Fréttablaðið - 05.09.2006, Blaðsíða 22

5. september 2006 ÞRIÐJUDAGUR22
AF NETINU
UMRÆÐAN
Landsbyggðin
Í vor bárust fréttir af því að félagsmálaráðherra
hefði ákveðið að flytja
þjónustu fæðingarorlofs-
sjóðs til Norðurlands
vestra og þar með fjölga
opinberum þjónustustörf-
um á svæðinu. Nú hafa
stöðugildin verið auglýst í
Húnaþingi vestra og fyrir
liggur að opinberum þjón-
ustustörfum verður einnig komið
upp á Skagaströnd. Innheimtu
umferðasekta hefur verið fundinn
staður á Blönduósi. Þetta er allt
fagnaðarefni því íbúar lands-
byggðarinnar, ekki síst íbúar
Norðvesturkjördæmis, hafa borið
mjög skarðan hlut frá borði við
fjölgun opinberra starfa á síðustu
árum. Þeim hefur þó fjölgað gífur-
lega á þessu kjörtímabili en eru
næstum öll á höfuðborgarsvæð-
inu.
Tæknin leysir ýmislegt
Nútíma tækni gerir okkur kleift
að vinna fjölbreytt störf, nánast
hvar sem er á landinu. Tæknin
þarf aðeins að vera aðgengileg –
sem að vísu hefur ekki verið unnið
nógu hratt að á vissum svæðum –
og að hafa víðsýni og vilja til að
dreifa starfsemi. Stjórnvöld hafa
því miður staðið sig afar illa í
þessum efnum og af því leiðir að
fólk sem gengur menntaveginn á
oft á tíðum ekki kost á því að nýta
sér menntun sína við störf nema á
örfáum stöðum á landinu. Reynsl-
an hefur þó sýnt að fjölmargir ein-
staklingar sækja um hvert starf
sem býðst hvort heldur er í Skaga-
firði, Húnaþingi vestra eða annars
staðar í dreifbýlinu. Mýtan um að
ekki fáist fólk til að sinna störfun-
um er ekki rétt nema í undantekn-
ingartilfellum. Bættar samgöngur
munu gera það enn ákjósanlegra
en nú að sækjast eftir vinnu í friði
og ró og nábýli við náttúru dreif-
býlisins.
Undantekning
Flutningur starfa út á land er því
miður undantekning. Oftar er
dregið saman eða lokað, stundum
vegna tækniþróunar, hagræðingar
eða einkavæðingar en alltaf skort-
ir vilja til að koma upp störfum í
staðinn.
Þessi flutningur starfa nú er
undantekning og hluti af mynstri
sem kemur í ljós í aðdraganda
hverra kosninganna eftir aðrar.
Þetta mynstur má líka sjá
í veitingu fjármagns til
vegamála. Við munum
eftir aukafjármagninu
sem veitt var til vegagerð-
ar rétt fyrir kosningar
2003 og hvernig stjórnar-
herrarnir börðu sér á
brjóst við það tækifæri.
Strax eftir kosningar var
síðan dregið saman um
tvo milljarða, þá aðra tvo
og í ár er búið að boða
samdrátt um rúman millj-
arð og tæpa 8 milljarða á
næsta ári.
Spá mín er sú að stjórnarflokk-
arnir muni draga þennan síðasta
samdrátt til baka fljótlega – senni-
lega uppúr áramótum – rétt fyrir
kosningarnar. Og það vona ég svo
sannarlega því samdrátturinn
kemur harðast niður á þeim sem
síst skyldi, þeim sem búa við stór-
hættulegt vegakerfi, ónýta vegi af
völdum þungaflutninga, einbreið-
ar brýr, bratta fjallvegi, hættu af
snjóflóðum og grjóthruni og hol-
ótta malarvegi á löngum köflum.
Afleiðing alls þessa er m.a. að á
Vestfjörðum er vöruverð hærra
en gerist annars staðar á landinu.
Það er óþolandi!
Sleðahundaheilkennið
Ástæða þess að ég reikna með að
vonir mínar rætist er sú staðreynd
að Framsókn og Sjálfstæðisflokk-
ur haga sér alltaf eins, hvert kjör-
tímabilið á fætur öðru. Ég kalla
þetta atferli „grænlenska sleða-
hundaheilkennið“ vegna þess að
hegðun stjórnarflokkanna er alveg
sambærileg við umhirðu Græn-
lendinga um sleðahundana sína.
Grænlendingarnir halda hundun-
um sínum við hungurmörk allan
þann tíma sem þeir þurfa ekki að
nota þá. Þegar vetrar og hundarn-
ir eiga að fara að draga sleða hús-
bónda síns er farið að fóðra þá,
hundarnir styrkjast og draga sleða
húsbónda síns þangað sem honum
þóknast. Nú er að koma að kosn-
ingum og það þarf að hafa kjós-
endur góða. Þess vegna er verið að
„fóðra þá“ með störfum núna og
þess vegna reikna ég með að vega-
fénu verði skilað til baka.
Ég tel alveg fullreynt að þessi
ríkisstjórn hefur ekki áhuga né
krafta sem þarf til þess að endur-
reisa atvinnulíf á landinu. Sam-
fylkingin hafnar grænlenska
sleðahundaheilkenninu en vill
áætlun um hvernig eigi að færa
atvinnulíf til nútímans, m.a. á
þeim svæðum sem eru að fara
halloka vegna þess að hefðbundn-
ir atvinnuvegir eru á undanhaldi.
Við þurfum skipulag og stöðuga
þróun í atvinnu- og byggðamálum,
þróun í rétta átt en ekki atferli
sem hentar ráðamönnum hverju
sinni og leiðir í raun til stöðugrar
hnignunar. Er ekki kominn tími til
að landsmenn krefjist stefnu í
búsetu- og atvinnumálum lands-
ins?
Höfundur er alþingismaður
Samfylkingarinnar í Norðvestur-
kjördæmi,
Grænlenska sleða-
hundaheilkennið
UMRÆÐAN | Varnarmál
Var afdráttarlaus tilkynning Bandaríkj-anna 15. mars sl. um brottför varnarliðs-
ins atlaga að okkur? Nei – ekki finnst mér
það enda hlaut að koma að þessu. Tilkynning-
in segir mér það eitt að nú eru tækifæri og sá
tími kominn að við búum okkur undir það að
axla ábyrgð á eigin vörnum og öryggi við
nýjar aðstæður og á eigin forsendum í sam-
starfi við grannþjóðir.
Íslandi er ekki um megn að taka á sig þær
skyldur sjálfstæðs ríkis að tryggja öryggi borgar-
ana, hvað svo sem sagt er af efasemdarfólki.
Komið er að því að endurnýja stefnuna í varnar-
og öryggismálum og afla því sjónarmiði fylgis að nú
látum við að okkur kveða í þeim málum án banda-
rísks varnarliðs, enda verðum við hvort eða er að
leysa það lið af hólmi til að tryggja varnir og öryggi
landsins.
Björn Bjarnason dómsmálaráðherra hefur rétti-
lega bent á það að þetta markar þáttaskil innan
stjórnarráðsins og leiðir til nýrra starfshátta og
nýrrar verkaskiptingar milli ráðuneyta.
Varnar- og öryggismál Íslands eru nú meira inn-
anríkismál en utanríkismál og því eiga fagráðuneyti
að taka við þessum málum. Nú blasir það við að end-
urskipuleggja íslenska stjórnkerfið til að bregðast
rétt við breyttum kringumstæðum með allri ábyrgð
okkar sjálfra á eigin vörnum og öryggi.
Ég hef heyrt málsmetandi aðila mæra borgara-
legt andóf og hvetja fólk til að brjóta lög og
óhlýðnast lögmætum fyrirmælum yfirvalda.
En sömu aðilar sumir hverjir skipta litum
þegar rætt er um öryggi borgara og ríkis-
ins.
Í mínum huga er það tóm tjara að verja
réttinn til andófs og óhlýðni en ekki réttinn
til sjálfsvarnar.
Undanfarin misseri hefur verið rætt um
hlutverk og skipulag stjórnvalda í baráttu
við glæpa- og hryðjuverkasamtök. Afbrota-
tíðni á Íslandi er fremur lág og Ísland er
sennilega enn sem komið er ekki meðal aðal-
skotmarka alþjóðlegra hryðjuverkasamtaka þó að
alþjóðleg glæpasamtök geri nú vart við sig hér.
Skipan löreglumála hér á landi hefur reynst full-
nægjandi gegn glæpum og árásum sem eiga rætur
sínar innan lands. Engu að síður ber að gæta þess, að
það virðist tiltölulega auðvelt að framkvæma árás
utan frá. Við verðum því að leggja okkar af mörkum
í baráttu gegn glæpa- og hryðjuverkasamtökum og
því komumst við ekki hjá því að sjá til þess að laga-
legur grunnur sé fyrir fullnægjandi skipulagi og til-
högun hjá löggæslu- og öryggisstofnunum hér á
landi til þess að þær meti og rannsaki þær hættur
sem við blasa.
Ógnin er viðvarandi hvort sem framhjá henni er
horft eða gert er sem minnst úr henni. Hætta sú sem
stafar af glæpa- og hryðjuverkasamtökum er því
raunveruleg og hún vex hér á landi ef ekkert er að
gert og Ísland verður þá ekki jafningi í samfélagi
grannþjóða ef varnar- og öryggisráðstafanir stjórn-
valda hér á landi verða taldar ófullnægjandi. Hvað
er að því að sett séu lög sem heimila rannsóknir og
mat á því hvaða ógnir steðja að Íslandi?
Björn Bjarnason hefur lög að mæla þegar hann
segir að það hái umræðum og að þær fari alltaf á
byrjunarreit, þegar minnst er á einhverja þætti
varnar- og öryggismála sem við eigum sjálf að sinna,
hvað þá heldur nýjungar í þeim efnum og málefna-
leg rök séu þar gerð að hornrekum.
Höfundur er fyrrverandi ráðuneytisstjóri í utanríkis-
ráðuneytinu og var um árabil starfsmaður NATO.
Utanríkismál orðið
innanríkismál
RÓBERT TRAUSTI
ÁRNASON
Komið er að því að endurnýja stefnuna í varnar-
og öryggismálum og afla því sjónarmiði fylgis
að nú látum við að okkur kveða í þeim málum
án bandarísks varnarliðs, enda verðum við
hvort eða er að leysa það lið af hólmi til að
tryggja varnir og öryggi landsins.
ANNA KRISTÍN
GUNNARSDÓTTIR
ALÞINGISMAÐUR
Hegðun stjórnarflokkanna er
alveg sambærileg við umhirðu
Grænlendinga um sleðahund-
ana sína. Grænlendingarnir
halda hundunum sínum við
hungurmörk allan þann tíma
sem þeir þurfa ekki að nota
þá.
Krónur og aurar
Viðbrögð við leiðara
Mér sýnist nú því miður að því sjónar-
miði hafi sífellt vaxið fiskur um hrygg
hin síðari árin að hinn eini mæli-
kvarði sem máli skipti séu krónur
og aurar. Rétt og rangt, siðlegt og
siðlaust, löglegt og ólöglegt eru bara
gamaldags lummur, það eina sem
máli skiptir er hagnaður eða tap og ef
ég hagnast og kemst upp með það er
allt í fína... Rétt eins og gildi kaþólsku
kirkjunnar urðu alls ráðandi á tímum
rannsóknarréttarins, hafa hagfræði og
viðskiptafræði hægt og bítandi verið
að leggja undir sig hugi mannanna,
á kostnað heimspeki og siðfræði.
Sorgleg þróun finnst mér, á þessari
rímlausu skeggöld...
Webhawk svarar leiðara Hafliða
Helgasonar á skoðun á Vísir.is.
Sönnunarbyrði
Viðbrögð við leiðara
Annar angi þessa máls er skaða-
bótakrafa Reykjavíkurborgar á hendur
olíufélaganna. Það verður mjög fróð-
legt að fylgjast með því máli vegna
þess að sönnunarbyrði í skaðabóta-
málum hefur hingað til verið mikil og
hefur þurft að rökstyðja hverja krónu
þess tjóns sem brotaþoli telur sig
hafa orðið fyrir (enda er upphæðin
tiltekin uppá krónu í þeim dómum
sem fallið hafa.). Nú bregður svo við
að bótakrafan er slétt 150 miljónir
það bendir nú frekar til huglægs mats
en að nokkur útreikningur liggi að
baki.
Grimurk bætir við athugasemd við
leiðara Jóns Kaldal á Vísir.is.
��������������������������������������� ������������� ������������
���������� ��������
Miele ryksugur
á einstöku tilboðsverði
AFSLÁTTUR
35%
���������������������������������������� �������� ���������
���������� ������������� ��������������������������
�����������������������������������
�����������������������������
���������� ����
��������������������
Tilboð:
Kr. 15.990