Frjáls þjóð - 06.12.1958, Blaðsíða 7

FRJALS ÞJDÐ
— 'cHa.u.ifanfacjmti 6. cíeá. 1958
6786 skólanemendur segja5 vlð öönsku þjóöina:
/
Sendíð okkur Jiandritin heint
í haust stofnaði ungt fólk í
Reýkjavík samtök, er það
nefndi Menningarfélag íslenzkr-
ar æsku og er kjörorð þess
íélags:
Vakið, vakið, hrund og halur
heilög geymið Islands vé.
Fyrsta verkefni þessa félags
var söfnun undirskrifta í fram-
haldsskólum í landinu undi'r þá
áskorun til dönsku þjóðarinnar,
að hún skili íslendingum hand-
ritunum. Var ávarp samið í
samráði við Sigurð Nordal pró-
fessor. Alls skrifuðu 6786 skóla-
nemendur undir ávarpið, og
voru undirskriftirnar bundnar
í bók í prentsmiðjunni Hólum.
Hefur ávarpið og undirskrifta-
bókin nú verið afhent sendi-
herra Dana á íslandi.
Sjálft ávarpið er á þessa leið:
I
„Vér undirrituð, sem öll er- '
uin nemendur í íslenzkum fram-
haldsskc'um, sendum hinrú J
dönsku þjóð og stjórnarvöldum
hennar kveðju frá æskulýð fs- j
lands, ásamt þeim tilmælum
vorum og óskum, að ekki verði
lengur Iátið dragast úr hömlu J
að taka upp þá samninga um af-
hendingu íslenzkra handrita úr ■
dönskum söfnum, sem ráðgerð- j
ir voru sumarið 1957 í umræð-
um milli ríkisstjórna Danmerk-
ur og íslands. j
Fyrir oss vakir með þessu á-
varpi að koma í veg fyrir þann
hugsanlega misskilning, . að
handritamálið sé af íslendinga
hálfu stundarhreyfing, sem
æskan Iáti sér í léttu rúmi
liggja og geti því hjaðnað nið-
ur smám saman. En þessu fer
fjarri. Aldrei er meiri þörf á
því en á tímum svo hraðfara
breytinga, nýrra vandamála og
margvíslegra andstæðna, sem'
nú ganga jrfir ísland, að kunna'
sem glöggvust skil á fortíðinni,
hvort sem er til þess að varð-
veiía dýrmætustu erfðir frá
henni eða losna úr þeim f jötrum,
sem hún kann að liafa á oss
Iagt. Handritamálið verður ekki
hvors tveggja þessa sé gætt. j
Hér er um’ að ræða undirstöðu-
I
heimildir um sögu vora, mennta-
ir og menníngu, Sem hvergi|
eiga heima og hvergi koma að
fuilum notum nema á fslandi.*
Og vitundin um, að þær skuli
vera í herleiðingu í fjarlæguj
landi, er til þess fallin að ýfa
upp minningar um eymd og af-
brot horfinna kynslóða, sem
annars gætu orðið sársauka-
lausar og fallið í þá gleymsku,'
sem öllum væri fyrir beztu.
Skoðanakönnun sú, sem fram
fór í Danmörku fyrir einu ári,
virtist Ieiða i ljós, að yfirgnæf-
andi meiri hluti dönsku þjóðar-
innar mundi annaðhvort vera
fylgjandi afhendingu handrit-J
anna eða Iáta síg það mál engu
skipta. Það er sannfæring vorj
að hér beri í rauninni ekki meira
á milli en svo, að unnt sé að
finna lausn, sem báðir aðiljar
mætíu vel við una. Vér erun/
fús að viðurkenna og þakka af
heilum huga þær undirtektir,
sem málstaður vor hefir fengið
frá fjölda hinna beztu manna í
Danmörku og bera vitni um
meira frjálslyndi og réttsýni en
annars er títt að fái að njóta sín j
í skiptum þjóða á milli. Og vérj
óskum þess, ekki einungis
vegna fvamgangs handritamáls-
ins, heldur eigi síður hinni
döijsku þjóð til handa, að hér
megi þeir fá að ráða, lienni til
sæmdar og giftu, sem vita bezt
og vilja.“
Stjórn Menningarfélags ís-
lenzkrar æsku, sem er ópólitískt
félag, skipa þessir menn: Ólaf-
ur R. Grímsson, formaður,
Ragnar Kjartansson framkv,-
stijóri, Ólafur Davíðsson, ritari,
Garðar Halldórsson, féhirðir, og
meðstjórnendur Ingunn Eydal
og Franziska Gunnarsdóttir.
Aðventkirkjan.
O. J. Olsen flytur erindi í Að-
ventkirkjunni annað kvöld og
talar um Antikristinn mikla.
t Sjá nánar auglýst í blaðinu i
skilið til neinnar lilítar, nema dag. — Allir velkomnir.
Þórstafé í nýjuoi
búsakynnum
Um síðustu helgi opnaði Þórs-
café í Rcykjavík glæsileg húsa-
kynni að Brautarholti 20.
Húsið teiknaði Gísli Halldórs-
son arkitekt, Sigurður Flygen-
ring annaðist járnateikningár,
Gísli Halldórsson verkfræðing-
ur teiknaði hitalögn og loft-
ræstingarkerfi. Guðbjörn Guð-
mundsson trésmíðameistari og
Haraldur Bjarnason múrara-
meistari byggðu húsið.
Innréttingu teiknaði Sveinn
Kjarval, rafmagnslagnir ann-
aðist .Ingólfur Björgvinsson, en
trésmíði innanhúss Jónas Sól-
mundsson og Benóný Magnús-
son. Um uppsetningu á loftræst-
artækjum sá blikksmiðjan Vog-
ur, terrassó á gólf lagði Þór-
ir Bergsveinsson.
Gólfteppi eru ofin og lögð af
Kjartani Guðmundssyni, en
málarameistari var Ragnar Er-
lendsson. Axel Helgason
skreytti salinn.
Hinn nýi salur á Þórscafé tek-
ur 3000 manns, en gamli salur-
inn tók 220.. Salurinn er mjög
rúmgóður og vistlegur, dans-
gólfið er lagt terrassó, en það
er alger nýjung hér á landi
Ragnar Jónsson gat þess í
opnunarhófinu, að hann vænti
þess, að Þórscaíé yrði jafnvin-
sælt í hinum nýju húsakynnum
sem það hefði verið í hinum
eldri og Reykvíkingar myndu
eiga þar marga ánægjustund á -
ókomnum árum. Jafnframt'
i
lcvaðst hann vonast til, að(
skemmtanir fólks gætu orðiðj
með þeim mun meiri menn-
ingarbrag sem umhverfið væri
betra, sem það skemmti sér í,
„því að eins og fötin skapa
manninn, eins hefur umhverf-
ið áhrif á framkomu hans og
hugarfar,“ sagði Ragnar að
lokum.
Loftleiðir
Frair.h. af 5. síðu.
Þjóðviljans, fékk ekki áritun á
végabréf sitt fyrr en þann dag,1
er lagt slcyldi af stað, svo að
hann gat ekki orðið félögum
sínum samferða. Það hygg ég,1
að okkur hafi öllum fallið illaj
hvað sem stjórnmálaskoðunum
leið. En McCarthy er dauður, og
við skulum vona, að andi hans
sé ekki svo magnaður, að hann
fylgi niðjunum í marga liðu.
J. II
Oifreiðasaian
BÍLLINN
Varðarhúsinu
ssest i m ft m
Þar sem flesíir eru
bílarnir, |iar er úrvalið
mest.
Ofi góðir greiðsk-
skilmálar.
Helztu bækur Set-
bergs á þessu hausti
Eldóradó.
Hin nýja ferðbók Kjartans
Ólafssonar heitir „Eldóradó".
Kjartan hefur áður skrifað eina
ferðabók, „Sól í fullu suðri“,
sem kom út árið 1956 og seld-
ist upp strax. í „Eldóradó“ seg-
ir Kjartan frá ferðum sínum í
Chile, Perú, Bolivíu, Ecuador
og Kólombíu. Margar myndir
prýða bókina.
Síðasta bindið af vin-
sælu ritvérki.
Þriðja og síðasta bindið af
„Við, sem byggðum þessa borg“,
eftir Vilhjálm S. Vilhjálmsson,
er meðal jólabóka Setbergs.
Hefur Vilhjálmur nú átt tal við
25 aldraða Reykvíkinga úr öll-
um stéttum. Vilhjálmi S. Vil-
hjálmssyni lætur vel ævisagna-
ritun og leiðir sögumenn sína
fram í fjörlegri frásögn.
Bók um svaðilfarir
á sjó og landi.
Síðasta bók Dod Orsbornes,
hins fræga ævintýramanns, er
komin út á íslenzku og nefnist
„í dauðans greipum“. Allar fyrri
bækur Orsbornes hafa komið út
á íslenzku og notið vinsælda:
„Skipstjórinn á Girl Pat“,
„Svaðilför á Sigurfara“ og
„Hættan heillr“. Hersteinn
Pálsson þýddi bókina.
Auk þessa gefur Setberg út
margar barnabækur — Heiðu
og Pétur, Ævintýralegt jólafrí
eftir Eoðvar frá Hnífsdal, fram-
hald. Strákanna, sem struku og
fjórar smábarnabækur um Snúð
og Snældu.

7f 1 r ^ T1 E /1 ® \
/iiiqlysiö i Lrjalsn þjoo
Áhaldahús bæjarins, Skúlatúni 1, hefur eftirtaldar
Velar fil sök
a
Dodge ‘39 vörubifreið, 5 tonna, án palls og bretta-
samstæðu,
2 stk. Fordson ‘45 sendibifreið Vu tonns,
Plvmouth ‘42 fóiksbifreið,
Steypuhrærivél 200 1.
2 st. Suliivan loftpressur 105 cuft.,
Lanchester ‘46 fólksbifreið.
Tilboðum sé skiLað á skrifstofu bæjarverkfræðings,
Skúlatúni 2, eigi síðar en kl. 14,00 föstudag 12. des. n.k.
Fylcpf með fímanum:
Helztu kostir CARDA-glugga eru:
1) Eru þéttir bæði gegn vatni og vindi. Fylgja þeim sér-
stakir ofnir þéttilistar, sem setjast í, er gluggi hefur verið
málaður.
2) Hægt er að snúa grindunum alveg við og hreinsa allan
gluggann innan frá. Er þetta mikið atriði í íbúðum á
efri hæðum húsa.
3) Hægt er að hafa gluggann opinn í hvaða stöðu sem er
upp í 30°.
4) Einangrun ágæt, þar sem tvöfaldar grindur eru í glugg-
unum og nægir því að hafa 2 einfaldar rúður. Engin
móða eða frostrósir safnast innan á rúðurnar. ■
5) Loftræsting mun fullkomnari en við venjulega glugga.
Verkar hér líkt og loftræsting um reykháf.
6) Útsýni nýtur sín vel, þar sem hvorki sprossar eða póstar
skyggja á.
7) Hægt er að korna rimlagluggatjöldum fyrir milli rúð-
anna.
8) Hægt er að fara frá gluggunum opnum án þess að hætta
.sé á, að það rigni inn um þá.
Gluggarnir ejru seldir með öllum lömum og
læsingum áfestum,
Gluggana skal ekki steypa í, heldur setja í á eftir.
TiRibíirverziiínln VÖLUNDUR h.f.
Klapparstíg 1. — Sírni 18430.
.-í