Alþýðublaðið - 27.06.1987, Blaðsíða 12

12
Laugardagur 27. júní 1987
„Sittu, eða ég bít afþér hausinnvar textinn með þessari mynd sem tekin
er úr erlendu blaði. Textinn vísar til þess að Margaret Thatcher þótti sýna
mikla kokhreysti í kosningabaráttunni.
UMBOTASTEFNAN
SEM KJÓSENDUR
KUSU AÐ HAFNA
HOW BRITAIN VOTED: REGION BV REGION
HOW THE PARTIES'SHARES CHANGED FROM 1983 JM
Þessi úrklippa úr bresku blaði sýnsir hvernig kjósendur skiptust í einstök-
um landshlutum. Hér sést greinilega að Verkamannaflokkurinn á mun
meira fylgi í hinum dreifðari borgum. Einmenningskjördœmin gera það
líka að verkum að bandalag Jafnaðarmanna og Frjálslyndra fœr engan
þingmann í heilum landshlutum þrátt fyrir allt upp í 25% fylgi.
Breskir kjósendur
veittu íhaldsflokknum
brautargengi í þriðju
kosningunum í röð, fyrr í
þessum mánuði. Þar með
var umbótastefnu Verka-
mannaflokksins hafnað
að þessu sinni. Stefna
Thatcers er tiltölulega
skýr í hugum flestra,
enda hefur hún notið
talsverðrar umfjöllunar í
íslenskum fjölmiðlum
eins og annars staðar. En
hvað var það sem breskir
kjósendur höfnuðu í
kosningunum. Verka-
mannaflokkurinn breski
lagði fram ítarlega
stefnuskrá fyrir kosning-
arnar. Haraldur Jóhanns-
son hagfrœðingur hefur
tekið saman þann útdrátt
úr stefnuskránni, sem hér
birtist.
Fyrir bresku þingkosningarnar
11. júní 1987 gáfu höfuðflokkarnir
þrír út bækling um stefnumál, er
þeir settu á oddinn. Bæklingur
Verkamannaflokksins, Britain Will
Win, Bretland mun vinna sigur, var
17 síður í stóru broti, í sex köflum
og með formála eftir leiðtoga
flokksins, Neil Kinnock. Frá helstu
kosningamálum flokksins verður
hér sagt, (en efnisskipan bæklings-
ins ekki fylgt).
I formála sínum segir Neil Kinn-
ock: „Stjórn íhaldsflokksins hefur
setið í „Atta ár hins mesta atvinnu-
leysis, linnulausrar lokunar iðnfyr-
irtækja og uppsagnar starfsfólks,
aðstreymis útlendra vara og minnk-
andi fjármunamyndunar; — átta ái
hinnar þyngstu skattbyrði, á heimil-
um og þjóðinni, hækkandi gildis-
aukaskatts, iðgjalda til almanna-
trygginga, skatta og þóknunar
hvers konar, um leið og hún hefur í
vaxandi mæli verið færð yfir á
greiðslur við kaup og atvinnu... —
átta ár vaxandi beinna ríkisyfir-
ráða, miðstýringar, samfærslu
stjórnsýslu, afnáms fulltrúaum-
boðs og samráðs um mál;... — átta
ár skurðar við nögl við þurfandi
heima fyrir og hrjáða utan lands;
átta ár vaxandi mismununar — í
heilbrigðismálum, um aðstöðu, í
húsnæðismálum, í atvinnu- og
launamálum — á milli landshluta,
byggðarlaga, stétta, fjölskyldna,
hvítra og svartra, ríkra og fátækra.
Fólkið dýrmœtast
Mannfólkið er dýrmætasta eign
Bretlands. Harmleik og sóun at-
vinnulífsins munum við fyrst af
öllu láta til okkar taka. Efla þarf
iðnað og þjónustu, sem Bretland á
lífsframfæri sitt undir. Óðar og rík-
isstjórn Verkamannaflokksins hef-
ur sest að völdum, mun hún kalla
saman landsráðstefnu um atvinnu-
mál með fulltrúum atvinnufyrir-
tækja, (jafnt í einkageira sem al-
mannageira) og verkalýðsfélaga. Á
henni yrði fjallað um ráðstafanir,
sem á er þörf.
Einni milljón hinna atvinnulausu
munum við sjá fyrir vinnu innan
tveggja ára. Sá yrði fyrsti áfanginn
í atlögu okkar gegn atvinnuleysinu.
í því skyni yrði Ia^t fram almannafé
og dregið úr framlögum atvinnu-
rekenda til tryggingamála.
Vaxandi fátækt undanfarandi
átta ára er þjóðinni til ávirðingar.
Að miklu Ieyti er hún afleiðing
ígrundaðrar stjórnarstefnu. Lífeyri
munum við hækka þegar í stað:
Einhleypra um £ 5 á viku, hjóna um
£ 8 á viku. Væri þá stigið fyrsta
skrefið til að tengja hann aftur
miðlungstekjum eða framfærslu-
kostnaði. Eftirlaun ríkisins munum
við aftur tengja launum (State
Earnings Related Pension Scheme).
Lyti það að því markmiði okkar, að
tekjur einstaklinga næmu þriðjungi
miðlungstekna og hjóna helmingi
þeirra.
Fæðingarstyrk munum við taka
upp að nýju. Barnabætur munum
við hækka um £ 3 á viku og tillag
vegna fyrsta barns um £ 7.36.
Allar munu þessar aðgerðir kosta
árlega £ 6 milljarða tvö fyrstu árin.
Að hálfu yrði þess fjár aflað með
afturköllun skattaívilnana ríkis-
stjórnar íhaldsins á undanförnum
árum til hinna tekjuháu, að hálfu
með Iántöku.
Ný ráðuneyti
Þörf er margs konar umbóta,
sem miklu þarf ekki til að kosta. Á
meðal þeirra er uppsetning nýrra
ráðuneyta:
Kvenna-ráðuneytis, (þ.e. jafnrétt-
ismála kynjanna) og ætti ráðherra
þess sæti í ríkisstjórninni (cabinet).
Umhverfismála-ráðuneytis, en
mengun bæja og sveita fer nú fram
og misnotkun umhverfis. Geisla-
virkum úrgangi skyldi ekki varpað í
sjó. Og taka þarf fyrir allar veiðar
með hundum.
Lista- og fjölmiðla-ráðuneytis, -
sem tæki til lista og listiðnaðar,
bókasafna og annarra safna, kvik-
mynda, útgáfu bóka og einnig
hljóm- og mynd-banda, útvarps,
(en ríkisútvarpið BBC heyrði þá
áfram undir innanríkisráðuneytið).
Vísinda- og tækni-ráðuneytis, -
sem örva mundi rannsóknir á þeim
sviðum.
Á fyrsta þingi, eftir að Verka-
mannaflokkurinn settist við stjórn-
völinn, mundi hann setja lög um
þjóðkjörna samkundu fyrir Skot-
land, er sæti í Edinborg. Hefði hún
vítt valdssvið í heilbrigðismálum,
skólamálum, húsnæðismálum og
um mótun stjórnarstefnu í iðnaðar-
og efnahagsmálum.
Umsvif þróunarstofnunar Wales
yrðu aukin og sett upp áætlunarráð
fyrir Wales. — Byggðastefnu, rétti-
lega fjármagnaðri, yrði fylgt fram
og á fót settar þróunarstofnanir, í
fyrstu í landinu norðanverðu, norð-
vestanverðu, í Yorkshire og á
Humber-svæðinu.
Embætti tveggja réttinda-full-
trúa, „umboðsmanna“ munum við
setja á fót, annað í fræðslumálum,
hitt í lögreglumálum.
Samin yrði réttindaskrá neyt-
enda, (Charter for Consumers).
Öllum tryggð réttindi
Á réttindi verkafólks hefur verið
gengið, og þau jafnvel afnumin, í
stjórnartíð Thatchers. Verka-
mannaflokkurinn mun setja lög til
að hlúa að góðum samskiptum
verkafólks og atvinnurekenda sem
og lýðræðislegri þátttöku í atvinnu-
starfsemi og verkalýðsfélögum. Og
hann mun koma á fót vinnudóm-
stól, undir forsæti löglærðs manns,
til að fjalla um mál fólks I verka-
lýðsfélögum, sem telur á sér hafa
verið brotið. Þá mun hann færa út
vinnuvernd til alls verkafólks, líka
þess, sem er í hlutavinnu.
Öllu fólki í þessu landi, af hvaða
kynþætti eða íitarhætti sem er, ber
full borgaraleg réttindi.
Heilbrigðisþjónustan er stolt
Verkamannaflokksins. Vill hann,
að allir njóti hennar ókeypis.
Heimilislækningar eru grundvöílur
hennar. Mun hann hlutast til um,
að „sjúklingalistar heimilislækna
styttist. “ — Við munum styrkja
baráttuna gegn alnæmi.
A hinum átta stjórnarárum frú
Thatcher hafa framlög ríkisins til
bygginga íbúðarhúsa verið skorin
niður um 60%, jafnvel þótt at-
vinnuleysi byggingantanna sé meira
en nokkru sinni fyrr. Við munum
beita okkur fyrir miklum húsbygg-
ingum og endurreisn húsa í einka-
eigu og almannaeigu. Leigjendur
bæjarhúsa munu áfrant eiga kost á
að kaupa þau. — Miðhlutar borga
hafa grotnað niður nema að þeim
hlutum er bröskurum hafa verið út-
hlutaðir til bygginga lúxus-íbúða á
stjarnfræðilegu verði. Verka-
mannaflokkurinn mun taka fyrir
niðurgrotnun þeirra og bæta þann-
ig lífsaðbúnað í þeim og öryggi.
Ókeypis skólamáltíðir eru vax-
andi börnum líkamleg og félagsleg
nauðsyn. — Leikskólar verða fyrir
öll börn, þriggja og fjögurra ára
gömul, sem foreldrar vilja á þá
senda. — Námskeið í verkleikni
fyrir 16 ára unglinga til tveggja ára
munu standa til boða. — Um allt
land verða verkþjálfunar (endur-
hæfingar) námskeið fyrir fólk á öll-
um aldri.
Fjárstreymi úr landi
Feiknarmikið fjármagn, £ 110
milljarðar, hafa streymt úr landi frá
1979, meðan á reiðanum hefur rek-
ið í breskum iðnaði. Verkamanna-
flokkurinn mun greiða fyrir (koma
á tilhögun) endurkalli fjármagns og
neyta skattaívilnana til að halda
bresku sparifé í landi. Hyggst hann
stofna fjárfestingarbanka, sem að
kvæði í Skotlandi, Wales og ýmsum
byggðarlögum í Englandi. Enn-
fremur setti hann upp breska fram-
kvæmdastofnun, British Enter-
prise, sem færi með hluti í almanna-
eigu í háþróuðum iðnaði og öðrum,
sem styrkja nýtur af opinberu fé. Þá
mun Verkamannaflokkurinn færa
út samfélagslegt eignarhald með
ýmsum hætti, eins og hann hefur
tilgreint.
Styrkjum við landbúnað þarf að
beina frá niðurgreiðslu og verð-
tryggingu búvara yfir höfuð til
þeirra bænda, sem þarfnast þeirra
mest. — Bretland þarfnast sam-
ræmdrar orkuáætlunar. Olíulindir
Bretlands (á botni Norðursjávar)
eru af skornum skammti. Kol þess í
jörðu munu endast um aldir.
í fyrra voru 4.311.000 afbrot
framin á Bretlandi og fækkaði upp-
lýstum afbortum um 32%. Milljón-
ir kvenna óttast að ganga úti á
kvöldin. Margt gamalt fólk læsir sig
inni á nóttunni. Ríkisstjórn frú
Thatchers hefur rofið þaðhe it sitt
að halda uppi lögum og reglu.
Verkamannaflokkurinn mun leggja
sig fram um að auka öryggi fólks.
Verkamannaflokkurinn styður
Ensk-írska samkomulagið. Æskir
hann lýðræðislegrar, friðsamlegrar
sameiningar írlands, sem nyti sam-
þykkis landsmanna.
Þingræði viljum við styrkja og
taka upp ríkisframlög til stjórn-
málaflokka, eins og lagt var til í
Houghton-skýrslunni.
Polaris burt
Að stofnun Norður-Atlantshafs-
bandalagsins átti ríkisstjórn Verka-
mannaflokksins hlut. Á áttunda
áratugnum stóð ríkisstjórn Verka-
mannaflokksins að endurnýjun
breska flotans og framlagi nýjasta
útbúnaðar til flughersins. Stefna
Verkamannaflokksins í landvernd-
armálum er tryggilega reist á aðild
Bretlands að Atlantshafsbandalag-
inu.
Polaris-flaugar með kjarna-
sprengjum eru komnar til ára sinna.
Ríkisstjórn frú Thatcher er að festa
kaup á Trident-flaugum. Við þau
væri kjarnsprengjubúnaður lands-
ins aukinn án þess öryggi þess ykist.
Kostnaður af þeim kaupum, £ 10
milljarðar, drægi jafnvel úr virkum
vörnum landsins. Er hann svo mik-
ill, að vigstöðvaherinn yrði ekki
jafnframt búinn nýjustu vopnum.
Til þess hefur þegar dregið.
Verkamannaflokkurinn mun
taka niður Polaris-flaugarnar og
verja því fé sem þannig sparaðist til
hers, flota og flughers. Við munum
viðhalda flota 50 freigátna og tund-
urspilla. Fullan hlut munum við
eiga að smíði evrópsku orustuflug-
vélarinnar. Að svo miklu leyti sem
fært er, verði herafli okkar búinn
breskum vopnum.