Morgunblaðið - 15.12.2005, Blaðsíða 13
13
VIÐTALIÐ
rafnhildur Arnardóttir hefur búið í
New York í tólf ár. Hún kom til New
York til að fara í School of Visual
Arts og útskrifaðist þaðan með
mastersgráðu í myndlist árið 1996.
Hún gat ekki hugsað sér annað en
að nýta sér tækifærin sem buðust í borginni og
staldraði við að námi loknu. Þótt hún sé fyrst og
fremst myndlistarkona hefur hún tekið að sér ým-
is verkefni sem hönnuður og stílisti í gegnum tíð-
ina. Hún er alltaf á fullu og með nokkur verkefni í
gangi í einu.
Hrafnhildur hefur heyrt ýmsar útgáfur af nafninu
sínu í New York og Shoplifter-nafnið varð til fyrir
misskilning fyrst þegar hún flutti í borgina. Það
var á myndlistaropnun þegar hún kynnti sig sem
Hrafnhildur en manneskjan svaraði „nice to meet
you shoplifter“ og hafði bara gjörsamlega mis-
heyrst. „Þetta varð að einhverju djóki og síðan
hefur það orðið að „alter-egói“. Og þegar ég hef
verið að gera föt þá hef ég notað þetta nafn. Á
endanum tók þetta nafn bara yfir. Þetta er líka
ákveðinn húmor að voga sér að nota svona nei-
kvætt orð sem nafn“ útskýrir Hrafnhildur.
Hrafnhildur hefur síðastliðið ár verið að koma sér
fyrir á „lofti“ í Chinatown á Manhattan með
pólska manninum sínum Mihow og syninum
Mána Lucjan sem fæddist fyrir einu og hálfu ári.
Hrafnhildur og Mihow eru bæði með vinnustofu
á loftinu og vinna út frá heimilinu. Barnapían
kemur á daginn og passar Mána fyrir þau. Þegar
ég hringi í Hrafnhildi er hún að hella upp á kaffi
eftir að vera nýbúin að stilla upp tveimur hár-
skúlptúrum á vinnustofunni fyrir sýningarstjóra
sem eru að koma daginn eftir að skoða verkin.
Með hár á heilanum
Síðustu ár hefur Hrafnhildur verið að vinna með
hárskúlptúra og er nýkomin frá Winnipeg í Kan-
ada þar sem hún tók þátt í samsýningu ásamt
fjórum öðrum íslenskum myndlistarkonum. Þar
sýndi hún innsetningu með þremur hárverkum á
vegg. „Hvert sem ég fer að setja þetta upp er
upplifunin misjöfn eftir staðnum. Það er svo
magnað með þessi hárverk að þau kalla oft á
mjög sterk viðbrögð. Það hafa allir sterkar tilfinn-
ingar til hársins af því að allir þurfa að díla við
hárið á sér. Fólk hefur mjög blendnar tilfinningar
gagnvart hári þegar það er ekki lengur fast á
mönnum eða dýrum. Marga hryllir við því og
finnst það viðbjóðslegt. Það er líka tákn um nið-
urlægingar þegar hár er klippt af fólki gegn vilja
þess. Fyrir mér, eins og ég set það upp er svo mik-
ið flúr, skraut og fegurð í því, og mér finnst
áhugavert að kanna þessi mörk fegurðar og
skammar, hégóma og niðurlægingu“ útskýrir
Hrafnhildur.
Af hverju byrjaðirðu að vinna með hárið?
„Ég held ég hafi alltaf verið mjög upptekin af
hárinu á sjálfri mér og að gera hárgreiðslur á
aðra eins og stelpur gera kannski á ákveðnum
aldri en ég varð mjög fljótt góð í því og var oft
fengin til að greiða vinkonunum þegar við vorum
að fara á ball.“
Þegar Hrafnhildur var unglingur vann hún í antík-
versluninni Fríðu frænku og þar eignaðist hún lít-
ið hárblóm. „Ég geymdi þetta hárblóm eins og
mestu gersemar ofan í skartgripaskríninu. Þetta
var það fallegasta og magnaðasta sem ég átti.“
Samstarfið við Björk
Hrafnhildur hélt fyrstu einkasýninguna með hár-
skúlptúrum í ATM-galleríinu í East Village á Man-
hattan árið 2003 og hefur síðan þá sett upp vegg-
verk úr hári m.a. á Kjarvalsstöðum, Gautaborg og
Kanada. „Ég hef verið að gera einskonar fram-
haldsverk sem heitir „Right Brain, Left Brain“.
Þetta er mín upplifun á einhverju hugsana-
mynstri. Þetta er pínulítið eins og ruslið sem verð-
ur eftir þegar hugsanirnar eru búnar að hugsast,
eins og ég sé að kortleggja hugsanir. Fyrir mér
eru veggmyndirnar líka tengdar klifurjurtum sem
vaxa á húsveggjum. Það eru líka mjög sterkar til-
vísanir í hégóma og hárgreiðslur blökkufólks í
New York og víðar þar sem temja þarf hárið eins
og einhverja sjálfstæða skepnu.“
Björk kom á sýninguna í ATM-galleríið en þá var
hún að vinna Medúllu-plötuna sem var byggð
eingöngu á mannsröddinni. „Útlit plötunnar er
alltaf svo nátengt hugmyndafræðinni í músíkinni
þannig að henni fannst virka best að allt sem við-
kæmi plötunni tengdist líkamanum. Hún bað mig
að vinna með sér að hennar útliti á plötunni
þannig að ég myndi gera hárskúlptúr á hana.“
Þetta var ekki í fyrsta sinn sem Hrafnhildur vann
með Björk því hún hafði áður hannað fyrir hana
kjól og fleira sem hún notaði á síðasta tónleika-
ferðalagi.
Í einn hárskúlptúrinn sem Hrafnhildur gerði á
Björk notaði hún hárblóm til að skreyta verkið.
„Ég komst í samband við konu sem heitir Ásta og
rekur fyrirtækið Hárverk og býr til hárblóm eins
og þau sem ég uppgötvaði þegar ég var ungling-
ur. Mér fannst magnað að hafa möguleika á að
stilla saman í einn af hárskúlptúrunum þessari fal-
legu hefð sem gengur mann frá manni. Ég hafði
samband við Ástu sem tók vel í að gera nokkrar
greinar úr mannshári og hrossahári sem ég setti
inní einn skúlptúr á Medúllu-plötunni. Ég er alltaf
undir miklum áhrifum frá allskyns handverki og
langaði að draga þessa fallegu muni fram í dags-
ljósið því þeir höfðu svo sterk áhrif á mig.“
Tískudraugurinn og fatahönnuðurinn
Hrafnhildur umgengst mjög mikið af fólki í tísku-
bransanum og flestir vinir hennar eru fatahönn-
uðir eða myndlistarmenn. Hún hefur tekið að sér
fjölmörg verkefni í þeim bransa og fæst sjálf við
fatahönnun.
„Ég vinn á mjög gráu svæði milli tísku, hönnunar
og myndlistar. Stundum veldur það mér óþæg-
indum vegna þess að fólk veit ekki í hvaða
„skúffu“ það á að setja mig. Fyrir mér er það
ótrúlega spennandi og veitir mér innblástur að
daðra við tískudrauginn í mér og leika mér með
mörkin og tengslin þarna á milli.“
Hrafnhildur hefur líka verið að hanna föt þar sem
hún setur mannshár á fötin. „Þetta er einhvers
konar „obsession“. Ég get ekki alveg sagt skilið
við hárið sem efnivið. Mér finnst fallegt en jafn-
framt fyndið að setja það á föt og það breytist
strax og verður eitthvað annað.“
Hrafnhildur hefur meðal annars unnið fyrir
AsFour-hönnuðina og þau hafa til dæmis beðið
hana um prjónalínu. „Ég hef verið mjög hikandi
við að steypa mér út í það af því að ég veit hvað
það er mikil vinna. Ég er fyrst og fremst myndlist-
armaður og vil ekki að fatahönnun fari að taka
yfir. Mér finnst mjög heillandi að vera með mörg
járn í eldinum en eftir að ég varð móðir þá ákvað
ég að velja vandlega. En stór hluti af mér þarfn-
ast þess að vinna með öðrum í ólíkum verkefnum.
Mér finnst skemmtilegt að vinna með öðrum og
búa til sameiginlegan hugarheim, einhverskonar
síams-orku.“
Prjónaverkstæði mömmu
Þegar kemur að hönnun finnst Hrafnhildi frábært
að vera í skapandi ferlinu og gæti alveg hugsað
sér að vera í því en sköpunarvinnan er í raun allt-
af minnsti hlutinn af vinnunni. „Það fer svo rosa-
lega mikill tími í að finna leið til að framleiða flík-
ina á sem kostnaðarminnastan hátt. Ég hef til
dæmis unnið fyrir hönnuð sem heitir Tess Gib-
bersson. Ég bjó til heklaða vasa sem voru eins og
áhnepptir vettlingar. Ég reyndi að finna konur í
New York til að hekla þetta fyrir mig og það var
alveg meiriháttar mál. Allt í einu var allur tíminn
Ég vinn á mjög gráu svæði milli tísku, hönnunar
og myndlistar
H