Lesbók Morgunblaðsins - 01.02.1970, Qupperneq 3

Adam Barnard, kona hans og' synír.
María Barnard heldur á Cristian.
Þessi mynd var tekin er Barnard utskrifaðist 1 iæknis-
fræði frá háskólanum í Ilöfðaborg.
Síðasta myndin, sem tekin var af fjölskyldu Barnards saman, áður
em lijónin skildu.
staulaðist á fætur og reikaði
út. Er ég hafði jafmað mig að-
eins fór ég út í sjúfcraihúskap-
ellu og hugsaði ráð miitt. Ég
rökræddi stíft og Xen.gi við
sjálfan mig, þa.r til ég komst að
niðurstöðu. Ég var ekki ein-
faldlega hræddur við blóð eða
neitt slíkt. Það var hitt:
ég þoldi ek’ki að sjá fólk lúba í
lægra haldi fyrir dauðanum,
fólk, sem átti SuliXan rétt á því
að njóta lifsins eins o>g óg
sjálfur. Hin einfalda lokanið-
urstaða varð sú, að ég yrði að
berjiast og gMma við dauðann,
sem ógnaði þessu fóiki, hvað
sem það kostaði, og gefast
aldrei upp fyrr en ötl vonværi
úti. Það væri hið einfalda
mankimið og tilgangiur, siem mér
bæri að keppa að og starfskölil
un min fæli í sér. —
Það var á fimmta árimu að
Miohiel Rossouw, æsku vim nr
minm hringdi og sagðist vera
staddur á heilsuihæXi þar
skammt frá. Hann var orð-
inn berklaveikur. Þetta hljóm-
aði ótrúiega. Ég fór á vett-
vang. Miohel var dauðvona.
Hann talaði um berniskubrek
okkar og ég átti erfitt með að
verjast gráti. Ég heimsótti
hann ein,s oft og ég giat, þótt
tíminn væri naurnur. Kvöld eitt
lágu þessi skilaboð beima: —
Michel lanig,ar að tala við þig.
— Ég hafði komið heim klukk-
an þrjú að mótitu o,g var ör-
þreyttur. Ég fann skilaboðin
og hringdi þegar í býtið morg-
uini-nn eftir, Miöhel var dá'inn.
Hann hafði þarfnazt mín og ég
hafði ekiki komið. Það rann
upp fyrir mér hvað raunveru-
leg vinátta var: að geta hriin,gt
í vin sinn um hánótt og beðið
hann að koma hvernig, ssm á
stóð. Ekki að'eins, þegar allt
lék í ly,ndi og nógur var tím-
inn. —
Það var skömmu eftir allt
þetta, að Barnard hitti tilvon-
andi eiginkonu sína, Louwtjie í
fyrsta sinni. Hamin fór að heim
sækja vinstúlku sína, sem lögð
hafði verið inn á spítalann;
Louwtjie lá þá í næsta rúmi og
sást lítið af henni nema aug-
un. Bairnaird varð smátt og
smátt æ hrifnari af Louwtjie
og þegar hún komst á faetur
lét hann verða sitt fyrsta verk
að bjóða henini út. Það fór
ákaflega vel á með þeim og
þau hittust reglulega síðasta
námsáir Barnards. Er Barnard
útskrifaðist voru Louwtjie og
foreldrar hans viðstödd. Móðir
hans vatr ákaflega stolt að sjá,
en föðuir hans vöknaði um augu.
Barnard minntist þess, er þeir
kvöddust forðum og hann bað
guð þess, að sér gengi vel, til
að faðir hans yrði ekki fyrir
vonbrigðum. Barnard hafði stað
ið sig. En hans biðu nú stærri
verkefni, en nokkru sinni fyrr.
Hann fór nú að vinna á
Groote Schuuir sjúkrahúsinu.
Hann bjó í læknabústað rétt
bjá, en Louwtjie í hjúkrunar-
kvennaheimili skammt í burtu.
Þau hittust oft og voru ákaf-
lega ástfangin. Og um sumarið
bað Barnard Louwtjie að gift-
ast sér. Hún sagði já og hann
seldi litla bláa Austinbílinn
sinn til að geta keypt trúlof-
unarhringa.
Eftir sex mánaða starf var
homium boðinn annar eins æfimg
artími í annarri grein. Þetta
var kostaboð og aðeins gert
úrvalsnemendum. Með Barnard
vann einn yfirlæknir og tveir
undirlæknar. Annar þeirra var
Pikkie Jouberlt, sem síðar kom
við sögu. Samkeppnin var hörð.
Stúdentamir gripu hvert færi
sem gafst til að sýn,a hæfni sín.a.
Einn morguninn fjarlægði
Barnard gallblöðru úr sjúkl-
ingi einn síns liðs. Þetta var
mikil frumraun; hin mesta, sem
nokkur læknastúdent á þessu
stigi hafði gent fram að þessu.
Bamard var svo spenntur, að
hann sat heila nótt yfir sjúkl-
ingnum, ef eitthvað skyldi fara
úrskeiðis! Og nú tók alvaran
við. Stríðið milli lífs og dauða
færðist æ nær. Skömmu eftir
þetta varð Bannard að segja
litlum snáða, að það yrði að
taka af honum annan fótinn.
Hann tók kveinstafi drengsins
ákaflega nærri sér, en aðgetrð-
in var nauðsynleg, ef bjarga
átti drengnum. Þegar þetta æf-
ingartímabil var á enda var
Barnard boðin önnur staða á
fæðingardeild annars sjúkra-
húss. Hann tók boðinu og létti
nokkuð. Hann vildi hcldur
hjálpa lífverum í heiminn, en
brytja þær niður á skurðar-
barðinu. Þessu starfi fylgdi
mikill erill og önn. Barnard
hafði unnið þarna nokkurn tíma
þegar Pikkie Joubert hringdi í
hann eitt kvöldið og bauð hon-
um að starfa með sér í Ceres.
Joubeirt hafði tekið að sér að
annast sjúklinga læknis, sem
var í leyfi og komst nú varla
einn yfiir verkefnin. Barnard
bar þetta undir Louwtjie, sem
leizt vel á fyrirtækið. Viku
síðar gat hann gefið Joubert
jákvætt svar. Þó læddist að
Barnard einhver grunur um, að
hann væri að gera skyssu, en
hann gerði sér samt ekki nógu
ljósa greiin fyirir þvi, hvemig í
henini lægi. Þetta var mikil
breyting á högum þeirra. Cer-
es var lítill staður miðað við
Höfðaborg. Sambandið milli
læknis og sjúklinga var nán-
ara. Þetta bauð upp á mörg
tækifæri til að kynnast mann
fólkinu. Hann sló til og stuttu
síðar var hann setztur að í bú-
stað læknisins ásamt Joubert.
Sími var á náttborði beggja og
hantn hringdi strax áðuir en
Barnard var búinn að virða
hann almennilega fyrir sér.
Þa-nnig hófst ný ömn. Þeir
skiptu jafnt með sér verkum,
tekjum og öllu sem um ræddi.
Þeir ákváðu, að sá skyldi
hreppa húsið, sem fyrir kvænt
ist. Joubent tapaði því veðmáli,
því að Barnard og Louwtjie
giftust skömmu síðar. Joubert
bjó áfram hjá þeim og var hjá
þekn í fæði.
Alltaf þótti BarnaTd jafn
hart að sjá dauðann sigra.
Hann tók eitt sinn á móti barni,
sem fæddist fullkomlega heil-
brigt, að því er virtist. Barn-
ard var áhyggjulaus og móðir-
in glöð og ánægð. Barnard og
Louwtjie fóiru í bíó um kvöld-
ið. í miðri sýningu er hann kall
aður í símann. Bamið er farið
að eiga erfitt um andardTátt.
Banmard hraðaði sér á vett-
vanig og gerði allt, sem í hans
valdi stóð en órangurslaust;
barnið dó — og hin þungu spor
á fund móðuirinnar féllu íhans
hlut.
TJm þessar mundir átti Lou-
wtjie von á barni. Hún fór til
Höfðaborgar hálfum mánuði fyr
ir barnsburðinn. Allt gekk að
óskum og hjónin eignuðust
ljómandi fallega dóttuir. Um
sama leyti varð Bamard ljóst,
að Ceres var ekki framtíðar-
vinnustaður hans. Hann varð
að komast eitthvert þangað,
sem hann gæti sannað hæfi-
leika sína. Hann var í þessum
hugleiðingum, þegar læknirinn
fyrmiafndi, sem kominn var úr
fríinu, tók af honum ómakið,
með því að gera félag við Jou-
bert um læknisumdæmið og til-
kynna Barnard kurteislega, að
þeir þörfnuðust hans ekki leng
ur. Lítið var í málinu að gera.
Barnard hafði haft von um
starf við Groote Schuur, en nú
virtist ekkert útlit fyrir að úr
því yrði heldur. Hann sagði
Louwtjie fréttirnar ekki strax.
Hún var komin vel á leið með
annað barn þeirra.
Upp úr þessum vandræðum
ákvað Bamard loks að reyna
að verða félagi konunglega
skurðlæknafélagsins, en það
yrðu honum mikil meðmæli,
hvar sem hann sækti um starf.
Til þessa þurfti mikla vinnu og
tíma. Bamard ákvað áð reyna
það á mettíma. Hann settist við
námsbækurnar á ný og las öll-
um stundum — jafnvel í járn-
brautarlestimni heim og að heim
an. Hann dvaldist á söfnum og
í tilraunastofum og vann eins
og óður maður. Loks var hann
reiðubúinn að halda til Lond-
on og taka fyrsta prófið. En þá
var Louwtjie komin svo langt
á leið, að hann gat ekki yfir-
gefið hana. Hann settist niður
og athugaði sinn gang. Útlitið
var fremur svart. Hann hafði
misst starf sitt í Ceres. Hann
komst ekki að á Groote Schuur.
Hamn var atvinnulaus. Hann
komst ekki einu sinni til Lond-
on að sanna heiminum hæfi-
leika sína. í fyrsta sinni á æv
inni virtust honum öll sund lok
uð.
Margrét Jónsdóttir
Bræður erum vér
Dagarnir styttast, dinima tekur óðum,
döpur er nóttin þeim, er sjúkir vaka.
I fríðu limi fuglar engir kvaka,
flogið er sumar burt á vængjum liljóðum.
Sumarið liðna átti lítið yndi,
eygló, þú gafst svo smátt af geislum þínum.
Grænkaði þó og greri í mælti sínum
gjörvallt hið fagra ættjarðar strindi.
Ófriður geisar, eldsprengjur falla,
örbjarga lýður kveinar eftir brauði.
Gimsteinar ljóma. Sumir safna auði.
Sorgblandinn kliður fer um veröld alla.
Hvítir og svartir, brúnir, blakkir menn
berjast og hlíta margir líkum kjörum.
Þrautanna bikar bráðum fullur er.
„Öll skepnan stynur“ og að eyrum enn
aflvana hrópið berst frá þjáðum vörum.
Boðorðið fagra: Bræður eruin vér!
nóv. 1969.
1. Æebrúar 1970
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 3