Lesbók Morgunblaðsins - 24.02.1952, Blaðsíða 7

C LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
83
Böðvar Bjarnason:
Attunda aldarafmæti
Hrafns Sveinbjarnarsonar læknis
ÓÐUM fer nú að nálgast áttunda
aldarafmæli Hrafns Sveinbjarnar-
sonar læknis. Menn vita að vísu
ekki nákvæmlega hvaða ár Hrafn
er fæddur, en, eftir því sem næst
verður komizt, mun hann vera
fæddur árið 1153 eða 1154. Hann
var um sextugt er hann var af lífi
tekinn 4. marz 1213.
Það er ljúft að minnast Hrafns,
því hann er tvímælalaust hið
mesta göfugmenni sinnar aldar.
Hann ber höfuð og herðar yfir alla
samtíðarmenn sína að því er göfug-
mennsku og höfðingskap snertir.
Þessu til sönnunar má minna á, að
hjá honum var, á Hrafnseyri, öll-
um heimil gisting og greiði endur-
gjaldslaust, hve lengi sem þörf
gerðist. Til þess að greiða sem bezt
fyrir ferðamönnum, lét hann ferja
hvern sem vildi, yfir Arnarfjörð án
endurgjalds. Á Barðaströnd átti
hann skip, er hann lét öllum heim-
ilt til flutninga yfir Breiðafjörð.
Slíkur höfðingskapur er eindæmi
í sögu þjóðarinnar. Það má því
geta nærri, að oft hefur verið gest-
kvæmt hjá Hrafni á Hrafnseyri.
En það, sem sérstaklega jók gesta-
fjöldann, var læknisstarfsemi
Hrafns. Hann var með afbrigðum
góður læknir. í ritinu Læknaial á
íslandi, útg. 1944, segir svo:
„Magnús konungur kjöri lækni
á Hlýrskógaheiði, Atla Höskulds-
son, er síðar var „alger læknir“,
faðir Bárðar svarta í Selárdal, föð-
ur Sveinbjarnar, er var „læknir
góður“, föður Hrafns á Eyri í Arn-
arfirði, er var einhver mestur og
víðkunnastur læknir íslendinga á
þjóðveldistímanum. — Ber hann
raunar hæst allra lækna í fornum
sið. Hann var lærður maður, völ-
undur að hagleik, og hafði ferðazt
víða erlendis, eigi aðeins um Norð-
urlönd, heldur og um England,
Frakkland, Spán og Ítalíu. Má ætla,
að hann hafi gefið nokkurn gaum
lækningum í þeim ferðum. Hann
var hið mesta göfugmenni, og tók
læknisstarfið þeim tökum, er vera
mega til fyrirmyndar á öllum tím-
um. Saga Hrafns er ekki aöeins
skemmtileg heimild um lækningar
hans og lækniskunnáttu, heldui og
fagurt vitni þess, hve líknarskvlda
læknisins og ábyrgðartilfinning
var honum rík í brjósti."
Því næst skýrir ritið frá nokkr-
um helztu læknisaðgerðum Hrafns,
sbr. sögu hans. Það má geta nærri,
að Hrafn hefur varið mjög miklum
tíma til lækninganna og aldrei mat
hann slíkt til verðs.
Þessi fáu atriði sýna ljóslega, að
Hrafn var ekki aðeins mikill höfð-
ingi, heldur einnig framúrskarandi
mikill mannvinur.
Það er hollt hverri þjóð, að
geyma vel minningu sinna göfug-
ustu sona. Dæmi göfugmenna hafa
heillarík áhrif á hjörtu æsku-
manna, og leysa oft úr læðingi
hulda krafta í sálum þeifra til
blessunar fyrir þjóðlífið. Því er
þess vegna ekki á glæ kastað, sem
varið er til þess að geyma slíkar
minningar.
Ég gat þess í upphafi greinar
þessarar, að nú nálgaðist óðum átt-
unda aldarafmæli Hrafns Svein-
bjarnarsonar. Til þessa hefur þjóð-
in sýnt minningu hans litla rækt.
Aðeins er til lítið sögubrot um
hann. Færi nú ekki vel á því, að
þjóðin reisti Hrafni bautastein á
Hrafnseyri á áttunda aldarafmæl-
inu? Ég vænti þess, að flestir muni
gjalda jákvæði við spurningu þess-
ari, þegar þeir fara að íhuga hana
vel. Það er ánægju efni fyrir þjóð-
ina, að minnast þess, að hún átti
mesta lækninn fyrir norðan
Múndíufjöll á þjóðveldistímanum.
Einkum vænti ég þess, að lækna-
stéttin taki málefni þetta til ítar-
legrar athugunar og framkvæmda.
Fyndinn hefur sagt
KONA er óðfús að kaupa allt,
sem hún heldur að kaupmaður-
inn tapi á.
__ m ;___
SUMAR stúlkur verða eigi að-
eins góðar konur, heldur einnig
bestu húsbændur.
__ ; [ |_
LJÓSMYNDAVJELIN lýgur
aldrei, en henni væri vorkunn
þótt hún gerði það stundum.
__ m t___
ÞAÐ mundi spara ungum stúlk-
um mikið ómak, ef þær vissu að
þær eru laglegar.
__ ! t !_
FJÖLSKYLDUFAÐIR verður
altaf vantrúaður á frið á jörð.
__ T T T-
ALT er í hraðri framför, nema
maðurinn.
__ m t___
AUÐVELDASTA aðferðin til að
tvöfalda peningaeign sína er að
brjóta seðlana saman og stinga
þeim í vasann.