Lesbók Morgunblaðsins - 11.01.1970, Blaðsíða 16
6RflS-
TöTTl
Hi-T-
LflNOÍ
UflC,
P
u'
t
L-^
IRiDirJ
:S)ÍU
Ro'f<'
VlLiFI
íaRT-
oROH-
MA'tf-
K. >©
£
9
Kof?M
$oN$L
i-IK-
fll^S-
Ht-UT-
I /nJN
NudoiR
r«Æ
S*’
\>
$KpK-
OHH
Rutlr
RIER-
a©
0P2
;•
Fuc<-
H-ífJAR
í lú.
Klaki
fRu
Mfl
HíiOi-
Up.
5fla2<«fí
TímB
rAQT
/€r-\ ^
Fi?|-/iu
Sc
OK
$#
TLrt
1-lR.UM
CP|J|
5TÚT-
iiR,
CR.+ AK.
-V-
&
sv<fl
; ■
<0
ÍKiT-
HeiTUfA
Ir
-v-
aeiufl.
H5<0>-
fiR
Lausn á síðusfu krossgátu
v- c=> — 04 LU vá' qr od- ■Ct — -0 < % '-Z. ct fcfc íl
->■ „< cC -0- -u =fc l- * < 2 v* h. -b
% v* CA 1- cC. ,< •T -j '< l- h ií lí — 2 < sSf c - -4 q:
m t-f £4 § G) -3 <±r 5 b S 5: xO 0 |2í 1- 0? 2 -t 2 2 < LC 1 ± 1- £ «•* ca úii S
p o cfc c>2 3 Sd llá •2- CC 1- z — ”2. 2 - fC Þ * 52 o> 2 44 — <L
ii 2. < 14- <3: !íi Ví OL <SL u 3 l-i ‘3 tfi 2 tfci U. — íi ,>■* >• 2 2 kT '< 2
% U- qr i S < h 2Í od. — Gfc \í) < —. J 1 oí
c^’ 1- V cr ví qL ;o LL \r~ cfc ue g £ 2. < -J •i oc Ul.>, á* 2.
n T nT -3-. 2 2 UJ 0- h < íx Wk oL 3 1- < 1 cL O NA <r 2 b
J- n £ .hr ,tri£ a á“5 3, -fc -J %■ ccí 1 'A < u. 1- ~ “2. Ui fcfc ■cC '0 t! 2. — 1-
-a <L>7r^ 5* £ A CC ÍV- — 2 2 0 1 5|a -J Lfci < 1- — 2 ct m vF 3 ‘>Ts
"T* y-Oot 2 Ué qcL ~ Ct- „u. u k íi so -1 - □ 0 'i |s "o k C> 04 < 04
VQ m Qt ví < cC IfcJ t~ 3 qL M =o -j —
vi ct V- '2. £. cc iii 'j«5C Þ sm œ q •2G* ■x. % 1 U.3
STUNDUM spyrja menn sjálfa sig
og aðra: Yrði maður ekki vitlaus
í þessu skammdegi, ef ekki kæmu
til hátíðir með ofáti og drykkju,
einstaka kirkjuferð og óteljandi
boðum eins og ailir þekkja. Jú, það
er líklega rétt. Skammdegisdrung-
inn er nægur samt. Menn vissu
löngu fyrir kristni, að skammdeg-
ið varð léttbærara með smávegis
blóti og veizlufaynaði um það leyti
er sólargangur varð lœgstur. Þó er
auðvelt að álykta, að á öld rafljósa
vitum við lítið hvað langur og
dimmur vetur er. Enda hafa draug-
ar orðið óþyrmilega fyrir barðinu á
þessari víðtæku upplýsingu. Nú er
vafasamt að miðlungsstrákur gœti
orðið frœgur um sýslur fyrir að
kveða niður fimm sendingar líkt
og gerðist á öldinni sem leið á
Breiðavaði í Húnavatnssýslu. Frá
því segir í nýútkominni bók þeirra
Tómasar Guðmundssonar og Sverr-
is Kristjánssonar. Að vísu var þessi
fjörugi sumarmáladraugur tilbún-
ingur stráksins, en í myrkri bað-
stofunnar gat ekki verið um neinn
vafa að ræða. En Jósef á Breiða-
vaði tók málið föstum tökum: Bað
skjálfandi kvenfólk að sýna still-
ingu meðan hann brygði sér út og
kœmi sendingunum fyrir. Hann var
hetja dagsins, unz sýslumaðurinn
birtist og fékk hann til að með-
ganga, að hann vœri sjálfur höf-
undur reimleikans. En sumir neit-
uðu að trúa játningu hans; víst
hafði hann komið sendingunum
fyrir.
Sendingar gerast heldur bragð-
daufar í seinni tíð. Bœði vantar
hœfileikann til að magna þær, gœti
maður haldið, og það sem meira er
um vert: íslendingar trúa ekki einu
sinni á drauga. Þó er ekki loku fyr-
ir það skotið, að einstáka uppá-
komur eigi sér stað í skammdeg-
inu. En þœr eru sízt af öllu yfir-
skilvitlegar. Nú er allt af manna
völdum, sem umtalsvert þykir,
bœði móðuharðindi og annað. Og
sífellt rekur á fjörurnar sœtleg
hneyksli til að hafa milli tannanna
og láta berast frá manni til manns
í saumáklúbbum og kaffiboðum.
Þar þarf ekki einu sinni á blöðun-
um að hálda; slík fréttaþjónusta
vinnur sjálfkrafa samkvœmt eigin
lögmálum og hið talaða orð dreif-
ist með vindhraða um byggðir líkt
og inflúensa af A-2 stofni frá Hong
Kong.
Nauðsyn Þj óðleikhússins hefur
komið í Ijós með sérstökum hætti á
þessum vetri. Þaðan berast hneyksl
unarefnin með jöfnum hraða og
verður naumast lát á. Ó, hve dýr-
legt það er fyrir saumaklúbbana.
Og hvílík tíð fyrir gagnrýnendur.
Ein gleðilegasta uppákoma skamm-
degisins var uppfœrsla Þjóðleik-
hússins á Brúðkaupi Fígarós.
Hugsa sér, ef þar hefði aðeins orð-
ið venjulegur, listrœnn atburður,
þar sem allir skiluðu sínum hlut
með prýði. Nei, þá er nú munur að
hafa eitthvað til að tala um á þess-
ari drauglausu Ijósatíð. Munur að
hafa eitthvað til að fagna og geta
sagt við náungann: Vissi ég ekki,
ég sagði þetta alltaf.
Eitt olli sumum áhyggjum mitt í
jólagleðinni: Að hneykslið yrði
ekki nœgilega krassandi. Biðlistinn
eftir aðgöngumiðum í Þjóðleik-
húsið hefur aldrei orðið lengri. En
hvað svo? Að vísu hafði Mozart
verið myrtur, sögðu músíkantarnir,
og Steingrími Hermannssyni fannst
fáránlegt að sitja í tvo tíma og
skilja ekki orð. En sumir voru að
segja álit sitt í dagblöðunum og
voru ánœgðir. Þeir höfðu ekki orð-
ið varir við hneykslið, því miður.
Greifafrúin hafði verið svo falleg,
hvað sem söngnum leið. Þeir tóku
heldur ekki eftir því, hvað stjórn-
andinn stjórnaði illa og hvað allir
voru uppmálaðir amatörar. Og nú
er viðbúið að Brúðkaupið falli fyr-
ir bragðið.
Eftir stendur að vísu það sem
hinir vísu gagnrýnendur sögðu. 1
þeim kýrhaus er margt kyndugt.
Einn lét sinn pistil fjalla
um striðið í Viet Nam. Og
mikill fengur var í svargrein
þjóðleikhússtjóra. Blöðin hafa
varla flutt kœrkomnara efni á
þessu nýbyrjaða ári. Það er eins og
segir í Ijóðinu hugljúfa: ,,Ó, svona
œtti að vera hvert einasta kvöld.“
Upp rifjuðust ýmsar gamlar vœr-
ingar, sem almenningur vissi of
lítið um. En Guðlaugur má ekki
vera ónotalegur við gagnrýnanda
Tímans. Já, sízt af öllu við gagn-
rýnanda Tímans. Þó frúin skrifi
sérstaklega um flutning þeirra aría,
sem niður voru felldar, þá má ekki
leggja það illa út. Þetta gæti ver-
ið ný stefna; eins konar súrreal-
ismi í gagnrýni. Og svo verðum við
að muna, að þetta er í blaði, sem
bœndur lesa öðrum fremur og
bœndur kunna áreiðanlega að meta
gagnrýni frúarinnar. Það er þó
munur að hafa eitthvað skemmti-
legt að lesa í heyleysinu.
Ójá, þvílíkt skammdegi, þvílík-
ar uppákomur.
Gísli Sigurðsson.