Lesbók Morgunblaðsins - 01.10.1944, Qupperneq 11

LESBÓK MORGKUNBLAÐSTNS
427,
— Guðmundur Friðjónsson
Framhald af bls 423
talar iim það einhversstaðar, að á
því ríði mest af ölln, að láta ekki
baslið smækka sig. Þett er g'ullvæg'
Kfsregla, ein þeirra, sem fela í sjer
allar aðrar lífsreglur, líkt og drott-
inleg l>æn allar bænir. Hún luyndi
því ekki vera eins auðveld í fram-
kvæmd og’ hún er blátt áfram að
hljóðan orðanna. Nei. Þetta er örð-
Ug lífsregla og þeir menn fáir, sem
auðnast hefir að fylgja henni til
allrar hiýtar. ■leg vil ekki fullyrða,
að Guðmundi á Sandi hafi tekist
]>að fyllilega, fremur en* okkur hin-
um flestöllum. llitt vil jeg fullyrða
nú að lokum ])essa máls, að hafi
hfsharáttan, haslið, smækkað hann
til muna,frá því sem efni stóðu til,
þá hefir hlutur hans í upphafi ver-
ið ærið stór. Jeg Iiefi hjer að fram-
nn gefið Inuslegt yfirlit um ritstörf
hans furðumikil. En þar með er
ságan ekki nema hálfsögð. Saga
bóndans á Sandi er eftir og hún
er líka þess verð, að hepni sje
gaumur gefinn. Guðnmndur kvænt-
ist þrítugur að aldri Guðrúnu Odds-
dóttur frá Garði í Aðaldal, mikil-
hæfr'i lconuj árið 1899. Efni voru
harla lítil og bjó hann um hríð í
tvíbýli móti Sigurjóni bróður sín-
um. Um 10 árurit síðar fjékk Iiann
alla jörðina til ábúðar og eignaðist
hana að lókum, bætti hana að ýmsu
og mun háfa húsað hana tvisvar í
búslcap sínum. Þeim Sands-hjónum
varð 12 barna auðið og eru 10 á
lífi, 8 synir og' tyær dætur, prýði-
lega mannvænleg' öll. Þeir sem
þeltkja til búskaparhaga í Þingeyj-
arsýslu og reyndar víðar hjer á
landi frá því um síðustu aldamót,
fara nærri um það, að það hefir
hvorki verið áhyggjulaust )ije erv
iðis að koma upp svo stórum barna-

Frá jarðarför Guðmundar Friðjónssonar
- ,■ '.T 'f ív*jl
, ijí m
hóp, jafnvel þótt til -þess væri var-
ið ölln starfi bóndans. En Sands-
bóndinn átti örðugt tvíbýli við
skáldið, sem á sinn hátt krafði
starfskraftanna og- sínu dagsverki
lokið, þegar bóndinn bjóst til hvíld-
ar. Mjer virtist aðdáunarvert í
mesta lagi, hvernig Guðmundi tókst
að leysa þá þraut, sem lífið bjó'
honum, hversu hann varðist „basl-'
inu" og sigraðist á því, og reyndar
undravert. En líkast til var hann
ekki einn um þann sigur. Jeg ætla,
að Guðrún húsfreyja, hin hljóðláta
koiiá, hafi átt sinn þátt • fullan f
því, hversu vel Guðmundi farnaðist
allt sitt starf, enda fórnaði hún
börnum sínum, eiginmanni og heim-
ili öllum sínum miklu, móðurmildu
kröftmn, af fágætri kvenprýði, sem
eigi mun gleymast.
VIII. Norrænan lifir
GUÐMUNDUR hafði löngum þann
hátt að ferðast nokkuð. ITonum var
það efalaust. mikil nauðsyn að hvíl-
ast frá umstangi búskáparins, ræða
við menn oé' Ijetta sjer upp, gera
sjer dagamun með fyrirlestrahaldi
og upplestri kvæða sinna. Ilann átti
víða góða vini, er örvuðu hann og
hvöttu með ýmsum hætti. Má þar
til nefna Stefán skólameistara, er
hjelt traustri vináttu við Guðmund
jafnan, frá því hanri var riemandi
hans á Möðruvöllum. Samúð og
vinfengi góðra manna var honum
því meira virði, er hann var raunar
viðkvæmur að eðlisfari. Sakaði þá,
minna, þótt nokkrir þeirra ýfðist
við honum stundum, er honum var
lítt um gefið, enda var hann því
vanastur að svara fyrir sig, svo
að eigi stæði eftir. Hin síðustu ár
sín var hann allmjög bagaður af
sjóndepru, er ’eigi varð við gert.
Að lokum háði hann langa baráttu
við banvænan sjúkdóm, en andleg-