Morgunblaðið - 13.12.2002, Page 64

UMRÆÐAN
64 FÖSTUDAGUR 13. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Á DÖGUNUM þurfti ég á af-
greiðslu að halda í ákveðinni þjón-
ustustofnun úti í bæ. Ég var tíma-
bundinn og fannst afgreiðslan ganga
heldur hægt fyrir sig. Röðin var löng,
ég varð óþolinmóður og leit stöðugt á
klukkuna. Mér fannst afgreiðslan
ekkert ganga.
Loksins. Ég var orðinn annar í röð-
inni. Náunginn á undan mér var með
skítugt, sítt hár. Hann virtist sveittur
og hallærislegur. Órakaður og klædd-
ur í einhverja fáránlega lúðalega
larfa. Hann var engan veginn í takt
við tímann. Það var ógeðsleg lykt af
honum. Ég hélt að hann ætlaði aldrei
að ljúka erindinu. Hann var farinn að
fara verulega í taugarnar á mér. Hélt
hann að ég hefði allan daginn fyrir
mér? Hélt hann að ég gæti eytt öllum
deginum í að bíða, og það vegna
seinagangsins í honum? Ég var orð-
inn verulega pirraður.
Svo sneri hann sér allt í einu við og
horfði rétt sem snöggvast fast en vin-
gjarnlega í augun á mér. Þetta var
einhvern veginn allt öðruvísi maður
en ég hafði ímyndað mér. Eitt augna-
blik fannst mér ég mæta augnaráði
frelsarans.
Fer hans minnsti bróðir kannski í
taugarnar á mér?
Ég leit undan. Varð niðurlútur og
hugsi. Ég minntist orða frelsarans:
„Allt það, sem þér gjörið einum þess-
ara minna minnstu bræðra, það hafið
þér einnig gjört mér.“
Ég fékk sting í hjartað. Ég skamm-
aðist mín.
Til umhugsunar og
verka á aðventu
Notum aðventuna og jólin til að
hugsa okkar gang, gagnvart sjálfum
okkur og næsta manni. Notum dag-
ana sem í hönd fara til að hugleiða af-
stöðu okkar gagnvart því fólki sem á
vegi okkar verður. Jafnvel okkar
minnsta bróður eða systur. Líka þeim
skítugu, sveittu og hallærislegu. Þeim
sem okkur finnst varla samboðin okk-
ur og við viljum helst ekkert vita af.
Já einnig þeim sem kunna að fara í
taugarnar á okkur.
Hugum að náunganum með um-
burðarlyndi, í þolinmæði og án þess
að dæma hann. Komum fram við
hann minnug þess sem frelsarinn
sagði: „Allt það, sem þér gjörðuð ekki
einum hinna minnstu bræðra minna,
það hafið þér ekki heldur gjört mér.“
Leyfum hinu lifandi orði að móta
hugarfar okkar, framkomu og verk.
Orðinu, sem við höldum nú upp á í
enn eitt skiptið, að varð hold á jörðu,
og bjó með okkur fullur náðar og
sannleika. Hann var sendur af kær-
leiksríkum Guði, okkur til fyrirgefn-
ingar og lífs. Komum fram við náung-
ann eins og um frelsarann sjálfan
væri að ræða.
Í gleði og friði!
Skítugur, sveittur
og hallærislegur
Eftir Sigurbjörn
Þorkelsson
„Notum að-
ventuna og
jólin til að
hugsa okkar
gang, gagn-
vart sjálfum okkur og
næsta manni.“
Höfundur er rithöfundur og
framkvæmdastjóri Laugarneskirkju.
VEGNA vinkonu minnar Stein-
unnar Nóru Arnórsdóttur sem er
látin úr geðhvörfum langt fyrir ald-
ur fram finn ég mig knúna til að láta
vita að það er til hjálp. Það eru
fundir fólks með geðhvörf sem
byggjast á tólfsporakerfi AA-sam-
takanna. Þeir eru klukkan níu á
fimmtudagskvöldum í húsi Geð-
hjálpar, Túngötu 7 í Reykjavík.
Tólfsporakerfið grundvallast á að
viðurkenna sjúkdóminn og stjórn-
leysið sem fylgir honum, taka
ábyrgð á sjúkdómnum, hlusta á aðra
og veita æðra mætti inngöngu í sitt
líf samkvæmt skilningi manns á
honum.. Í stuttu máli deila reynslu,
styrk og vonum. Þetta er áhrifarík
leið til að öðlast bata og byggist á
sjálfshjálp án þess að hafna lækn-
isfræðinni.
Flestir kynnast AA-samtökunum
eftir meðferð hjá SÁÁ eða Land-
spítalanum, en þar eru sporin tólf
höfð að leiðarljósi. Hins vegar er
engin geðdeild á Íslandi sem hefur
lagað þetta kerfi að geðsjúkdómum
þannig að sjúklingar vita ekki af
þessari leið, vita ekki af fundunum.
Ég skora á heilbrigðisyfirvöld á Ís-
landi að skoða þessa leið með hlið-
sjón af geðheilbrigði. Og ég skora á
yfirmenn geðdeildanna að leyfa
fundi þar. Þegar fólk hættir að vera
ofurseld fórnarlömb og fer að gera
sér grein fyrir því að það getur átt
þátt í batanum fara kraftaverk að
gerast.
Ég ætla samt ekki að leika guð og
segja að leiðin sé óbrigðul. En ég
hef sótt fundi í rúm þrjú ár og það
hefur hjálpað mér. Fundirnir réðu
úrslitum um það að ég féllst loks á
að taka lyf. Kannski er þetta líka
eins og að taka púlsinn, taka púlsinn
á líðan, svefni, mataræði og hreyf-
ingu, samskiptum við fjölskylduna,
vinnuna, lyfin og þakklætið. Og ég
rifja upp söguna mína, hvernig þetta
var, hvað gerðist og hvernig þetta
er. Til að minna mig á. Og formið er
skýrt, fundurinn stendur í klukku-
tíma, einn talar í einu. Allt eins ein-
falt og hugsast getur.
Og ég viðheld lönguninni til að
láta mér batna. Og þagga niður í
sjúkdómnum sem lofar gulli og
grænum skógi fái hann minnsta
pláss.
Steinunni fylgdi hressandi gustur,
hún var svo sérstök að hún vakti
með mér löngun til að skrifa sögu
hennar, hún var skarpgáfuð, ofur-
viðkvæm og alltaf að koma á óvart
sem er aðalsmerki þeirra sem eru
góðir í að ná sambandi við aðra. Það
veit enginn nema guð hvort hægt
hefði verið að bjarga henni. En fyrst
fundirnir geta hjálpað mér geta þeir
hjálpað öðrum. Og það er skylda
mín að láta vita. Ég vil ekki sjá fleiri
deyja úr geðhvörfum.
Það er til hjálp
Eftir Elísabetu K.
Jökulsdóttur
Höfundur er rithöfundur.
„Þegar fólk
fer að gera
sér grein fyr-
ir því að það
getur átt
þátt í batanum fara
kraftaverk að gerast.“
Góðir skór
Skóbúðin
Miðbæ Háaleitisbraut 58-60
Sími 553 2300
Ráðgjöf á fimmtud. kl. 15-18 og laugard. kl. 11-15.
www.starri.is
Sérhæfing í
Intel-vörum
Móðurborð - Örgjörvar
- Flatir skjáir
3ja ára ábyrgð