Sunnudagsblaðið - 01.09.1957, Blaðsíða 8

504
sunnudagsblaðið
Fiðfan hans föður míns
ÞEGAR ég var barn heyrði ég
íöður minn leika á íiðlu sína, næst
um daglega, að undanteknum
sunnudögum. Þegar hann eignað-
ist. fyrstu fiðluna sína, er hann var
lítill drengur, sagði móðir hans,
að það væri syndsamlegt að leika
á hljóðfæri á sunnudögum. „Það
getur þú beðið með þar til þú ert
orðinn áttræður“, sagði hún. „Eft-
ir þann aldur geturðu leikið á
fiðlu, hvenær sem þig langar til“.
Amma mín var fyrir löngu sofn-
uð svefninum langa, þegar ég
sunnudag einn kom í heimsókn til
föðurhúsanna í Texas. Þegar ég'
kom að húsi foreldra minna, stað-
næmdist ég undrandi. Ég trúði
ekki mínum eigin augum. Fiðlutón
ar hljómuðu út um opinn glugg-
ann.
Það var faðir minn, sem lék á
fiðluna — og þó var sunnudagurf
Og ég heyrði það á hljómfallinu
að hann var í léttu og góðu skapi.
Ég spurði hann strax, hversvegna
hann hefði brotið eina af lífsregl-
um sínum, með því að leika á fiðl-
una á sunnudegi, og andlit hans
varð eitt bros.
,,Ég er kominn yfir áttrætt. svo
að nú get ég leikið á fiðluna hve-
nær sem mig langar til.“
Fiðlan hans var sem einn óað-
skiljanlegur hluti af honum sjálf-
um. Hann hafði leikið á hana í 70
ár. Tíún var hinn trúfasti föru-
nautur hans, og til hennar leitaði
hann gleði og styrks1 á dimmum
dögum, og hún var líka sérkenni
litla bæjarins okkar, já, jafnvel
alls héraðsins.
Pabbi kunni ekki að lesa nótur,
og hann hafði aldrei notið neinnar
kennslu: hann lék á fiðluna eftir
eyranu, en hann gat leikið hvert
lag, sem hann hafði heyrt einu
sinni til tvisvar. Þegar fram liðu
stundir fór hann einnig sjálfur að
semja lög. Sum af lögunum hans
voru dapurleg en önnur fjörleg,
allt eftir því hvernig lá á honum,
þegar hann samdi þau.
Pabbi byggði sér nýbíli, og var
erfitt í ári hjá honum fyrst í stað,
því þetta var áður en nútíma
tækni kom til sögunnar. Hann
brenndi dálítið Stykki af skógi til
þess að geta ræktað jörðrtia, og því
næst gekk hann á eftir hinum gam-
aldagsplógi sínum frá morgni til
kvölds, til þess að brjófa jörðina
og geta þar með séð sér, konu sinni
og sjö börnum farborða. Ég man
að einu sinni heyrði ég pabba og
mömmu tala um það sín á milli,
llillUttllHÚI[lflilllllliiiB!l!ip.|í|ipUIJItlÚIHIfAÍ|pi|nil!ll!!HipillilllillltltljÚ||i|l!jlllHI
Eftir
Lewis Nordyke
hvort þau ættu heldur að kaupa
einn eða tvo poka af fræi til þess
að sá í nýplægt stykki á akrinum,
og þau urðu sammála um, að þau
yrðu að iáta sér nægja einn, — og
þó fengu þau næga uppskeru.
„Maður getur orðið gráhærður
út af því,“ sagði pabbi, ,,að vera
svo fátækur, að maður skuli ekki
geta keypt það lítilræði af fræi,
sem maður helzt þyrfti með.“
Faðir minn vann og vann og
hlýfði sér hvergi, en ólán og von-
brigði eltu hann — það voru ýmist
þurkar, flóð, meindýr, lækkað verð
á framleiðslunni og því um líkt,
sem áhyggjunum og vonbrigðun-
um ollu. En þegar erfiðlegast gekk,
var það jafnan fiðlan, sem hann
greip til og hún mildaði raunir
hans. Daginn, sem hann og
mamma höfðu verið að tala uffl
frækaupin, tók hann fiðluna, sett-
ist inn í svefnherbergi og tók að
leika angurvær og döpur lög, en
eftir því sem á leið urðu lögin f jör-
legri, og hann tók að leika gömul
danslög, sem hann kunni kynstrin
öll af. Eftir hálftíma kom hann út
og raulaði fyrir.munni sér, gekk
út að akrinum og tók til að plægja.
Eitt vorið, þegar við höfðum sáð
til bomulls og korns, kom ausandi
rigning, sem stóð yfir í þrjá sólar-
hringa samfellt. Lækirnir flóðu
vfir bakka sína og flæddu út á ak-
urinn, svo að gróðurmoldin rann
burtu. Ég gekk um flóðasvæðið
með föður mínum og einum af
nágrönnum okkar, og sá eyðilegg-
inguna, er regnið hafði gert. Þar
sem áður hafði verið þykkt lag af
mjúkri og mildri mold sáum við
nú plógförin í hörðum leirborn-
um jarðveginum. Nágranni okk-
ar skerpti hnífinn sinn á skósól-
anum og sagði örvinglaður:
„Það skynsamlegasta væri að
skera sig á háls, svo maður væri
laus við þetta allt saman.“
„Komdu með heim og við skúl-
um borða hádegisverð,“ sagði fað-
ir minn.
Og þegar þeir höfðu borðað, tók
hann fiðluna sína og tók að leika
á hana. Klukkustund síðar voru
þeir báðir komnir í bezta skap og'
teknir að ráðgera, hvernig þeir
æt.tu að fara að því að raka því
sem eftir væri af gróðurmoldinni
saman í smábeð og sá í hana á ný.
En þegar nágranni okkar hafði
unnið þrjá daga á akri sínum, var
hann aftur kominn að því að bug-
ast og gefa allt frá sér. Allt virt-
ist svo vonlaust. Um kvöldið
hringdi hann til pabba og spurðí <"
hvort hann vildi leika stundar-
korn á fiðluna fyrir sig.
Pabbi tók fiðluna ofan af veggn
um og tók sér stöðu frami fyrir
símanum. Þar lék hann fjörlegt
danslag’ og söng með.