur. Bflbeltið
verndar i öllum þessum tilfell-
um. Einnig, ef um hliðar-
árekstur er að ræða. Það
hindrar, að ökumenn kastist
hvor á annan eða út úr bilnum,
ef hurðirnar opnast.
Yfirbygging bilanna er
tiltölulega sterk og verndar hina
akandi við árekstur. Bilbeltin
halda ökumanni kyrrum i biln-
um jafnvel þótt bildyrnar
opnist. Miklu meiri hætta á al-
varlegum meiðslum, er ef
maðurinn kastast út, heldur en
ef hann gerir það ekki. Þeir,
sem eru á móti bilbeltum, halda
þvifram, að beltin séu hættuleg,
t.d. þegar kviknar i bil eða hann
fer i vatn. Þannig ástand
skapast þó einkum oftast við
árekstur, og þá eru hinir akandi
betur settir með bilbelti. Mögu-
leikarnirtil að komast út úr hin-
um brennandi eða sökkvandi bil
eru aðsjálfsögðu meiri, ef menn
hafa meðvitund heldur en ef
þeir eru meðvitundarlitlir eða
slasaðir. Sumir halda þvi fram,
ab hægt sé að komast hjá slysi
með þvi að kasta sér til hliðar.
En ef einhver hefur tima til að
kasta ser til hliðar, þá hefur
hann lika tima til að sporna við
ákeyrslu. Þar fyrir utan hindrar
bilbeltið hann ekki i' að kasta sér
til hliðar. -EVI-
MAÐUR KEMST EKK\
X ÚT EF KVIKWAR
f BÍLNUM