Íslendingaþættir Tímans - 28.03.1984, Blaðsíða 8

Páll Magnússon,
frá Bitru
Fæddur 15. janúar 1894
Dáinn 16. febrúar 1984
Páll Magnússon frá Bitru, fyrrv. starfsmaður
Bögglaafgreiðslu KEA á Akureyri, iést hinn 16.
f.m. háaldraður og farinn að heilsu og líkams-
kröftum. Hann var jarðsunginn frá Akureyrar-
kirkju 23. febrúar. og flutti aldavinur hans, sr.
Birgir Snæbjörnsson, honunt fallega kveðju við
það tækifæri og minntist hans hlýlega sem verðugt
var. Páll var um sína daga vel þekktur maður á
Akureyri og í eyfirskum sveitum, vinamargur og
kunnur fyrir háttvísi og ráðvendni.
Páll var Eyfirðingur að ætterni, fæddur 15.
janúar 1894 í Bitru í Glæsibæjarhreppi. Voru
foreldrar hans hjónin Magnús bóndi í Bitru
Tryggvason frá Vöglum í Hrafnagilshreppi og
Sigríður Kristjánsdóttir, einnig ættuð úr Fram-
Eyjafirði. Magnús í Bitru var duglegur bóndi, en
ráða má af líkum, að heimiliö hafi verið þungt og
ekki auður í garði, þótt þar virðist öllu hafa reitt
vel af vegna dugnaðar hjónanna og barnaláns,
þótt mörg væru börnin. Alls voru Bitrusystkin 9
talsins, fædd á árabilinnu 1892-1906 og komust öll
til fullorðinsára, lifðu fram á gamalsaldur. 3
bræður og 6 systur. Bræðurnir voru Ólafur,
sundkennari á Akureyri. Páll, sem hér er minnst
og Tryggvi, póstfulltrúi í Reykjavík. Voru þeir
bræður elstir systkinanna, og mjög jafnaldra.
Systurnar voru: Kristín, giftist Finni Sigmundssyni
landsbókaverði í Reykjavík, María átti Karl
Kristjánsson á Akureyri, Jónína, býr á Akureyri,
giftist Guðmundi Baldvinssyni frá Sólborgarhóli.
Lára, ógift og barnlaus, bjó í Reykjavík. Anna,
heima á Akureyri, ógift, og Septína, bjó á
Akureyri, ógift en átti eina dóttur. Öll eru þessi
systkin nú látin nema þær María, Jónína og Anna.
sem eiga heima á Akureyri.
Það varð Bitruheimilinu mikið áfall, þegar
Magnús Tryggvason dó á besta aldri frá konu og
9 börnum, því elsta 17 ára og því yngsta þriggja
ára. Páll var þá 15 ára þegar faðir hans féll frá.
Sigríður Kristjánsdóttir hélt áfram búskap nokkur
ár eftir lát manns síns, og naut þar sinna tápmiklu
sona, Ólafs og Páls, en Tryggvi var í fóstri hjá
föðurfólki sínu á Vöglum. Ólafur giftist burtu og
fór að búa á annarri jörð þar í sveitinni, og fluttist
þá forstaða heimilisins mjög í hendur Páli. sem
ætíð vann móður sinni og ungum systrum, svo að
heimilið sundraðist aldrei, þótt fjölskyldan flyttist
frá Bitru og hætti þar búskap. Fer ekki milli mála
að þá vann Páll mikið og óeigingjarnt starf fyrr
móður sína og systur, þegar mest reið á. Má geta
nærri að vinnan sat þaralgerlega í fyrirrúmi, enda
munu ekki tvímæli á, að Páll notaði hverja stund
og hvert tækifæri til þess að vinna fyrir heimilinu
og verða móður sinni að liði í erfiðri lífsbaráttu.
Skólanám kom auðvitað ekki til greina. Hjá Páli
6
varð brauðstritið því snemma aðalhlutskiptið. og
ekki varð annað séð en að hann yndi því án
minnstu beiskju. Hann var vel að manni, mikill
verkmaður og eftirsóttur til vinnu af þeim. sem
slíku réðu. Lengi vann hann við sprengingar í
grjótnámi Akureyrarbæjar og e.t.v. víðar, sann-
kallaða erfiðisvinnu.
Frá 1945 og fram yfir sjötugt var Páll starfsmað-
ur Kaupfélags Eyfirðinga, fyrst í þjónustu kjöt-
búðar, en lengst af starfandi í „bögglaafgreiðsl-
unni". sem svo er nefnd og þekkt hefurverið sem
eins konar miðstöð samgangna um sveitir Eyja-
fjarðar. Naut Páll sín vel í þessu starfi og leysti
það ágætlega af hendi. Mun Páli hafa þótt
skemmtilegt og tilbrcytingasamt að vinna í böggla-
afgreiðslunni, þangað átti margurerindiogjafnan
mikið um að vera. Persónueigindir Páls nutu sín
á þessum stað, góðvild hans og hjálpsemi. snyrti-
mennska hansog ráðvendni. Auk þess var það svo
að þó að Páll træði sér hvergi fram, var hann í eðli
sínu mannblendinn og félagslyndur og dró sig ekki
í skel, síst af öllu í hópi vina og jafningja. En það
voru einmitt slíkir menn, sem lögðu leið sína á
bögglaafgreiðsluna. Þar verða reyndar allir jafnir
um leið og þeir koma inn fyrir dyr.
Páll kvæntist 16. maí 1931 Helgu Jónsdótturfrá
Öxl í Húnavatnssýslu, einarðri og gáfaðri konu,
sem mikið lét að sér kveða í ýmsum félagsmálum
á Akureyri á sinni tíð. Þau Páll voru ekki bráðung
þegar þau gengu í hjónaband, og talin voru þau
býsna ólík að gerð. Þau virðast þó hafa átt
ýmislegt sameiginlegt, því sambúð þeirra varð hin
farsælasta og síst verri en margra hjóna, sem
stofnað hafa til hjúskapar síns fyrir girndarráð ein
saman. Þau Helga og Páll áttu friðsælt og fallcgt
heimili að Oddeyrargötu 6. Þar ríkti gestrisni,
myndarskapur, ættrækni og tröllatryggð við þá,
sem þau gerðu að vinum sínum.
Helga Jónsdóttir lést 20. júlí 1969. Uppúr því
flyst Páll á Dvalarheimilið Hlíð á Akureyri og átti
þar heimili til dánardægurs. Sr. Birgir skýrði frá
því í útfararræðunni, að Páll hefði gefið Akureyr-
arkirkju peningagjöf til mininningar um konu
sína, og var upphæðinni ráðstafað til sjóðs, sem
Kvenfélag Akureyrarkirkju hafði stofnað í því
skyni að kosta flóðlýsingu kirkjunnar hið ytra.
Annað sem Páll Magnússon lét af hendi rakna við
góð málefni verður ekki rakið hér, en á margan
hátt liðsinnti hann náunga sinum og þau hjón
bæði, en ekki varð þeim barna auðið saman og
eiga þau cnga niðja.
Páll hafði góða líkamsburði og var vel á sig
kominn. En að lokum féll hann eftir nokkuð
stranga glímu við Elli kerlingu, þá glímu sem
enginn vinnur. sem í henni lendir. Mér virðist ævi
Páls hafa verið einkar farsæl og að hann hafi skilað
m erkilegu dagsvcrki eins og reyndar öll þau
Bitrusystkin. sem vcrið hafa sérlega vel látin og
góðir þegnar talin.
Blessuð sé minning Páls Magnússonar.
ingvar Gíslason.
Þeir sem
skrifa
minningar-
eða afmælis-
greinar
í íslendinga-
þætti, eru
vinsamlegast
beðnir um
að skila
vélrituðum
handritum
ÍSLENPINGAÞ/ETTIR