Lesbók Morgunblaðsins - 22.07.2000, Blaðsíða 15

Á Heljarkambi.
SUMARNÓTT Á
FIMMVÖRÐUHALSI
EFTIR SIGRÍÐI ÁGÚSTSDÓTTUR
UTWIST
w j jaUít í ^ h
AÐ GANGA yfir
Fimmvörðu-
háls að nætur-
, lagi í logni og
ævintýralegri birtu má
með sanni kalla magnaða
upplifun. Við vorum þrjú
saman sem höfðum
skráð okkur í hina ár-
vissu Jónsmessunæturgöngu Útivistar og lögð-
um upp frá Skógum um ellefuleytið á föstu-
dagskvöldi. Það var rúmlega 220 manna hópur
sem gekk að þessu sinni og hópurinn liðaðist
hægt af stað upp fyrstu brekkumar. Fossamir í
Skógaánni em fallegir og margbreytilegir og
bera margir sérkennileg nöfn eins og Foss-
torfufoss, Gluggafoss og Kæfufoss.
Uppi við göngubrúna yfir Skógaá biðu okkar
nokkrir Útivistarfélagar með heitt kakó og flat-
brauð og var það vel þegin hressing áður en
lagt var í seinni hlutann upp að Fimmvörðu-
skála. Sólin hafði sest á meðan við gengum upp
með fossunum en gyllti fljótt efsta hluta Eyja-
fjallajökuls og skapaði fallegar andstæður Uta-
brigða í náttúmnni. Fimmvörðuskáli blasti nú
við baðaður í sólskini og áfram var haldið hægt
og bítandi, hvergi bratt heldur aðeins á fótinn
allan tímann. Það kom á óvart að þrátt fyrir
þetta stóran gönguhóp var auðvelt að vera einn
með sjálfum sér og njóta náttúrannar. Það var
óvenju mikill snjór á Hálsinum sem bar vott um
harðan og snjóþungan vetur. Sólin vermdi okk-
ur síðasta spölinn að skálanum sem stendur í
um 1100 metra hæð og þar beið okkar heit súpa
og samloka. Það var Ijúft að setjast út undir
vegg í sól og logni, hvíla lúin bein og vita að
næsti áfangi væri að mestu niður í móti. Fimm-
vörðuskála byggðu Fjallamenn árið 1940 og
Útivist byggði skála á sama stað fimmtíu ámm
síðar. Núverandi skáli er því tæplega tíu ára
gamall og er falleg bygging sem stendur hátt og
sést viða að. Þar geta gist um 15-20 manns og
frá skálanum em frábærar gönguleiðir, ekki
síst á gönguskíðum og kjörið að dvelja þar í
nokkra daga og ganga m.a. á jöklana tvo, Mýr-
dalsjökul og Eyjafjallajökul.
Við Fimmvörðuskála var hópnum skipt niður
í smærri hópa og fékk hver hópur nokkra poka
með fræjum og áburði sem Landgræðsla ríkis-
ins hafði gefið til ferðarinnar. Þessu skyldi
dreift á fyrirfram merkt svæði á Foldunum á
leið niður í Bása sem smá viðleitni til að bæta
gróður og hefta uppblástur á þessu viðkvæma
svæði.
Frá Fimmvörðuskála liggur gönguleiðin ut-
an í Miðskeri svokölluðu og áfram að Bröttu-
fannarfelli sem er síðasta hækkunin. Þar var
sest niður í morgunsólinni og hins stórkostlega
útsýnis notið: Tindfjallajökull, Goðaland, Úti-
Foss í Skógaá.
Kattarhrygglr framundan.
gönguhöfði, Þórsmörk, Emstrusvæðið og guf-
umar í Hrafntinnuskeri stigu beint upp í logn-
inu. Þetta var ógleymanleg sjón.
Áfram var haldið, við renndum okkur niður
Bröttufonn og við tók fyrsti eiginlegi farartálmi
leiðarinnar, Heljarkambur. Fyrir lofthrædda
sem hafa um árabil heyrt um þessa hræðilegu
farartálma, Heljarkamb og Kattarhryggi, næg-
ir að vita að nú er Heljarkambur á næsta leiti og
þá fer skjálftinn að segja til sín. Ein úr okkar
þriggja manna hópi var að fara Fimmvörðuháls
í fyrsta sinn og kveið þessum farartálma mikið.
Leiðin um Heljarkamb hefur verið stórbætt frá
því sem áður var því árið 1994 gerðu Útivistar-
menn göngustíg fram hjá klettunum sem fólk
þurfti áður að klöngrast yfir. Nú er þar er einn-
ig keðja göngufólki til stuðnings. Förin yfir
Heljarkamb gekk því mjög greiðlega og það var
gaman að sjá léttinn og sigurbros á vör þegar
Heljarkambur var að baki og á hina rennisléttu
Morinsheiði komið.
Gönguhópurinn var nú mjög dreifður og auð-
séð að fólk naut hinnar einstöku veðurblíðu og
náttúrafegurðar. Við röltum eftir Morinsheiðj.
og út á Heiðarhom þar sem okkar beið kær-
komin hressing og við áðum og leyfðum ljúfu
morgunloftinu að leika um tæmar.
Af Morinsheiði liggur leiðin niður á Foldirn-
ar og þar fundum við okkar reit og dreifðum
fræjum og áburði eins og sáðmaðurinn forðum.
Það má eiginlega segja að vellíðan og ánægja
með ótrúlega upplifun náttúrufegurðar hafi
magnað þessa göngu niður Foldimar og við
nutum hvers augnabliks; ilms og fegurðar
blóma og birkis, leiks sólar og skugga í klettum
og gjótum, fuglasöngs og samvera í góðra vina
hópi.
Þá nálguðust Kattarhryggir sem era tveir til
þrír örmjóir rimar með þverhnípt til beggja
hliða. Þetta var því seinni farartálminn í okkar
litla hópi, en það er merkilegt hve saklausir og
auðveldir Kattarhryggir era yfirferðar í sól og
logni og þegar jarðvegurinn er þurr. Þetta gekk
því snurðulaust fyrir sig og nú var sigurvíman
algjör og óheft. Það flugu margar hástemmdar
lýsingar á þessari ferð okkar yfir Fimmvörðu-
háls en aldrei eins og nú með Kattarhryggi að
baki.
Nú var þessi ævintýraganga senn á enda, við
vorum komin niður í mynni Strákagils þar sem
síðasta móttökusveitin beið okkar með gítarspil
og styrkjandi tár. Við röltum í rólegheitum að
skála Útivistar í Básum, náðum í dótið okkar
sem hafði verið flutt á sendibíl úr bænum, fund-
um okkur tjaldstæði í birkilundi, fengum okkur
morgunverð og skriðum því næst sæl í pokana
og sofnuðum við fuglasöng. Á laugardagskvölcL
inu var grillveisla og varðeldur með söng óg
gleði. Nú, tæpum mánuði síðar erum við enn að
þakka hvert öðra fyrir yndislega, ógleymanlega
Jónsmessunæturgöngu og mér heyrist að sú
lofthrædda sé búin að bjóðast til að leiða sextíu
manna hóp lofthræddra yfir Hálsinn að ári.
'r
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS - MENNING/USTIR 22. JÚLÍ 2000 1 5