Íslendingaþættir Tímans - 04.10.1968, Blaðsíða 18

Þorsteinn Guðlaugsson
sjómaður
Þriðjudagmm 13. ágúst s.l. var
gerð frá Fríkirkjuirmd hér í borg
úibfc<r Þorsiteims G-ulðíaiugssonar.
Ég var búinm að þekkja hann og
umgangast meira og minma allar
götur frá árimu 1922. Öllúm finnst
oss það sviplegt þegar vinir kveðja
ekki sízt ef fyirirvarinn er jafn
stuttur og hór var. Það kom þó
fleira upp í huga mér þennan sól-
bjarta dag en sökmuðurinm eimn,
er hanm var borinn til moldar, er
ég renndi augunum yfir hinn æsku
bjarta hóp afkomemda hamis, er var
samankominn til að fylgja hon-
um síðasta spölimn. Þarsteinn var
komimn á níræðisaldur og hafði
lifað langa, hamingjuríka og
starfsama ævi. Að vísu hafði lífs-
baráttan oft verið hörð og tvísýn
og byrðarnar þungar. En slíkt var
almemnt fyrirbrigði fyrr á árum,
ekki sízt á barnmörgum heimilum.
En hamn stóð ekki eimn í barátt-
unní, því við hlið hans stóð hans
frábæra eiginkoma Ástríður
Oddsdóttir, þar til hún féll frá
fyrir sjö árum. Ég átti þess kost
að kynmast þeim hjónum mjög ná-
ið, því Ástríður heitin var móður-
sýstir konumnar minnar, sem hafði
verið hjá hernni um tíma er hún
var á barmsaldri og bar æ síðan
til hennar dótturþel. Svo sterk
voru þau tryggðabönd, að um ára-
tugi leið helzt ekki svo heill dag-
ur að þær hittust ekki að máli. —
Þegar litið er yfir æviferil Þor-
steims heitins nú við leiðarlok, má
öllum vera það ljóst, að hér var
maður að kveðja okkur, sem eftir
stóðum, sem hafði verið gæfumað-
ur í lífimu, fyrst og fremst vegna
þess hvermig hamn var gerður.
Fyrrihluta ævi sinnar var Þor-
steirnn um áratugi á íslenkum
botnvörpuskipum, lengst á skipum
Alliamce-félagsiins og bátsmaður
um mörg ár hjá Guðmundi Mark-
ússyni skipstjóra. Eins og kunnugt
er fylgir slíku starfi mikið manma-
forræði, þó breytingar yrðu mikl-
ar við setningu vökulaganma er
upp vom teknar tvær vaktir
stað einmar áður. Þegar talið berst
að mönmum, sem eiga að stjórna
vimnu á botnvörpuskipum, heyrir
maður oft setningu eins og þessa:
„Þetta er prýðismaður, en ég
þekki hann nú ekki nema til hálfs,
því ég hefi aldrei verið með hom-
um til sjós.“ — Það er míikill saran
leikur fólgin í þessuim orðum, því
viðmót manrna, sem hér eiga hlut
að máli, hlýtur að vera með tvenm-
um hætti. Það er ólíkur maður,
maðurinm sem á að skipa mörgum
mömnum fyrir verkum á dekki,
vaka yfir því að enginm fari sér
að voða eða verði fyrir slysum í
veiðiferð eða siglingu, eða maður-
inm, sem er áhyggjulaus í larndi
meðal fjölskyldu og vina. Og á
sjómannamáli má segja, að ekki
komi til mála - nein „elsku
mamma'1, ef ekki er brugðið skjótt
við og skipumum hlýtt á þeim vett-
vangi fljótt og hiklaust. — Þor-
steinm var geðríkur maðuir og laus
við tæpitumgumál. Hins vegar átti
hanm til mikla hiýju í fari sínu,
sem kona hans og börn höfðu
auðvitað mest af að segja. Ég get
ekki sti'llt mig um að segja frá
einu atriði um samisikipti hanis við
böm. f næsta raágrenmi vi® heim-
ili Þorsteins ólst upp ætttogi komu
hans, sem nú er látiran. Skömmu
fyrir amdlát hans hittumst við á
förraum vegi. Meðal þess bar á
góma hjá okkuir var heimili Þor-
steins, en kona hans var þá ný-
'látin. „Ég átti engam pabba að
leita til,“ sagði hamm. „En þega-r
Þorstetom Guðlaugsson var að
koma úr siglimgum, færði hanm
mér það sama og símum eigto
direngjum. Það var ekki fyrr en
óg var orðinm fulliorðton maðuir, að
mér varð það ljóst, hversu mikið
sólskto hanm hafði borið inm í
bermskuár mto“. — Sjómianmisferli
sírnum lauik Þorsteinm með sóma og
þótti hvarvetma góður félagd og 1
verk hans þurfti emginm að
gamga. Hanrn hafði verið samfleytt
í tuttugu ár með Guðmiumdi Mark-
ússyni skipstjóra og verið báts-
maður hjá honum. Byggi ég um-
sögn mína af sjómenmsku Þor-
steiras á umsögn hans. — Þorstetom
var félagshyggjumaður alla ævi,
sem treysti meira á fjöldans frama
en fárra auð og völd.
Þorsteiran Guðlaugsison var
fæddur hér í Reykjavík 30. marz
1886. Foreldrar hans voru þau
hjómto Guð'lauguir Þorsteinssom,
ættaðuir úr Ármessýslu og Margrét
Guðmumdsdóttir ættuð af Vatns-
leysuströmd. Á 4. ári missti Þor-
steimn föður sinm. Fluttist móðir
haras þá með börm sím austur í
Ármessýslu, og þar ólst hanm upp
fram undir tvítugsalduir. Þá flutt-
ist harnn til Reykjavíkur og gerðist
sjómaður, fyrst á skútum en síð-
an á togurum, þar til hanm hætti
sjómemmsku á stríðsárunum síðari
og tók að vinma við netagerð í
landi. — Þorstetom kvæntist 21.
febrúar 1908 Ástríði Oddsdóttur
úr Reykjavík Varð þeim 10 barma
auðið og eru 8 þeiirra á lífi. 6 hér
heimia og tvær dætur búsettar í
Bamdaríkjumum. Af systkinum
18
(SLENDINGAÞÆTTIR