Tíminn - 11.11.1973, Blaðsíða 10
10
TÍMINN
Sunnudagur 11. nóvember 1973.
Ih, / ,.iil
Framleiða 12000 smjörlíkisstykki
Rætt við Hauk Gröndal forstjóra, sem
starfað hefur i 38 dr við smjörlíkisgerð
Haukur Gröndal framkvæmda stjóri.
á dag
Haukur Gröndal fram-
kvæmdastjóri i Smjörliki hf.
hefur veriö með frá upphafi,
en hefur unnið við smjörlikis-
gerðir siðan árið 1935, eöa i
þrjátiu og átta ár og hefur
lengst af skipað trúnaðarstöð-
ur.
Auk starfa sinna fyrir
smjörlikisgerðir, er Haukur
Gröndal kunnur fyrir
tónlistarstörf, bæði sem
violinleikari i Hljómsveit
Reykjavikur og sem einn af
stofnendum Tónlistarfélags-
ins og Tónlistarskólans i
Reykjavik.
Við hittum Hauk að máli i
skrifstofu hans, að Þverholti
19-21, húsi Smjörlikis. Sagðist
honum frá störfum sinum,
sem hér greinir:
— Ég byrjaði að starfa við
smjörliki hjá Smára árið 1935.
Ég er fæddur i Reykjavik árið
1912 og lauk prófi frá
Verzlunarskólanum árið 1930
og hefi unnið við verzlunar-
störf siðan.
Smjörlikisgerðin Smári var
til húsa á Veghúsastig, þar
sem nú heitir Unuhús, og er
bókaforlag Ragnars Jónsson-
ar,Helgafell. Þá var lif og fjör
i smjörlikisgerðunum. Menn
halda kannski að aðferöir hafi
allar verið mjög frumstæðar,
en þaö var ekki. Þetta var
furðu gott hjá okkur og um-
talsveröar framfarir urðu
ekki i smjörlikisgerð fyrr en
árið 1950, er farið var að nota
sameiginlegar framleiðslu-
vélar, sem keyptar voru til
landsins. Annars hefur sú hliö
ekki verið i minum verka-
hring, heldur fyrst og fremst
sala og dreifing á smjörliki.
— Hvenær réðist þú sem
framkvæmdastjóri hingað?
— Það var árið 1946, að ég
varð framkvæmdastjóri hjá
Afgreiöslu Smjörlikisgerð-
anna, eða frá stofnun. Ég var
áður fulltrúi hjá Ragnari i
Smára og siðar vann ég að
eldra samstarfi smjörlikis-
gerðanna, sem hófst árið 1939.
Það var gjörbylting i
sölumálum, þegar smjörlikis-
gerðirnar tóku upp samvinnu.
Dreifingarkerfið var nú eitt, i
stað fjögurra áður og að þvi
varð mikill sparnaður: Um
leið minnkaði auglýsinga-
kostnaður einnig talsvert, þvi
að mikill hluti auglýsinganna
varð auðvitað sameiginlegur.
Ég held að ég þurfi ekki að
skýra það nánar.
— Manni skilst, að áður hafi
rikt viðskiptastrið
— Já það er alveg rétt.
Hvergi var samt harðari slag-
ur en milli Ljóma og Smára.
Ég tel, án þess að fjalla mikið
um það, að við i smjörlikinu
séum brautryöjendur i þvi,
sem nú er að komast á dagskrá
i islenzkum iðnaði, að skapa
stærri rekstrarheildir úr
minni einingum, en það byrj-
aði árið 1939, og hefur siðan
þróazt i samruna smjörlikis-
gerðanna i Reykjavik.
— Hvernig voru viðhorf
starfsmanna við breytingar i
fyrirtækjunum?
— Hjá okkur hafa menn
yfirleitt verið mjög lengi i
starfi. Það segir okkur ein-
hvern hluta þeirraar sögu.
Við skipulagsbreytingarnar
i fyrirtækjunum, hefur verið
reynt að gæta þess, að vinnu-
aðstaða manna og annar hag-
ur versnaði ekki og ég held að
enginn starfsmaður hafi sagt
upp störfum vegna þessa.
— Hvernig selur maöur
smjörliki?
— Það eru bæði sérstakir
sölumenn og svo eru bifreiða-
stjórarnir sölumenn um leið
og þeir aka út vörunni.
Tveir sölumenn starfa á
skrifstofunni, en fimm aka
vörum á bilum.
Bilarnir anna stór-
Reykjavikursvæðinu, Hvera-
gerði, Selfossi, Keflavik og
Suðurnesjum og Akranesi.
Annað er sent með vöru-
flutningabilum, skipum eða
flugvélum.
Viöskiptasvæðið er allt
landið.
Avaxtasafinn Tropicana er i
höndum tveggja bilstjóra,
sem aka honum i búðirnar.
Dreifingarkerfi okkar er
skipulagt þannig, að aidrei sé
verið með gamalt smjörliki
nokkursstaðar. Verzlanir i
Reykjavik taka til dæmis
smjörliki tvisvar i viku, svo
dæmi sé nefnt. Annars hefur
kælibúnaður i verzlunum
breytzt mikið og tekið fram-
förum og það hjálpar mikið til
að halda vöru ferskri og i" góðu
ástandi.
— Hver er stærsti kaupand-
inn að smjörliki.
— Það eru auðvitað
húsmæðurnar. Heimilin i
landinu.
Svona iðnaður hlýtur eðli
málsins samkvæmt að af-
greiða og selja vöru til fjöl-
margra kaupenda og
dreifingaraðila i smásölu.
— Hvað selst mest?
— Við seljum mest af
Ljóma smjörliki. Það er
einnig mikil sala i jurta-
smjörliki, en hún er þó meira
háð verði á smjöri.
Hvað framleiðið þið mörg
stykki á dag af smjörliki?
— Það er afskaplega
misjafnt. Til jafnaðar mundi
það vera um 12.000 stykki á
dag. Stundum meira og stund-
um minna. Til dæmis er fram-
leiðsla á jurtasmjörliki tima-
frekari en á borðsmjörliki, svo
eitthað sé nefnt.
— Þvi hefur einhversstaðar
verið haldið fram að mikið af
tónlistarfólki hafi unnið við
smjörliki — og ef svo er, hver
er ástæðan til þess?
— Það er rétt. En það hlýtur
að vera honum Ragnari i
Smára að kenna — eða þakka.
Það blómstrar öll list, þar sem
hann kemur nærri.
— Þú spilaðir i Sinfóniu-
hljómsveitinni?
— Það má segja sem svo.
Hún hét þá Hljómsveit
Reykjavikur, en eftir að þetta
varð atvinnuhljómsveit, þar
sem menn fengu fullt kaup
fyrir að spila, þá var æft á
daginn. Þá varð ég að velja á
milli, þvi að ég gat ekki stund-
aö neinar æfingar á daginn,
vegna vinnu minnar nér. Og
ég valdi smjörlikið.
— Spilarðu þá ekkert núna?
— Jú, en auðvitað minna.
Ég er i strengjakvartett,
ásamt þrem öðrum. Þetta eins
og þegar aðrir menn koma
saman og spila bridge, en við
komum með hljóðfærin. Það
hafa nú ýmsir verið i þessu, en
núna spilar sonur minn, sem
leikur á cello og bróðir minn
Ingi Gröndal. Fjórði hljóð-
færaleikarinn er Herdis
Gröndal. Fjórði maðurinn
kona Inga, en hún er fiðlu-
leikari i sinfóniunni, segir
Haukur Gröndal að lokum.
- JG.
Tíminn er peningar
ÍBM á íslandi óskar að
róða ungan mann
til starfa i tæknideild fyrirtækisins.
Starfið er fólgið i viðhaldi, uppsetningu og
annarri þjónustu við gagnavinnsluvélar.
Það er mjög sérhæft og hefst með námi,
bæði heima og erlendis.
Þess vegna er ekki auglýst eftir mönnum
með tiltekinn námsferil að baki. Hins-
vegar er nauðsynlegt, að umsækjendur
hafi gott vald á enskri tungu, séu náms-
fúsir og hafi kunnáttu og starfsreynslu i
meðferð véla og/eða rafeindatækja.
ÍBM býður réttum manni góð laun og
vinnuskilyrði ásamt skemmtilegu starfi i
tengslum við nýjustu tækniframfarir.
Umsóknareyðublöð fást á skrifstofu IBM
að Klapparstig 27, Reykjavik, annarri
hæð.
Nánari upplýsingar eru veittar i sima
25120 á skrifstofutima.
Áður
en farið er
í vinnuna:
Tíminn
og morgun
kaffið
Hreint
land v?
SMITHS
IRAOE MABK
RÚÐU
hitarinn
Smiths afturrúöu-hitarinn hreinsar af raka oghélu á
ótrúlega skömmum tíma.
Engin plast-motta og því engin skerðing útsýnis.
Auðveld ísetning á flestum gerðum bifreiða og
jinnuvéla.
Við gangsetningu. Eftir 1 mín. 50 sek.
^Eftir 2 mín. 45 sek. ■ Eftir 4 mín. 30 sek
----IILOSSB—
Skipholti 35 — Simar:
8-13-50 verzlun • 8-13-51 • verkstæði • 8-13-52 skrifstofa
j