Tíminn - 23.09.1986, Blaðsíða 6

6 Tíminn
HIÍÍrÚTLÖND
Þriðjudagur 23. september 1986
FRÉTTAYFIRLIT
STOKKHÓLMUR - Al-
vopnunarráðstefnunni í Stokk-
hólmi lauk formlega í gær eftir
nærri þriggja ára samningavið-
ræður. Arangurinn af við-
ræðunum liggur í Stokk-
hólmsskjalinu ’86, fyrsta samn-
ingnum í Evrópu um vopnatak-
morkun og vopnaeftirlit síðan í
lokheimsstyrjaldarinnarsíðari.
BRÚSSEL — Forvígismenn
NATO lýstu yfir ánægju sinni
með útkomuna af Stokkhólms-
ráðstefnunni og sögðu að hið
nýja samkomulag myndi gera
vestrænum ríkjum kleift að
fylgjast með mun fleiri her-
æfingum Varsjárbandalags-
ríkjanna.
PARÍS — Jean-Marie Le
Pen leiðtogi þjóðernissinna í
Frakklandi gaf ekki þrátt fyrir
beiðni ríkisstjórnar landsins
eftk í áætlunum sínum um
mótmælagöngur til að krefjast
harðari aðgeroa gegn hryðju-
verkamönnum.
TEL AVIV — Vladimir
Brodsky, gyðingur og læknir,
og stofnandi óformlegs friðar-
hóps í Moskvu á sínum tíma,
kom til ísraels með fjölskyldu
sinni eftir að hafa verið látinn
laus úr þrælkunarbúðum í
Sovétríkjunum.
LUNDÚNIR — Talsmaður
suður-afríska þjóðarráðsins
(ANC) sagði að viðræður, sem
fram fóru í Lundúnum um helg-
ina, gætu leitt til fundar milli
George Shultz utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna og leið-
toga þessarar helstu frelsis-
hreyfingar svartra í Suður-
Afríku á næstunni. Það yrði
fyrst fundur milli þessara aðila.
FRANKFÚRT — Dollarinn
hækkaði, lækkaði og varð síð-
an nokkuð stöðugur á gjaldeyr-
ismörkuðum í gær þar sem
streita var á milli bandarískra
og vestur-evrópskra aðila um
hvar ætti að ávaxta verðmæti.
EVANDER, Suður-Afríka -
Hundruð róttækra svartra
námuverkamanna trufluðu
minningarathöfn um bá sem,
létust í mesta gullnámuslysi
Suður-Afríku er banaði 177
mönnum.
LUNDÚNIR - Kaffikaup-
endur neituðu að samþykkja
tillögu frá framleiðendum um
að framlengja um eitt ár kvóta
þann sem haldið hefur verðinu
uppi að undanförnu.
Fréttaskýring:
Takmarkað samkomulag
Þrátt fyrir fögur orö við undirskrift Stokkhólms skjalsins ’86 snýst samkomulagið aðeins um
einn auðveldasta og minnsta þátt afvopnunarviðræðna milli austurs og vesturs
Samningaviðræður 35 ríkja lauk á ánægjulegan hátt í Stokkhólmi í gær. Nú verður haldið til Hofburghallarinnar í
Vínarborg til viðræðna sem gætu átt eftir að reynast snúnari en þær í Stokkhólmi.
Ruutcr
Þótt blekið hafi varla þornað á
Stokkhólmsskjalinu '86, fyrsta
meiriháttar vopnasamkomulaginu á
þcssum áratug, hafa aðilar beggja
vegna járntjalds þegar lýst yfir að
samkomulagið sem varna á því að
stríð brjótist út af misskilningi í
Evrópu sé takmarkað að mörgu
leyti.
Stjórnarerindrekar frá 35 ríkum,
þar á meðal Benedikt Gröndal
sendiherra íslands í Stokkhólmi,
voru viðstaddir undirskrift hins
sögulega samkomulags í gærmorgun
en það tekur formlega gildi hinn 1.
janúar næstkomandi.
En þrátt fyrir mikla gleði og fagrar
yfirlýsingar í gær eftir næstum
þriggja ára samingaþóf í Stokkhólmi
skilur enn mikið á milli í samskiptum
NATO og Varsjárbandalagsins. Að
auki hafa báðir aðilar gefið í skyn að
þeir muni reyna að ná aftur því sem
þeir gáfu eftir í Stokkhólmi.
Paul Garschignard sendiherra og
aðalmaður frönsku sendinefndar-
innar varaði við því að búst við of
miklu af Stokkhólmsskjalinu ’86 og
sagði þær viðræður hafa snúist um
auðveldustu hlutina í vopnasamn-
ingaþjarkinu þar sem lítið var um
pólitíska hagsmuni.
Oleg Grinevsky sem var í forsæti
sovésku nefndarinnar tók undir orð
Garschignards í gær þegar hann
sagði að geimvopn, miðdrægar eld-
flaugar, kjarnorkuvopnatilraunir og
svæðaófriður væri það sem skipti
höfuðmáli í samningum milli austurs
og vesturs.
En hver var þá árangur viðræðn-
anna í Stokkhólmi? Jú, ekki lítill í
sambandi við að koma í veg fyrir að
stríðsátök brjótist út af hreinni slysni
í Evrópu. Hin 35 ríki komust að
samkomulagi sem í raun gerir allar
mikilvægar heræfingar í Evrópu að
opnum atburði.
Slíkt samkomulag var mögulegt
eftir að Sovétríkin féllust á að leyfa
vestrænum fulltrúum að vera við-
staddir heræfingar sínar, áður höfðu
Sovétmenn ekki gefið mikið fyrir
þann hlut og álitið slíkt eftirlit aðeins
vera dulbúnar njósnir en ekki örygg-
isatriði.
Fulltrúar þjóðanna 35 halda nú
næst til Vínarborgar þar sem Hels-
inkisamkomulagið frá árinu 1975
verður meðal annars endurmetið en
það kom í gang á sínum tfma
heilmiklum samskiptaáætlunum sem
Stokkhólmsráðstefnan var aðeins
einn hluti af.
Aukið öryggi er raunar það eina
sem tekist hefur að þróa í viðræðum
ríkjanna 35 síðan Madrídarráðstefn-
an endaði á beisku nótunum árið
1983. Vestræn ríki hafa gefið í skyn
að í Vín ætli þau að einbeita sér að
málum sem hingað til hafa ekki
verið mikið í sviðsljósinu í viðræðun-
um s.s. mannréttindamálum.
Ekki er víst að Sovétstjórnin hafi
verulegan áhuga á slíku tali og hefur
reyndar lýst yfir að hún vilji að
Vínarviðræðurnar snúist um upp-
hafssamninga í raunverulegri af-
vopnun í Evrópu. Varsjárbandalag-
ið tók af skarið í slíkum samningum
í júní síðastliðnum þegar það lagði
til að fækkað yrði í heröflum varnar-
bandalaganna tveggja um milljón
fyrir árið 1990
Margir Chilebúar geta átt von á
hvenær sem er að verða hand-
teknir, yfirheyrðir með hjálp
pyndinga og jafnvel drepnir án
dóms og laga. Þetta fólk kemur
úr hinum ýmsu hópum þjóðfé-
lagsins s.s. starfsmenn kirkjunn-
ar, mannréttindasinnar, fátækt
bændafólk og opinberir stjórnar-
andstæðingar.
Ógnarástandið í ríki Pinochets
hershöfðingja hefur farið versn-
andi eftir að bera tók á auknum
kröfum um lýðræði í kringum
árið 1983. Neyðarástandsiög hafa
verið við lýði síðan herforingja-
stjórnin tók völd árið 1973 og
hafa stjórnvöld notfært sér þau í
hvívetna til að berja niður allan
óróa í landinu.
Myndin sýnir ekki óalgenga
sjón þegar kröfugöngur fara
fram í Chile.
Júgóslavía/Ítalía:
SÍGAUNASMYGL
ENN VID LÝDI
Bclgrad-Kcuter
Brask með sölu sígaunabarna
frá Júgóslavíu til Ítalíu heldur
áfram þrátt fyrir tilraunir lögreglu
beggja vegna landamæranna til að
koma í veg fyrir slíkt. Þetta kom
fram í frétt eins helsta dagblaðsins
í Júgóslavíu nú í gær.
Dagblaðið Vecernje Novosti
sagði að þrátt fyrir stranga landa-
mæravörslu væri enn haldið áfram
að smygla fátækum sígaunabörn-
um frá Suður-Júgóslavíu yfir til
Ítalíu.
Blaðið sagði ítölsku lögregluna
nýlega hafa haft hendur í hári
tveggja smyglara eftir skothríð við
ítalska landamærabæinn Podrice.
Mennirnir tveir höfðu í haldi sínu
fimm unga sígauna á aldrinum 14
til 18 ára.
í marsmánuði síðastliðnum var
gefin út handtökuheimild í Mílan
á 77 Júgóslava og ítali sem allir
voru grunaðir um að þjálfa unga
sígauna í vasaþjófnaði, innbrotum
og vændi.
Yfirvöld landanna tveggja hafa
skýrt svo frá að þrátt fyrir harðar
refsingar til handa barnasmyglur-
um hcfði hundruð sígaunabörnum
verið smyglað yfir landamærin til
Ítalíu á síðustu árunt.
Sovétríkin:
Blóðugt laugardagskvöld
Moskva-Rcutcr
Tveir vopnaðir menn skutu tvo
sovéska lögreglumenn, réðust inn í
Tupolev-134 flugvél og skutu tvo
farþega til bana áður en þeir voru
skotnir sjálfir. Það var fréttastofan
Tass sem skýrði frá þessu í gær.
Atburðurinn átti sér stað síðastlið-
ið laugardagskvöld í borginni Ufa
sem er um 1150 kílómetra austur af
Moskvu.
Mennirnir stálu leigubíl og skutu
lögreglumenn þá sem ætluðu að
stöðva bifreiðina. Þeir keyrðu til
flugvallarins í borginni og réðust þar
inn í flugvél sem hafði millilent á leið
sinni frá Kænugarði til Nizhnevar-
tovsk í Vestur-Síberíu. Þar skutu
þeir niður tvo farþega áður en þeir
voru sjálfir skotnir og endir bundinn
á blóðbaðið.
Tass sagði lögreglu og örygg-
isverði hafa sýnt mikið hugrekki og
fagmennsku í árás sinni á þrjótana
sem sagðir voru hafa verið eiturlyfj a-
neytendur. Ekki var minnst á kröfur
þeirra ef nokkrar voru.