Alþýðublaðið - 28.06.1983, Blaðsíða 8

alþýöu-
blaðiö
Þriöjudagur 28. júní 1983
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
.Framkvæmdastjóri: Jóhannes Guðmundsson.
Stjórnmálaritstjóri og ábm. Guðmundur Árni Stefánsson.
Blaöamenn: Þráinn Hallgrimsson og Friðrik Þór Guðmundsson.
Auglýsingastjórí: Áslaug G. Nielsen.
Gjaldkeri: Halldóra Jonsdóttir.
Ritstjórn og auglýsingar eru að Ármúla 38, Reykjavík, sími 81866.
Setning og umbrot: Alprent hf. Ármúla 38.
Askriftarsíminn
er 81866
Noregur:
Þögn um brottvísun
sovésks njósnara
Norsk yfirvöld hafa engu svarað
spurningum varðandi brottvísun
sovétmannsins, Vladimir F. Zagr-
ebnev, sem vísað var úr landi í Nor-
egi í síðustu viku. Vladimir var að-
stoðarhermálafulltrúi við sendir-
ráðið en Arbeiderbladed norska
segir i frétt i lok síðustu viku, að
hann hafi lengi verið undir smásjá
yfirvalda i landinu.
Hvorki öryggisþjónusta hersins í
Noregi, leyniþjónustan eða utan-
ríkisráðuneytið vilja láta hafa
nokkuð eftir sér um ástæður þess
að Vladimir var vísað úr landi. Sov-
éska sendiráðinu í Osló var einungis
tilkynnt, að starfssemi Vladimírs
Zagrebnefs ætti ekkert skylt við
starfsemi sendiráða og hann væri
„óæskilegur" í Noregi.
Eftir starfsmönnum í utanríkis-
ráðuneytinu er þó haft, að starf-
semi Vladimírs hafi þjónað hernað-
arlegum markmiðum. Þeir vilja þó
ekki segja hvort málið snýst um
njósnastarfsemi eða hvort Vladimír
hafi verið rekinn úr landi fyrir að
reyna að koma af stað njósnum um
hernaðarstarfsemi í Noregi.
Sovéska sendiráðið í Noregi hef-
ur heldur ekki viljað tjá sig um mál-
ið. Það hefur vakið nokkra athygli,
að Vladimír var skipað að hafa sig
úr landi með mjög skömmum fyrir-
vara — eða jafnskjótt og tekist
hefði að fá fyrir hann flugmiða.
Norska blaðið telur líklegt, að
Vladimír sé tengdur leyniþjónustu
sovéska hersins — GRU. Hann er
fimmtándi rússinn, sem vísað er úr
landi frá Noregi síðan 1978. Aðrar
brottvísanir á síðustu árum eiga þó
nær eingöngu við um starfsmenn
viðskiptadeildar sendiráðsins.
Á síðustu tveimur árum hefur
fimm sovétmönnum verið vísað úr
landi vegna iðnaðarnjósna, síðast í
febrúar á síðasta ári. En þetta er í
fyrsta sinn sem sovétborgara er vís-
að úr landi fyrir hernaðarnjósnir.
Þess má geta, að sovétmenn eru
fjölmennir í sendiráði sínu í Osló.
Alls vinna þar 35 starfsmenn, en
Norðmenn hafa einungis fimm
starfsmenn í sendiráði sínu í
Moskvu.
Yfirvöld í Noregi þegja þunnu hljóði um ástæður þess að hernað-
arráðgjafa við sendiráð Sovétríkjanna í Osló var vísað úr landi í
síðustu viku. Fjölmiðlar fullyrða að ástæðan sé sú að hann hafi
stundað eða reynt að koma af stað hernaðarnjósnum í landinu.
Myndin sýnir sendiráð Sovétmanna við Drammansveien í Osló.
Þar vinna 35 manns.
Helgi Skúli Kjartansson skrifar:
Betra er illt að smíða
en ekki neitt
Maður skilur nú það, að skipa-
smíðastöðvar þurfi samfelld verk-
efni og þar með einhverja talsverða
nýsmíði. Þetta er þó ein af okkar
stærstu iðngreinum, og einhvern
tíma verður meira brúk fyrir hana
en nú í bili, þegar varla er hægt að
smíða svo skip að það verði ekki til
sárrar bölvunar með því að drepa
fiskinn frá þeim allt of mörgu sem
fyrir eru. En þetta er eins og hver
önnur lifsins staðreynd: Skipa-
smíðastöðvarnar eru þarna, og þær
munu herja út úr ríkisvaldinu ein-
hverja möguleika á verkefnum, þó
þau geti í svipinn engan veginn orð-
ið þjóðarbúinu arðbær.
Fyrir þó nokkrum árum voru op-
inberir reikningshausar settir í það
að reikna út Hvalfjarðarveginn
með öllu mögulegu móti, yfir fjörð-
inn undir og inn fyrir. Það var á sín-
um tíma rætt og ritað um suma af
þessum möguleikum, en einn var
víst svo óhagkvæmur að hann
komst lítt eðaekki á blað, nefnilega
„Hvernig væri að setja
einhvern opinberan
reikningshaus í að slá á
það lauslega hvort þessar
breyttu forsendur í skipa-
smíðum gefa tilefni til að
reikna Hvalíjarðardæmið
upp á nýtt.“
Ólöglegir innílytjendur frá E1 Salvador eru nú fjölmennir í Banda-
ríkjunum. Flestir þeirra koma gegnum Mexíkó til Kaliforníu. Það var
einmitt frá innflytjendum sem Charlie heyrði um ástandið í E1 Salva-
dor. Hann ákvað að flytja þangað og starfa með skæruliðum. Myndin
sýnir kaþólskan prest messa yfir flóttamönnum frá E1 Salvador.
Þotuflugmaðurinn Charlie — nú
læknir í El Salvador segir frá:
Þetta stríð er ekki háð á
grundvelli Marx og Lenins
heldur fyrir félagslegu
réttlæti
„Það er mikil villa að halda að
þetta stríð sé háð á marx-lenínísk-
um grundvelli. Ég get sagt með
fullri vissu að flestir þeir sem berj-
ast hér, hafa ekki lesið Marx og vita
ekki hver Lenín var. Þeir eru bænd-
ur, sem berjast fyrir því að ná fram
félagslegu réttlæti. Barátta El
Salvadorhers er dæmd til að mis-
lukkast á sama hátt og mín eigin
þjóð tapaði stríðinu í Vietnam á
sínum tíma. Það gerist vegna þess
að hvorki stjórnmál eða hug-
myndafræði réttlæta þessa baráttu
gegn fátækum bændum.“ Það er
Bandaríkjamaðurinn Charlie
Clemens, sem talar. Hann er læknir
að mennt 37 ára gamall og með sér-
stæðan feril að baki. Hann veifar
tveimur háskólagráðum og var
þotuflugmaður í bandaríska flug-
flotanum á tímum Vietnamsstríðs-
ins. En nú starfar hann með skæru-
liðum í Guazapa í El Salvador og
hefur greinilega farið yfir margar
pólitískar breiddargráður á þeirri
ferð.
bátabrú eða flotbrú, sem þó ætti að
vera hægt að leggja yfir meginhluta
fjarðarins, þótt einhvers staðar
væri skipgengt bil brúað með öðru
móti. En ég skal ekki draga í efa að
sú aðferð væri óhagkvæm, á henni
væri þjóðhagslegt tap miðað við
aðra möguleika.
En nú er hvort sem er þjóðhags-
legt tap á þessum óhjákvæmilegu
nýsmíðaverkefnum skipasmíða-
stöðvanna. Þá vaknar sú spurning
hvort tapið yrði meira eða minna ef
þær væru teknar úr því að smíða ný
fiskiskip og settar í það að smíða
flotholt undir Hvalfjarðarbrú. (Ég
tala nú ekki um ef flotholtin mætti
smíða upp úr gömlum fiskiskipum,
en það er nú víst ótrúlegt).
Þetta er auðvitað spurning sem
ég hef ekki hundsvit til að svara, en
mér finnst það væri vert að setja
einhvern opinberan reikningshaus í
að slá á það lauslega hvort þessar
breyttu forsendur í skipasmíðunum
gefa tilefni til að reikna Hvalfjarð-
ardæmið upp á nýtt.
Charlie Clemens telur að stríðið í
E1 Salvador sé i rauninni að þróast
á nákvæmlega sama hátt og stríðið
í Vietnam á sínum tíma. Hann
minnir á aðferðir þáverandi forseta
Bandaríkjanna að draga nálæg
lönd eins og Cambodíu og Laos inn
í stríðsátökin í Vietnam og segir að
nákvæmlega það sama sé nú að
gerast í Mið-Ameríku. Þar séu lönd
eins og Hondúras, sem stóðu utan
við átökin í byrjun nú að dragast
inn í þau fyrir tilverknað Banda-
ríkjaforseta.
Charlie vann fyrir Sandinista í
Nicaragúa og síðar flutti hann til
Kaliforníu, þar sem hann komst
með aðstoð bænda frá E1 Salvador
í samband við andstöðuhreyfing-
una í E1 Salvador. Frá þeim fékk
hann að heyra um morð á læknum,
lokaða háskóla og ógnaraðferðir
yfirvalda gegn læknum, hjúkrunar-
fólki og læknastúdentum. Hann
fann hvatningu í mörgum vitnis-
burðum flóttamanna, sem sögðu
honum frá því hvernig stríðið hefði
leikið fjölskyldur þeirra, heila bæi
og borgir.
Hann tók þá ákvörðun að flytja
til E1 Salvador og fór til Guazapa
héraðs. Þar hefur hann unnið með
skæruliðum. Meginverkefni hans er
að annast og skipuleggja heilsu-
gæslu á fjórum svæðum Guaza-
héraðs, standa sjúkravakt og koma
leiðbeiningum um almenna heilsu-
gæslu til íbúanna.
Tólf sjúkrastöðvar eru í héraðinu
og einn læknir. Hann stundar
minnst fimmtíu sjúklinga fimmta
hvern dag. Langalgengustu sjúk-
dómarnir eru malaría, magasár hjá
fullorðnum mönnum og meðal
barna eru meltingarsjúkdómar
algengir svo og húðsjúkdómar.
Einnig fer talsverður tími í að gera
að sárum manna er lenda í skærum
á svæðinu.
„Á heilu ári í Guazapa hef ég séð
innrásir stjórnarhersins í héraðið.
Ég hef séð glæpsamlegt athæfi
þeirra. Þeir sprengja bændabýli í
loft upp, þeir brenna húsdýrin og
fremja morð“ segir hann.
„Eg hef einnig séð, hvernig
frelsishreyfingin hefur lært að berj-
ast við öflugan stjórnarher. Ég hef
séð her alþýðu manna vopnaðan
haglabyssum, tékkneskum byssum
úr fyrri heimsstyrjöldinni, M-1 og
M-16, en ég hef ekki séð sovésk
vopn,“ segir hann.
„Hins vegar hefur vopnabúr
skæruliða vaxið mjög vegna þess að
Framhald á 2. síðu
Ungt fólk — ungt fólk — ungt fólk
Það átti að vera vatn hérna?!
Ferðin að Hítarvatni
um næstu helgi
Einu sinni voru nokkrir FUJ-félagar, sem ákváðu að fara
í útilegu að Hítarvatni. Þeir vissu að á sumrin er oft kalt og
hráslagalegt á hálendinu svo þeir útbjuggu sig vel með
nesti og nýja skó.
Þeir lögðu af stað kl. 19.00 á föstudaginn 1. júlí 1983 frá
Hverfisgötu 106A og óku upp eftir. Eftir um það bil 3ja tíma
akstur komu þeir á áfangastað, keyptu sér veiðileyfi, sem
kostaði 150 krónur fyrir daginn, tjölduðu og komu sér fyrir.
(Ekki fylgir það sögunni, hvort þeir fóru strax að sofa en þó
þykir það ólíklegt).
Þegar menn vöknuðu daginn eftir (sumir snemma aðrir
seint) var farið að veiða, gengið um o.s.frv. Hörðustu veiði-
mennirnir fiskuðu vel en aðrir veiðimenn ekki neitt eins og
gengur. Hvað um það. Um kvöldið voru grillin tekin upp, kol-
in tendruð, pylsur steiktar og fleira lostæti var grillað og etið.
Síðan var kvöldvaka. Elín stjórnaði leikjum og Stína og Inga
Jóna léku leikrit við mikinn fögnuð. Siggi sá um söngtext-
ana og allir skemmtu sér vel.
Daginn eftir var haldið heim á leið og allir voru sammála
um að svona útilegu þyrfti að endurtaka.
Með öðrum orðum — FUJ-félagar. Ef þú ert enn í vafa, þá
taktu eftir að þessi ferð hefur enn ekki verið farin og þú get-
ur látið skrá þig á skrifstofu Alþýðuflokksins. Ferðin verður
farin L3. júlí 1983 og dagskrána getur þú lesið hér að fram-
an.