Atuagagdliutit - 06.03.1985, Page 30

Oqallinneq • Debat____________________
Kalaallit Nunaata
erfalasua
Inatsisartut erfalasoq pitsak toqqarpaat, erfalasoq
pil lugu ataatsimiititaliap ilisimasaqartua Jan Kanstrup
erseqqissaavoq
Inatsisartut kalaallit erfalasussaan-
nik qinersinerat ilimagineqartutut
tamanit oqallissutigineqaqaaq Mis-
igissutsinik tunngaveqartumik
oqallinnermut akulcrussinnaan-
ngikkaluarpunga, erfalasussarli
pillugu ataatsimiititaliami erfalasu-
nik ilisimasaqartutut peqataasima-
gama paasissutissanik pissusiviusu-
Palaseqarfiit allaf fiini allattorsi-
mapput aqqit, tassagooq kalaallit
atissaat sanioqqunneqarsinnaan-
ngitsut. Tamanna inuit pisinnaati-
taaffiinik killiliinertut isigaiugu
ajuusaarnarluinnartuusoraara, at-
siisarncrmummi tunngasut innut-
taasunit oqaluuserineqarsimanatik
oqaluft'immiit qulaaniit aalajangi-
gaammata tamannalu nunami de-
mokratiskiusumik naalakkersu-
gaasumi tulluanngilluinnartuusori-
gakku.
Taaguummik atertut isigisamin-
nik asasaminnillu atsiussiniaraluar-
tut imatut nipiiimmik oqarfigine-
Eqqunngitsumik
pasineqarneq
Sapaatiummat radioavisikkut
KNAPK-ip siulittaasuata ANISA
avoqqaaraa nunatta EF-imut ilaa-
sortaajunnaarnera nalliuttorsiuti-
gisimammagu.
Nuannaarutigalugu malugaar-
put KNAPK-ip siulitaasuata avoq-
qaarlernera ilaasortarpassuinit isu-
maqatigineqanngitsoq, aalisartor-
passuimmi piniartorpassuillu ani-
nersiornitsinni nuannaaqatigim-
matigut.
ANISA-mi anguniagarput angu-
neqareersorlu ANISA-mik sulisi-
manngitsutut pasilliineq asuli ajor-
tisaarinipalaajuvoq tunngavissa-
qanngitsoq. Soorunami ANISA-mi
suleqatigiit ilaat ilaminnit ulapin-
nerusimapput.
Taamaakkaluartoq avoqqaarler-
nerup anguniakkatta anguneranik
nunannaarutiginninnerput minner-
paamilluunniit uukkalaanngilaa,
naak KNAPK-ip siulittaasua sallul-
luni oqaraluartoq aninitsigut EF-
kormiut immatsinni aalisagartas-
saat amerlisinneqarsimasut.
Lars Emil Johansen
ANISA-p siulittaasorisimasaa.
nut tunngasunik saqqummiussaqa-
laarniarpunga.
Siullermik erseqqissassavara i-
natsisartut erfalasoq pitsaalluin-
nartoq toqqarsimagaat. Erfalasoq
piuminarluinnartuuvoq, ilisariu-
minartuulluni nunallu allat erfala-
suinut paarlaanneqarsinnaanani.
Erfalasullu nunami maani malun-
qartarput: Uagut naalagaavugut,
oqaluffimmi kuisitsiniarussi aqqit
uagut aalajangikkavut atsiutissava-
si taava piumagussi ilissi aqaguani
Naalagaaffiu sinniisoqarfiliarsin-
naavusi kuissutaalu peerseriarlugit
ilissi atsiukkumasassinnik pisillusi
atsiisinnaallusi.
Apererusunnarpoq: Suna pillugu
aqqit atererusutavut kuissummi il-
lernartumi pereertarsinnaanngiia-
vut. Kikkunuku atsiiniartut, anga-
joqqaat imaluunniit oqaluffik?
Oqaluffiummi kisermaassilluni aa-
lajangiisarneratigut kalaallit amer-
lanerpaat ateqalersimapput ulluin-
narni atorsinnaanngisaminnik. As-
sersuut: Richard = Rika, Margre-
the = Makkak, Pauline = Paali-
it.allarpassuiliu. Soorlu Paaliit
oqartoq: Paulinemik kuissuteqar-
punga, kisianni uanga Paaliiuvu-
nga. Imaappoq: kuissuserneqarsi-
mavoq ulluinnarni kinaassutsimi-
nut attuumassuteqartingaanngi-
saanik. Tamanna ajuusaarnarluin-
naruusoraara.
Naluneqanngilaq aqqit taaguu-
tillu nunani assigiinngitsuni oqari-
artaaseq tunngavigalugu allanngo-
riartuaartinneqartartut. Soorlu:
Grækerit Nunaanni Nikolaos,
Danmarkimi Nikolaj, uagullu Ka-
laallit Nunaanni oqartaraluarpugut
Nikkulaat, taannali oqaluffimmit
atorneqarsinnaasutut isigineqan-
ngilaq. Assersuutitullu taaneqar-
sinnaasut iiagaat: Tuluttut oqaasi-
linni Jack, Danmarkimi Jakob, nu-
natsinni Jaaku. Spaniami Juan,
Danmarkimi Johan, nunatsinni Ju-
aat. Isumaqarpunga tamakku-
nunnga tunngasut innuttaasunit
oqaluuserineqartariaqalersut, nu-
nammi aqqisa tungaasigut kalaa-
linngorsaareerpugut taava suna pil-
lugu piumagutta inuit aqqisattaaq
tungaasigut kalaalinngorsaasin-
naassanngilagut.
Manguaq Bert helsen Nuuk.
naateqarluinnartut erseqqissisip-
paalusooq, tassalu issip seqerngul-
lu kissarnerata assigiinngissusiat,
soorlumi erfalasussamik titartaa-
soq Thue Christiansen nammineq
allattoq.
Oqaatiginngitsuussanngilarali
erfalasoq qorsorpaluttoq qaqortu-
mik sanningasortalik aamma erfa-
lasussatsialaagaluarmat.
Arlalinnit oqaatigineqarpoq Ka-
laallit Nunaata erfalasuata erfala-
sut allat arlallit assigivallaarai. Ta-
manna erfalasut assigiinngilluin-
nartuunerarlugit kukkusumik isu-
maqarnermik tunngaveqarpoq —
tassami assigiinngilluinnartuun-
ngillat.
Erfalasut pitsaasut tamarmik
(erfalasulerinerup tungaaniit isiga-
lugit) pilimanianngilluinnartuup-
put, aammalu ilisarnaatit qalipaa-
tillu taakkorpiaat erfalasorpassu-
arni nassaassaapput. Nunallu erfa-
lasui pioreersut (naalagaaffiit, nu-
nat immikkoortuisa, il.il.) misissu-
ataaraanni allaat assigiilluinnartu-
nik peqarpoq!
Kalaallit Nunaata erfalasua qal-
lunaat iporsuuttartut peqatigiiffia-
ta ilisarnaataanut assingusorujus-
suuvoq. Erfalasorlu qorsuk qaqor-
tumik sanningasortalik Puerto Ri-
comi namminersulerniat partiiata
erfalasuata assigilluinnarpaa.
Taakkuli arlaannaalluunniit nu-
nap erfalasorinngilaa taamalu sa-
nilliussinermi pingaaruteqanngillu-
innarlutik.
Aammami Danmarkip Danne-
brog kisermaassarinngilaa.
Itsakallak tyskit kejseriisa ilaat
taamaattumik erfalasoqarsimaga-
luarpoq aammalu sakkutooqqinne-
Kalaallit nunaata aappalaartuata
Japanimut assingunera nuannaaru-
tiginngilarput, tassami nunat avan-
narlermiut aappalaartui sanninga-
sullit soqutiginagit naalakkersuisut
aaliangiimmata. Aappalaartor-
taarput japanimiut piannut assi-
ngungaarmat inuppassuit naapita-
ma ajoraat, tassagooq qalipaat
aappaluttoq isumaqartoq inuit im-
minornermut imaluunniit toqo-
raannnermut ilisarnaataat.
Taamaattumik nunat avannarliit
aappalaartuat sanningasortalik so-
qutigalugu aappalaartoq qorsorpa-
luttoq qaqortumik sanningasorta-
Kalaaleqatinnut Landstingimullu
ima allanniarpunga: Takusinnaa-
varsi erfalasussaq qanoq ittuusoq.
Assut narrunarpoq kusananngilar-
lu, kalaallinullu naleqqutinngilaq.
Uagut inuusuttuusugut aamma
siunissarput eqqarsaatigalugu i-
nuusuitorpassuit erfaasoq taanna
kusaginngilaat aamma narrugaat.
Taamaattumik eqqarsaatigisaria-
rit Tempelherrit aamma taamaattu-
mik katinngateqarsimallutik. Ki-
ngulliit taakku suli ullumikkut atu-
upput Malteserordenen-imik taa-
guuteqarlutik erfalasoqarlutillu
Dannebrogimut paarlaannaannar-
tumilluunniit
»Dannebrogskorset« aamma
ilaavoq Italiami illoqarfiit arlaqar-
tut ilisarnaataani. Erfalasorineqar-
lunilu naalagarsuaqarfimmi Savoy-
enimi, 1800-ikkunni Italiamik
ataatsimuulersitsisumit. Tamatu-
ma kingunerisaanik »Dannebrogs-
korset« Italiap naalagaaffittut er-
falasuani ilaalerpoq 1848-imi, taa-
matullu atorneqarsimalluni Italiap
1946-imi kunngiitsuuffinngornis-
saata tungaanut.
Tamatumalu kingunerisaanik
»Dannebrog« Italiami nioqqutissi-
at ilaani ilisarnaatitut atorneqar-
poq, soorlu vermouthiliorfissuup
Martiniliaani Rossiliaanilu.
Atorneqarportaaq iporsuuttar-
tut peqatigiiffianni, tassa ataqqi-
saasumi Yacht Club Italiano-mi.
Aammattaaq »Danneborgsstan-
der« atorneqarpoq erfalasuaqqatut
nalunaartaatitut, tassa erfalasuaq-
qani nalunaartaatini nr. 4-ulluni.
Jan Kanstrup.
lik nunatsinnut ikkunniartigu, tas-
sami nunanut avannarlernut qima-
guttutut misigisimagatta. Soorlu
nunat avannarliit ataatsimeersuar-
pata kalaallit aappalaartuat immik-
koorluinnartoq takuneqarsin-
naammat.
Taamaattumik uagut kalaaliusu-
gut aappalaaoorput aaqqinniarsa-
rianiartigu, naalakkersuisunimmi
uagut maerlaneruvugut. Taamaat-
tumik aappalaaoortaarput nuna-
nut avannarlernut ilaatinniartigu.
Bent Petersen
Marralinnguaq
I lulissat
qarparsi erfalasumik taasisitsinis-
saq. Allamik kusanarnerusumik ti-
tartaasoqartariaqarpoq. Inuusut-
torpassuaqarpormi titartaasinnaa-
sunik.
Naggasiullugu ima oqarlanga:
Neriuppunga paasineqassallunga
tapersersorneqassallungalu.
Inuusuttoq
Nunatsinneersoq.
Ajuusaarnartuu-
soraara
Japanimut assingusoq
Erlasussaq pillugu
30 NR. 10 1985
ATUAGAGDLIUT1T