Lesbók Morgunblaðsins - 25.01.1986, Blaðsíða 14

Hér er unnið að netadrætti.
Ekki er ástæða til að lýsa draslinu við
herstöðina, en þó get ég ekki stillt mig um
að nefna það, að flugbrautin virðist eggslétt
og ekki annað að sjá en þama mætti lenda
hvenær sem væri. Um kvöldið sagði ég mig
úr villimannafélaginu.
Hvar Er Brimnes-baujan?
Morguninn eftir, 5. september, tókum við
tvær sköfur með skeljaplóginum framan við
herstöðina. Engin var þar hörpudiskur en
nokkrar skeljar af öðrum tegundum.
Eftir þetta var haldið til baka að laxa-
trossunni. Svo sem vænta mátti var Brim-
nes-baujan ekki á sínum stað. Hún fannst
þó bráðlega um 1,7 sjómílur frá þeim stað
er lagt hafði verið. Við sáum fljótlega, að
trossan var óklár í annan endann og er
hætt við, að hún hafi lent í kasti við ís.
Við Guðmundur fórum á Rauðku til að draga
netin. Enginn lax var í 4 fyrstu netunum
og heldur enginn í 4 síðustu en í miðnetið
fengum við 3 laxa og komst heildaraflinn
þar með hárfínt yfir 400. Einn fiskanna
reyndist veiðiuggaklipptur og kom síðar í
ljós, að hann var örmerktur frá írlandi. í
Skjöldungsfirðinum fengum við tvö örmerki,
annað frá írlandi en hitt frá Vopnafirði, auk
þess sem okkur barst þar norskt merki.
Því næst fórum við aftur í
Angmagssalik-flörðinn og drógum þorska-
netatrossuna, sem legið hafði í 41 tíma.
Aflinn fór fram úr björtustu vonum. Við
fengum 21 þorsk, 6 grálúður og 3 skráp-
flúrur, upp undir 100 kg. í allt. Við lögðum
trossuna strax aftur en nú hinum megin
Qarðarins, út af Hvaleyri.
Eftir að hafa kvamað þorskinn var byijað
að beita haukalóðina. Meiningin var að
leggja suður af Kulusuk á svolítið öðrum
stað en áður, því að Kulusuk-búar höfðu
tjáð okkur, að við hefðum ekki verið á réttum
stað í fyrra sinnið. Lögðum við línuna svo
um kvöldið og mældum hitann og morgun-
inn eftir var hún dregin og reyndist aflinn
einn hlýri.
TIL sermilik-fjarðar
Nú hafði saxast mjög á þau verkefni, sem
Kristján hafði sett okkur fýrir og var Sermi-
lik-fjörðurinn einn eftir, en þar hafði Krist-
ján hug á dýptarmælingum, þorsk- og
rækjuveiði og auk þess laxi. Við höfðum
reyndar illan bifur á þessum fírði, sem við
höfðum tvívegis farið fram hjá, því að ut úr
honum berst óhemju mikið af1 ís, enda
„kálfa" margir skriðjöklar í flörðinn og bera
sumir hrikaleg nöfn svo sem Helheimajök-
ull, Fenrisjökull og Miðgarðsjökull. Var
einskis góðs að vænta af þessum nöfnum.
Við náðum reyndar að mæla dýpi utan við
fjörðinn og í fjarðarkjaftinum á slóðum, sem
engar dýpistölur voru á kortum. Ekki lögð-
um við í að fara lengra, enda einsýnt að
ekki væri hægt að stunda þama veiðar nema
á hálfgildings ísbijót. Við mældum þó hita
og renndum færi og er rétt að vera fáorður
um árangur.
Okkar verkefnalisti var þó enn ekki
tæmdur. Okkur hafði borist ósk um að
frysta sýni af smákarfa og okkur þótti hart
að ná ekki fullum skammti af kvömum, sem
á að vera úr 100 fískum. Þá höfum við
fullan hug á að kasta fiskitrolli á bönkunum
fyrir utan á leiðinni heim, enda töldum við,
að þar væri eftir meim að slægjast.
Næst köstuðum við rækjutrollinu suður
af Angmagssalik-eyjunni gagngert til að fá
smákarfasýni. Botninn var hrikalegur eins
og alls staðar annars staðar, en Gunnari
tókst þó að komast áfram í 25 mínútur, sem
reyndist nóg fyrir okkar þarfír gagnvart
karfanum en aðeins fengum við örfáar
rækjur og kom það svo sem ekkert flatt
upp á okkur. Þessu næst héldum við að
þorskanetatrossunni okkar út af Hvaleyri,
sem legið hafði í 29 tíma. Við bættum okkur
enn og fengum heila 24 þorska, 6 grálúður
og einn hákarl, sem við skárum frá okkur.
Lögðum við svo trossuna aftur á svipuðum
slóðum. Upp úr kl. 9 um kvöldið lögðumst
við svo upp að í Angmagssalik.
BÆJARSTJÓRAVEISLAN
Laugardaginn 7. september vorum við
sem sagt í Angmagssalik í þriðja sinn. Strax
um morguninn tókum við vatn og olíu og
settum þorskagildruna í land. Einnig fór
afgangurinn af beitunni okkar í land og tóku
heimamenn við henni. Eftir hádegi þurftum
við að fara frá bryggjunni, enda var talsvert
um skipaferðir. Þama var danskt olíuskip,
norskir rækjutogarar og von var á skipi,
sem bráðlega verður sagt frá.
Um kvöldið var okkur boðið í veislu á
hóteli staðarins. Það voru bæjarstjómar-
hjónin, sem buðu til veislunnar. Var okkur
sendur vaktmaður, svo að við gætum allir
komið til veislunnar. Þar sem við vorum út
á legu þurfti bæði að hafa stýrimann og
Vertíðarlok
Að morgni þess 8. september tókum við
upp þorskanetatrossuna við Hvaleyrina og
settum nýtt aflamet er við fengum 45 þorska
og 25 kg af grálúðu. Heildarþorskaflinn í
þessa netatrossu var þar með kominn upp
í 99 fiska. Nú var meiningin að drífa sig út
á banka og fiska einhver ósköp í fískitrollið,
sem var eina veiðarfærið okkar, sem ekki
hafði komið í sjó enn.
Ekki reyndist þetta þó gerlegt, því að
hörkubræla var fyrir utan. Var nú gengið
í að gera allt klárt fyrir heimför og var það
ærið verk. Lágum við fyrir akkeri út af
Hvaleyrinni. Morguninn eftir, 9. september,
sigldum við út fyrir fjörðinn og var þar
haugasjór og samtímis spýtti veðurkorta-
móttakarinn út úr sér mjög skuggalegu
korti. Við snerum því við og gáfum upp
alla von um að koma fiskitrollinu í sjó. Arla
morguns daginn eftir, 10. september, var
svo lagt af stað heim og samtímis leið villi-
mannáfélagið endanlega undir lok. Til
Reykjavíkur komum við svo kl. 12.30 12.
september og var þessum ævintýralega leið-
angri, D-6-85, þar með lokið.
Þakkargjörð
Fyrst vil ég þakka þolinmæði lesenda,
því að nokkuð hefur frásögnin dregist á
langinn, enda frá mörgu að segja. Vona ég,
að frásögn þessi varpi nokkru ljósi á lifnað-
arhætti Austur-Grænlendinga, sem fæstir
Islendingar vita mikið um.
Lesendum kann að virðast, að leiðangur-
inn hafí verið léttur fyrir leiðangursmenn.
Það er þó misskilningur. Það hefur sjaldnast
þótt góð latína á Islandi að vera með tvenns
konar veiðarfæri í gangi í einu hvað þá öll
þau ósköp, sem við vorum með. Slíkt væri
alls ekki hægt nema í ágætri samvinnu
áhafnar og rannsóknarliðs, sem hér með er
þakkað fyrir. Gagnvart Grænlendingnnum
var ég eiginlega launmontinn af þessu liði
mínu.
Við leiðangursmenn allir þökkum Græn-
lendingnnum þremur fyrir ánægjulegt
samstarf og samveru. Christian Höy verður
okkur sérlega minnisstæður, enda miðlaði
hann okkur óspart af þekkingu sinni af
Grænlandi og Grænlendingum. Öðrum
Grænlendingum, sem á vegi okkar urðu,
færum við bestu þakkir fyrir ánægjulega
viðkynningfu.
Heimildir:
Mjög er stuöst við beinar og endursagðar munn-
legar frásagnir Christian Höy og Mikael Heilmann
kemur einnig við sögu varðandi munnlegar heimildir.
Helstu skriflegar heimildir, sem stuöst var viö eru
eftirfarandi:
1) Tasiilaq-Angmagssalik, Nordiske Landes
Bogforlag 1984.
2) Britte Lauritsen, Fangstmandsliv. Kaup-
mannahöfn.
3) Qilakitsoq, de grönlandske munier fra 1400-
tallet. Nuukog Kaupmannahöfn 1985.
4) Thor Iversen: Sydostgrönland og Jan Mayen.
Fiskeriderektoratets skrifter Vol. 5 nr. 1. Bergen
1936.
5. Grönland. Ferðafélag Danmerkur, árbók
1952-53.
6. Grönlands lommekalender 1985. Nuuk.
Höfundurinn er fiskifræöingur
hjá Hafrannsóknarstofnun.
LjÓ8m. Mikael Heilmann
Leiðangvrsstjóri og greinarhöf undur festir laxanet við „ Grænlands köldu kletta “.
vélstjóra um borð og urðu þeir Indriði og
Snorri því af veislunni. Þeir Gunnar, Sigurð-
ur og Heiðar fóru í einkennisfötum til veisl-
unnar en matrósafötin, sem við kölluðum
svo, eru annars mjög sjaldan notuð.
Veislan varð hin ágætasta og að ýmsu
leyti söguleg. Eigendur hótelsins auglýsa,
að fegurri fjallasýn sjáist ekki út um hótel-
glugga í víðri veröld. Um það má víst deila,
en tignarlegt er útsýnið vissulega. Okkur
var boðið upp á ljúffenga sauðnautasteik. Ég
skýrði bæjarstjóranum síðan frá rannsókn-
um okkar og þakkaði Kristjáni fyrir ágætt
samstarf og ótal upplýsingar, sem þegar
hafa kryddað frásögn þessa. Loks bar ég
að verðleikum lof á skipshöfn og leiðangurs-
menn. Kristján hélt svo ræðustúf og bar svo
mikið lof á okkur Drafnveija, að við fórum
allir hjá okkur. Er leið að lokum veislunnar
áttum við nánast hátíðlega stund með öðrum
viðstöddum, er nýr rækjutogari þeirra
heimamanna, Tasiilaq, sigldi inn á höfnina.
Þetta reyndist ákaflega stórt og fallegt skip
og hef ég sjaldan séð Dröfnina jafn smáa
og í þetta sinn. Allir klöppuðu fyrir skipinu
og óskuðu tveimur viðstöddum hluthöfum,
hótelstjóranum og Ole Mathiesen, bæjar-
stjóra, til hamingju. Tasiilaq mun hafa
kostað 85 milljónir danskar og mun meiri-
hluti hlutafjár vera frá Danmörku. Áhöfnin
er að talsverðum hluta frá Angmagssalik-
firðinum og er það liður í að draga úr at-
vinnuleysinu. Ekki eru þó tök á því, að
skipið landi í heimahöfn og skilst mér, að
það verði á ísafirði, þegar skipið aflar á
Dohrn-banka. Ef skipið ristir of djúpt fyrir
ísfirðinga er það auðvitað vclkomið til
Hafnarfjarðar.