Tíminn - 06.03.1983, Blaðsíða 5

SUNNUDAGUR 6. MARS 1983
15
Leyndarlyfjasvivirðlngin.
Mcmi scgja nú að )iað sje |))’ð-
íngarlaust ah vera að skrífa á móti;
leyntlar!) fjunum, þvl alþy'ða kaupi
þau eftir sem áður. 1’cUa lítur
nú mikíð spimannlcga ug vfsinda-
logii út, og jcg skal játa [>að sjáli-
ur að jcg hcf aunga von um að
þcssum úfögnuði Vcrði afstyrt i
cinu cða tveim árum. lín mcntun
og þckkíng koma hjcr Hka að liðt
cins og viða annrsstaðar, og hú.n
syttir að vísu að alþvða cr scin-
f;cr, cn hún sýnir jafn árciðanlcga
að alþýða gctur Itka hcrt af þckk-
(ngu og rcynslu. Jcg cr sjálfur ;.ð
upþýuna Og cðii alþýðttmaður. og
hcf trúað á lcyndarlitin aungu sið-
ur cn aðrir. Jcg hcf trúað á blóð-
tukur, Brama, l.árus hómópata og
alskonar ófúgnuð.
Nú hugsa jcg scm svo: I’ú crt
sjálfur komirat úr miðjum alntúga-
hópnutn og þú hcfur þú mist alb
trú á þcssu öllu.
l’ctta gefur rnjcr von; og það
gefur mjcr mcira, það gcfttr wjcr
yissu. I’vi jcg spyr sjálfan tnig:
itvað hcfur sannfxrt þig, og samt-
f;crt )>ig svo r.rkilcga að þjt-r hcf-
ur alirci dottið ( hug að tcita
kynjalxkna cða kynjalvfja [>ó þú
haiir verið vcikur, og það okki ó-
htcttulcga á stundum?
Jcg or í aungum vafa ttm hvað
hefur sannfært mig, og jog skal
segja það síras: það er lestur góðra
rita og samræöur við mentaða meiin.
I’að cr í fám orðum sagt: aukin
þ o k k í n g á j > o i m t i m a s c r.t
jeg Iifi á, og tímanum sem
áður cr liðinn.
Og hvað scm hvi r spámaður
scgir, þá hef jcg það ilrugga traust,
á greind og rjottsýni alþýðunnar
að Itún ntuní fyr cða síðar sann-
færast oins og. jog, og jcg vcit að
þoir som Isafa spáð þvt gagnstæða
hafa Ijaiðt mimtí reynslu og þekk-
ingu on jog sjáifur.
jog voit vcl. ð líti maður aðeius
svo scro á 10 !ú ao árin siðustc,
þat som Branta, Kína o. fl. cru að
itoifa tná á hvcrju hcimili, þá sýr,
is! okki árennílogt að ráða á ó(>igt>
r.ðimt, og þámætti sýnast svo » ,
■ Greinaflokkur Þorsteins Erlingsson-
ar í Bjarka hét „Leyndarlyfjasvívirðing-
in.“
Þessu svaraði landlæknir þegar í næsta
blaði ísafoldar, og segir þar m.a.: „Til
þess að menn sjái hvað hæft er í því sem
hr. J.G. segir... um það í hvaða metum
Voltakrossinn er í Berlín hjá þeim
mönnum er vit hafa á ... skal ég taka það
fram að í hinu áreiðanlega tímariti
Arkiv for Farmaci og Kemi stendur
svohljóðandi grein: „Lögreglustjórinn í
Berlín hefur 25. ágúst þ.á. sent öllum
lyfsölum Berlínarborgar umburðarbréf
þar sem hann bannar að selja Voltakross
próf. Heskiers sem sé búinn til þess að
svíkja :menn.“ Stórkaupmaðurinn sé
ekki óvilhallur því að það sé lakur
kaupmaður sem lastar sína vöru, enda
vanti hann líka skilyrði að dæma um
þetta.
Yitnað gegn Voltakrossi
Auglýsingum um dásemdir Volta-
krossins var haldið áfram í blöðum, en
21. júní 1898 birtist í Islandi annars
konar vottorð frá manni sem brugðist
höfðu vonir um krossinn. Vottorðið er
dagsett á Bakka í Vatnsdal 1. júní 1898
og undir það ritað Friðrik Eggertsson.
Kveðst hann telja skyldu sína að gera
almenningi ljóst að Voltakrossinn sem
farið sé að útbreiða hér á landi sé ekki
annað en svikatól til að narra fé út úr
auðtrúa, fáfróðum almenningi, því að
hann hafi engin læknandi áhrif á mann-
legan líkama. „Þetta veit ég af reynsl-
unni; því án þess ég hefði nokkurt
sérstakt traust á Voltakrossinum prófaði
ég að kaupa einn þeirra næstliðið haust
þar ég var þjáður af nokkrum þeim
kvillum er nefndur kross áti að lækna
samkv. „forskriftinni" er honum fylgir,
sem ég nákvæmlega fór eftir, og bar ég
þennan fjanda á brjósti mér í 3 mánuði
án þess að finna minnstu læknandi áhrif
af honum, heldur þvert á móti smáversn-
aði mér.“ Varar hann menn að endingu
við að láta ginnast af lognum vottorðum
um lækningakraft Voltakrossins, enda
sé hann seldur margföldu verði „því það
væri hægt að búa hann til fyrir 10 aura.“
1 sama blaði er nokkru seinna sagt
frá því að lögreglustjórinn í Berlín hafi
• þá nýlega látið gera Voltakrossa og
Voltastjörnur upptæk og kært þá fyrir
svik sem hafi selt þessi lygalyf. Segi þeir
sem vit hafa á að Voltakrossinn geti
ekki gert samfelldan rafstraum né haft
nein áhrif á sjúkdóma.
Sókn Þorsteins Erlingsson-
ar gegn kynjalyfjum og
kynjatækjum
Bjarki, blað Þorsteins Erlingssonar á
Seyðisfirði, hóf harðsnúna sókn gegn
kynjalyfjum og - tækjum í nóvember •
1897, og fram á næsta ár. Greinarnar
eru nafnlausar en eflaust eftir ritstjór-
ann. Segir í upphafi að sumir telji
gagnlaust að skrifa á móti leyndarlyfjun-
um en með tímanum læri alþýða af
reynslunni. „Ég er sjálfur alþýðumaður
og hef trúað á blóðtökur, L. hómópata,
Brama og alls konar ófögnuð. Svo
ósvífnir eru leyndarlyfjabruggararnir að
þeir beint prenta upp sömu lygavelluna
sem fylgdi síðasta undraiyfinu." Þá er
sagt ýtarlega frá „grassíu" og „króness-
ens“ og Brama-lífselixír. Loks segir frá
því að bruggari Kína-Iífselixírs, Vald.
Petersen frá Friðrikshöfn, „er nú situr
sem stórríkur gullkóngur í Kaupmanna-
höfn og lifir þar í vellystingum praktug-
lega af auði þeim sem Kínasullið hefur
dregið í vasa hans úr buddu almennings"
hafi sent Bjarka afar langa lofgerðar-
vellu og kynstur af vottorðum sem hann
biður um að þýða á íslensku og láta
fylgja blaðinu tvisvar til allra kaupenda,
auðvitað fyrir góða borgun. Kveðst rit-
stjóri Bjarka hafa vísað þessu á bug, og
ættu blaðamenn og kaupmenn að hafa
samtök gegn ófögnuði þessum. Enginn
þurfi að halda að blaðamenn flytji þessa
tálbeitu af sannfæringu, „við sjáum glóra
í skildinginn og slæma samvisku gegnum
dulurnar."
Það cr erfitt að segja hvort þessar
árásir á kynjalyfin og kynjatækin höfðu
nokkur áhrif eða hversu mikil ef ein-
hver voru. Ekki er þó ólíklegt að
vottorðin um gagnsleysi Voltakrossins
hafi unnið honum nokkurn hnekki.
Mjög mun hafa dregið úr sölu hans
þegar fyrstu árin leið, a.m.k. fór auglýs-
ingum um hann þá ört fækkandi, og
hvergi er þær að finna í blöðum eftir
aldamót.
Samantekt - GM.
RAFSTRAUMUR 5F.
Háaleitisbraut 68, Box 653 Reykjavík, island.
Önnumst alla raflagnaþjónustu í nýtt og eldra
húsnæði. Leggjum Ejrikur s 54574
aherslu a vandaða Randver s. 410S4
vinnu og góða þjónustu. s. 66389
Árs ábyrgð á efni. Löggiltir meistarar.
VÖKVAPRESSA
MÚRBROT - FLEYGUN
HLJÓÐLÁT — RYKLAUS
Tökum að okkur alla múrbrota- og fleygavinnu, hvar og hvenær
sem er. T.d. í húagrunnum og holræsum, brjótum milliveggi,
gerum dyra og gluggaop, einnig fyrir fiestum lögnum og f.l.
Erum með nýja og öfluga vökvapressu. Vanir menn.
VERKTAK Sím. 54491.

y^o,n|r —
fPylsur
í hádeginu,
á kvöldin - heima.
í vinnunni,
á ferðalögum,
. og hvar sem er.
*» *
aQwt».
0 6 * '
OfkuS**
aakktf

o.ftJS'**”
SKYNOIRÉirTU »
Harnborgar1
.átið dösina standa í 5 min.í heitu vatni
í potti eða vaski, áður en hún er opnuð,
og rétturinn er tilbúinn.
Niðursuðuverksmiðjan ORA hl.
Lykkjulok - enginn dósahnífur.
Fæst t næstu verslun!
Kaupmenn - Kaupfélög
Allt á nýfæddu börnin, nærföt, náttföt, úti- og innigallar, handklæði, lök, teppi og margt
fleira.
Mikið úrval af nærfötum, náttfötum, sloppum og sérhönnuðum nærfötum, til dæmis
undir íþrótta- og skíðafatnað upp í fullorðinsstærðir.
Einnig höfum við drengja- og telpnaföt ásamt sundfötum og úlpum.
Vinsamlega hafið samband í síma 34207.

B. Ólafsson & Berndsen,
Langagerði 114