Lesbók Morgunblaðsins - 19.12.1989, Blaðsíða 20

LIST UM
LANDIÐ
Myndirnar eru allai- af málverkum eftir Hring Jóhannesson, sem voru á sýningu
hans í Listasafhi ASI og Akureyri og verða á sýningu á Egilsstöðum á áramótunum.
Nýtt framtak hjá Listasafni ASÍ
Ut er komin bók um Hring Jóhannesson listmál-
ara á vegum Listasafns ASÍ og Iðunnar, sem
hefur tekið við hálfum hlut í þessari útgáfu
af bókaforlaginu Lögbergi. Listaverkabækur
á vegum þessara aðila hafa komið í röð á
síðustu árum og verið vel að þeim staðið.
Það er hinsvegar sjónarmið að liStamaður
kunni að hafa blendið gagn af bók, sem
gefin er út um hann á bezta aldri, þegar
ef til vill hálft lífsverkið er eftir. Slík út-
gáfa kynni að verða til þess að síður eða
alls ekki verði gefin út bók um viðkom-
andi listamenn, þegar það er tímabært.
Út er komin í þessari röð listaverkabók
um Hring Jóhannesson og verk hans og
er Aðalsteinn Ingólfsson höfundur texta.
Um þessa bók er allt prýðilegt að segja,
nema hvað hún er seld undir þennan sama
annmarka, að geta aðeins sýnt hluta af
lífsverki Hrings, - eða það skulum við vona.
Hringur hefur lengi haft ótvíræða sér-
stöðu meðal íslenzkra listamanna og hann
er svo iðinn við að rækta þann garðskika,
að hvert sumar fer hann á vit æskuslóð-
anna norður í Aðaldal til að heyja sér sams-
konar efni og í fyrra og öll árin þar áður,
eitthvað langt aftur í tímann. Það hefur
stundum flögrað að kollegum hans, að
kannski væri gott fyrir hann að fara nú
einu sinni utan í staðinn, ellegar eitthvað
annað út á land. En Aðaldalsnáman er
ennþá ekki tæmd, eða svo er að sjá, og
Hringur gæti sagt við alla þá sem sífellt
eru að spá í það sem málað er í útlöndum:
Maður líttu þér nær.
Að vísu er aðferð Hrings upprunnin í
útlöndum eins og raunar allar stefnur, sem
íslenzkir myndlistarmenn hafa tekið uppá
sína arma. Enda varla við öðru að búast.
Þetta var einhverntíma kallað nýraunsæi
og byggðist þá og byggist enn á því að
finna nýtt og óvænt og jafnvel framand-
legt sjónarhorn á hversdagslega hluti.
Fátt er hversdagslegra og óskáldlegra
nú á dögum en bíldekk, sem búið er að
gera sitt gagn. En þegar Hringur gaum-
gæfir gamalt bíldekk, þar sem það liggur
að halfu leyti ofan í polli og útilokar allt
annað, þá skapar hann myndrænan heim
og dekkið fær merkingu og jafnvel fegurð
einnig. Venjulega þykja klakapollar á út-
mánuðum ekkert sérstakt augnayndi og
menn setja þá til dæmis varla í samband
við náttúrufegurð. Fyrir Hring er þetta
gott og gilt myndefni, sem sýnir í hnot-
skurn hin árstíðabundnu umskipti í náttú-
runni og hvernig veðrunin og vatnið vinna
á klakanum. Eins og nærri má geta eru
þetta þægilegar myndir, góð stofulist mundi
einhver segja, án þess að nokkur niðrandi
tónn sé í því.
Umfram allt hefur myndlist Hrings Jó-
hannessonar tvo kosti: Hún er persónuleg
og líkist ekki áberandi neinu öðru, að
minnsta kosti ekki hér á landi, og í annan
stað byggist hún á íslenzkum veruleika
og íslenzku umhverfi.
Listasafn ASÍ hélt sýningu á nýlegum
málverkum eftir Hring í tilefni útkomu
bókarinnar. Myndirnar sem hér eru prent-
aðar, voru á þeirri sýningu og nú er afráð-
ið, að safnið ætlar að fara með sýninguna
um landið og er það ferðalag, þegar hafið.
Þann 16. desember var sýningin opnuð á
Akureyri og 31. desember verður hún opnuð
á Egilsstöðum. Þetta er aðeins byijunin; í
ráð er að sýningin fari víðar. Það er hið
þarfasta mál, því landsbyggðin hefur verið
afskekkt að þessu leyti. Listamenn leggja
ekki sjálfir í að efna þar til sýninga; til
þess er kostnaðurinn og fyrirhöfnin of mik-
il, en ábatavonin lítil. Það hlýturþví að lenda
í verkahring einhverra stofnana á þessum
vettvangi, að sjá landsbyggðinni fyrir þess-
ari þjónustu og er vel að Listsafn ASÍ hefur
tekið það að sér.