Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1941, Blaðsíða 20

444
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Við fórum frá Reykjahlíð út
í Slútnes í skínandi veðri. Hann
liafði víst komið þangað áður,
því hann var svo kunnugur þar
um slóðir. En í þetta sinn varð
kvæðið til í huga hans. Síðan
fórum við sem leið lá að Detti-
fossi og niður Hólmatungurn-
ar að Hljóðaklettum. En einna
glegst man jeg eftir kjarrinu í
Axarfirðinum, þar sem við áð-
um, og kvæðið ,,Skógarilmur“
er orkt um.
Eitt sinn fórum við upp í
Borgarfjörð í heimsókn til bar-
óns Boilleau á Hvítárvöll-
i m. ' Hann hafði lítinn gufu-
bát, sem hann sigldi alla leið
milli Reykjavíkur og Hvítár-
valla. Við fórum með þeim bát.
Hann var voðalegur farkostur.
Við vorum í viku á Hvítárvöll-
um. Ur þeirri ferð er kvæði Ein-
ars Haugaeldar.
Á þessum árum fór Einar eitt
sinn í langa utanlandsferð. —
Hann fór þá 1 fyrsta sinni til
Ítalíu og eru Ítalíukvæði hans í
Hafblikum úr þeirri ferð. Hann
hefir þá, sem endranær, lítið
gert af kvæðunum þar á staðn-
um. En sum þeirra lauk hann
við í London eftir að hann kom
að sunnan. Hann var þar um
kyrt alllengi hjá kuningja sín-
um. Þar orti fíann m. a. Celeste,
þar sem einn kaflinn heitir „tJr
brjefi“. Hann sendi mjer það
frá London.
í FÓTSPOR
FÖÐUR SÍNS
— Jeg hefi heyrt menn furða
sig á því, að maðurinn yðar
skyldi nokkurntíma hafa kært
sig um að verða sýslumaður
Rangæinga.
— Það var ekkert undarlegt,
segir frúin. Aldarandinn var
sá í þá daga. Úr því hann var
lögfræðingur, þá skyldi hann
líka verða sýslumaður. Með
þessu móti gekk hann líka í fót-
spor föður síns. Annars var litið
þannig á, að menn hefðu ekki
komist alla leið þangað sem fyr-
irhugað var. Hann var reglulega
glaður, er hann fekk veitingu
fyrir Rangárvallasýslu. Hann
hafði tvisvar sótt um sýslu áður,
í annað skiftið um Rangárvalla-
sýslu, þegar Magnús Torfason
fekk embættið.
Annað mál var það, að em-
bættið og öll aðstaða þar eystra
reyndist máske nokkuð erfiðari
fyrir hann, en búist var við að
óreyndu.
Fyrsta veturinn vorum við að
Stórólfshvoli, að nokkru leyti
hjá Ólafi Guðmundssyni lækni,
hinum ágæta manni og konu
hans Margrjeti Olsen. Við feng-
um þinghúsið til íbúðar. Var sett
i það skilrúm, svo við fengum
stofu úr innri hlutanum, en eld-
hús og geymslu fyrir framan. —
Það var ágætt.
BÚSKAPARUMSTANG
Næsta ár byrjaði svo búskap-
urinn á Stóra-Hofi. Hann varð
nokkuð umsvifamikill. Altaf 20
—30 manns í heimili. Og eilífur
gestagangur. Einar vildi að all-
ir gestkomandi fengju mat. —
Kaffidrykkja. sagði hann væri
ekki annað en til óhollustu fyr-
ir ferðamenn. Fundi vildi hann
helst hafa heima hjá sjer, bæði
sýslufundi og aðra. Við kynt-
umst mörgum þar eystra. Mjer
er Eyjólfur í Hvammi minnis-
stæðastur. Hann var mikill
maður, stórgáfaður höfðingi.
Eitt sumarið bygði Einar mikið
íbúðarhús. Þá var alltaf um 30
manns í heimili. Þá komum við
okkur fyrir í hesthúsi. Það var
vond vistarvera. Miklar rign-
ingar það sumar. Hesthúsið lak
altaf þegar dropi kom úr lofti.
En aldrei fann jeg til leiðinda
þar eystra. Hafði ekki tíma til
þess.
FÁNAKVÆÐIÐ
— Þá hefir verið lítill tími
eða tækifæri til ljóðagerða fyr-
ir mann yðar.
— Já, þar var alt á ferð og
flugi. Þó eru nokkur kvæði frá
þeim árum, svo sem Heklusýn
og Hillingar og Fánakvæði sitt
orkti hann þar. Frúin bætir við:
Það er hið eina, sem jeg hefi
áhuga fyrir í stjórnmálum, að
íslenski fáninn fengi að vera
eins og Einar lýsti honum með
íslensku litunum, þar sem hann
segir:
Meðan sumarsólir brœða
svellin vetra um engi og tún,
skal vor ást til íslands glæða
afl vort undir krossins rún,
djúp, sem blámi himin hæða,
hrein, sem jökultindsins brún.
Fánakvæðið orti hann seint á
árinu 1907, Á sama ári fórum við
úr Rangárvallasýslu. Orsökin til
þess er sú, að hann slasaðist á
hestbaki, lærbein brákaðist, svo
hann gat ekki eftir það setið í
hnakk. Þá fjekk hann leyfi til að
sigla, til þess að meiðslið yrði
rannsakað, röntgenmyndað, því
engin slík tæki voru hjer til
þess.
Þegar við komum til Hafnar,
hafði blaðamaður við „Politiken“,
Kr. Dahl tal af honum og
sá þá hjá honum Fánakvæð-
ið sjerprentað. Sagði Einar blað-
inu þá frá fánamálinu, eins og
það horfði við frá hans sjónar-
miði. En út af því viðtali varð
úlfaþytur í Höfn og ritaði Ed-
vard Brandes mjög óvingjarn-
lega grein um kröfur Islendinga
til fána. Vakti sú grein mikla at-
hygli, þar sem hann m. a. líkti
fánakröfum Islendinga við það,
ef Amagerbúar vildu fá sjerstak-
an fána. I þeim fána yrði að vera
„gulrót“, til merkis um garð-
yrkju þeirra á Amager.
UTANLANDSVERAN
Á Rangárvallaárunum komu
fyrirætlanimar til sögunnar um
Þjórsárvirkjunina. — Eftir að
við fluttum frá Stóra-Hofi vor-
um við tvö ár í*Möfn. En ann-
ars búsett í London að mestu
leyti frá því árið 1909—1921.
— Yfir utanlandsdvöl ykkar
er í augum almennings einhver
dularfullur æfintýraljómi.
— Maður hefir heyrt ýmis-
legt um það, segir frúin. En allt
sem fólk hefir ofið um eitthvert
undralíf okkar í útlöndum, er
eintóm vitleysa. Sannleikurinn
er, að á þeim árum var oft
þröngt í búi hjá okkur. En Einar
var þannig skapi farinn, að hann
kannske bar sig best, þegar
hann átti erfiðast. Eina skiftið.
sem hann fekk mikið fje milli
handa var, er hann fekk sinn
part í Þjórsárfjelaginu. Það fje
eyddist fljótt.