Mánudagsblaðið - 27.06.1960, Blaðsíða 6
6
JtANUDAGSBLAÐIÐ
Mánudagur 27. júní 1960
II' -
Ivor Bent var fyrst og
fremst listamaður, og lista-
menn má ekki trufla með
heimiliserjum. Þetta vissi
TJrsúla, og hann kenndi í
brjósti um IJrsúlu. Hún hafði
gert eins og 'hún gat til að
varðveita frið í íbúðinni, en
það var henni um megn. Hún
var ráðleysingi. Það var allt-
af eitthvað að annaðhvort
henni sjálfri, börnunum eða
honum. Hann var dauðleiður
á þessu öllu saman.
Ibúðin var á tveimur efri
hæðum í húsi í Chelsea. Þau
höfðu tekið hana á leigu,
vegna þess að á herberginu
uppi á lofti var þakgluggi og
undursamlegt útsýni yfir
ána og því tilvalinn vinnu-
stofa handa Ivor. Ódýrt líka,
þar sem engin lyfta var í
húsinu, og þau urðu að
ganga upp óteljandi tröppur
til að komast að íbúðinni.
Ivor virti fyrir sér léreftið
fyrir framan hann. Hann var
óánægður með það, sem
hann hafði teiknað, og risti
í vonzku yfir það með teikni
krít, svo að hún hrökk í
tvennt. Hann fleygði stubb-
unum á gólfið og með hend-
ur í vösum gekk hann út að
glugganum og horfði þung-
búinn út.
Þetta var fallegur marz-
morgunn. Sólin var að koma
fram úr skýjunum og hann
■hafði gaman af að horfa á
sótuga bátana, sem runnu
hægt fram og aftur á
Tempsá. Stundum hafði hann
óskað sér, að hann hefði
nógu mikla peninga, svo
hann þyrfti ekki að teikna
auglýsingar. Þá gæti hann
byrjað að mála aftur.
Hann hofði kynnzt Úr-
súlu í London á einni blaða-
skrifstofunni, þar sem hann
hafði fengið fyrsta tilboð
sitt. Hún vann þar við
kvennablað. Hún 'hafði rit-
höfundarhæfileika og var vel
menntuð. Foreldrar hennar
voru dánir og höfðu ekki lát
ið henni eftir neina peninga,
og hún bjó hjá föðursystur
sinni, þegar Ivor hitti hana
fyrst. Faðir hennar hafði
einu sinni haft atvinnu á
vegum stjórnarinnar, og Úr-
súla leyfði Ivor ekki að
gleyma því. Aðalgallinn á
henni í hans augum var, hve
snobbuð hún var. Auk þess
var hún svo full af ensku
föðurlandsstolti, að fárán-
legt var. Þegar þau rifust,
gleymdi 'hún aldrei að minna
Ivor á, að hann væri hálf-
franskur, og að hann hefði
verstu galla beggja þjóð-
anna, en að hennar faðir
hefði umgengizt brezka
stjómmálaleiðtoga, og að
væri ekki einn einasti dropi
af útlendu blóði í hennar
fjölskyldu.
Hún sagði, að hún elskaði
hann ennþá, oð hann hallað-
ist heldur að þeirri trú.
Hann var hreykinn af því að
að vissu marki, en það veitti
lioniun enga unun. Hann var
alveg áreiðanlega. ekki leng-
3.
ur ástfanginn af Úrsúlu.
Hann var fyrir löngu kom-
inn yfir það — eða nánar til-
tekið strax eftir að Ann-
Louise fæddist. Því miður
hafði vesalings Ann-Louise
komið í heiminn, án þess að
þau hefðu óskað eftir henni,
hvoragt þeirra Ivor vissi, að
hann hefði aldrei átt að eign
ast börn. Hamr'vantaði alla
föðurhæfileika;' og til allrar
óhamingju voru þessi tvö
börn honum- ekkert augna-
yndi. Hvorugt þeirra virtist
hafa tekið í arf hinn minnsta
vott af fríðleik foreldranna.
Hann var ekki ómyndarlegur
maður, og Úrsúla hafði ver-
ið falleg stúlka.
Þegar hann stóð þennan
morgun í vinnustofunni
sinni, truflaður af orginu í
yngra barninu, þá mundi
hann allt í einu eftir konu,
sem hann hafði hitt í boð-
inu kvöldið áður. Hann hafði
lent í samræðum við konu
að nafni Julia Dount. 1
fyrstu hét hann að hún væri
mjög ung og ógift, en seinna
uppgötvaði hann, að þrátt
fyrir unglegt og drengjalegt
útlit, þá var hún gift kona.
Líkamlegt útlit hennar hafði
ekki gengið í augun á Ivor í
fyrstu, því honum geðjaðist
betur að frekar feitlögnu og
lostfengu kvenfólki, en eftir
að hann hafði talað við hana
í nokkrar mínútur, hafði
hann orðið fyrir undarlegum
áhrifum af hinum sérkenni-
lega tóbakslit á hári hennar,
og hvernig ’hún hafði horft
beint á hann og hinum næma
skilningi hennar. Hann hafði
talað meira við hana en nokk
urn annan, og eftir að hann
kom heim, mundi hann ýmis-
legt, sem hún hafði sagt, og
hvernig hún hló lágt, þegar
henni var skemmt, og hina
einkennilegu grænu birtu í
augum hennar. Hann ákvað
með sjálfum sér, að hann
hefði gaman af að mála
hana.
Nú var hann farinn að
hugsa um hana aftur. Skyldi
hann eiga eftir að sjá hana
aftur? Hann braut heilann
um, hvers konar maðúr mað-
urinn hennar væri, og hvort
hún elskaði hann.
Ann-Louise var hætt að
gráta. Loksins var friður í
vinnuherberginu hans. Ivor
andvarpaði og tók pakka af
sígarettum úr vasa sínum,
kveikti í einni og horfði óá-
nægjulega í kringum sig í
herberginu. Þar var allt á
eftir Denise Robins
tjá og tundri, hvorki hann
né Úrsúla gátu nokkurn tíma
haft nokkuð í röð og reglu.
Þar var líka kalt. Það logaði
á eimrni smágasofni í einu
horninu, sem lítill hiti var af.
En þegar Ivor var að vinna,
tók hann venjulega ekki eft-
ir kuldanum. Á hvítum veggj
unum hengu málverk. Flest
þeirra hafði Ivor málað, þeg-
ar hann var ungur. Honum
var ljóst, að þau komust
nálægt því að mega kallast
listaverk, en þó var eitthvað,
sem á vantaði. Óunnar, lif-
andi olíumyndir, æðandi haf,
hrikaleg f jöll með spænskum
blæbrigðum. Þau Úrsúla
höfðu eytt hveitibrauðsdög-
unum á Spáni. Og svo voru
ein eða tvær höfuðmyndir af
Úrsúlu.
II.
Dyrnar á vinnuherbergi
'hans voru opnaðar. Ivor
sneri sér bálreiður við. Hver
í andskotanum var að koma
núna og trufla hann, einmitt
þegar hann ætlaði að fara
að byrja að vinna?
Úrsúla stóð í dyrunum.
Hún var klædd eins og hún
ætlaði út. Hann leit kæru-
leysislega á hana. Hún var í
svartri kápu og með hatt
aft-ur á hnakka, illa greidd.
Hún hafði bersýnilega klætt
sig í flýti, og það var hvít
klessa af púðri öðrum megin
á nefinu á henni og blettur
af varalit í öðru munnvik-
inu. Kvefið sem hún var með
hressti ekki upp á útlitið.
Hann var ekki nízkur í
peningasökum við hana, þeg
ar hann átti þá, svo hún
hefði getað klætt sig betur,
en hún hafði engan smekk
fyrir fötum. Það vissi hann,
því þegar 'hann stundum
valdi á hana fallegan kjól,
gat hún aldrei borið hann al-
mennilega. Hún var alltaf
hálf subbuleg.
Hann sagði :
,,Eg er að vinna, Úrsúla.
Hvað viltu?“
„Peninga,“ sagði hún
þreytulega.
Hún var alltaf þreytt nú-
orðið. Einu sinni hafði hún
haft glaðleg, blá augu og
fallegt bros, þegar hún gift-
ist Ivor Bent, en gleðin var
■horfin úr brosinu, og nú var
það þreytulegt, og augnaráð
ið var fullt af áhyggjum og
gremju. Ennþá dýrkaði hún
Ivor, en henni gramdist fram
koma hans gagnvart henni
sjálfri og bömunum, og allt
lífsviðhorf hans.
Eg hef ekki neina peninga
'handbæra, sagði Ivor og hélt
áfram að teikna.
„Þá verð ég að fá ávísun.“
„Ó, guð minn. Getur mað
ur ekki fengið frið í fimm
mínútur. Eg lét þig hafa
fimm pund í fyrradag."
„Já, en þú skuldaðir mér
þau. Það eru húshaldspening
ar, sem mig vantar núna.“
„Og hvað gerðirðu við
fimm pundin?“
„Eg skemmti mér fyrir þá,
elskan.“
„Vertu ekki með neina
kaldhæðni."
„Jæja, hvað heldur þú að
ég hafi gert við þá? Eg borg
aði auðvitað gasreikninginn.
Eg sagði þér, að ég ætlaði
að gera það. Við höf ðum feng
ig viðvörunamótu, og þú vilt
líklega ekki, að það verði
lokað fyrir það, eða hvað?“
„Mér er andskotans sama.“
Hún brosti þreytulega.
„Mér líka. En ég býst við,
að við þurfum að hafa það
til að elda matinn.“
„Þá það. Þú eyðir alltof
miklu,“ sagði Ivor. „Það er
sama hvað mikið ég læt þig
hafa, þá vantar þig alltaf
meira. Þér helzt illa á fé.“
„Það er rétt af þér að
kenna mér um hlutina, hvað
svo sem þú gerir, elskan, en
gleymdu ekki, að þú ert sá
eini af okkur, sem hefur lif-
andi á gasinu allan morgun-
inn, og skilur það svo oft
eftir lifandi, nema þegar ég
man eftir að hlaupa upp til
að skrúfa fyrir það. Og þú
ert kannske búinn að gleyma
að þú hafði ekki peninga fyr
ir bílnum, sem þú tókst um
kvöldið, og ég varð að láta
þig hafa tíu shillinga af hús
haldspeningunum og .... “
Hann greip fram í stuttur
í spuna:
„I hamingju bænum hættu
að nöldra.“
Hún yppti öxlum.
„Þú þarft ekki að vera kvik
indislegur við mig, þó ég
þurfi að fá húshaldspen-
inga.“
„Eg er ekki að sjá eftir
peningunum,“ hrópaði hann,
„ég er ekki nízkur við þig,
en ég verð að hafa næði, þeg
ar ég ætla að fára að vinna.
Eg hef ekkert getað gert
allan morguninn fyrir öskr-
inu í krakkanum.“
„Mér þykir það leiðinlegt.
Hún var í einu af óþekktar-
köstunum. Það hefur verið
erfitt fyrir mig að ráða við
hana. Eg vil helzt ekki þurfa
að standa í sama stappinu
við þig núna.“
Hún klökknaði svolítið eins
og hún ætlaði að fara að
gráta. Ivor rann reiðin. Hann
gerði ráð fyrir að morgun-
inn hefði ekki verið skemmti
legri fyrir hana en hann, og
hún leit þreytulega út.
Hann tók nokkra punds-
seðla upp úr vasanum.
„Taktu við þessu. Eg
skrifa ávísun eftir hádegi.
Hún tók við peningunum
og stakk þeim í töskuna
sína.
„Þakka þér fyrir, elskan.
Mér þótti leiðinlegt, að ég
skyldi trufla þig.“
Hann kinkaði kolli.
Það voru alltaf þau vand-
ræði við Úrsúlu, að hún var
full af góðum áformum, ætl-
að að gera ótal hluti, en kom
þeim aldrei í verk. Hann
sneri sér aftur að teikning-
unni og byrjaði að vinna af
ákafa.
Úrsúla reyndi að rækja
skyldur þær, sem hún hafði
tekið á sig, þegar hún gift-
ist. Hún var löngu hætt að
láta sig dreyma um að verða
rithöfundur. Hana hafði allt
af langað til að skrifa sögu
eða leikrit. En hún mundi
aldrei gera það héðan af, því
það var aldrei tími til þess.
Þar að auki var Ivor svo gáf
aður og vinsæll. Hún mundi
alltaf hverfa í skuggann af
honum.
Hann var ekki illa inn-
rættur og strax og hann
hafði sagt eitthvað særandi
við Úrsúlu, iðraðist hann
þess, því hann vissi, að hún
tók sér það nærri.
Hann sneri sér að henni
og sagði:
„Kauptu þér nýjan hatt'.
Eg lofaði þér hatti um dag-
inn.“
„Þakka þér fyrir. En ég
held ég borgi fyrst reikning-
ana áður en ég eyði pening-
um í hatta,“ sagði hún og
brosti til hans.
Þurfa böm og ungmenni að
Iæra leiffinlegar bækur?
Framhald af 4. síðu.
spurt um ásjónu sandmaöksins.
Um jurtir er kennd einkenni
ættanna eftir bókum með léleg-
um myndum. í tölvísi er kennt
úr bókstafareikningi. Síðan er
byrjað á tveim erlendum tungu-
málum og mikil stund lögð á
málfræði og stílagerð.
Æskan kemur leið og þjökuð
úr þessari viðureign við lögskip
uð leiðinlegheit.
Hvernig væri að gefa æskunni
20 ára tíma á endurfæddum
ömmuleiðum?
AuglýsiS ,
ú
t;
Mánudagsblaðinu ,