Lesbók Morgunblaðsins - 14.09.1985, Blaðsíða 4

Farþegaskipið „Newfoundiand“
Steinar Árnason:
Spaghetti
við Grænland
slendingar voru sammála um að fleira en klæð-
leysi amaði að ítölsku hásetunum og skal þar
einkum nefna afar óheppilegt og rýrt fæði sem
olli því að þeir voru úthaldslitlir og stundum
beinlínis svangir. Þeir höfðu sinn eigin mat-
svein og snæddu á öðrum tímum. Kjána-
legast þótti að þeir átu nær engan morg-
unmat. íslendingarnir fengu sér hins veg-
ar kjarngóðan árbít en mataræði þeirra
var með svipuðum hætti og gerðist á ís-
lenskum togurum: „kl. 6 að morgni hafra-
mjölsgrautur, te og smurt brauð, kl. 9 f.h.
kaffi, kl. 12 aðalmatur, kjötréttur, súpur
og grautar, og stundum eftirmatur, kl. 3
e.h. kaffi með brauði, kl. 6 e.h. fiskréttur
(soðinn eða steiktur) og te og brauð. Kl. 9
e.h. kaffi og kl. 12 á lágnætti te með
smurðu brauði, kl. 3 að nóttu kaffi.“ (4).
Þegar frá leið fóru ítalirnir að sækja á
morgungrautinn hjá löndum vorum og
munaði strax um það. Þá fóru kokkarnir
okkar líka að víkja að þeim bita þess utan,
einkum á nóttinni. Ólafur segir að þeir
hafi verið sólgnir í kæfu og rúllupylsu, sem
hann bjó sjálfur til, talið það hreinasta
hnossgæti með nýbökuðu brauði. Þá fór að
tíðkast að láta lslendingana fá rauðvíns-
Um ítalsk-íslenzka tog-
veiðileiðangurinn til Græn
lands og Nýfundnalands
1938
Sungið um borð í Grongo. F.r.: 1. Sigurður Gíslason frá Klapparholti, 2. Sigurður Sigurðsson
(með gítarinn), 3. Nicolai, ítalskur háseti (sísyngjandi). Fremstur situr ónefndur, ítalski
bátsmaðurinn i Grongo.
lögg í staðinn fyrir bita og síðan fóru þeir
að fá reglulega hálfan lítra í leirkrús á
dag, þeir sem vildu. ísleifur sagðist ekki
hafa kunnað að meta rauðvínið í fyrstu en
komist á bragðið og þótt það notalegt.
Dagskammtur ítalanna var hins vegar
einn lítri og að auki gátu þeir keypt spírit-
us, tóbak o.fl. smávegis hjá stýrimanni en
einhverjar reglur giltu um þetta og íslend-
ingarnir gátu ekki keypt áfengi um borð.
Sígarettur vöfðu menn sjálfir og höfðu eg-
ypskt tóbak, heldur sterkt. í aðalatriðum
hélt hver þjóð sínu lagi hvað varðaði mat
og drykk. íslendingar höfðu saltkjöt og
nýjan fisk sem aðalkost en hinir spaghetti
og „baccalá".
Spaghettið var búið til í hvert sinn með
því að fletja hveitideigið út í örþunnt lag á
borði, síðan var það skorið í ræmur með
hníf og drifið í pott. (Þetta heitir reyndar
„tagliatelle" á ítölsku, þ.e. ræmur). Stund-
um voru ræmurnar þurrkaðar á snúru í
eldhúsinu. Svona aðfarir í matargerð voru
liklega alveg spánnýjar á Grænlandsmið-
um. Spaghettið var hversdagsmatur, borð-
aö 3—4 sinnum í viku. Sósu höfðu þeir út á
sem þeir löguðu þannig að teningar úr
nautakjöti voru látnir malla tímunum
saman með tómatsósu og kryddi í dollu á
vélinni niðri í mótorhúsi. Þeir suðu sér
„bakkalá" í olíu með kryddi og borðuðu
með hrísgrjónum. Armando Bruno hét ít-
alski matsveinninn á Nascello. Hjálpuðust
þeir Ólafur að við matreiðsluna og fór
einkar vel á með þeim og urðu þeir góðir
kunningjar þrátt fyrir tungumálaerfið-
leika.
Ólafur Tryggvason í eldhúsdyrum i Nascello.
Yfirleitt gekk mönnum vel að gera sig
skiljanlega. Notaði hvor þjóð sitt eigið mál
að mestu, en handapat og ensk orð í bland
höfðu verulega þýðingu. Þeir þrír sem ég
hef talað við kunna enn nokkur orð og
jafnvel setningar á ítölsku þótt þeir séu
tregir til að hafa það yfir. Aðspurðir hvort
nokkurn tíma hafi kastast í kekki miili
þjóðanna, þvertaka þeir fyrir það og segja
samskiptin hafa verið hin ljúfustu. Á hinn
bóginn fóru nokkrir ítalir að slást út af
einhverju þegar þeir voru í landi í St.
John’s. Brugðu þeir hausingasveðjum en
stýrimaður skaut þremur aðvörunarskot-
um að þeim úr skammbyssu „og þá hættu
þeir þessu greyin".
Til Nýfundnalands:
Harbour Grace
Þegar leið á sumarið var afli orðinn
mjög tregur hvar sem kastað var, en skip-
in höfðu verið á Fyllubanka, Lúðubönkun-
um (þeir eru tveir, stóri og litli) og tvö
skipanna höfðu farið norður undir Disko-
eyju. Yfirleitt hafði aflast sæmilegasti
þorskur en þó smærri en línuskipin fengu.
Eitthvað kom upp af karfa en honum var
fleygt. Héldu nú Islendingarnir að veiðum
myndi senn ljúka og mætti vænta heim-
ferðar. En nú varð annað uppi á teningn-
um þar sem ákveðið var að leita nýrra
miða þó sumri væri farið að halla og búast
mætti við verri veðrum. Þann 10. septem-