Vísir - 22.04.1980, Blaðsíða 2

vtsm
Þriðjudagur 22. april 1980
Keyptir þú Rauðu fjöör-
ina, sem Lionsfélagið
seldi um helgina til
styrktar heyrnaskert-
um?
Magni Gunnarsson, nemi: Nei
mér var boöin hiln, en ég átti ekki
peninga fyrir henni.
Soffia Eiriksdóttir, nemi: Nei,
mamma keypti hana. Hún keypti
eina.
Gústaf óskarsson, verslunar-
stjóri: Já, þaö geröi ég. Ég er nú
meö heimili og þvi voru keyptar
aö minnsta kosti þrjár íjaörir.
Hermann Jónasson, vörubil-
stjóri: Já, ætli ég hafi ekki keypt
tvær fjaörir, þar sem mér fannst
ég vera aö styrkja mjög gott mál-
efni.
Svala Björgvinsdóttir, húsmóöir:
Já, en ég lét mér nægja eina.
Djúpur hnakkur styöur vel viö knapann og gefur þægilegt sæti, en flatt sætigefur meira færiá aðflytja sig til og breyta ásetu Tsamræmi
viö gang hestsins.
Búnaður til að byrja með
í síðasta þætti skild-
um við við hinn ný-
keypta hest kominn i
hús og örugga gæslu og
nú skulum við gefa
okkur tima til að
skreppa i búðir. Eins
og vikið var að siðast er
það æði margt og mis-
munandi dýrt sem
hægt er að fá keypt og
að sjálfsögðu er það
lika mismunandi þarft.
Þeir sem hafa vel af
peningum og vilja nota
þá i þessu skini geta
fengið ótrúlega marga
hluti og losnað við mik-
ið fé, en það er lika
hægt að komast af án
margra þeirra.
Þaö sem byrjandi þarf aö
eignast strax er stallmúll,
kambur, bursti, hnakkur og
beisli fyrir hestinn, og svo
hjálmur og stigvél á sjálfan sig,
ég geri ráö fyrir aö allir eigi
góöan fatnaö aö ööru leyti þótt
hann sé ekki sniöinn fyrir hesta-
mennsku.
Stallmúlar
Stallmúlar eru fáanlegir af
nokkrum geröum, misdýrum og
misgóöum. Oftast er hægt aö fá
múla, sem búnir eru til úr einn-
ar tommu breiöri vélreim.
Þessir múlar hafa reynst vel,
þeir eru sterkir og ódýrir og
þurfa litla umhiröu. Auk þess
geturhversem erkeypt sér efni
i þá og búiö þá til s jálfur, sér til
sparnaöar og gamans. Sumir
flétta efni i múla úr notuöum
baggaböndum. Einnig eru á
markaönum múlar úr nylon-
boröum, léttir og liprir og aö
siöustuerusvoleöurmúlar, sem
ástæöulaust er aö mæla meö,
þeir eru dýrir og þurfa mikla
umhiröu og slitna fljótt.ef hestur
tekur á þeim. Stallmúll úr
nylonboröa eöa reim kostar um
6000-8000 krónur.
Beisli
Meiri vandi er á höndum
þegar velja á beislið. Beislin eru
seld i þrennu eöa jafnvel fernu
lagi.þ.e. höfuöleöur, mél, taum-
ur og ef til vill reiömúll. Afar
þýöingarmikiö er aö vandaö sé
til vals á beisli, þvi vont beisli
getur meitt hestinn og gerir
samband manns og hests erfitt.
1 bókinni Hesturinn minn eru
mjög greinagóöar lýsingar á
öllum hlutum beislabúnaöar og
Islenskur hnakkur meö stoppi
þar sem kálfinn leggst aö. Ekk-
ert stopp er hnépúöi undir laf-
inu.
tsienskur hnakkur. Heföbundin
smiöi á ensk virki.
Erlendir
hnakkar meö svipuöu sniöi
ætlaöirislenskum tölturum hafa
reynst vel.
ræö ég öllum, bæöi byrjendum
og þeim sem lengra eru komnir,
til aö kynna sér þaö sem þar er
skrifaö. Annars má segja i
stuttu máliaöfyrir byrjendur er
ráölegast aö kaupa einfalda
hluti. Höfuöleður ætti aö vera
einfalt og iburöarlaust, utan
sjálfrar höfuöölarinnar er ekki
þörf á ööru en ennisól og kverk-
ól. Þaö skal haft i huga aö hest-
urinn er svo fögur og göfug
skepna aö aukaólar og annaö
prjál fegrar hann ekki.
Þýðingarmesti hluti beislisins
er mélin. Þau eru til i mörgum
gerðum, sem flokkast i tvo aöal-
flokka, hringamél og stanga-
mél. Byrjendum er eindregið
ráölagt aö nota hringamél,
einkum vegna þess aö stangir
eru vandmeöfarnar ef þær eiga
ekki aö skemma samband
mannsins og hestsins og einnig
geta þær meitt hestinn, sé þeim
rangt beitt. Enganveginn er þó
sama hvaöa hringamél eru.
Hæfileg lengd mélanna er
11,5-12,5 sm og þau skulu vera
nokkuö sver. Bandbeislismél og
önnur grönn mél eru kölluö
haröur búnaöur og eru ekki
æskileg.
Taumar
Taumar skulu vera liprir og
meö taumlás á báöum endum,
svo aö auövelt sé aö ley sa þá frá
beislinu þegar þörf krefur.
Boröataumar úr tveggja senti-
metra breiöum boröa eru liprir
og ódýrir. Þeir geta oröiö nokk-
uöhálirþegar þeir blotna.enef
mjóar leöurræmur eru saumaö-
ar á þá þvera meö um 20 sm
millibili, gefa þeir öruggt hald.
Sléttir leöurtaumar geta lika
veriö ágætir, en þeir eru mun
dýrari og þurfa góöa umhiröu,
til aö haldast mjúkir og liprir.
Þykkir og sivalir taumar eru ó-
heppilegir, þeir eru stirbir og
þungir og gefa litla möguleika á
lipru taumhaldi. Fléttaöir
nylontaumar eru ónothæfir, þeir
teygjast og taumatak verNir ó-
nákvæmt og um kaöaltauma
segir I Hesturinn minn aö þeir
séu vanviröa fyrir góöan reiö-
hest. Beisli kosta frá 25.000-
50.000 krónur.
Hnakkar
Hnakkurinn er mesta fjár-
festingin. fyrir utan hestinn
sjálfan. Verö á hnökkum I versl-
unum hér er frá 100 til 220 þús-
und krónur. Jafnvel er hægt að
fá ódýrari hnakka, en almennt
má segja aö þeir hafi tæpast
reynst nógu vel. Segja má aö
nokkurt samræmi sé á milli
verös og gæöa I hnökkum, þótt
þaö sé ef til vill ekki undan-
hóíatak
Sigurjón
Vaidimars-
son skrifar
3. ÞflTTUR
tekningalaust. T.d. eru Islenskir
hankkaryfirleitt ekki eins dýrir
og þeir dýrustu innfluttu, en
standa vel i gæðasamanburði.
Illa lagaöir hnakkar skemma á-
setu og hindra eölilegt samband
ogstjórnun. Þeir eru oft ódýrir,
en þaö er hæpinn sparnaður að
kaupa þá. Oll stoppun I hnakkn-
um þarf aö vera sem þynnst, til
aö knapinn sitji sem næst hest-
inum og þunginn leggist á bakiö
þar sem vöövar eru undir. Sér-
staklega skal gæta aö.að undir-
dýnur séu ekki svo þykkar aö
hætta sé á aö þær nái saman og
loki loftrennunni, sem á aö vera
á milli þeirra, þegar þær fara aö
bælast. Æskilegterað hafa hné-
púða á lafinu eða undir þvi.
Djúpur hnakkur styður vel viö
1 knapann og gefur þægilegt sæti,
en flatt sæti gefur meira færi á
aöflytja sig til og breyta ásetu 1
samræmi viö gang hestsins.
Ýmislegt
Sjálfsagt er fyrir óvana reið-
menn, og raunar alla, aö nota
hjálm og þaö er skylda aö nota
þá I kappreiðum. Hjálmar kosta
frá um 12000 krónur. Vissulega
er skemmtilegt aö vera vel til
fara og klæðast fatnaöi sem
hæfir umhverfinu, þótt segja
megi aö þaö sé ekki strangt tek-
iðnauðsyn. Reiöbuxur kosta frá
um 14.000 kr. fyrir unglinga og
allt upp I 40.000 kr. ódýrustu
reiðstigvél kosta um 8.000 kr.
Þaraðaukimá fá ýmsan klæðn-
aö, svo sem sérstaka jakka,
peysur, sokka o.fl. ef menn dska
þess.
Sitthvaö fleira má telja upp
sem hægt er að fá, ogágætt er aö
eiga, svo sem hófhlifar, keyri,
upphengi fyrirreiötygi og fleira
og menn fá sér þetta fyrr eöa
siöar, en þaö er ekki nauðsyn-
legt strax.
En bókina Hesturinn minn,
sem leiöbeinir um meöferö
hesta, ætti hver byrjandi aö fá
sér strax. s.V.