Morgunblaðið - 12.03.2002, Blaðsíða 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. MARS 2002 11
 MAGNÚS Jón Björnsson tann-
læknir, Ph.D., varði hinn 17. ágúst
síðastliðinn doktorsritgerð sína
(Ph.D. thesis) í tannholdsfræðum
við tannlæknadeild Kaupmanna-
hafnarháskóla.
Ritgerðin
nefnist „Factors
Influencing Ex-
perimental Peri-
odontal Disease
in Rats“ og
fjallar um að-
ferðafræði við
notkun tilrauna-
módela fyrir
tannholdssjúk-
dóma í rottum ásamt áhrifum heft-
ingar matrix metalloproteinasa á
tannholdssjúkdóma í rottum.
Andmælendur við vörnina voru
prófessor dr. odont Björn Klinge,
Karolinska Instituttet í Stokk-
hólmi, prófessor dr. odont Erik
Hjörting-Hansen, tannlæknadeild
Kaupmannahafnarháskóla, og dr.
odont Bjarne Klausen. Leiðbein-
endur Magnúsar voru prófessor dr.
odont Palle Holmstrup og prófess-
or dr. odont Jesper Reibel,
tannlæknadeild Kaupmannahafn-
arháskóla, og prófessor dr. med.
Klaus Bendtzen, Rigshospitalet,
Kaupmannahöfn.
Tilgangur doktorsritgerðarinnar
var í fyrsta lagi að hanna öruggt
tilraunamódel fyrir tannholdssjúk-
dóma í rottum m.a. með því að
kanna áhrif umhverfisþátta og fæð-
is á tannholdssjúkdóma í tilrauna-
rottum og bera saman þekkt til-
raunamódel fyrir
tannholdssjúkdóma í rottum. Bak-
grunnur rannsóknanna var sá, að
síðustu áratugi hafa tilraunadýr,
þ.á m. rottur, verið mikið notuð við
rannsóknir á tannholdssjúkdómum,
bæði til að reyna að öðlast skilning
á eðli og orsökum tannholds-
sjúkdóma og til að þróa lækning-
araðferðir. Því er nauðsynlegt að
dýr sem notuð eru í slíkar rann-
sóknir séu heilbrigð og tannholds-
ástand þeirra þekkt við upphaf
rannsókna. Þessum þáttum hefur
verið lítill gaumur gefinn þar til nú.
Niðurstöður rannsóknanna
sýndu að venjulegt fóður og að-
stæður í búrum dýranna geta fram-
kallað alvarlega tannholds-
sjúkdóma og þess vegna haft
veruleg áhrif á, og jafnvel dregið í
efa, sumar þeirra tannholdsrann-
sókna á rottum sem framkvæmdar
hafa verið. Einnig var sýnt fram á
að með því að breyta fæðu og um-
hverfi í búrum var hægt að ala rott-
ur með heilbrigt tannhold. Þessar
niðurstöður voru notaðar til að
hanna öruggt tilraunamódel fyrir
tannholdssjúkdóma. Að lokum kom
í ljós að tannholdssjúkdómar juk-
ust í þeim rottum sem fengu MMP-
blokkerinn batimastat. Það stang-
ast á við ríkjandi kenningar um
samband MMP og tannholds-
sjúkdóma og bendir til að þetta
samband geti verið mun flóknara
en talið hefur verið.
Rannsóknir þessar voru m.a.
styrktar af Kaupmannahafnarhá-
skóla, sem greiddi skólagjöld,
námslaun og rannsóknarfé meðan á
doktorsnáminu stóð, og FUT Calc-
in-sjóði danska tannlæknafélagsins.
Magnús Jón Björnsson fæddist
14. apríl 1966. Hann útskrifaðist frá
náttúrufræðideild Menntaskólans í
Reykjavík 1986 og frá tannlækna-
deild Háskóla Íslands 1992. Magn-
ús er sonur Björns Jónssonar, fyrr-
verandi skólastjóra, og Guðrúnar
Magnúsdóttur cand. mag. Eigin-
kona hans er Ragna Árnadóttir
lögfræðingur og dætur þeirra
Brynhildur, átta ára, og Agnes
Guðrún, eins árs.
Magnús starfar við almennar
tannlækningar og tannholdslækn-
ingar í Sjálfstæðishúsinu, Háa-
leitisbraut 1, Reykjavík, auk þess
að sinna rannsóknarstöðum við Há-
skóla Íslands og Kaupmannahafn-
arháskóla.
Doktor í
tannholds-
fræðum
Magnús
Jónsson
UMBOÐSMAÐUR Alþingis hefur
beint því til áfrýjunarnefndar um
samkeppnismál að hún taki nýja
ákvörðun í máli Eðalvara gegn
Heilsuverslun Íslands.
Forsaga málsins er sú að Heilsu-
verslun Íslands, sem er dótturfélag
Lyfjaverslunar Íslands, auglýsti að
svo mikið væri ræktað af skordýra-
eitri og kemískum efnum við gin-
sengræktun í Kóreu að örveiru-
fræðilegu jafnvægi væri raskað sem
kallaði á enn frekari notkun skor-
dýraeiturs.
Fullyrðingarnar ekki bara
rangar heldur hrein öfugmæli
Sigurður Þórðarson, fram-
kvæmdastjóri Eðalvara, segir þess-
ar fullyrðingar ekki einungis rangar
heldur hrein öfugmæli og það hafi
verið staðfest af erlendum rannsókn-
arstofum, auk Hollustuverndar rík-
isins, sem raunar hafi krafist þess að
Heilsuverslun Íslands vari sterklega
við of mikilli neyslu á Ortis-ginsengi,
sem hún flytur inn.
Í tilkynningu frá Eðalvörum segir
að þrátt fyrir að fyrirtækið hafi um
margra ára skeið elt grátt silfur við
Samkeppnisstofnun hafi menn
ákveðið að leita til stofnunarinnar til
að stöðva þessa tilhæfulausu árás en
samkeppnisyfirvöld hafi hins vegar
ekki verið sein á sér að leggja bless-
un sína yfir hana.
Úrskurðurinn ekki í samræmi
við ákvæði stjórnsýslulaga
Í niðurstöðum umboðsmanns Al-
þingis kemur fram að úrskurður
áfrýjunarnefndar samkeppnismála
hafi ekki verið í samræmi við ákvæði
stjórnsýslulaga auk þess sem veru-
legir annmarkar hafi verið á rök-
stuðningi nefndarinnar.
Hann beini því þeim tilmælum til
nefndarinnar að hún taki málið aftur
fyrir komi fram beiðni um það frá
Eðalvörum.
Umboðsmaður Alþingis um Eðalvörur og Heilsuverslun Íslands
Áfrýjunar-
nefnd taki nýja
ákvörðun