Alþýðublaðið - 16.06.1987, Blaðsíða 1

Þjóðhagstofnun talar um lágmarksaðgerðir. Erfitt fyrir sjálfstæðismenn að
standa lengur gegn aðgerðunum. Steingrímur mun halda 17. júní-ræðuna, en ný
stjórn gæti tekið við fyrir helgi. Stefnt að því að gera út um málin á fundi
formanna í dag.
Formenn flokkanna þriggja sem
að undanförnu hafa átt í stjórnar-
myndunarviðræðum munu hittast í
dag og benda líkur til að á þeim
fundi komist endanlega á hreint
hvort stjórnarmyndun þessara
þriggja flokka tekst eða ekki. Sam-
kvæmt upplýsingum sem Alþýðu-
blaðið aflaði sér í gær, virtist sem
samkomulag kynni að vera í sjón-
máli um fyrstu aðgerðir í efnahags-
málum. Náist slíkt samkomulag
verður að líkindum einnig gert út
um skiptingu ráðherrastóla á fundi
formannanna í dag.
Það eru þessi tvö atriði sem
einkum hafa vafist fyrir mönnum í
viðræðunum að undanförnu. Sjálf-
stæðisflokkurinn hefur sem kunn-
ugt er staðið gegn þeim fyrstu að-
gerðum sem Alþýðuflokkurinn hef-
ur lagt kapp á að verði framkvæmd-
ar og Framsóknarflokkurinn tekið
undir. í áliti sem Þjóðhagstofnun
skilaði í gær kemur hins vegar fram
að þessar aðgerðir séu lágmark, ef
takast eigi að halda í horfinu í efna-
hagsmálum.
Þremenningarnir sem flokkarnir
skipuðu fyrir helgi til að fara ofan í
saumana á þessum málum skiluðu
af sér í gær og stóð til að álit þeirra
yrði rædd innan flokka í gærkveldi.
Eftir að álit Þjóðhagstofnunar ligg-
ur fyrir, er mun erfiðara fyrir sjálf-
stæðismenn að standa gegn aðgerð-
um í efnahagsmálum en áður, jafn-
vel þótt í því felist óhjákvæmilega
viðurkenning á því að viðskilnaður
fráfarandi stjórnar og þá einkum
fjármálaráðherra, sé ekki jafn góð-
ur og af var látið fyrir kosningarn-
ar.
Stjórnarmyndunin hefur dregist
talsvert á langinn og liðið að lokum
þess tíma sem menn gerðu ráð fyrir
að þyrfti til stjórnarmyndunar. Um
það bil sem talið hafði verið upp úr
kössunum, virtust stjórnmálamenn
almennt á þeirri skoðun að stjórn-
armyndun gæti tekið uppundir tvo
mánuði. Menn töluðu í þessu sam-
bandi um að e.t.v. mætti vænta þess
að nýr forsætisráðherra héldi 17.
júní-ræðuna. Nú er útséð um að
það verður hlutverk Steingríms
Hermannssonar að halda þá ræðu
en í staðinn segja gárungarnir að
vænta megi þess að nýr forsætisráð-
herra muni halda áramótaræðuna.
Þótt svo fari að samkomulag tak-
ist um fyrstu aðgerðir í efnahags-
málum og skiptingu ráðherra-
í gær urðu tímamót í verslun með
fisk á íslandi. Þá var í fyrsta sinn
haldinn uppboðsmarkaður á fiski,
en fram til þessa hefur gilt fast lág-
marksverð. Það var hafnfirski fisk-
markaðurinn sem vann kapphlaup-
ið um fyrsta uppboðið.
Það var afli hafnfirska togarans
Oturs sem boðinn var upp á fyrsta
fiskuppboðinu á íslenskum fisk-
markaði. Aflinn var alls um 170
tonn og að mestu leyti þorskur.
Mjög fullkominn tölvubúnaður
er notaður við fisksöluna. Aflanum
embætta og ráðuneyta, er ekki öld-
ungis víst að þetta gerist í dag, held-
ur gæti það tekið nokkra fundi.
er raðað í stæður á gólfi markaðs-
hússins og eru 300 til 600 kassar í
hverri stæðu. Væntanlegir kaup-
endur geta því skoðað afurðirnar
áður en uppboðið hefst eða meðan
á því stendur.
Aður en uppboðið hefst eru upp-
lýsingar um aflann, seljendur hans
og þeir sem hyggjast bjóða í skráðir
inn í tölvu fiskmarkaðarins. Sjálft
uppboðið fer svo þannig fram að
væntanlegir kaupendur fá spjöld
með númerum sem tengd eru nöfn-
um kaupenda í tölvunni. Ein stæða,
Heimildir Alþýðublaðsins herma
þó að ætlunin sé að reyna að ganga
frá þessu þegar í dag og gæti þess þá
eða hluti hennar, er seld í eínu.
Uppboðshaldari nefnir síhækkandi
verð og kaupendurnir halda spjöld-
um sínum á lofti á meðan þeir vilja
kaupa fisk á því verði sem uppboðs-
haldarinn nefnir. Þegar eitt spjald
er eftir á lofti, hefur handhafi þess
hreppt fiskinn og segir til um hversu
mikið magn úr stæðunni hann
hyggst kaupa. Vilji hann ekki stæð-
una alla, er það sem eftir er boðið
upp, en síðan hefst leikurinn að
nýju við næstu stæðu.
Erfitt er að spá fyrir um það hver
verið að vænta að ný ríkisstjórn taki
við völdum fyrir eða um næstu
helgi.
verða muni verðþróun á hinum
frjálsa fiskmarkaði, en þó er reikn-
að með því að verð fari hækkandi
frá því sem verið hefur. Almennt
gera menn sér líka vonir um að sjó-
menn muni hugsa meira um að
vanda gæði aflans, þar sem verð á
fiskmarkaði ræðst að stórum hluta
af gæðunum. Fiskur sem ætlaður
hefur verið til útflutnings t.d. í gám-
um, hefur að sögn verið mun betur
meðhöndlaður en fiskur sem farið
hefur til vinnslu i frystihúsum hér
heima og verið greiddur á föstu og
fyrirfram umsömdu verði.
ENN VEX FJÁRLAGAHALLINN
Forsendur ríkisfjármála hafa
breyst verulega á þeim tíma sem lið-
inn er frá kosningunum og með
hverjum deginum sem líður má
heita að ný vandamál komi upp sem
annaðhvort var ekki unnt að sjá
fyrir, eða hefur hreinlega verið
haldið leyndum meðan kosninga-
baráttan stóð yfir. Þegar fyrir kosn-
ingar var Ijóst að fjárlagahallinn
yrði óhjákvæmilega meiri en gert
var ráð fyrir þegar fjárlög voru af-
greidd, en siðan hefur ýmislegt
komið á daginn sem eykur mjög
verulega á þennan vanda.
það nýjasta eru gjörbreyttar for-
sendur varðandi ábyrgð ríkissjóðs á
kindakjötsframleiðslunni. Þegar
landbúnaðarnefnd stjórnarmynd-
unarflokkanna settist á rökstóla og
bað um nákvæmar upplýsingar um
þessi mál í landbúnaðarráðuneyt-
inu kom í ljós að í stað 480 milljóna
sem áður var vitað að þyrfti til að
greiða fyrir kjötframleiðslu um-
fram neyslu, má nú gera ráð fyrir
hátt í 1200 milljónum til þessara
nota. A.m.k. 700 milljónir af þess-
ari upphæð bætast við fjárlagahall-
ann, sem mörgum þótti þó meir en
nógur fyrir.
I skýrslum sem fjármálaráðu-
neyti og Þjóðhagsstofnun skiluðu
af sér í upphafi stjórnarmyndunar-
viðræðna eftir kosningarnar, kom í
ljós að fjárlagahallinn verður mun
meiri en áður hafði verið gert ráð
fyrir. Þessar 700 milljónir bætast
nú við þær tölur og er þó með öllu
óvíst að enn séu öll kurl komin til
grafar.