Tíminn Sunnudagsblað - 22.07.1962, Blaðsíða 17
HINN HORFNI i
AMERIKUMAÐUR {
í Bandaríkjunum blómstrar fyr-
irbrigði það, er á íslenzku hefur
verið nefnt kúreki. Þótt hlutverki
kúrekans sé löngu lokið í land-
námi þessa víðlenda ríkis, hefur
hann unnið sér sæti á sviði kvik-
mynda og sjónvarps. Hann hefur
tröllriðið svo mjög þessum tveim-
ur ríku þáttum í daglegu lífi
Bandaríkjamannsins, að segja má,
að kúrekamyndir ásamt auglýs-
ingum séu meginuppistaðan í dag-
skrá fjölmargra sjónvarpsstöðva
vestanhafs. Ýmsum hefur blöskr-
að, hve mjög kúrekinn hefur ver-
ið fegraður og gyhtur og hve
langt hefur verið vikið af vegi
sannleikans í frásögnum af hon-
um. Einn þeirra er höfundur þess-
arar greinar, sem hér birtist laus-
Iega þýdd. Hún ber flest einkenni
þess, að hún er skrifuð fyrir
Bandaríkjamenn, þar sem segja
má, að efnið, sem tekið er til
meðferðar, sé þíýrra einkaeign.
Ég er enginn fjárhættuspilari —
síðast er ég lagði nokkuð undir, var,
þegar ég gekk í hjónaband — en ég
er samt fús til að veðja dálítig við
þig.
Ég þori að veðja fimm á móti ein-
um um það, að gangir þú yfir að .
•sjónvarpstækinu þínu núna og kveik-
ir á því, muntu sjá eitthvað áþekkt
þessu:
Strákarnir eru að gera sér glaðan
dag í kránni. Loftið er mettað sígar-
ettureyk og hópur manna ryðst um
við barinn og kaupir sér að drekka
og ekki drykki af lakara taginu.
í einu horninu situr Prófessorinn
og glamrar á píanóið fyrir þá, sem
vilja dansa. Hrikalegir kúrekar
hringsnúast og stappa og þyrla dans-
félögum sínum um gólfið, því að
gnægg er af hinum Ijóshærðu, mál-
uðu krárstúlkum í ermalausum,
flegnum, rauðum silkikjólum. Sumar
þeirra láta líklega við ókunnuga hjá
barnum, en aðrar sitja við borð i
rökkursælum hornum.
í salnum miðjum stendur póker-
spil sem hæst. Fjárhættuspilarinn
Filip fíni er í bænum — spilið er
Iokaður póker, drykkurinn er whisk-
ey og spilamennirnir byssukarlar
miklir.
Skyndilega opnast vængjahurðirn-
ar upp á gátt, hinn ókunni stendur í
dyrunum og þögn fellur á salinn.
Jafnvel Filip fíni hikar við að stinga
ásnum upp í ermina, lítur upp og
mætir köldu augnaráði Hetjunnar
okkar.
Þú hefur auðvitað strax þekkt
Hetjuna okkar. Stígvélin hans eru
gljáburstuð, svipurinn hreinn, svarti
stetsonhatturinn í fallegum brotum
og yfir nauðrakað andlitið hefur
færzt hörkulegt glott.
Hann starir drykklanga stund á
Filip fína og drafar síðan með sam-
anbitnar varir:
„Þú áttir víst ekki von á mér eða
hvað, Filip? En nú hef ég náð þér.
Jæja, ómennið þitt — skjóttu!“
Filip fíni rís upp úr sæti sínu og
önnur höndin þýtur upp í axlaslíðrið.
En kúrekinn hleypir af byssu sinni
um leið og hann rís á fætur. Filip
fellur saman og hendur hans fálma
eftir snyrtilegu gati, sem myndast
framan á fallegu vestinu.
Og kúrekinn glottir kalt í dyrun-
um í fimmtíu faðma fjarlægð. Hann
stingur byssunni í hylkið, snýst á
hæli og stikar út í nótina Enginn
hamlar för hans, því að svona
hefndin í Villta vestrinu.
Auk þess er enginn tími til þess
að stöðva hann, bví að nú byrjar
auglýsing.
Já, svona er hefndin í Villta vestr-
inu. Eða öllu heldur, svona sérg þú
hana í sjónvarpinu, á kvikmynda-
tjaldinu eða lest um hana.
Það er aðeins einn falskur tónn í
þessu öllu. Þetta gerðist aldrei á
þennan hátt.
Við skulum fara yfir þetta aítur,
meðan auglýsingin stendur yfir í
sjónvarpinu.
Fyrst skulum við gægjast inn í
krána aftur, þetta fyrirtæki, sem ein-
kenndi svo mjög Villta vestrið og er
elskað af öllum þeim mönnum, sem
varðveitt hafa hjarta lítils drengs,
já, og oft reyndar höfuðið líka.
Um og eftir 1870, þegar kúrek-
arnir voru næstum eins margir á
sléttunum og kúaklessurnar, var
kráin oft fyrsta byggingin, sem reist
var í hverju nýju bæjarfélagi. Stund-
um var hún aðeins tjald. Þá var bar-
inn venjulega planki, sem lagður var
ofan á tvær tunnur eða jafnvel tvo
kúreka, sem voru orðnir nægilega
drukknir.
En þar sem bærinn okkar er lík-
iega dálítið yngri. skulum við gera
ráð fyrir þvi, að krá hans sé í timb-
urhúsi. f henni eru borð og stólar og
dálítið dansgólf, já, jafnvel stigi og
svalir með lélegu handriði, svo að
skúrkurinn geti fallig í gegnum það,
ef þörf krefur.
En loftið í kránm er ekki mettað
sígarettureyk. Þeir voru fáir, kúrek-
arnir, sem reyktu sígarettur. Sumir
reyktu vindla, en á móti hverjum
einum, sem þag gerði, voru tíu, sem
tuggðu tóbak. Mikilvægasta húsgagn-
ið í hverri krá var því spýtubakki
úr messing.
Söngtextinn var venjulega: „Ó, hve
ég sakna þín í kvöld." en þar var
enginn Gene Autry né Roy Rogers
til þess ag leika lagið fyrir þig á
T t M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ
497