Tíminn - 18.10.1970, Blaðsíða 7

SUNNUDAGUR 18. október 1970
TÍMINN
7
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Fraimíkvæ'mdiastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Tómas
Karissan. Auglýsingastjóri: Steingrímur Gíslason. Ritstjómar-
slkrifistofur í Edduhúsinu, símair 16300—18306. Skrifstofur
Bankastræti 7 — Afgreiðslusími 12323. Auglýsingasími 19523.
Aðrar slkrifstofur sími 18300. Áskriítargjald kr. 165,00 á mánuði,
innaniands — í lausasölu kr. 10,00 eint. Prentsm. Edda hf.
Á að greiða 60% launa-
hækkananna í skatt?
Allar horfur eru nú á, að láglaunafólk verði á næsta
ári að greiða til ríkis og bæjar um 60% af þeim launa-
hækkunum, sem það hefur fengið á þessu ári eða 27%
til ríkisms og 30% til bæjar- eða sveitarfélagsins. Þetta
stafar af því fyrirkomulagi, sem nú er haft á skattvísi-
tölunni.
Ef skattvísitalan hefði verið ákveðin í samræmi við
framfærsluvísitöluna, hefði hún átt að vera 173 stig við
álagningu skatta á þessu ári, en í stað þess notaði fjár-
málaráðherra vald sitt til að ákveða hana aðeins 140
stig. Afleiðingin varð sú, að verulegur hluti af tekjum
láglaunafólks komst í hæsta skattþrep, þ.e. 27% í tekju-
skatt og 30% í útsvar.
Af hálfu ríkisstjórnarinnar er boðað í spamaðarskyni,
þótt að vísu ógreinilegt sé, að .við ákvörðun skattvísitöl-
unar fyrir næsta ár, verði þessi 33 stiga munur ekki neitt
leiðréttur, heldur aðeins tekið tillit til þeirra hækkanna,
sem verða á þessu ári. Afleiðing af því, ef þessi 33 stiga
munur verður látinn haldast, verður óhjákvæmilega sú,
að mest eða allt af þeim launahækkunum, sem lágtekju-
fólk hefur fengið á þessu ári, mun lenda á hæsta skatt-
þrepinu, eða eins og áður segin Greiða verður 27%-af-
því í tekjuskatt og 30% í útsvar. Eftir verða þá aðeins
43% af launahækkununum.
Til þess að koma í veg fyrir þessi augljósu rangindi,
hafa Framsóknarmenn nú endurflutt frumvarp sitt um
að skattvísitalan verði ákveðin í samræmi við fram-
færsluvísitölu og verði þá miðað við meðaltal hennar
1964, þegar núgildandi skattalög vora sett. Þessa breyt-
ingu eða aðra hliðstæða verður að gera á skattalögun-
um, ef 60% af launahækkun lágtekjufólks á þessu ári
á ekki að greiðast á næsta ári í tekjuskatt og útsvar.
Ef frumvarp Framsóknarmanna yrði samþykkt, myndi
persónufrádráttur einstaklings og hjóna, frádráttur
vegna bams og frádráttur vegna heimilismyndunar,
hækka mjög verulega, og jafnframt myndu skattþrepin
hækka. Afleiðingin yrði sú, að tekjuskattur og útsvar
myndi verða mun lægri en ella.
Hér er um svo augljóst réttlætismál að ræða, að ríkis-
stjórnin og stjóraarflokkarair eiga ekki lengur að geta
staðið gegn þvl
Athygiisverðar tölur
í umræðunum á Alþingi síðastl. fimmtudag, benti Ól-
afur Jóhannesson á þá athyglisverðu staðreynd, að á
tímabilinu 1950—60 hefði vísitala vöru og þjónustu
hækkað um 123 stig, en á tímabilinu 1960 og þangað
tfl í ágúst 1970 hafði hún hækkað um 250 stig.
Ólafur benti einnig á, að samkvæmt Nordens statist-
iske skrifserie no. 16. bls. 45, hefði árleg meðaltalsverð-
hækkun orðið þessi á Norðurlöndunum á árunum 1954
—58: í Danmörku 4%, Finnlandi 7%, Á íslandi 6%, í
Noregi 3% og í Svíþjóð 4%. Á árunum 1958—67 hefði
árleg meðaltalsverðhækkun hins vegar orðið þessi: í
Danmörku 4%, í Finnlandi 4V2%, á íslandi 10%, 1 Nor-
egi 3% og í Svíþjóð 3V2%.
Dýrtíðarvöxturinn hér hefur þannig orðið miklu
meiri í tíð „viðreisnarstjórnarinnar“ en hann var áður.
Þó eru árin 1968—70 hér ekki meðtalin, en þá hefur
hann þó orðið langmestur. Þ.Þ.
JAMES RESTON, NEW YORK TIMES:
Aróöursstyrjöld er ekki vænleg
leið til að ná samkomulagi
Stórveldin eiga að ástunda meira einkaviðræður
WHIiam P. Rogers, irtanríkfcráðherra
— Rogers og Gromyko hafa ræBzt v<8 ehwlega f New York I siSushi
vllcu, í sambandl vlS afmæltsfundi allsheriarþlngs S. Þv og eru notdcr-
ar vonir bwndwar vlS þessar vtSraaSwr þehrn.
GAMJA má út frá því sem
nálega óbrigðuhi reglu, að al-
varlegar orðsendingar eða til-
lögur milii þjóðarleiðtoga séu
fluttar í einkasamtölum, eink-
um þó þegar í húit eiga Banda
ríkjamenn og kommúnistarík-
in. Til eru auðvitað undantekn
ingar, en meginreglan er þó
sú, að alvarleg stjórnmálasam
skipti fari fram í einkaviðtöl-
um en áróðurinn á opinþerum
vettvangi. .
Nú fer allt firam fjyrir opn-
um tjöldum, meira að segja
ástamál einstaklinga, og vald-
hafarnir í Washington og
Moskvu hrópa hvorir að öðr-
um um þveran hnöttinn.
Stjórnmálin eru aftur komin
í aðalfyrirsagnir dagblaðanna
og rifizt er í ákafa um ástand-
ið í löndunum fyrir botni Mið-
jarðarhafsins og á Kúbu, og
hvor um sig her hinum á brýn
lygar og svik. Ljótt er að sjá
og heyra tvö „mestu kjaim-
orkuveldi heims“ æpa að öðru
og láta dólgslega eins og um
væri að ræða tvo kraftalega
strálkakjána.
FYRR á þessu ári var þó
svo að sjá sem forustumenn-
irnir væru farnir að fullorðn-
ast og verða þess áskynja, að
sá háttur, að eyða 180 mil-
jörðum dollara í Iherbúnað á
ári en verja ekki nema 7 mill-
jónum í aðstoð við hinn hungr
aða og örbirga meirihluta
mannkynsins, væri í senn tll
hneisu og háskalegt fram-
vindunni innan lands, auk þess
sem það stefndi heiimsfriðin-
um í vöða.
Þeir brugðu því á það ráð
um skeið að gríða til einka-
samtalanna við stjórnmálasam
skiptin og undirrituðu samn-
ing um takmörkun í útbreiðslu
kjarnorkuvopna. Þeir efndu
einnig til fundar í HelsinM og
Vín til áð ræða — auðvitað
einnig í einkasamtölum — lík-
Iegar leiðir til að hemja og
draga úr eflingu hinna djöful-
legu kjarnorkuvopnakerfa,
hvoirt sem þau eru ætluð til
árása (MIRV) eða varna (A
BM). Loks komu þeir sér _______
í einkaviðræðum —saman
um vopnahlé í löndunum fyrir
botni Miðjarðarhafsins.
Hinn gagnkvæmi ótti greip
um sig og kom hví iafnvel til
leiðar, að fulltrúair Vestur-
Þjóðverja og Rússa töluðu
saman í einrúmi og undirrit-
uðu samkomulag, þar sem
landfræðilegar og söguleg
ar staðreyndir voru viður-
kenndar og ákveðið áð beina
athyglinni fyrst og fremst að
hagsmunum líðandi stundar
auk framtíðarvonanna. Svo
var allt í einu skipt um stefnu.
BANDARÍKJAMENN og
Sovétmenn hættu að treysta
hvorir öðrum í löndunum fyr-
ir botni Miðjarðarhafsins.
Valdhafarnir í Washington
sannfærðust um — og höfðu
gildar ástæður til — að Egypt-
ar brytu vopnahlésskilmálana
með þegjandi samþykki
Moskvumanna. Sýrlending-
ar beittu rússneskum skrið-
drekum í afsMptum ef borg-
arastyrjöldinni í Jordaníu.
Nlxon forseta þótti af skiljan-
legum ástæðum sem á sig
hefði verið leiMð, og rífcis-
stjórn Sovétríkjanna hefði j
hyggju að ,geyna“ hann sjálf-
an.
Þegar hér var fcomið sögu
fóm stjórnmálasamsMpti
einkaviðtalanna út um þúfur
og áróðurinn tólk við. Nixon
forseti ákvað að nota sjötta
flotann á austanverðu Miðjarð
arhafi til þess að sýna aQ sitt
og Rogers utanrikisráðherra
kvaddi saman blaðamanna-
fund tíl þess að saka Sovét-
menn uon brot á gerðum samn
ingum.
ÁRANGURINN ifiggur nokk-
urn veginn { augum upp. Nú
verður erfiðara en áður að
nálgast Andrei Gromyko utan-
riMsráðhenra Sovétríkjanna til
stjórnmálasamsMpta í eihka-
viðtölum, en hann er væntan-
legur til New York alveg á
næstunni. í þessu sambandi
sMptir ekM höfuðmáli, hVor
aðilinn hafi á réttu að standa.
Forustumennirnir í Moskvu
hafa á opinberum vettvangi
sakað valdhafana í Washjngton
um að útbreiða skröksögur um
athafnir Rússa bæði í löndum
fyrir botni Miðjarðarhafsins og
á Kúbu. Rogeæs utanrikisráð-
herra hefir opinbera lýst
Rússa bera að svikum. Óþægi-
legt verður því fyrix utan-
ríkisráðherrana að ná saman
og skiptast á skynsamlegum og
alvarlegum orðum þegar þeir
hittast í Waldorf Towers í
New York síðar í þessum
mánuði.
Báðir aðilai- hafa hellt úr
skálum reiði sinnar opinber-
lega og ekM tjáir að sakast
um orðian hlut. Eftir er sá
vandinn að hef ja að nýju sam-
sMpti einkaviðtalanna, ekki
einungis um deilurnar í lönd-
unum fyrir botni miðjarðar-
hafsins, heldur einnig um Viet-
nam. Sjónvarpsræða Nixons
um friðartiUögur hans í Indo-
Mna hafði góð áhrif í stjórn-
málum heima fyrir. Hann af-
vopnaði andstæðinga sína í
Bandarikjunum með þvj að
bjóðast til að ræða tíma-
setniagu brottfluitnings banda-
riskra hersveita frá skaganum
og fallast á myndun ríkis-
stjórnar, sem í væru fuUtrúar
allra stjórnmálaafla í Víet-
nam, að kommúnistum ekki
undan sMldum. En hann flutti
þessar tillögur opinberlega, en
kom þeim ökki á framfæri j
einkaviðtölum og það vakti
þann grun hjá forustumönn-
unum j Hanoi og Moskvu, að
honum væri meira í mun að
bæta aðstöð sína í þing-
kosningumim í Bandaríkjun
um en að ná raunverulegu sam-
komulagi um aflétting styrj-
aldarinnar.
Þessi áburður er ekM alls
kostar sanngjarn. Vitaskuld
lágu stjórnmál að baM heim-
sóknar forsetans til sjötta flot-
ans, Vatikansins og írlands,
o-g hann var þar að svara at-
höfnum Sovétmanna og brigð-
um við Suez-skurð og einnig
innrásinni í Jordaníu. En þrátt
fyrir þetta vill hann í ein
lægni ná samkomulagi j styrj-
öldinni, en bví verður naumast
komið í kring, nema báðir að-
ilar hverfi frá þeirri áróðurs-
styrjöld, sem þeir nú heyja, og
snúj sér á ný að stjórnmála-
saimskiptum í einkaviðtölum.