Morgunblaðið - 01.11.2002, Blaðsíða 40

UMRÆÐAN
40 FÖSTUDAGUR 1. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
SAMFYLKINGIN hefur alla
burði til að halda stöðu sinni sem
næststærsta stjórnmálaaflið í
landinu og forystuafl í næstu rík-
isstjórn. Flokkurinn hefur skýra
framtíðarsýn sem byggist á jöfn-
uði, lýðræði og ábyrgð.
Úrbætur í
skattamálum
Á kjörtímabilinu hef ég átt sæti
í efnahags- og viðskiptanefnd Al-
þingis, sem fjallar m.a. um mál
sem miklu skipta fyrir atvinnulífið
og fjármálamarkaðinn. Þar hef ég
barist gegn samþjöppun og fá-
keppni í atvinnulífinu og fylgt eftir
málefnum neytenda. Skattamál
hafa verið fyrirferðarmikil í þeirri
nefnd og hart hefur verið tekist á
um skattastefnuna. Þar hef ég
staðið í forsvari fyrir Samfylk-
inguna sem teflt hefur fram val-
kosti í skattamálum á móti stefnu
stjórnarflokkanna. Tillögur okkar í
skattamálum munu jafna skatt-
byrðina í þjóðfélaginu. Þær munu
létta sköttum af lágtekjufólki og
lífeyrisþegum og smáum og með-
alstórum fyrirtækjum. Skatta-
stefna okkar mun líka bæta stöðu
barnafjölskyldna, m.a. gegnum
barnabótakerfið, en barnabætur
hafa verið skertar verulega í tíð
þessarar ríkisstjórnar.
Lýðræðislegar
umbætur
Á undanförnum árum hef ég
beitt mér mjög í málum sem
snerta lýðræðislegar framfarir á
ýmsum sviðum þjóðfélagsins. Þar
nefni ég sérstaklega breytingu á
stjórnarskránni þess efnis að við-
höfð skuli þjóðaratkvæðagreiðsla í
mikilvægum málum sem snerta
hag og velferð þjóðarinnar. Skipan
rannsóknarnefndar þingsins sem
starfi fyrir opnum tjöldum og taki
fyrir mál er varða m.a. meðferð
opinberra fjármuna og önnur mik-
ilvæg mál er almenning varðar.
Nefni ég einnig tillögu sem marg-
sinnis hefur verið flutt um að opna
fjárreiður stjórnmálaflokkanna. Að
auki nefni ég tillögur um aukna
ráðherraábyrgð og siðareglur fyrir
þingmenn og stjórnsýsluna.
Prófkjörið
framundan
Á næsta kjörtímabili skiptir
verulegu máli að ná fram ofan-
greindum lýðræðislegum umbótum
og úrbótum í skattamálum. Fyrir
framgang þessara mála skiptir
löng stjórnmálaleg reynsla mín
miklu máli. Í síðasta prófkjöri
Samfylkingarinnar fékk ég braut-
argengi rúmlega 6 þúsund Reyk-
víkinga til að leiða Samfylkinguna
í Reykjavík á því kjörtímabili sem
senn er á enda. Þessa dagana leita
ég til stuðningsmanna Samfylking-
arinnar um að taka þátt í prófkjör-
inu 9. nóvember og bið um stuðn-
ing til þess að leiða annað
Reykjavíkurkjördæmið við hlið
formanns flokksins.
Umbætur í
skatta- og lýð-
ræðismálum
Eftir Jóhönnu
Sigurðardóttur
„Ég bið um
stuðning til
að leiða ann-
að Reykja-
víkurkjör-
dæmið við hlið
formanns flokksins.“
Höfundur er alþingismaður.
EF ÞAÐ er einhver rauður þráð-
ur í athafnalífi Íslendinga sem geng-
ur nær óslitið frá landnámi til okkar
daga mætti færa fyrir því sterk rök
að sú iðja félli undir það sem kallað
er afþreyingariðnaður. Hér á landi
hafa verið ritaðar bækur í meiri
mæli en annars staðar, ortar rímur,
dróttkvæði, heimsósómar og fer-
skeytlur. Þetta hefur þjóðin hafst að
frá öndverðu – stytt sér stundir,
iðkað frjótt og áhugavert mannlíf.
Ísland er fyrst og fremst land
hugmynda og sköpunar. Á síðustu
árum hafa tónlistarmenn, ekki síður
en rithöfundar og kvikmyndagerð-
armenn, haldið uppi merkjum af-
þreyingar og listsköpunar með svo
miklum árangri, að ekki er hægt að
segja annað en að þessi langa hefð
Íslendinga hafi náð tilkomumeira
breiðflugi nú en nokkru sinni áður í
sögu landsins.
Heimaalinn sofandaháttur
Því er hins vegar verr og miður,
að valdamönnum þessa lands virðist
flestum þykja miklu vænna um
lambakjöt, fisk og ál en sköpunar-
kraftinn í fólkinu sjálfu. Þeim er því
miður ekki gefin sú víðsýni stjórn-
málamanna í nágrannalöndunum
sem hafa af framsýni fært sínum
þjóðum gríðarlegan arð með því að
styðja markvisst við bakið á því
fólki sem linnulaust vinnur þrek-
virki fyrir hönd þeirra þjóða á sviði
sköpunar.
Aðstaða hérlendis er slæm,
styrkjakerfi vanþróað, skilningur
lítill, skattaumhverfi er óhagstætt
og hugmyndir, sem settar eru fram
af talsmönnum listsköpunar, afþrey-
ingar- og vitundariðnaðar, eru ítrek-
að svæfðar í nefnd. Tækifæri til
stórra og arðvænlegra verka hafa
hvað eftir annað siglt hjá, ónýtt,
vegna vanþekkingar og áhugaleysis
stjórnvalda.
Í nágrannalöndum okkar er af-
þreyingar- og vitundariðnaður,
kvikmyndir, tónlist, hugbúnaðar-
framleiðsla, listsköpun hvers konar,
óðum að verða stór og mikilvægur
útflutningsatvinnuvegur á meðal
allra þessara þjóða. Írar, Svíar og
Hollendingar eru þar gott dæmi.
Reyndar hefur Írum gengið svo vel
að búa til hagstæða aðstöðu til sköp-
unar og hugmyndavinnu, að Björk
Guðmundsdóttir er þar skráð með
öll sín höfundarlaun og íhugar vænt-
anlega ekki að öllu óbreyttu að færa
þau hingað til lands.
Ég hef að vandlega athuguðu
máli ákveðið að bjóða mig fram í
flokksvali Samfylkingarinnar í
Reykjavík 9. nóvember. Ein meg-
inástæðan fyrir framboði mínu er
sú, að ég vil freista þess að breyta
hugarfari yfirvalda til afþreyingar-
og vitundariðnaðar, listsköpunar og
hugmyndavinnu. Ég tel að það sé
eitt mikilvægasta verkefnð í íslensk-
um stjórnmálum að fjárfesta í arð-
vænlegri nýsköpun, að virkja ís-
lenska hugmyndaauðgi og
sköpunarkraft.
Ísland – land sköpunar
Eftir Jakob Frímann
Magnússon
„Eitt mik-
ilvægasta
verkefnið í
íslenskum
stjórnmálum
er að fjárfesta í arðvæn-
legri nýsköpun.“
Höfundur er varaþingmaður og tón-
listarmaður og tekur þátt í prófkjöri
Samfylkingar í Reykjavík.
MEÐ breytingum á lögum um
húsaleigubætur í fyrravor var
námsmönnum gróflega mismunað.
Meginreglan um réttindi til
greiðslu húsaleigubóta er sú að
húsnæðið sem leigt er sé með sér
salernis- og eldunaraðstöðu.
Nokkrar undanþágur hafa verið
gerðar á þessari reglu og voru
tvær þeirra lögfestar í fyrravor.
Önnur sneri að fötluðum á sam-
býlum og öðluðust þeir rétt til
húsaleigubóta þótt þeir uppfylltu
ekki þetta skilyrði. Hin sneri að
námsmönnm á framhalds- og há-
skólastigi sem leigja á heimavist
eða á stúdentagörðum og deila þar
eldhús- og snyrtiaðstöðu.
Þarna er námsmönum gróflega
mismunað eftir því hvort þeir
komast inn á heimavist eða stúd-
entagarð í herbergi eða verða að
leigja herbergi á almennum mark-
aði.
Húsaleigubætur á
stúdentagörðum
Námsmenn á heimavist eða
stúdentagörðum öðluðust rétt á
húsaleigubótum þótt þeir byggju í
herbergi með aðgangi að eldhúsi
og baði. Um 600 námsmenn bíða
nú eftir húsnæði á stúdentagarði
hér í Reykjavík. Námsmenn eiga
sem sagt ekki allir kost á slíku
húsnæði og verða að leigja sér
sambærilegt húsnæði annars stað-
ar, sem er almennt mun dýrara en
garður eða heimavist, en þar fá
þeir ekki húsaleigubætur sam-
kvæmt núgildandi lögum ef þeir
deila eldhús- og salernisaðstöðu
með öðrum. Þetta óréttlæti í garð
fjölda námsmanna verður að leið-
rétta. Ég hef tvívegis lagt það til á
Alþingi en ríkisstjórnin hefur ekki
haft vilja til að leiðrétta þetta mis-
rétti sem námsmenn utan Garðs
eru beittir.
Námsmenn
utan Garðs
Eftir Ástu Ragnheiði
Jóhannesdóttur
Höfundur er alþingismaður og
sækist eftir 3. sæti í prófkjöri
Samfylkingarinnar í Reykjavík.
„Þetta
óréttlæti í
garð fjölda
námsmanna
verður að
leiðrétta.“
Prófkjör
Prófkjör stjórnmálaflokkanna vegna þingkosninganna í maímánuði nk. fara fram í vetur. Af því tilefni birtir
Morgunblaðið greinar frambjóðenda og stuðningsmanna. Þær er einnig hægt að nálgast undir liðnum próf-
kjör á forsíðu mbl.is.
BJÖRGVIN G. Sigurðsson er
vaskur maður sem mikill fengur
væri að fá inn á Alþingi. Hann hefur
sýnt og sannað með
þrotlausri baráttu
fyrir sameiningu
jafnaðarmanna, allt
frá stofnun Grósku,
og kraftmikilli vinnu
við uppbyggingu
Samfylkingarinnar
sem framkvæmdastjóri flokksins að
hann er traustsins verður. Björgvin
er kraftmikill fulltrúi ungu kynslóð-
arinnar í stjórnmálunum og ég styð
hann eindregið í flokksvali Samfylk-
ingarinnar í Suðurkjördæmi. Ég
skora á Samfylkingarfólk í kjör-
dæminu að kjósa Björgvin í öruggt
sæti. Það væri mikill sómi að því fyr-
ir Samfylkinguna að ungur og öfl-
ugur maður á borð við Björgvin sæti
í þingflokki hennar.
Virkjum krafta nýrrar kynslóðar
og kjósum Björgvin í flokksvalinu.
Björgvin
í öruggt sæti
Þórunn Elva Bjarkadóttir stjórnmálafræð-
ingur skrifar:
ÁGÆTA flokksfólk, nú er lag fyr-
ir okkur að kjósa Þorlák Oddsson –
einn af okkur – í eitt af efstu sætum í
prófkjöri Samfylk-
ingarinnar í Suð-
vesturkjördæmi.
Jafningja okkar sem
hefur lifað brauð-
stritið okkar, skilur
kjör okkar og hefur
barist fyrir bættum
kjörum verkafólks um langa hríð.
Þorlákur hefur sýnt það með iðju-
semi sinni, krafti, dugnaði og ósér-
hlífni að hann er verðugur fulltrúi al-
þýðu manna á Alþingi og vel til
forystu fallinn. Hann er eindreginn
talsmaður lífskjaratryggingar og
samhjálpar, skoðanir hans eru okkar
skoðanir sem hann fylgir fast eftir.
Ágæta Samfylkingarfólk, allir þið
sem teljið öflugan fulltrúa almenn-
ings eiga erindi á Alþingi Íslendinga
mætið í prófkjörið 9. nóvember og
kjósið Þorlák Oddsson bifreiðastjóra
í 3.–4. sæti.
Alþýðumann
á Alþingi
Ástríður Hartmannsdóttir skrifar:
AÐ undanförnu hafa verið settar
fram ýmsar kenningar um orsakir
þess að verð á matvöru er hærra á
Íslandi en annars staðar. Kenna
margir fákeppni um. Samfylkingin
hefur þó sett fram þá skýringu að
sú staðreynd að Ísland er ekki aðili
að Evrópusambandinu stjórni verð-
myndun hér. Erfitt er að skilja
þann málflutning því Evrópusam-
bandið er ekki kaupfélag sem rekur
matvöruverslanir. Vandinn og
möguleg lausn hans liggja okkur
nær.
Á árunum eftir síðari heimsstyrj-
öldina sannreyndu Íslendingar að
fákeppni og höft eru neytendum
kostnaðarsöm og draga jafnframt
úr möguleikum þeirra á vali á vöru
og þjónustu. Á umliðnum áratugum
hefur mikið átak verið gert til losa
íslenskt atvinnulíf úr klóm hafta og
ríkisafskipta. Aðild Íslendinga að
alþjóðlegum fríverslunarsamning-
um s.s. samningunum um EFTA,
GATT og EES hafa án vafa ýtt enn
frekar undir þessa þróun.
Enn standa þó ýmis vígi hafta.
Skýrasta dæmið er íslenska land-
búnaðarstefnan. Í anda sjálfstæð-
isbaráttunnar halda íslenskir
stjórnmálamenn tryggð við þá
hugsun að sjálfstæði landsins og ís-
lenskur landbúnaður séu bundin
órjúfanlegum böndum. Trú margra
á íslenskan landbúnað virðist samt
ekki vera meiri en svo að talið er að
hann sé ekki sjálfbær nema til
komi mikill stuðningur úr sjóðum
almennings. Fjárstuðningi er fylgt
eftir með flóknum reglum um hvað
bændur mega framleiða og hve
mikið. Að auki er landbúnaðurinn
verndaður með innflutningstak-
mörkunum á erlendum landbúnað-
arafurðum. Minnir þetta fyrir-
komulag um margt á
áætlunarbúskapinn sem rekinn var
í tíð Sovétríkjanna. Eins og allir
vita stóðu Sovétríkin ekki undir
þeim rekstri og urðu að lokum
gjaldþrota og leystust upp í kjölfar-
ið.
Þessi mikli stuðningur við ís-
lenskan landbúnað hefur hvorki
fært íslenskum bændum auðlegð né
komið neytendum til góða. Land-
búnaðarvörur, sem eru meginuppi-
staða í fæðu Íslendinga, eru hér
dýrari en annars staðar og tölur
sýna að bændur eru verst setta
stétt landsins. Það er löngu tíma-
bært að taka íslenska landbúnaðar-
stefnu til róttækrar endurskoðunar.
Það er sannfæring mín að ef
dregið verður úr stykjagreiðslum
til bænda, kvótakerfið í landbúnaði
afnumið og frjáls innflutningur á
landbúnaðarvörum leyfður, batni
hagur bænda og neytenda veru-
lega. Að auki ykjust rástöfunar-
tekjur ríkissjóðs. Það fé mætti t.d.
nýta til að efla enn frekar menntun
og rannsóknir sem eru drifkraftur
nýsköpunar í atvinnulífinu. Jafn-
framt gæfi afnám styrkjakerfisins í
landbúnaði stjórnvöldum svigrúm
til skattalækkana á einstaklinga, en
á þeim er síst vanþörf.
Hvorki neyt-
endum né bænd-
um til góðs
Eftir Stefaníu
Óskarsdóttur
Höfundur er stjórnmálafræðingur
og sækist eftir 6. sæti í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
„Þessi mikli
stuðningur
við íslensk-
an land-
búnað hefur
hvorki fært íslenskum
bændum auðlegð né
komið neytendum til
góða.“