Frjáls þjóð - 20.11.1964, Blaðsíða 3

FRJÁLS ÞJÓÐ
Málgagn Þjóðvarnarílokks islands
Útgefandi: Huginn h.f.
Ritnefnd: Bergur Sigurbjörnsson (ábm.), Bjarni Benediktsson
Einar Bragi, Gils Guðmundsson, Haraldur Henrysson. Her-
mann Jónsson, Einar Hannesson. Einar Sigurbjörnsson,
Framkvæmdastjóri: Þorvarður Örnólfsson
Auglýsingar: Herdís Helgadóttir.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 8 Sími 18985. Pósthólf 1419.
Áskriftargjald kr. 150,00 fyrir hálft ár; í lausasölu kr. 7,00.
Prentsmiðjan Edda h.f.
SKIPASMfÐAR
Ófáar eru þær ræSur,
sem haldnar hafa veriS á
undanförnum árum um mik
ilvægi íslenzks iSnaSar og
nauSsyn þess aS efla hann
stórlega. Fjölmargar grein-
ar hafa veriS skrifaSar um
máliS í blöS okkar og tíma-
rit. Oft hefur hins vegar á
þaS skort, aS menn gerSu
sár þess nægilega ljósa
grein, hvers konar iSnaSur
er okkur hagkvæmur og
nauSsynlegur á því stigi at-
vinnuhátta og þjóSfélags-
þróunar, sem viS stöndum í
dag. VerSur.og 'aS segja
sem er, aS Alþingi og rík-
isf*S.'Id hafa oft sýnt næsta
takmarkaSan skilning á
þessu máli, búiS ýmsum lítt
lífvænlegum góugróSri ó-
eSlileg skilyrSi, en sýnt al-
gert tómlæti eSa lagt jafn-
vel steina í götu iSngreina,
sem þurfa aS verSa og geta
veriS snar þáttur í uppbygg-
ingu nútímaþjóSfélags á Is
landi. Hér ríkir undarleg
tregSa um skynsamlegar aS-
gerSir á sviSi löggjafar, lána
starfsemi, útflutningsverzl-
unar og markaSsöflunar
meS tilliti til stórfelldrar efl
ingar fiskiSnaSarins. Og
ekki hefur ríkt meiri skiln-
ingur af hálfu opinberra aS-
ila á gildi þess, aS hér rísi
upp samkeppnisfær skipa-
og vélaiSnaSur. Högum viS
okkur í þeim efnum þveröf-
ugt viS aSrar fiskveiSa- og
siglingaþjóSir.
Tréskip hafa veriS smíS-
uS hér á landi um alllangt
skeiS, en viS svo erfiS skil-
yrSi, aS sá iSnaSur hefur
lítt náS aS þróast og taka
eSlilegum framförum. Hef-
ur fáránleg tollalöggjöf
löngum veriS honum fjötur
um fót, efni til skipasmíSa
hátollavara, en erlend skip
flutt inn tollfrjálst. Á síS-
ustu árum hafa risiS hér upp
nokkrar stálskipastöSvar,
en sá iSnaSur hlýtur aS
eiga hér framtíS, ef rétt er
á haldiS, ekki sízt af opin-
berri hálfu. Hinar nýju stál-
skipasmiSjur hafa skilaS
góSri vinnu og sent frá sér
myndarleg skip. Ætla mætti,
aS Alþingi og ríkisvald
teldu þaS skyldu sína aS
hlúa aS þessari nýju og mik
ilvægu atvinnugrein. En því
er ekki aS heilsa. Ekkert
hefur veriS gert af opinberri
hálfu til aS stySja þennan
iSnaS. Hann verSur aS
heyja harSa samkeppni viS
erlendar skipasmíSastöSvar,
sem boSiS geta miklu hag-
kvæmari lánskjör, bæSi
hærri lán og lægri vexti. Og
þaS er fyrst og fremst vegna
þess, aS aSrar þjóSir veita
skipaiSnaSi sínum marg-
víslegan stuSning af opin-
berri hálfu.
I' Vestur-Þýzkalandi nýt-
ur skipasmíSaiSnaSur bæSi
beins og óbeins fjárhagslegs
stuSnings.'ÁriS 1963 námu
beinir styrkir til skipasmíSa
R40 millj. ísl. króna, en auk
ss útvegaSi þýzka sam-
bandsstjórnin iSnaSi þess-
um lánsfé, sem nam yfir 3
milljörSum króna, meS lág-
um vöxtum, og gekk þaS fé
allt til lánveitinga til skipa-
bygginga fyrir erlenda aSila.
Á Italíu fara styrkir til
skipasmíSa stórhækkandi
meS ári hverju. Renna styrk
irnir einkum til vinnuhag-
ræSingar í skipasmíSastöSv
unum. Jafnframt eru ýms-
ar ráSstafanir gerSar til út-
vegunar á lánsfé meS góS-
um kjörum, sem skipa-
smíSastöSvarnar endurlána
síSan kaupendum skipanna,
innan lands og utan.
Japanir eru þó einna stór
tækastir í þessum efnum.
Japanskir skipakaupendur
geta nú fengiS um 80%
b^'ggingarkostnaSar nýrra
skipa aS láni meS hagstæS-
um kjörum, enda leggur rík
iS árlega fram mikiS fé til
aS greiSa niSur vexti*af lán-
um skipaeigenda vegna ný-
smíSa fyrir erlenda aSila
verulegan hluta byggingar-
kostnaSar meS 5.5% árs-
vöxtum.
I SvíþjóS hefur nýlega
veriS samþykkt í þinginu aS
stórauka ríkisábyrgSarveit-
ingar vegna lána til nýbygg
ingar skipa. I Noregi eru
BARÁTTAN FYRIR FRELSI
OG LÝÐRÆÐI í ASÍU
Moggi stærir sig oft af
hlutdrægni sinni í frétta-
mennsku. Öðru hvoru birtir
hann hólgreinar um sjálfan
sig fyrir frábæra umgengni
við staðreyndir, og ávítur á
önnur blöð fyrir hirðuleysi í
þeim efnum, jafnvel vísvit-
andi hagræðingu á sannleik-
anum til að snúa honum sér
í vil.
En þess á milli missir
Moggi andlitið og gleymir
gersamlega eigin ráðvendni.
Svo fór sl. sunnudag, þá skrif
aði leiðarahöfundur Mogga
um ástandið í Suður Viet-
nam og tókst (sennilega vís-
vitandi) að fara rangt með
hverja einustu staðreynd,
sem máli skipti. Af því til-
efni rifú’m við hér upp nokk
ur ab ” ’ aðfarir Banda-
ríkjanna . Vustur-Asíu-
FYRSTI LEPPUR
Framferði Batxlaríkja-
manna J Austur-Asíu undan-
fárna tvo áratugi hefui verið
með þeim hætti að hvertein-
asta heiðarlegt blað á Vestur
löndum hefur gefizt upp við
að verja það. Opinber af-
skipti Bandaríkjastjórnar af
málefnum þessa heircshluta,
hófust með því að taka Sjang
kæ-sékk undir verndarvæng
sinn. Sú dýrð stóð ekki lengi.
Spilling, ráðleysi og endemis
drullusokksháttur þessa hers
höfðingja endaði með alger-
um sigri kommúnistíi eftir
stutta ‘ baráttu. Bandaríkin
björguðu þó þessum brjóst-
mylkingi sínum og holuðu
honum niður á eynni Tai-
wan, þar sem honum hefur
verið leyft að koma upp fas-
istísku stjórnavfari með sjálf-
an sig sem einræðisherra.
Jafnvel bandarísk blóð viður
kenna að „frjálsar kosxdngar“
séu þar aðeins vel svið»ettur
gamanleikur. Aldrei hevrist
þó Mogginn gera kröfur um
frelsi til handa íbúum þessa
ógæfusama eylands.
ANNAR LEPPUR
Meðan á Kó.reustyrjöld-
inni stóð var okkur sagt, að
Bandaríkin væru að verja
frelsið í Suður-Kóreu. Banda
ríkin fengu S.Þ. til að leggja
blessun sína og opinberan
embættisstimpil yfir aðgerðir
þeirra þar. „Frelsið" hélt
velli. En tæpum áratug síðar
reis fólkið upp og rak
„föðurlandsvininn“ oa „frels-
arann" Syngman Rhee af
höndum sér. Og þá kom ým-
islegt undarlegt í ljós Það
sem Morgunblöð okkar á
Vesturlöndum kölluðu
„frelsi“ í Suður-Kóreu. köll-
Blásið lífi í leppinn.
uðu íbúarnir sjálfir reyndar
örgustu kúgun. Það sem
gekk undir nafninu „lýð-
ræði“ kölluðu þeir einræði
og ógnarstjórn. Það sem okk-
ur var sagt, að væri , frjálst
framtak" hikuðu Kóieumenn
ekki við að kalla spillingu og
skepnuskap í fjármálum og
opinberu lífi.
Sameinuðu þjóðirnai mega
sannarlega vera hrevknar af,
að þessu stjórnarfari var
komið á í þeii’ra nafni En
tók nú ekki betra við eftir
að Syngman Rhee hafði ver-
ið sendur til Hawaii á eftir-
laun á, kostnað útgerðar-
manna sinna? Hershöfðingi
hrifsaði völdin. Leynilögregl
an stjómar. Kosningar eru
enn falsaðar. Stjórnarandstæð
ingar fangelsaðir. Bandarísk-
ar ölmusur aðaltekjur lands-
Eftir
Olaf Hannibalsson
ins Vændi og svartur mark-
aður kringum ameríska setu-
liðið einn höfuðatvinnuveg-
urinn. Já, Suður-Kóieumenn
mega vera þakklátú öllum
þeim vestrænu ríkjiun sem
komu í veg fyrir, að þeir
sættu sömu örlögum og bræð
ur þeirra í norðri, sem búa
við hinn hryllilega koxnmún-
isma.
ÞRIÐJl LEPPURINN
Ekki höfðu Bandaríkin
fyrr lokið við að verja
„frelsi", „lýðræði" og , frjálst
framtak1 í Kóreu, en þeim
bauðst tækifæri til að taka
að sér sams konar hlutverk í
Víetnam. Þau gripu tækifær-
ið fegins hendi. Kaþólskur
prestur, Ngo-Din-Diem,
menntaður í Bandaríkjunum
var dubbaður upp til þjóð-
höfðingja. Hans fyrsta verk
var að neita að undiuita þá
Genfarsamninga, sem Mogg-
inn á sunnudaginn sakar
stjórn Norður-Víetnam um
að hafa rofið. Síðan hófst
hann handa um að tryggja
frelsið, lýðræðið og frjálsa
framtakið í landi sínu. með
dyggri aðstoð bandarískra
húsbænda sinna. Það tókst
þannig til, að voldug upp-
Frh. á r,ls 7
veittar miklar tollaívilnanir
á efni, sem flutt er inn til
skipasmíða. — Þannig
mætti lengi telja.
Hér á landi er kaupend-
um skipa að vísu veitt lán,
stundum af mikilli rausn,
þegar sömu aðilar og láta
hvert ábyrgðarlánið af öðru
falla á ríkissjóð geta hik-
laust haldið áfram að kaupa
skip og reisa verksmiðjur
með ríkisábyrgð. En skipa-
smíðastöðvunum er á eng-
an hátt gert kleift að stand-
ast hina erlendu samkeppni.
Þess vegna er meginhluti
nýrra skipa keyptur frá út-
löndum, enda þótt reynslan
sanni, að hægt er að smíða
jafngóð skip hér á sam-
keppnisfæru verði, aðeins
ef þeim yrði gért kleift að
veita hliðstæð lán. Meðan
þessu fer fram, er íslenzkum
skipaiðnaði haldið í spenni-
treyju. Hann á þess ekki
kost að vaxa og taka eðli-
legum þroska. Á þessu verð
ur Alþingi að ráða bót.
Frjáls þjóð — föstudaginn 20. nóvemW 1
3