Alþýðublaðið - 11.07.1986, Blaðsíða 4

alþýðu-
■ n fT'Tcvm
Föstudagur 11. júlí 1986
Alþýðublaðið, Ármúla 38, 108 Reykjavík
Sími: (91) 681866, 81976
Útgefandi: Blað hf.
Ritstjóri: Árni Gunnarsson (ábm.)
Blaðamenn: Jón Daníelsson og Ása Björnsdóttir
Framkvæmdastjóri: Vtldimar Jóhannesson
Skrifstofa: Halldóra Jónsdóttir og Eva Guðmundsdóttir
Setning og umbrot: Alprent hf., Armúla 38
Prentun: Blaðaprent hf., Siðumúla 12
Askriftarsíminn
er 681866
Nýr leiðtogi -
nýjar aðferðir
Eftirmaður Olofs Palme er sagð-
ur eins ólíkur honum og hugsast
getur, baeði hvað varðar vinnu-
brögð og skapferli. Palme var eld-
hugi, sem naut sín hvað best í póli-
tiskum átökum. Ingvar Carlsson
kýs fremur að eyða deilum og á-
greiningi og leitast við að koma á
þjóðarsátt um stefnumál sín.
Palme var margslunginn per-
sónuleiki, fæddur inn í yfirstéttar-
fjölskyldu, menntamaður og sósía-
listi af hugsjón. Sú sérstaða gerði
honum kleift að gera Svíþjóð að
þekktu ríki meðal stórþjóðanna og
að láta rödd þess heyrast á sviði al-
þjóðastjórnmála.
Stjórnmálafræðingar segja að
Palmen hafi haft á sér visst engil-
saxneskt yfirbragð, en Carlsson er
aftur á móti sagður afar norrænn í
hátt, jafnvel dálítið drumbslegur,
eins og væri hann sprottinn upp úr
sænskum birkiskógi. Svíar voru
mjög ánægðir með að hann skyldi
taka við forystunni eftir lát Palme.
Skoðanakannanir sýndu aukið
fylgi við jafnaðarmannaflokkinn
um það leyti sem Carlsson tók við
embætti.
Ingvar Carlsson er fæddur árið
1934 í verkamannabænum Borás.
Faðir hans, Olof, var birgðavörður
og vörubílstjóri, en móðir hans,
ída, var iðnverkakona. Bernsku-
heimilið var þriggja herbergja íbúð
með eldhúsi, viðarofn, kalt renn-
andi vatn og útisalerni. Ekki verri
uppeldisskilyrði en hjá mörgum
öðrum drengjum í Borás, en Carls-
son fékk berkla á unga aldri og var
heilsutæpur um skeið. Kringum
fermingu var hann búinn að ná full-
um bata og gerðist ákafur knatt-
spyrnumaður. Þeim áhuga hefur
hann haldið allt til þess dags.
Að loknu skyldunámi vann hann
í eitt ár í fataverksmiðju í Borás, en
fór eftir það í tveggja ára verslunar-
nám.
Árið 1952 gekk hann í ungliða-
hreyfingun sósíaldemókrata og ári
síðar varð hann formaður deildar-
innar í Borás og hafði þá einnig lok-
ið hagfræðiprófi. Hann vann við
tryggingar um tíma, en fór síðan í
háskólann í Lundi og iauk þaðan
magistersprófi í stjórnmálafræði á
tveimur árum í stað fjögurra. Árið
1958 lágu leiðir þeirra Olofs Palme
saman í ráðuneyti Tage Erlander,
þáverandi forsætisráðherra.
Síðan hefur hann starfað á veg-
um flokksins, að undanskildu einu
ári við háskóla í Chicago. Hann
hækkaði fljótt í metorðum innan
flokksins, var útnefndur aðstoðar-
ráðherra árið 1967 og tók síðan við
embætti menntamálaráðherra,
þegar Palme varð forsætisráðherra
1969. Þegar jafnaðarmenn voru
utan stjórnar á árunum 1976—1982
var Carlsson í framkvæmdastjórn
flokksins og tók virkan þátt í að
efla flokkinn til sigurs á nýjan leik.
Þegar Palme tók aftur við sem
forsætisráðherra 1982 var Carlsson
varaformaður flokksins og helsti
samstarfsmaður Palme. Hann var
því sjálfkjörinn sem eftirmaður
Palme og var það samþykkt í þing-
inu án mótatkvæða. Þar gaf Carls-
son þegar í stað til kynna hvaða tök-
um hann myndi taka þau verkefni
sem biðu hans. Hann vísaði til ■
þjóðarheildarinnar og ræddi um
sameiginlegan vanda og sameigin-
legar lausnir.
Fyrsta diplómatíska prófraun
Carlssons var skömmu eftir em-
bættistöku hans, þegar hann fór í
opinbera heimsókn til Moskvu, en
sú ferð hafði verið ákveðin áður en
Palme féll frá. í þeirri ferð ræddi
hann við Mikhail Gorbatsjov, leið-
toga Sovétmanna og ráðherra hans,
Nikolai Ryzhkov.
Carlsson lýsti óánægju Svía með
ásókn sovéskra kafbáta í landhelgi
Svíþjóðar og fór fram á að þeim
fjölskyldum yrði Ieyft að samein-
ast, sem væru aðskildar og byggju í
þessum tveimur löndum.
Einnig hreyfði hann við gömlu
kröfunni um að fá Raoul Wallen-
berg látinn lausan, sænska sendi-
fulltrúann sem talinn er hafa bjarg-
að lífi um 100.000 gyðinga í Ung-
verjalandi á heimsstyrjaldarárun-
um. Vitað er að hann var tekinn
fastur, grunaður um njósnir, þegar
Ingvar Carlsson ásamt Mikhail Gorbatsjov í Moskvu.
Rauði herinn hertók Búdapest árið
1945.
Aðdáendur Wallenbergs víða um
heim halda því fram að hann sé enn
á lífi, 73 ára að aldri, einshvers stað-
ar í Gulag- eyjaklasanum. Yfirvöld
í Sovétríkjunum hafa svarað fyrir-
spurnum um hann á þá leið að hann
hafi látist í fangelsi í Moskvu 1946.
í Viðræðunum fór Carlsson
einnig fram á að leiddar yrðu til
lykta langvinnar deildur Svía og
Sovétmanna um fiskveiðar og
námuréttindi á svæðinu umhverfis
eyjuna Gautland í Eystrasalti.
Svíar voru mjög ánægðir með
frammistöðu Carlssons í ferðinni.
Hann hlaut einróma lof fyrir að
hafa tekið á svo mörgum milliríkja-
málum og auk þess hafði hann í
vasanum samning upp á 600 millj-
ónir Skr. um sölu á sænskum iðn-
varningi, sem iðnaðarráðherrann,
Tage G. Persson átti reyndar hlut
að.
Meira að segja heppnaðist hon-
um að ná samkomulagi um að
sænskir höfundar fái höfundarlaun
sín fyrir þýddar bækur í gjaldmiðli
sem gengur utan Sovétríkjanna.
Loks bauð hann Gorbatsjov í heim-
sókn til Svíþjóðar og þess er vænst
að hann endurgjaldi heimsókn
Carlssons í september.
Lífið er aftur að færast í eðlilegt
Framhald á bls. 2
Molar
Gloria Gaynor.
Gloria Gaynor
í Reykajvík
Sú heimsfræða diskódrotting,
Gloria Gaynor mun syngja á Bro-
adway í kvöld og annað kvöld.
Söngkonan ætti að vera unnend-
um dans- og dægurtónlistar að
góðu kunn, nægir í því sambandi
að nefna lögin, Honey Bee, I am
what I am, Never can say goodbye
og Reach out. Hefur hún hlotið
fjölda viðurkenningar fyrir söng
sinn.þar á meðal nokkur Grammy-
veiðiaun.
Til Bretlands á skútu
í blaðinu Norðurslóð sem gefið er
út á Dalvík segir frá all sérstæðu
ferðalagi sem Iagt var upp í fyrir
skömmu:
Haraldur Rögnvaldsson skútueig-
andi með meiru er nú á siglingu
við Bretlandsstrendur eftir því
sem næst verður komist. Halli
si.’ldi héðan ásamt Árna Júlíussyni
og höfðu þeir félagar viðkomu
í Færeyjum. Freyja kona Árna
hefur nú slegist í hópinn og mun
skútan nú vera á siglingu suður
eftir Bretlandseyjum. Halli ætlar
að dvelja þarna eitthvað fram eft-
ir sumri, en hin koma heim fljót-
lega. Myndin hér í fréttahorninu
er tekin þegar þeir láta úr höfn.
Bretlandsfarar leggja af stað frá Dalvík